دفاع مقدس در آینه شعر کودک و نوجوان
قسمت سوم.
با فاصله گرفتن از جنگ و سالهای ابتدایی پس از آن و با شهادت جانبازان و رو دررویی کمتر کودکان در جامعه با افراد جنگزده و نیز بزرگ شدن نسل کودکان جنگ و ورود نسلی که با جنگ هیچ خاطرهای نداشت ، صلح بهعنوان یکی از درونمایههای خاص و جدید در شعر کودک و نوجوان سالهای پس از دههی 60 و 70 نمود ویژهای یافت و شاعران به خرابی ها و ویرانی های حاصل از جنگ توجه بیشتری کردند و کوشیدندمفاهیم صلح پذیری رادر شعر کودک و نوجوان کودک ارائه دهند.
با توجه به تاکید مشاوران حوزه تعلیم و تربیت و نیز روانشناسان و توجه به نظریه های نقد ادبیات کودک و تغییر شرایط جامعه، پرداختن به دغدغههای کودکان و نوجوانان امروز باعث رواج درونمایههای آشتیجویانه در فضای خانواده نظیر جدالهای خانوادگی، جدال درونمدرسهای و کودک و همسن و سالانش، شد و بسیاری از شاعران جز در مواردی محدود و به صورت سفارشی یا برای شرکت در جشنواره ها و استفاده از حق انتشار کتاب با موضوع دفاع مقدس در سازمان ها و نهادها به شعر دفاع مقدس توجه نداشتند و نه تنها به قهرمانی های دلاوران جنگ اشاره نکرده اند که گاهی با دید خسران و تاسف به صورت تلویحی یا مستقیم از کشته شدن جوانان سخن گفتند و یا حتی با نگاهیمنفی از این پدیده در صفحه های اجتماعی خود یاد کردند
بااین حال دفاع مقدس پس از گذشت چند دهه هنوز از مضمونهایی است که با نگاه ویژه و ستایشگرانه در شعر کودک و نوجوان نمود دارد. اگرچه با کمی بررسی میتوان نتیجه گرفت که خوانندگان نهفته در متن این دسته از شعرها بیشتر کودکان و نوجوانانی هستند که دوران کودکی خود را در زمان جنگ گذراندهاند و با جنگ پیوندی عاطفی و خاطرهآمیز دارند و در حقیقت این شعرها ویژه کودکان و نوجوانان امروز نیست.
شاید لازم باشد با الگوسازی قهرمانان جنگ، که نوجوانان و جوانانی از جنس مردم بودند و در بزنگاه حادثه با ایثار و قهرمانی از آرمان هایشان دفاع کردند رویکردی نوین با توجه به مضمون دفاع مقدس در شعر کودک و نوجوان اتخاذ کرد تا از این بستر اثرگذار برای ساختن نسلی شجاع و البته موقعیت شناس استفاده کرد.
معصومه مرادی
https://eitaa.com/moradimasoome