#عرفان
#عرفان_نظری
🔆کارکردها و فواید علم عرفان نظری
🔻علم عرفان نظری چه فوایدی و کارکردی دارد؟
🔻آیا باید فقط به عرفان عملی پرداخت یا علم عرفان نظری نیز لازم است؟
عرفان اسلامی دارای ابعاد گوناگونی است. یکی از آن ابعاد، بُعد معرفتی است که علم عرفان نظری عهده دار تبیین آن است.
عارفان مسلمان به برکت سلوک و هدایت های شریعت، حقایق هستی را از راه قلب، شهود نموده و آن را با زبان فنی و علم حصولی ترجمه کرده اند.
ترجمه و به عبارت آوردن آن حقایق شهود شده، علمی را به نام علم عرفان نظری فرآهم آورده است. علم عرفان نظری، حکمت بر آمده از شهود است و از آن می توان به حکمت عارفانه یا هستی شناسی عرفانی یاد کرد.
✅با این مقدمه به کارکردها و فواید این علم می پردازیم.
1. عرفان نظری ، بیانگر نوع نگاه عارف به هستی است. آشنایی با این علم، آشنایی با بینش و اندیشه عارف نسبت به خدا، مخلوقات و انسان کامل است. این علم، با روش عقلی و نقلی، مشاهدات نهایی عارفان را به تصویر می کشد.
2. عرفان نظری، به فلسفه کمک می کند. چرا که این دو علم، از جهت قلمرو پژوهش هم افقند. فلسفه هستی شناسی عقلی است و عرفان نظری هستی شناسی شهودی.
3. بدون عرفان نظری، نمی شود به عمق حکمت متعالیه صدرالمتالهین پی برد. زیرا به اعتراف خود صدرالمتالهین، اکثر آرای وی نظر به سخن عارفان دارد و تلاش وی ، برهانی کردن سخنان عارفان بوده است.
4. عرفان نظری، زمینه فهم عمیق و گسترده معارف شریعت را فراهم می کند. مباحث توحید مانند توحید ذاتی، صفاتی، افعالی، جمع بین تشبیه و تنزیه، اسماء و صفات حق تعالی، علم خداوند، قضا و قدر، جبر و اختیار، و مباحث انسان کامل همچون ولایت، نبوت، رسالت، وحی، معجزه و کرامت، ضرورت وجود حجت خدا در زمین، خلافت و جانشینی خداوند، حقیقت محمدی و نسبت انبیا با آن، قرب نوافل و فرایض، و مباحث معاد همچون حقیقت موت، برزخ، قیامت، نفخ صور، صراط، بهشت، جهنم، و دیگر مباحث همچون ملائکه و انواع آن، عوالم امر حق و آسمانهای هفت گانه و....
مباحث عرفان نظری، شرح دقیق و جامعی بر آیات و روایات وارد شده در باب معارف است.
5. علم عرفان نظری، در حل و فصل مسائل علم عرفان عملی، نقش مهمی دارد. علم عرفان عملی برای تبیین اصل فلسفه سلوک و ریاضت، سرّ ترتیب مقامات، تحلیل مراحل نهایی مقامات و منازل همچون فنا و بقاء و ... نیازمند مجموعه ای از مبانی هستی شناختی و انسان شناختی است که به طور گسترده در عرفان نظری، بحث می شود.
6. عرفان نظری، به خود سلوک و عرفان عملی نیز مفید است. عرفان نظری برای سالک، مانند نقشه راه در توحید است. محور و اساس آموزه های این علم، توحید عرفانی قرآنی است و سالک برای پیمودن طریق سلوک، نیازمند دانستن آن است و با دانستنش، بهتر می تواند در مسیر سلوک، قدم بردارد.
7. علم عرفان نظری، به عنوان میزان سنجش خطای عارف در سلوک و عرفان عملی نیز می تواند مطرح باشد. سالک، با دانستن عرفان نظری، خطاهای سلوکی، حالات، کشف و شهودهای خود را می تواند بفهمد.
8. فایده و کارکرد دیگر عرفان نظری، ارائه پاسخ های عمیق و دقیق به مسائل مورد بحث در کلام و گاهی فلسفه است. به طوری که گاهی تنها پاسخ های عرفان نظری می تواند افراد عمیق و خیلی دقیق را قانع کند.
9. فواید و کارکردهای دیگری نیز برای عرفان نظری می توان بیان داشت از جمله اینکه این علم می تواند مبنا و ملاکی برای نظریه سیاسی، مسائل اجتماعی، فرهنگی و ... باشد.
🔹حضرت استاد معظم، سید یدالله یزدان پناه / با تنظیم و تغییرات از دکتر واحدجوان
🔺 اختصاصی کانال سخن عرفان
@sokhanerfan
@salmanraoofi