#هوش_جنسی 1
حدود 43 سال پیش در یک کلاس مدیریت در خارج از کشور شرکت داشتم، مدرس کلاس درباره ی مهارت حل مسئله نکته ی جالبی را بیان کرد که بعد از گذشت سال ها هنوز برایم جذاب و راهگشا است؛ ایشان توضیح دادند زمانی که با مسائل متعددی روبه رو هستید برای حل آن ها اقدامی نکنید چون با حل هر مسئله چند مسئله ی دیگر ایجاد می کنید.
توجه داشته باشید مسائل شما معلول یک علت هستند اگر این مسئله و علت اصلی را در بین مسائل مطرح شده پیدا و آن را حل کنید بقیه ی مسائل به خودی خود حل خواهند شد. نکته ای که این مدیر اروپایی 43 سال پیش مطرح کرد ریشه مسائل امروز جامعه ی ما است. به چند نمونه توجه کنید:
- چرا آمار اختلافات زناشویی و طلاق بالا است؟ در حالی که همسران تلاش می کنند که مسائل خود را حل کنند.
- چرا اعتیاد در حال گسترش است؟ در حالی که همه ی مسئولین و خانواده ها با حُسن نیت کامل برای حل آن تلاش می کنند.
- چرا اختلالات رفتاری کودکان روبه افزایش است؟ در حالی که متخصصین تلاش می کنند مسئله را حل کنند.
در مثال های یاد شده و مسائلی مانند آن ها تمام تلاش ها علیرغم حُسن نیت زیاد، قرین موفقیت نیست. یکی از دلایل این موفقیت کم، عدم توجه به رابطه ی علت و معلول و علت یابی به جای مقصریابی است و در اکثر مسائل به دنبال درمان معلول هستیم و از علت غافلیم. افراد در مواجهه با مشکلات و مسائل دونوع واکنش اصلی نشان می دهند:
1- عیب جویی: در این واکنش در هر رویداد دچار احساسات شدید می شوند و برپایه ی احساسات مقصریابی، قضاوت و سرزنش کرده و حکم صادر می کنند. در اتفاق تأسف انگیز اخیر هم شاهد این فرآیند هستیم. به محض رسانه ای شدن موضوع موج خشم و نفرت عمومی و نگرانی والدین بالا گرفت تا جایی که رهبر انقلاب برای آرامش عمومی با صدور دستوری به قوه ی قضاییه در ماجرا دخالت نمودند. همراه با طغیان احساسات، موج عیب جویی و سرزنش به سوی افراد مختلف از کارکنان مدرسه، وزارت آموزش و پرورش، قوه قضاییه و سایر افراد و نهادها جاری شد.
در ادامه ی این فرآیند انبوه راهنمایی های متخصصین و کارشناسان برای پیشگیری از این اتفاقات در رسانه ها، کانال ها و سایر فضاهای مجازی در اختیار والدین قرار گرفت که همگی مبارزه و اصلاح معلول بود و به ندرت به علت اصلی و ریشه توجه شد.
بدیهی است این بار هم مانند همیشه با مجازات متهم موج احساسات فروکش خواهد کرد تا رویداد بعدی و هیجانات بعدی و این دور تسلسل در جامعه ی ما ادامه خواهد داشت.
ادامه دارد......
[مباحث کودک متعادل]
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#هوش_جنسی ۲
2- تحلیل: اگر عیب جویی واکنش و عکس العمل در برابر رویداد است، تحلیل کنش و عمل در برابر رویداد است. در این روش عیب جویی، مقصریابی و سرزنش جایگاهی ندارد.
در این نگاه هر رویداد معلول یک یا چند علت است و آن علت نیز می تواند معلول علت دیگری باشد.
علت یابی ما را به سمت علت اصلی یا علت العلل هدایت می کند و با برطرف کردن علت اصلی معلول ها نیز به تدریج از بین می روند. این نکته ی جذاب و کلیدی در سخنان آن مدیر اروپایی بود و جای این نگاه و تفکر در حل مسائل امروز جامعه ی ما خالی است.
در این روش در هر رویدادی سئوال می شود: «چرا». لازم به توضیح است که ما در گفتگوهای معمول و متداول خود در سه مورد از واژه ی «چرا» استفاده می کنیم یا به عبارت دیگر سه نوع چرا داریم:
• چرای اتهام و سرزنش- چرا دیرآمدی؟ چرا غذا آماده نیست؟ چرا تکالیف مدرسه ات را انجام ندادی؟ در این قبیل موارد به دنبال علت نیستیم بلکه فقط سرزنش می کنیم.
