🔸ضرورت مراعات هنجارهای فقه و نگاه مقاصدی در استنباط
گزارشی از در نشست «ارائه تکمیلی و پاسخ به اشکالات نظریه مقاصد الشریعه»🔻
آیت الله
#علیدوست:
🔹استفاده از مقاصد در فقه شیعه بی سابقه نیست اما نهادینه هم نیست یعنی کسی نگوید اصلاً فقهای ما از مقاصد، استفاده نکرده اند. اما اینکه بگوییم مقاصد را به عنوان یک نهاد پذیرفتند و یک مشی ثابتی دارند، نه اینطور هم نیست.
🔹شما در آثار محقق اصفهانی، مرحوم امام خمینی (ره)، صاحب عروه، مرحوم آقای حکیم، آقای صدر، حضرت آقای سیستانی، صاحب جواهر، شهید اول استفاده از مقاصد را می بینید ولی آیا به طور نهادینه و تعریف شده؟ خیر اینگونه نیست.
🔹اگر خواستید یک مورد را آدرس بدهم جلد 9 مستمسک عروة الوثقی صفحه ۳۷۰ را ببینید؛ وقتی صاحب عروه در بحث زکات از مقاصد استفاده می کند تا جریان بخشش زکات را زیر سئوال ببرد، ایشان می گوید این مطلب فی الجمله در برخی از موارد قابل قبول است.
🔹مرحوم امام خمینی(ره) از کسانی است كه در بحث حیل ربا از مقاصد استفاده میکنند حتی روات را متهم می کنند که اینا ظاهرا صراف بودند که می خواستند به نحوی قضیه حیل را درست کنند ولی ایشان در مقابل محقق اصفهانی یك جای دیگر در بحث خیار غبن که از مقاصد استفاده می کند می گوید نخیر حرف شیخ درست است.
🔹فقیه نباید بر روی بعضی از ادله جمود داشته باشد و از اقتضائات زمان و مکان فارغ باشد و کاری به اجرای این اصول نداشته باشد. نباید فارغ از حوادث واقع باشد و از آن طرف هم انسان هنجارشکنی کند و فارغ از هنجارهای شناخته شده اجتهاد کند و اتفاقا حرف های شیک هم می زند و مردم هم می پسندند و می گویند آفرین این فقیه است.
🔹اگر می خواهید فقهی را رقم بزنید که امام زمان علیه السلام راضی باشد باید از یک طرف هنجارهای فقه رعایت بشود و از سوی دیگر اقتضائات زمان و مکان، مقاصد، نظام هم مراعات بشود.
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🌐
vasael.ir/00048c
🆔
@vasael_ir