✍️ بزرگترین مصلحان و عدالتخواهان تاریخ (قسمت سوم)
✅ تا قسمت دوم به چهارمین تمایز بین مدل عدالتخواهی و اصلاحگری اجتماعی انبیاء و مدل مرسوم عدالتخواهی اشاره شد.
✅ پنجمین تمایز مدل انبیاء در شعار اصلی و مطالبه حداکثری آن از آغاز دعوتشان است.
با اینکه حرکت انبیاء یک حرکت عدالتخواهانه است و بزرگترین عدالتها و اصلاحات اجتماعی در طول تاریخ از قبل آن بوده است اما از ابتدا شعار اصلی آن عدالت آن هم عدالتهای موردی نیست بلکه تحقق توحید به نحو حداکثری است.
✅ اولین شعار همه انبیاء در دعوت خود در آغاز اصلاحگری اجتماعی آنها دعوت به توحید و نفی عبودیت غیر خدا بوده است.
البته این دعوت به توحید صرف دعوت به نیایش و پرستش خدا و نفی آن نسبت به غیر خدا نبوده است بلکه نیایش تنها یک مصداق خاص از عبادت است و معنای اصلی عبادت و عبودیت، در دعوت انبیاء و ادبیات قرآن و روایات، «اطاعت» است.
👈 «ثُمَّ أَرْسَلْنا مُوسى وَ أَخاهُ هارُونَ بِآياتِنا وَ سُلْطانٍ مُبِينٍ* إِلى فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ فَاسْتَكْبَرُوا وَ كانُوا قَوْماً عالِينَ* فَقالُوا أَ نُؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنا وَ قَوْمُهُما لَنا
عابِدُونَ» (مؤمنون ۴۵- ۴۷)
سپس موسى و برادرش هارون را با آيات خود و دليلى روشن فرستاديم. بسوى فرعون و اطرافيان اشرافى او؛ امّا آنها تكبّر كردند، و آنها مردمى برترىجوى بودند. آنها گفتند: «آيا ما به دو انسان همانند خودمان ايمان بياوريم، در حالى كه قوم آنها بردگان ما هستند؟!»
✅ نه قوم بنیاسرائیل فرعون را نیایش میکردند و نه فرعون برای خودش دستگاه نیایش درست کرده بود. بلکه قوم بنیاسرائیل در بردگی و اطاعت فرعون بودند.
👈 «اتَّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ الْمَسيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَ ما أُمِرُوا إِلاَّ
لِيَعْبُدُوا إِلهاً واحِداً لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ سُبْحانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ» (توبه - ۳۱)
(آنها) دانشمندان و راهبان خويش را معبودهايى در برابر خدا قرار دادند، و (همچنين) مسيح فرزند مريم را؛ در حالى كه دستور نداشتند جز خداوند يكتايى را كه معبودى جز او نيست، عبودیت کنند، او پاك و منزه است از آنچه همتايش قرار مىدهند!
✅ در این آیه تصریح میکند که گرفتن احبار و رهبانیان به عنوان ارباب مصداقی از عبادت آنها حساب میشده است. در ذیل همین آیه روایات زیادی است که برخی چون تصور میکردند عبادت به معنای پرستش و نیایش است از حضرات معصومین میپرسیدند که یهود و نصارا که عالمان خودشان را پرستش نمیکردند؟! حضرات پاسخ میدادند:
👈 «لكنهم أحلوا لهم حراما و حرموا عليهم حلالا- فكانوا
يعبدونهم من حيث لا يشعرون»
✅ دعوت به عبادت خداوند همیشه در ادبیات تمام انبیاء صرف یک دعوت ایجابی به اطاعت از خدا نبوده است بلکه همیشه همراه با یک نفی اطاعت غیر خداوند بوده است.
👈«وَ لَقَدْ بَعَثْنا في
كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ
اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوت» (نحل – ۲۶)
در ذیل همین آیه در چندین روایت وقتی از حضرات معصومین سوال میشود: عبادت طاغوت به چه شکل است؟ حضرات به این مضمون پاسخ میدهند که: با اطاعت از اهل معصیت.
👈«قَالَ كَيْفَ كَانَتْ
عِبَادَتُكُمْ لِلطَّاغُوتِ قَالَ الطَّاعَةُ لِأَهْلِ الْمَعَاصِي»
✅ پس اساس کار انبیاء اولین دعوت و شعار همه انبیاء دعوت به عبادت یعنی اطاعت از خداوند و ترک اطاعت از هر غیر خدا بوده است و این دعوت محدود به اصلاح و مبارزه برای یک مورد خاص و جزئی نبوده است بلکه دعوت به حاکمیت و اطاعت منحصر به خداوند و نفی حاکمیت و اطاعت از غیر خدا در هر زمینهای بوده است و در سایه این مهم همه کمال بشر منجمله عدالت نیز محقق شده است.
https://eitaa.com/joinchat/2649292800C180b1e3e87