• چرای شکایت - چرا من همیشه باید به بچه ها برسم؟ چرا همیشه من مقصرم؟ چرا همیشه باید خرید منزل را من انجام دهم؟ در این موارد از واژه ی چرا برای شکایت و اعتراض استفاده می کنیم.
• چرای ابهام – در رویدادها با مطرح کردن «چرا» به دنبال علت اصلی هستیم، قصد اتهام و شکایت نداریم.
در ادامه ی مطلب هر کجا از واژه ی «چرا» استفاده کردیم مقصود چرای ابهام است. در این مورد خاص هم چرای ابهام را مطرح می کنیم. چرا این فرد مرتکب این عمل زشت شد؟ چرا از بین همه ی شاگردان مدرسه فقط چند نفر دچار این موضوع شدند؟ اگر قدری گسترده تر به پدیده آزار جنسی نگاه کنیم دامنه ی پرسش ها نیز گسترده می شود.
چرا کودک آزاری و درکل آزار جنسی در جامعه ی ما رخ می دهد؟ چرا درصد بالایی از آزار جنسی توسط نزدیکان و محارم انجام می شود؟ توجه داشته باشیم که علت یابی در این قبیل موارد باعث رشد آگاهی، کاهش اضطراب و خشم و در نهایت آرامش والدین خواهد شد.
با این مقدمه نه چندان کوتاه تحلیلی از این رویداد داشته باشیم؛ چرا این فرد مرتکب این عمل زشت شد؟ چرا فقط تعداد معدودی از شاگردان طعمه ی این فرد شدند؟ باز هم تأکید می کنیم اجرای قانون درباره ی این فرد به قدرت خود باقی است، این تحلیل برای آگاهی والدین و پیشگیری از تکرار این وقایع است.
سال ها پیش مصاحبه ای با دکتر عشایری عصب شناس معروف را مطالعه می کردم، موضوع مصاحبه اعتیاد جوانان بود، به این پرسش و پاسخ توجه کنید:
خبرنگار: آقای دکتر، والدین از چه زمانی باید اقدام به پیشگیری از اعتیاد فرزند خود نمایند؟
دکتر عشایری: تولد تا شش سال، 6 سال اول کودکی
خبرنگار: آقای دکتر موضوع اعتیاد جوان است باز هم باید درباره ی شش سال اول کودکی صحبت کنیم؟
دکتر عشایری: اگر دانشجویی در دانشگاه مشکل رفتاری دارد، دوران مهدکودک او را بررسی کنید.
خوب به پاسخ های آقای دکتر عشایری توجه کنید، در ادامه ی مطلب مثال دیگری از آقای دکتر افروز را نقل خواهم کرد.
ادامه دارد.........
[مباحث کودک متعادل ]
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#هوش_جنسی ۳
سال ها پیش آقای دکتر افروز روانشناس معروف در شبکه چهارسیما درباره ی رانندگی پرخطر صحبت می کردند؛ در دقایق آخر برنامه مجری سؤال کرد «آقای دکتر چه پیشنهادی برای بهبود رانندگی در شهر دارید؟» ایشان پاسخ دادند:
«اگر مایلیم رانندگی سالم و ترافیک روان در شهر داشته باشیم باید به شش سال اول زندگی کودکان تهران توجه کنیم»
این دو مثال نمونه کوچکی از نظریه های فراوان متخصصین ایرانی و غیرایرانی درباره ی اهمیت شش سال اول زندگی کودک و تأثیر آن در سال های بعد است.
آیا شش سال اول زندگی متهم و نوجوانان آسیب دیده در این رویداد بررسی علمی خواهد شد؟ تأکید می کنم بررسی علمی و نه قضایی درجای خود محترم و لازم است و باید انجام شود.
چرا شش سال اول زندگی مهم است؟ چون بخش اعظم شخصیت انسان در ابعاد مختلف در این سال ها شکل می گیرد.
آبراهام مزلو روانشناس معاصر(1970-1908) فرآیند زندگی را به دو بخش اولیه و ثانویه تقسیم می کند. فرآیند اولیه تولد تا شش سال و فرآیند ثانویه هفت سال تا آخر عمر؛ در فرآیند اولیه، کودک نیازهایی دارد که باید توسط والدین تأمین شود.
