💠فرهنگ و شبه فرهنگ . 🖋کتاب فرهنگ و شبه فرهنگ شامل مقالاتی از دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن است که در دهه چهل و پنجاه شمسی منتشر شده. وی فرهنگ ایران پس از مشروطه را شبه فرهنگ می‌نامد که از نیمه معیوب فرهنگ سنتی ایران و نیمه معیوب فرهنگ غرب ترکیب شده. جامعه ایرانی بخشی از فرهنگ خود را که ارزش‌های انسانی را پرورش می‌داده رها کرده و بخش دیگری که به او اجازه ارضاء غرایز را می‌داده نگه داشته است. به همین ترتیب از فرهنگ غربی نیمه هوس آلود را گرفته و احترام به اصول، نظم، قانون و جدیت در کار را اخذ نکرده است. دکتر اسلامی معتقد است رسانه‌های جدید در گسترش این شبه فرهنگ نقش فزاينده ای داشته اند و خواهند داشت که این یک پیش‌گویی قابل تامل است. 📜اسلامی ندوشن نام‌گذاری غربی بر روی مغازه‌ها و محصولات ایرانی، جهت جذب مشتری را نمونه ای از بی توجهی به زبان می‌داند و در جایی دیگر با بیان شواهدی عینی از وضعیت فرهنگی جامعه، به هشت مجله منتشر شده در نوروز هزار و سیصد و پنجاه اشاره کرده و برخی مطالب آنها را این‌گونه توصیف می‌نماید: « اخبار و حوادث فوق العاده: خرسی که عاشق مینی ژوپ است و زنی که چهار شوهر داشت. بهداشت و زیبایی اندام: هر زن متجدد باید خوش‌اندام، خواستنی و هوس انگیز باشد. بنابراین در کنار مد و آرایش باید به او گفته شود که چگونه اندام خود را متناسب نگه دارد. تصاویر مربوط به هنرمندان، خبرسازان و افرادی که می‌توانند جنجال به پا کنند. زندگی خصوصی ازدواج، طلاق، قهر و آشتی آنها تصویر پشت جلد از رباینده ترین عکس‌ها. از هشت مجله شش تای آن تصویر زن دارند، دو پوشیده و چهار نیمه لخت که به حالت معنی داری نشسته اند.  🔹️از مجموع موارد بالا می‌توان خوانندگان وفادار این مجله‌ها را دارای صفات زیر دانست: خرافاتی، طالب سرگرم شدن، سودازده هیجان، بوالهوس و متظاهر به تجدد.» ⬅️دکتر اسلامی موارد عمیق تر و درخورد توجهی را از ارتباط اقتصاد، صنعتی شدن و فرهنگ مطرح می‌کند که به نظرم هم خواندنی است.   ✅️اما در بین همه اینها یک نکته برای من مورد سوال است: چطور مردمی که فرهنگی تا این اندازه سطحی داشتند و طالب ارضاء غرایز بودند، در سال پنجاه‌ و هفت برضد آن قیام کرده و فرهنگ دیگری را جایگزین کردند ؟ فاطمه معتمدآریا این تحول فرهنگی را در سینما (به عنوان یک نمونه) این‌گونه توصیف می‌کند: «در سال‌های پس از انقلاب، سه عامل کلیدی فیلمنامه یعنی س.ک.س، خشونت و الکل از آنها حذف شد که موجبات افتخار و رشد سینمای ایران پدید آمد سه عاملی که در تمام جهان معیار اصلی سینما بود، در ایران حذف شد و به‌جای آنها، ارتباط انسانی، فرهنگ، شعور و هویت جایگزین شد. این اتفاق سبب شد تا سینمای ما در دهه شصت و هفتاد  و ۷۰ در جهان تحت‌عنوان سینمای ایران شناخته شود». ⭕️آن مردم طالب شبه فرهنگ چطور به یکباره طالب فرهنگ شدند؟  من فعلا به این جواب رسیده‌ام: این یک اشتباه بزرگ است که گمان کنیم فرهنگ جامعه یعنی فرهنگ بخش خودنما از طبقه مرفه و متوسط شهری. این جامعه بخش های دیگری هم دارد که ای بسا موثرتر باشند. اگرچه شبه فرهنگ در حال یارگیری از بخش‌های دیگر جامعه، به ویژه از میان نسل جدید است.  #محمدعلی_عبدالهی @savadeeno