بخش ششم چند نکته ۱. در تمامی این علوم، منابع دین اسلام به عنوان یک معیار همیشه وجود دارد. یعنی حتی اگر منبع پژوهشی یک علم ، قرآن و حدیث نیز نباشد، یافته‌های آن علم با آموزه‌های قطعی قرآن و سنت سنجیده می‌شوند، و در صورت تنافی با دین، آن مطلب و حتی آن علم از ارزش خواهد افتاد و به همین جهت علومی مثل سحر و نجوم احکامی و... هیچ گاه اقبال عام نیافتند و مورد توجه دانشمندان قرار نگرفتند. ۲. تقسیم‌بندی ذکر شده در نوشتار فوق بر اساس حصر عقلی نیست. و چنین نیست که یک علم فقط در یک گروه جا می‌گیرد و ممکن است یک علم از چند جهت متّصف به اسلامی بودن شود مثل ادبیات عرب یا طب، ما تلاش کردیم مهمترین عامل را معیار تقسیم‌بندی قرار دهیم. ۳. علومی که به آنها اشاره شد، از جهت حکم تکلیفی ممکن است احکام مختلفی پیدا کنند و واجب، ‌حرام، مباح و یا مستحب و یا مکروه به شمار آیند که این جهت خارج از بحث ما قرار می‌گیرد، البته هر علمی بر اساس نیاز جامعه اسلامی به آن، واجب کفایی خواهد بود. پایان •••✾•🌿🌺🌿•✾••• ( ارائه مطالب علمی وپژوهشی و مشاوره پژوهشی) 🆔@valiasrk