°❀°🌸°❀°🌸°❀°🌸°❀° ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💠 *تأمل در نهج البلاغه* 💠 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ °❀°🌸°❀°🌸°❀°🌸°❀° ﹃✿ *حکمت های نهج‌البلاغه* ✿﹄ بِسْمِ اللّه الرّحْمٰنِ الرّحیٖم ╭━═━⊰✹🌹🌐🌹✹⊱━═━╮ *# حکمت_سوّم* : 💠 و درود خدا بر او فرمود: *بخل ننگ، و ترس نقصان است. و تهيدستي مرد زيرك را در برهان كُند مي‌سازد، و انسان تهيدست در شهر خويش نيز بيگانه است* . ╰━═━⊰✹🌹🌐🌹✹⊱━═━╯ *ادامه تبيين حكمت سوم* : ✳️ ** بِسْمِ اللّه الرّحْمٰنِ الرّحیٖم 3️⃣ *بخل و احوال مردم آخرالزمان* : بحث دوم در موضوع *بخل* ذیل حکمت سوم این نکته است که *امیرالمومنین(ع)* با توجه به این قاعده کلی قرانی "که هرچقدر زمانه از منبع دین و صدور دین و زمان رسول خدا و زمان صدور وحی فاصله می‌گیرد متاسفانه بر بدی‌ها و کثرت بدها افزوده می‌شود و از خوبی‌ها و تعداد خوبان کاسته می‌شود. لذا *امیرالمومنین(ع)* در حکمت 468 نهچ‌اللبلاغه در توصیف آخرالزمان و احوال مردم آن، یکی از ویژگی‌های زشت برخی افراد را *حاکم شدن بخل* می‌دانند و می‌فرمایند: *(مردم را روزگارى دشوار در پيش است كه توانگر اموال خود را سخت نگه می‌دارد، در حالی كه به بخل‌ورزى فرمان داده نشده.* خداى سبحان فرمود: *« بخشش ميان خود را فراموش نكنيد .»* بدان در آن روزگار، بلند مقام، و نيكان خوار گردند.) 4️⃣ *تعصب و خود محوری ریشه بخل : * *امیرالمومنین(ع)* ریشه بخل را نوعی تعصب و خودمحوری و خودخواهی می‌دانند و در حکمت 120 وقتی روانشناسیِ طایفه‌ایِ عرب را بیان می‌کنند و به طایفه بنی عبدالشمس یعنی همان بنی‌امیه می‌رسند می‌فرمایند : *(امّا بنى عبد شمس دورانديش‌تر، و در حمايت مال و فرزندان توانمندترند و به همين جهت بدانديش‌تر و بخيل‌تر مى‌باشند.)* یعنی چون خوبی‌ها را فقط برای خود و طایفه خودشان می‌خواهند و فقط خودخواه و خود محورند هم *حیله‌گرتر* هستند تا بتوانند منافع دیگران را به نفع خودشان مصادره کنند و هم خیلی *بخیل* هستند و از خودشان به دیگران چیزی نمی‌دهند. 5️⃣ * آثار فردی و اجتماعی بخل* : در سر فصل آثار *بخل* می‌توان فرمایشات *امیرالمومنین(ع)* را به دو بخش تقسیم کرد: 1️⃣—5️⃣ *آثار فردی بخل* : در این بخش *امیرالمومنین(ع)* آثار فردی را در دو بخش بیان فرمودند : 1️⃣–1️⃣_5️⃣ *محرومیت از سخا و بخشش و جود و کرم* : لذا در خطبه 142 وقتی می‌خواهند بحث سخاوت را بیان کنند می‌فرمایند: *(دست سخاوتمندى ندارد آن كس كه از بخشش در راه خدا بخل مى‌ورزد.)* یعنی انسان *بخیل* از فضیلت و ثواب و آثار دنیوی و اخروی سخاوت محروم است. * 2️⃣—1️⃣—5️⃣ تضییع حقوق و کفران نعمتها* : کسی که بخل می‌ورزد و ثروتمند می‌شود، قطعاً حقوق الهی را تضییع کرده تا به اینجا رسیده است لذا در بند 1 خطبه 129 فرمودند: *(به هر سو مى‌خواهى نگاه كن آيا جز فقيرى مى‌بينى كه با فقر دست و پنجه نرم مى‌كند يا ثروتمندى كه نعمت خدا را كفران كرده و با بخل ورزيدن در اداء حقوق الهى، ثروت فراوانى گرد آورده است.* مهدوی ارفع نهج‌البلاغه خواني https://eitaa.com/joinchat/4292345904C0b5c499fe5