نیازهای اولیه به ترتیب اولویت عبارتند از:
زیست --- امنیت --- تعلق --- احترام وتأیید --- خودشکوفایی
• زیست – نیازهای زیستی کودک شامل خوراک، پوشاک و مسکن است. سئوال: معیار و حد تأمین نیازهای زیستی کودکان چیست؟ پاسخ: آسایش؛ آسایش یعنی تعادل در تأمین نیازهای زیستی، پاسخ به نیازهای زیستی کمتر یا بیشتر از حد آسایش برای کودکان مضر است. عبور از مرز آسایش و رفتن به سمت رفاه و تجمل عامل اصلی توقع و زیاده خواهی در دوره ی نوجوانی و جوانی است.
• امنیت – امنیت یعنی درک جزء از کل و اطمینان از حمایت کل؛ این کل برای کودک، والدین هستند. نقش پدر در امنیت فرزند اهمیت ویژه ای دارد، حضور مقتدرانه ی پدر در خانه و رابطه ی گرم پدرومادر با هم دو عامل مهم در ایجاد «احساس امنیت» در فرزندان هستند. توجه داشته باشید که «احساس امنیت» با «امنیت» تفاوت دارد که در جای خود توضیح خواهیم داد.
• تعلق – تعلق یعنی دوست داشتن و دوست داشته شدن؛ در این مورد هم مانند امنیت حال و احساس والدین و چگونگی ارتباط آنان با فرزند خود معیار اصلی است. احساس خوب، شادی کودکانه، مهرورزی عمیق و نه ظاهری والدین باهم و با فرزندان احساس دوست داشتنی بودن را در کودک تقویت می کند.
• احترام و تأیید – با دریافت احترام و تأیید، احساس ارزشمندی یا به عبارت دیگر «عزت نفس» در کودک تقویت می شود. کارِکودک از وجود او جدا است، کار کودک توصیف، ارزیابی و نقد می شود ولی وجود او در همه حال باید تأیید و حریم حرمت او رعایت شود.
• خود شکوفایی – با تأمین متعادل و متناسب نیازهای اولیه ی کودک او به خود شکوفایی می رسد و استعدادهای نهفته ی او شکوفا می شود. هرگونه اختلال در تأمین همه نیازهای اولیه کودک منجر به اختلال در رشد شخصیت او خواهد شد.
در بررسی چگونگی تأمین نیازهای اولیه به ایده آل فکر نمی کنیم بلکه بدون مقصریابی به واقعیت ها توجه داریم.
ادامه دارد...
[مباحث کودک متعادل ]
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#هوش_جنسی ۴
تلاش می کنیم چگونگی تأمین نیازهای اولیه ی کودک و رابطه ی آن با آزارهای جنسی را در حد توان بررسی کنیم. آگاهی از نیازهای اولیه و چگونگی تأمین آن ها در مراحل مختلف رشد متعادل کودک و نوجوان به آرامش والدین و پیشگیری از آسیب های مختلف کمک می کند.
امروز تلاش والدین به خصوص در طبقات متوسط، نیمه مرفه و مرفه، تأمین بهترین ها برای معیشت خانواده و فرزندان است و در این مسیر از مرز آسایش عبور کرده و به سمت رفاه و تجمل گرایش پیدا می کنند. توجه داشته باشیم کودک و نوجوان نیاز به هیجان سالم دارند که حاصل تأمین نیازهای جامع آنان است.
تمرکز بیش از حد بر تأمین خواسته ها و داشته های فرزندان سطح توقع و نارضایتی آنان را افزایش داده و نیاز به هیجان بیشتر را تقویت می کند و در نتیجه به سمت محرک و هیجان ناسالم گرایش پیدا می کنند و چرخه معیوب و مخرب خواسته ی بیشتر، دریافت بیشتر، نیاز به هیجان بیشتر شکل می گیرد.
آیا دوران کودکی دانش آموزان آسیب دیده و کودکان در معرض آسیب از این منظر بررسی خواهد شد؟
تأکید می کنیم در فرآیند تأمین خواسته های فرزندان مقصریابی و سرزنش نمی کنیم. والدین مقصر نیستند علت اصلی در عدم آگاهی آنان در بینش و روش فرزندپروری است.
در این باره در زمان مناسب توضیح می دهیم. خلاصه ی مطلب تأمین نیازهای زیستی: نیاز با خواسته تفاوت دارد؛ معیار و حد نیازهای زیستی آسایش است و نه رفاه؛ هر میزان از آسایش به سمت رفاه و تجمل حرکت کنیم به همان میزان از آرامش به سمت اضطراب خواهیم رفت.
