نقش آب در تمدن بشری
شاید مهمترین علت پایداری برخی تمدنها دسترسی آنها به آب باشد . اکثر تمدنهای بزرگ جهان در اطراف آبها پدید آمدهاند که نه تنها فراهم کننده آب شیرین برای آنها بود بلکه در کشاورزی، بازرگانی، حمل و نقل و دفاع نقش کلیدی برعهده داشته است. تمدنهای همچون امپراتوری رم، تمدن مصر، امپراتوری ونتیان و سلسله اومایاد همگی بر پایه دسترسی به آب و بنا شدند که این مهم به آنان امکان گسترش یافتند و ادامه حیات را میداد. در ایران نیز تمدنهای بزرگی مانند تمدن فارس در مجاورت رودخانههای مانند سیوند وکر و یا تمدن شوش در نزدیکی رودخانههای دز و کار و وجود داشته است. تاریخ شواهد فراوانی را از اهمیت آب در پشت تمدنها نشان داد و پیشبینیهای حاکی از این است که در آینده حقا برای پیشرفت بشری در هزاره ی سوم از اهمیت حیاتی برخوردار باشد. در گذشته و آینده پیشرفت بشر منوط به پیشرفت و ترقی در علوم مربوط به آب و کاربرد آنها در مهندسی و تکنولوژی جهت استفاده توسط جوامع انسانی بود است. از سوی دیگر میتوان این گونه استدلال کرد که بسیاری از مشکلاتی که امروز پیش روی ما قرار گرفته ناشی از استفاده بیقید و بند از این کاربرد خاص . میتوان گفت که پیشرفتهای علمی در زمینه آب ، همواره مسیری سعودی و ماندگار را طی نموده است. از جمله چرخ آبی، نیروی بخار، ارتباط میان آلودگی آب و بیماری، پمپهای گریز از مرکز، صافی هایی جهت گند زدایی آب وامثال اینها. هر قدمی که در مطالعات آب به سوی جلو برداشته میشود متعاقب آن در اقتصاد، اجتماع، مسکن، حقوق، محیط و دیگر حوزههای بشری پیشرفتهایی حاصل میگردد .
تمدن های رودخانه ای و بارانی به ملت و یا تمدنی گفته می شود که در کنار رودخانه ها و جلگه های حاصلخیز بوجودآمده اند و به گواه تاریخ بزرگترین تمدن های بشری در کناره های رودخانه ها و آبرفت ها و جنگل هلای بارانی و جلگله های حاصلخیز تشکیل شده است و بر مبنای همین اصل بوده که روستاها و شهرهای اولیه شکل گرفته و به وجود آمده اند. اگر این عوامل ذکر شده را حذف کنیم، پیدایش تمدن های باستانی بی معنا خواهد بود. با کاوش هایی که در جلگله بین النهرین در کشور عراق، جلگه نیل در مصر، جلگه خوزستا ن در ایران و دشت های سند و پنجاب در شبه قاره هند صورت گرفته؛ تمدن های بزرگی چون فراعنه،سومری ها و بابلی ها در حاشیه رودخانه ها به اثبات رسیده است .درنتیجه دنبال کردن رود خانه های بزرگ دنیا می توان بیشترین تمدن های بشری را کشف کرد. در طول قرن ها این آبراهه ها منبع کشف های بزرگ کشاورزی ،سرمایه گذاری وحتی امپراتوری های بزرگ بوده اند.همچنین این رودخانه هانقش مهمی در بسیاری از داستان ها، آهنگ ها و عقاید بشری داشته اند.و جالب تر اینکه در عصر حاضر نیز برای کشف مناطق جدید از نزدیکترین رودخانه ها کمک می گیرند.این مسیرهای آبی همیشه روان، رازهای بسیاری را در خود نهفته دارند؛ از فرهنگ های بومی و محلی گرفته ، تا آشپزی و نوع زندگی مردم آن منطقه.
چالش مصرف بیرویه آب در قطر
آب از جمله منابع کمیاب در قطر به شمار میرود بطوریکه همه مناطق این کشور کوچک در ردیف مناطق کاملا خشک قرار دارد. با اینحال شهروندان ثروتمند قطری در مصرف بیرویه آب از بسیاری از کشورهای دارای منابع آبی گسترده هم پیشی گرفتهاند. به نحوی که بنابر آمار کمیتۀ دائمی جمعیت قطر، میانگین مصرف آب روزانه یک شهروند قطری، 675 لیتر است که تقریباً 2 برابر مصرف آب یک شهروند اروپایی است. با توجه به روند افزایش جمعیت قطر، که انتظار میرود تا 2050 به 8 برابر برسد، انتظار میرود نیاز قطر به آب به مسئلهای راهبردی در برنامههای توسعۀ این کشور تبدیل شود. در حال حاضر قطر 99% از آبهای مصرفی خود را از طریق شیرین کردنِ آب دریا تأمین میکند. این فرایند قطر مانند باقی کشورهای جنوب خلیج فارس موجب تغییر و تخریب محیط زیست خلیج فارس و نتیجۀ شورتر شدن آب خلیج فارس است. همچنین اتکا و وابستگی کامل آبی قطر به تکنولوژیِ گرانقیمت آب شیرینکنی و در نتیجه، پایگاههای تصفیۀ آب دریاست که در شرایط جنگ میتواند هدف قرار گرفته و در نتیجه، آب مورد نیاز قطر را قطع کند.
@ttt1400