22 1⃣ 🔸اولین فرقه ای که ارباب ملل و نحل به عنوان انشعابی از شیعه در کتب خود از آن نام برده اند فرقه کیسانیه است. 🔹این فرقه که بر پیروان محمد بن حنفیه اطلاق می شود، بعد از قیام امام حسین علیه السلام و در زمان امامت امام سجاد علیه السلام مطرح شد. در علت نامگذاری این فرقه به کیسانیه دلایل مختلفی ذکر شده از جمله: 1⃣: این نامگذاری به خاطر مختارثقفی که به کیسان ملقب بود برمی‌گردد. در برخی منابع نقل شده که مختار در زمان حکومت علی بن ابیطالب علیه السلام بر روی پای ایشان نشسته بود و حضرت بر روی سرش دست می کشید و می فرمود: یا کیس، یا کیس(ای باهوش). بنابراین کیسان نامیده شد. 👈 این روایت مردود است زیرا اعتماد آن بر این است که مختار در زمان خلافت علی علیه السلام در سنین کودکی👦 بوده در حالی که روایت‌های تاریخی دلالت بر به دنیا آمدن او در سال ۵ هجری می کند، یعنی در زمان خلافت علی علیه السلام چهل سال از عمر مختار گذشته بوده است و این با روایت سازگار نیست. 2⃣: خادم علی علیه السلام کیسان نامیده می شد و چون کیسان همان کسی است که مختار را به انتقام 🗡گرفتن خون امام حسین علیه السلام تشویق نمود، این گروه به نام وی کیسانیه نامیده شد. 👈این قول نیز باطل است زیرا طبق برخی منابع شیعی وی در جنگ صفین کشته شده است، بنابراین علت نام گذاری از این جهت نیز باطل است. 3⃣: این نامگذاری به جهت مردی است که کیسان ابی عمره نام داشت و فرمانده محافظان مختار در کوفه بوده است. 👈از آن جهت که این شخص تأثیر گذاری خاصی در این فرقه نه از نظر اعتقادی و نه سیاسی و نظامی نداشته، نسبت دادن به آن نیز جای تأمل است.[1] 4⃣: و بنابر قولى كيسان، نام خود محمّد بن حنفيه بوده و كيسانيّه منسوب به اويند.[2] [1] 📄برگرفته از مقاله کیسانیه و منشأ پیدایش آن، احمد صبری السید علی ، مترجم: مجید منهاجی، تاریخنامه خوارزمی-فصلنامه علمی – تخصصی -سال اول، شماره دوم، زمستان 1392 [2] 📙نقش ائمه در احياى دين، علامه عسکری، ج2، ص: 174 🖋 مرکز تخصصی شیعه شناسی ✅ @shiashenasee