امنیت: در سلسله نیازهای اولیه، نیازهای زیستی اولین و امنیت دومین و مهم ترین نیاز است. قبلاً اشاره کردیم که امنیت یعنی درک جزء از کل و اطمینان از حمایت کل، انسان نیاز به اتصال به منشأ امنیت دارد و این منشأ در دوران کودکی پدرومادر هستند. والدین به عنوان منشأ امنیت فرزند باید مقتدر، محکم و در عین حال شادمان و مهربان و صبور باشند. این ویژگی ها نشانه ی اعتماد به نفس والدین است.
چگونگی روبه رو شدن والدین با مسایل روزمره زندگی تأثیر مستقیم بر احساس امنیت فرزندان دارد. به هر اندازه والدین در برابر مسایل زندگی آرامش، صبوری و استحکام بیشتری دشته باشند، احساس امنیت در فرزندان بهتر و قوی تر شکل می گیرد.
لازم به توضیح است که «احساس امنیت» با «داشتن امنیت» تفاوت دارد به این مثال توجه کنید، ایران کشوری امن است، در جنگ با کشور دیگری نیستیم، امنیت رفت و آمد در شهرها و جاده ها به میزان قابل قبولی تأمین است و در مجموع می توانیم ایران را کشوری با امنیت خوب ارزیابی کنیم.
آیا «احساس امنیت» هم در ایران در سطح خوب و قابل قبولی است؟ چرا در حالی که امنیت در کشور در سطح خوب قرار دارد، سطح احساس امنیت بسیار پایین است؟ چگونه می توان سطح احساس امنیت را بالا برد؟ در این باره بیشتر توضیح خواهیم داد. ادامه دارد...
[مباحث کودک متعادل ]
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#هوش_جنسی ۵
عامل اصلی ایجاد امنیت در کودک رابطه ی پدرومادر باهم و با فرزندان است. در هجده ماه اول، نوزاد فقط مادر را می شناسد و همه چیز حتی خود را جزئی از مادر می داند (درک جزء ازکل)، در هجده ماه دوم پدر به عنوان نماد قدرت و قانون بین مادر و فرزند قرار می گیرد (نظریه ی ژاک لکان). از سه سالگی خانواده یعنی پدر و مادر باهم منشأ امنیت فرزند هستند (نظریه اریکسون).
سئوال اصلی: در این سال های حساس رابطه ی پدرومادر باهم چگونه است؟ گرم، توأم با مهربانی، با آرامش و شادی؟ به ایده آل فکر نکنیم، اختلاف نظر و بگو مگو بین همسران امری طبیعی است نکته ی مهم تعداد دفعات، طولانی شدن زمان و چگونگی مدیریت آن ها است.
اگر در این مواقع پدر به سمت خشونت های فیزیکی و کلامی گرایش داشته باشد و مادر با مظلوم نمایی یا خشونت متقابل واکنش نشان دهد، احساس امنیت در فرزند کاهش می یابد. تشنج در رابطه ی والدین یکی از عوامل اصلی ایجاد عدم احساس امنیت در فرزندان است.
• تعلق: احساس تعلق به معنای علاقه و نه مالکیت، نیاز بعدی کودک است. تعلق یعنی دوست داشتن و دوست داشته شدن، علاقمند بودن به کسی و مورد علاقه قرار گرفتن، تبادل مهرومحبت.
• احساس ارزشمندی: احساس ارزشمندی حاصل احترام و تأیید وجود کودک است. بارها این مطلب مهم را مطرح کرده ایم که کار و رفتار کودک از وجود او جدا است. وجود کودک درهرحال باید تأیید شود ولی در مورد کارورفتار او می توانیم واکنش های متفاوت نشان دهیم.
توجه داشته باشید هرگونه لقب دادن به کودک اعم از مثبت مانند قهرمان، نابغه، با استعداد و نظایر آن ها و منفی مانند: تنبل، بی تربیت، زلزله و مانند آن ها موجب شکل گیری خودپنداره ی کاذب مثبت یا منفی در کودک می شود که هردو بر عزت نفس و اعتماد به نفس واقعی کودک تأثیر منفی دارند.
• خودشکوفایی: آخرین نیاز در سلسله نیازهای اولیه، خودشکوفایی است. اگر تأمین نیازهای قبلی به صورت متعادل و صحیح انجام گیرد کودک به مرحله ی شکوفایی استعدادهای نهفته خود می رسد و کودک شکوفا، کودکی متعادل و خودکنترل است و در مواقع ضروری کاملاً قادر است از خود مراقبت کند.
