هفته‌نامه زن روز
نگاره‌های آسمانی سید محمد سعید انوار در این قسمت از سلسه مباحث نگاره های آسمانی، با توجه به حضور صور فلکی آندرومدا و جبار به بررسی آن ها خواهیم پرداخت. نام ستارگان و اجرام درون آن ها گفته شده و در صفحه بعد محل حضور آن ها در آسمان مشخص خواهد شد. در بخشی از این نوشتار می‌خوانیم: در ماه های مهر و آبان در ابتدای شب، صور فلکی فرس اعظم و آندرومدا در سرسو (بالای سر) قرار دارند. این دو صورت فلکی به یکدیگر چسبیده اند، می توان این طور گفت که دو پای عقب اسب بالدار همان صورت فلکی آندرومداست. ام ـ ۳۱ یا کهکشان آندرومدا نیز در نزدیکی همین صورت فلکی قرار دارد. این کهکشان مارپیچی عظیم به صورت متمایل به ما قرار گرفته و به همین دلیل، آن را بیضی شکل می بینیم. این کهکشان نیز مانند راه شیری دارای کهکشان های قمری است. کهکشان قمری به کهکشان های کوچک تری گفته می شود که در چنگال گرانش کهکشان بزرگ تر قرار دارند و در مسیر های طولانی به دور آن می گردند. ام ـ ۱۱۰ و ام ـ ۳۲ دو کهکشان قمری کهکشان آندرومدا هستند که هنگام رصد کهکشان آندرومدا، در اطراف آن، حتی با تلسکوپ آماتوری مناسب (۸ اینچ به بالا)، قابلیت رصد دارند. از آن جالب تر امکان رصد کهکشان آندرومدا با چشم غیر مسلح است. در آسمان های به نسبت تاریک با کمی دقت و استفاده از تکنیک های رصد چشم غیر مسلح می توان حضور آندرومدا را در پس زمینه تاریک آسمان شب تشخیص داد. کاری که برای نخستین بار توسط دانشمند ایرانی، «عبدالرحمن صوفی رازی» در قرن چهارم هجری انجام داد. وی نخستین ستاره شناسی است که کهکشان آندرومدا را کشف و گزارش رصدی ابر ماژلانی بزرگ را ثبت کرد. بدین ترتیب وی نخستین کسی است که گزارش رصدی اجرام آسمانی خارج از کهکشان راه شیری را ثبت نمود. متن کامل «گنبد آسمان» این هفته را در مجله زن روز بخوانید. @zane_ruz ارتباط با ادمین: @zaneruz97