📖آیه امروز📖
سوره بقره(۲)
آیه ۸۳
آیه هشتاد و سوم
وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِّنكُمْ وَأَنتُم مُّعْرِضُونَ
ﻭ [ ﻳﺎﺩ ﻛﻨﻴﺪ ] ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﻨﻲ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺟﺰ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻧﭙﺮﺳﺘﻴﺪ ، ﻭ ﺑﻪ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﻭ ﺧﻮﻳﺸﺎﻥ ﻭﻳﺘﻴﻤﺎﻥ ﻭﻣﺴﺘﻤﻨﺪﺍﻥ ﻧﻴﻜﻲ ﻛﻨﻴﺪ ، ﻭ ﺑﺎ ﻣﺮﺩم ﺑﺎ ﺧﻮﺵ ﺯﺑﺎﻧﻲ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﻳﻴﺪ ، ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺩﺍﺭﻳﺪ ، ﻭ ﺯﻛﺎﺕ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﺪ ، ﺳﭙﺲ ﻫﻤﻪ ﺷﻤﺎ ﺟﺰ ﺍﻧﺪﻛﻲ [ ﺍﺯ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﺧﺪﺍ ] ﺭﻭﻱ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪﻳﺪ ; ﻭ ﺷﻤﺎ [ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﺎﺩﺕ ] ﺭﻭﻱ ﮔﺮﺩﺍﻥ ﻫﺴﺘﻴﺪ .(٨٣)
#ختم_قرآن
محل نزول:
این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است.
شأن نزول:
محمد بن يعقوب كلينى از على بن ابراهيم او از پدرش و از على بن محمد قاساتى بعد از سه واسطه از امام جعفرصادق عليه‌السلام نقل نمايند كه اين قسمت از آيه «وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً» درباره اهل ذمّه نازل گرديده بوده سپس به آيه «وقاتِلُوا الَّذِينَ لايُؤْمِنُونَبِاللَّهِوَلابِالْيَوْمِ الْآخِرِ» نسخ گرديده است[
تفسیر👇
احسان، جامع‌ترين و وسيع‌ترين واژه در باب نيكى است. در حال فقر والدين، احسان مادّى و در حال غناى آنان، احسان روحى. چنانكه احسان به يتيم شامل؛ تأديب، حفظ حقوق، محبّت و تعليم او مى‌شود.
اصول همه‌ى اديان يكى است. چون همه‌ى اين ميثاق‌ها، در اسلام نيز هست.
پیام ها
1- خداوند از طريق عقل، فطرت و وحى، از مردم پيمان مى‌گيرد. «أَخَذْنا مِيثاقَ»
2- توحيد، سرلوحه‌ى مكتب انبياست. و بعد از آن كارهاى نيك قرار گرفته است.
«لا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
3- در كنار توحيد، احسان به والدين مطرح است. «لا تَعْبُدُونَ ... وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
4- تبعيض و گرايش به يكى از پدر و مادر، ممنوع است. «بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
5- ابتدا خويشان نيازمند، سپس ديگران. «ذِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ ...» البتّه در بين خويشاوندان نيز اولويّت‌ها محفوظ است. «أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى بِبَعْضٍ» «1»
6- احسان بايد همراه با ادب و بدون منّت باشد. در كنار احسان، جمله «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً» آمده است.
7- اگرچه به همه‌ى مردم نمى‌توان احسان كرد، ولى با همه مى‌توان خوب سخن گفت. «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً»
«1». انفال، 75.
جلد 1 - صفحه 150
8- برخورد خوب و گفتار نيكو، نه تنها با مسلمانان، بلكه با همه‌ى مردم لازم است. «قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً»
9- علاوه بر پرداخت زكات، احسان به مستمندان و ايتام نيز لازم است. در آيه هم زكات آمده و هم احسان به مساكين. «إِحْساناً ... وَ الْمَساكِينِ ... وَ آتُوا الزَّكاةَ»
10- نماز ورابطه با خداوند، از زكات ورابطه با فقرا جدا نيست. «أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ»
11- نماز و زكات در اديان ديگر نيز بوده است. «أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ»
12- اعتقاد به توحيد، احسان به والدين وايتام ومساكين، همراه با دستور پرداخت زكات وبرخورد نيكو با مردم، وبپاداشتن نماز، نشانه‌ى جامعيت اسلام است.
13- اداى حقوق، داراى مراتب و مراحلى است. اوّل حقّ خداوند، سپس والدين، سپس خويشاوندان، سپس يتيمان كه كمبود محبّت دارند وآنگاه مساكين كه كمبود مادّيات دارند.
14- تمام احكام اعتقادى، اخلاقى وفقهى، ميثاق وعهد خدا با انسان است. بعد از «مِيثاقَ» سخن از عقيده توحيدى، احسان به والدين، نماز وزكات آمده است.
@shahid_modafe_haram_miladheidari