با توضیح مختصر درباره ی نیازهای اولیه، بدون احساس گناه، نگرانی و سرزنش، چگونگی تأمین آن ها را برای فرزندان خود بررسی کنیم.
• نیازهای زیستی: فرزندان ما در چه سطحی قرار دارند؟ آسایش یا رفاه، زیاده خواهی یا قانع بودن، رضایت یا عدم رضایت از داشته ها؛ در نیازهای زیستی به چه میزان از نیازهای ضروری و کارکردی خود اطلاع داریم؟ و تا چه حد تحت تأثیر نیازهای هنجاری و القایی جامعه هستیم؟ تأکید می کنیم هدف از طرح این مطالب به هیچ وجه به منظور تغییر روش زندگی شما نیست، روش و سبک زندگی هر خانواده ای محترم است؛ روش زندگی خود را تغییر ندهید فقط به این مطالب فکر کنید، آن ها را درذهن خود بررسی و تحلیل کنید به هرمیزان که این مطالب در ذهن شما نهادینه شود به همان میزان تبدیل به روش زندگی و رفتار خواهد شد. ادامه دارد...
[مباحث کودک متعادل ]
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane
#هوش_جنسی ۶
• تعلق: تبادل مهرومحبت در زندگی خود را بررسی کنید، رابطه ها به چه میزان گرم، کودکانه، شادی بخش و پرنشاط است؟ توجه کنید از ایده آل و کامل بودن صحبت نمی کنیم، به واقعیت هم توجه داریم مهم، نسبت تبادل احساس خوشایند و ناخوشایند است.
• احترام و تأیید: احترام و تأیید متقابل در خانواده عامل مهمی در شکل گیری عزت نفس فرزندان است. تأکید می کنیم احترام با تملق و تکلف متفاوت است. احترام یعنی رفتار فاخر و در عین حال صمیمی و گرم بین افراد خانواده؛ احترام یعنی رعایت حریم حرمت دیگران و مراقبت از حریم حرمت شخصی خود؛ رعایت احترام و تأیید در رفتار و ارتباط میان فردی در خانواده به خصوص در زمان بروز هیجانات منفی مانند خشم، ترس، استیصال و نظایر آن ها نشانه ای از سطح احساس ارزشمندی در خانواده است. آیا فرزندان ما احترام و تأیید متعادل و به دور از افراط و تفریط را دریافت می کنند؟
باتوجه به چگونگی تأمین نیازهای اولیه می توان میزان عزت نفس و اعتمادبه نفس کودکان را بررسی کرد. در مورد آزار جنسی کودکان باید بدون احساس گناه، بدون سرزنش و بدون پاک کردن صورت مسأله به این پرسش ها پاسخ داد. میزان تأمین نیازهای زیستی فرزندان ما درچه حد است؟ رفاه یا آسایش؟ آیا صبوری و اشتیاق و هیجان انتظار برای به دست آوردن خواسته ای در آنان وجود دارد؟ آیا احساس امنیت در کودکان در سطح قابل قبولی قرار دارد؟
نکته ی تأسف بار این است که فرزندان ما علیرغم داشتن پدرومادری فداکار که از هیچ گونه تلاشی برای تأمین امنیت آنان کوتاهی نمی کنند دچار احساس عدم امنیت هستند؛ چرا؟ چرا احساس تعلق در نوجوانان ما ضعیف است؟ چرا بسیاری از نوجوانان و جوانان ما احساس می کنند که دوست داشتنی نیستند؟ و خود را دوست ندارند؟ چرا برخی از والدین بدون توجه به دونیاز احساس امنیت و احساس تعلق بیشتر به تأمین رفاه و چگونگی تحصیلات فرزندان خود توجه دارند؟
تأمین رفاه خانواده و تمرکز بر چگونگی تحصیلات فرزندان ممکن است به موفقیت آنان کمک کند ولی بدون احساس امنیت و تعلق هرگز باعث خوشبختی آنان نخواهد شد.
ریشه ی بسیاری از آزارهای جنسی (آزار دهنده و آزارشونده) پایین بودن سطح احساس امنیت و ارزشمندی در آنان است.
پرسش های زیادی مطرح شد، در مطالب بعدی با جمع بندی پرسش ها راهکارهای پیشگیری از آسیب پذیری کودکان را بررسی خواهیم کرد. ادامه دارد...
مباحث کودک متعادل
#سبک_زندگی_کریمانه
https://eitaa.com/sabkezendegikareemane