قسمت سوم 🔴 اصحاب چهارشنبه و آرمان پروتستانتیسم اسلامی 🔻 این همان نقطه‌ای بود که این روشنفکران چپ اسلامی دیروز را به روشنفکران لیبرال وابسته به طیف نهضت آزادی چون آرش نراقی، حسین قاضیان، مجید محمدی و مرتضی مردیها پیوند می‌زد. این چهره‌ها، چهارشنبه هر هفته در منزل یکی از اعضاء گرد می‌آمدند و درباره مفاهیمی مثل توسعه، لیبرالیزم، جهانی‌سازی و... بحث می‌کردند (که به اصحاب چهارشنبه معروف شدند). 🔻 برآیند این رایزنی‌ها، رسیدن به رویکرد توسعه محور (توسعه به سبک غربی) با شیب ملایم بود. به این معنا که ابتدا باید بستر فرهنگی توسعه در جامعه مهیا می‌شد. برای تحقق این امر، قرار بود ابتدا از طریق کاستن از وجه ایدئولوژیک دین و تبدیل آن به یک شریعت حداقلی، ذهنیت جامعه ایران به طور کامل از مرحله انقلاب عبور کند، تا بعد در دو حوزه اقتصاد و سیاست لیبرالیزم از سنخ ترکیه، مالزی و کشورهای جنوب شرق آسیا حاکم شود. این جا بود که تفکر چپ اسلامی سابق بیش از پیش به تفکر مرحوم مهندس بازرگان و طیف ملی-مذهبی نزدیک می‌شد. 🔻 نظریه‌پردازی برای ایدئولوژی‌زدایی و غیرسیاسی‌کردن دین، مأموریتی بود که عبدالکریم سروش از چند سال قبل برای خود در نظر گرفته بود. از همین رو سروش تبدیل به قطب معنوی حلقه کیان شد. 🔻 آوردن مصادیقی از محتوای کیان، بیش از هر تفسیری خود خطوط حاکم بر این جریان فکری را روشن می سازد: 📌 "ائمه از دو ویژگی علم و عصمت برخوردار بودند، اما فقیه هیچ کدام از این دو را ندارد، لذا وجوب تبعیت ندارد و جامعه هم راهی جز رجوع به عقل جمعی ندارد. هیچ الگویی در زمان غیبت برای جامعه در دست نداریم. "(محسن کدیور، کیان، شماره بهمن ۷۷) 📌 "کار اساسی پیامبر آن بود که اعراب را دچار بحران هویت نمود و آن‌ها را هویت نو بخشید... امروز نیز تمدن متجدد غرب، ما مسلمانان را دچار بحران هویت نمود و دین توان رویارویی با تمدن غرب را ندارد. تنها منجی، عقلانیت مستقل است. " (عبدالکریم سروش، کیان، مهر و آذر ۷۸) 📌 "ولایت منحصر در شخص نبی اکرم است و با رفتن او، ولایت نیز خاتمه می‌یابد. او خاتمه نبوت و خاتم ولایت بود. ولایت پیامبر بعد از او به کسی منتقل نشده است. " (سروش، کیان، بهمن ۷۷) 🔻 یکی از پروژه‌های اصلی که این نحله هم درحوزه فرهنگ و هم سیاست به دنبال آن بود، پروژه‌ای که مرشد فکری این افراد، عبدالکریم سروش (با نام اصلی محمدحسین حاج فرج‌الله دباغ) از نیمه دهه ۶۰ به صورت خزنده و چراغ خاموش آغاز کرد که همان «پروتستانتیسم اسلامی» است 📌 قسمت دوم: https://eitaa.com/timoora/36944 🔻 تصاویر https://eitaa.com/timoora/36969 🚨 این ویژه‌نامه را می‌توانید با هشتک در گروه رسانه‌ای تیمورا دنبال کنید 🆔 @timoora