↫ بسمـ الله الرحمنـ الرحیمـــ ↬
الٰهُمَّ صَلِّ علیٰ مُحمَّدٍ و آل مُحمَّدٍ و عَجِّل فرَجَهُم.
#النحو الوافی.
🌸بحث بسیار مهم و کاربردی🌸
"عـــود ضمیــر به مــرجـع متاخر لـفظـی و رتبه ای"
#توجه اسم دیگر این نوع مرجع ضمیر،مرجع ضمیر حکمی است.
🌷توضیح و تبیین🌷
🌿گاه،ضمیر بر میگردد به یک مرجعی که این مرجع دو ویژگی دارد🌿
🌺ویژگی اول،در لفظ موخر از ضمیر آمده،به بیان دیگر،در لفظ بعد از ضمیر آمده.
ویژگی دوم،رتبه مرجع هم موخریت است،یعنی از نظر جایگاه و رتبه،حقش این است که آخر بیاید،و آخر هم آمده.🌺
🍃ضمیر در موارد زیر به یک مرجعی،عود میکند که متاخر لفظی و رتبه ای است🍃
🌷۱.ضمیرِ مستترِ مفردی که فاعل نِعْمَ و بِئسَ و اخوات این دو است و بعد از این ضمیر اسم نکره ایست که مراد ضمیر را واضح میکند،و این اسم نکره نقشش تمییز است و رتبه تمییز همیشه موخر است،
مثل نِعْمَ رجلا صدیقُنا،ضمیر مستتر در نِعْمَ،عود میکند به رجلا و رجلا در لفظ بعد از ضمیر آمده(موخر آمده)،و رتبه رجلا هم تاخیر است🌷
🌷۲.ضمیر مجرور "رُبَّ" باشد و بعد از آن مجرور، تمیز ی بیاید،و ضمیر عائد است به آن تمییز،
مثل رُبَّه صدیقاً،مجرور عائد است به صدیقا و صدیقا موخر لفظی و رتبه ای است.🌷
🌷۳.ضمیر مرفوع به اولینِ از متنازعین باشد.
مثل یُحاربُون و لا یَجْبُنُ العربُ،دو فعل یُحارِب ویَجْبُنُ نزاع دارن بر کلمه "العربُ" ضمیر فاعلی را به یحارِبُ دادیم و"العربُ" را فاعل لا یَجْبُنُ قرار دادیم اکنون ضمیر غایب عائد است به العربُ که متاخر لفظی و رتبه ای است،چون رتبه فاعل موخر است نسبت به فعل🌷
🌷۴.ضمیری که بدل آن،به صورت اسم ظاهر آمده، مثل اکرمتُه زیداً،"ه" در اکرمته عائد است به زیداً و زیداً بدل است از"ه".🌷
🌷۵.ضمیری که مبتدا است و خبر او اسم ظاهری است که به معنای ضمیر است.
مثل،هُو النَجمُ القطبی،هو مبتدا و النجم القطبی خبر،و مرجع هو است،و در لفظ موخر است و میدانیم رتبه خبر همیشه تاخیر است🌷
🌷۶.ضمیر شأن و قصه(توضیح مفصل این ضمیر گفته شد).
الحاصل:روشن شد که ضمیر غائب حتما احتیاج به مرجع دارد،و مرجع یکی از موارد زیر است
🔹مرجع لفظی.
🔹مرجع معنوی.
🔹مرجع حکمی.
در دو مورد اول وجوبا مرجع مقدم است و در مورد سوم وجوبا مرجع موخر است.
#خلاصه صفحه ۲۱۸ تا۲۲۰
@talcheslkotob