#فرقه_نعمت_اللهی_و_گنابادی
حجه الاسلام #داوود_الهامی
📚معرفی اجمالی:
✍نویسنده محترم سخن رابا توضیحاتی درباره حکومت صفویه آغاز می کند؛
🔹۲رکن #صفویه تشیع وتصوف بود .
🔸#شاه_اسماعیل علاوه برآنکه پادشاه وقت بود، #پیر و #مرشد و #قطب به شمار می رفت ومریدانش ، جان باختن در راه #مرشد_کامل را ادنی مراتب اخلاص می دانستند .
🔹تلفیق #تشیع و #تصوف به شاه اسماعیل امکان داد دولت #صفوی را سدّ راه #عثمانی سازد .
✅سپس به عوامل نابودی صوفیان و #نظام_خانقاهی در عصر صفوی می پرداخته و ۴ مورد را اشاره می کند .
1⃣ منازعات #امرای_صوفی_قزلباش با حکومت در حد سوء قصد به جان #صوفی_اعظم و تشویق عثمانی به لشکر کشی به ایران
2⃣ مخالفت رکن دیگر حکومت یعنی #فقها با عقائد واعمال اباحه آمیز صوفیان
3⃣ تضاد #آداب_و_رسوم_خانقاهی با زندگی اجتماعی
4⃣ در گیری گروه های مختلف "حیدری" و"نعمتی" در نقاط مختلف ایران که به ویرانی #تکیه ها وتوقف تبلیغ آزادنه هر دو گروه منجر شد.
⭐️قوی ترین عامل نابودی #صوفیان قدرت روز افزون #علما وهمسوئی #پادشاهان_صفوی با ایشان بود.
✅در بخش دیگر کتاب توضیحاتی درباره #شاه_نعمت_الله_ولی ومذهبش آمده است.
او از نسل اسماعیل پسر امام صادق علیه السلام و از #سنیان_دوازده_امامی است وبه صراحت مذهب خود را چنین اعلام می دارد؛
ره سنی گزین که مذهب ماست
ورنه گم گشته ای ودر خللی ...
...دوستدار صحابه ام به تمام
یار سنی و خصم معتزلی
❌همه مشایخ او تا #حسن_بصری سنی وبرخی نیز مثل #عبد_الله_یافعی ناصبی هستند .
⚠️اگر مدح از علی علیه السلام ونام بردن از امام زمان دلیل بر تشیع باشد،باید برای همه سنیان ۱۲ امامی #شناسنامه_شیعه صادر کرد.
✅سپس به رنگ عوض کردن #صوفیان_سنی_ایران پس از پیروزی #صفویه اشاره کرده وچند نمونه از #عوام_فریبی سلسله نعمت اللهی برای جلب اعتماد شیعه را ذکر می کند .
🔹پسوند علیشاه در #القاب ،
🔸تاج ۵ تَرَک ( اشاره به پنجتن) و۱۲ تَرَک ( اشاره به ۱۲ امام )
🔹تطبیق اسامی روسا به ترتیب نام معصومین تا امام سجادعلیه السلام
سلطان محمد، ملا علی ، حسن صالح علیشاه، سلطان حسین ، علی محبوب علیشاه
✅نگارنده در ادامه با تبیین نقش بیگانگان از جمله پادشاه دَکَن هندوستان و دولت #انگلیس راجهت باز گرداندن #نعمت_اللهی به ایران ، شواهد ومستنداتی را ذکر می کند .
✅سپس به گسترش فعالیت #نعمت_اللهیه پس از مرگ #فتعلیشاه می پردازد .
🔘در حکومت محمد شاه؛
در طول ۱۳ صدر اعظمی #میرزا_آقاسی از سران #نعمت_اللهی بسیاری از #مقابر_صوفیه کرمان ، نائین وبسطام ونیشابور وتربت جام باز سازی شد.
#شاهزادگان وبرخی #فرزندان_علما وحتی #بنات_سلطنت به تصوف گرائیدند.
🔘پس از مرگ #محمد_شاه
در پی فعالیت #صفی_علیشاه در تهران شخصیت های برجسته از جمله داماد #ناصر_الدین_شاه و دختران شاه مریدان او شدند و حتی با #لباس_درویشی نیز عکس گرفتند.
✅مولف ارجمند در فراز دیگری احوالات ۷ نفر از #اقطاب #سلسله_گنابادی را بررسی کرده و به #جانشینی_موروثی این فرقه اعتراض کرده است.
✅ در بخش پایانی نیز بیش از ۱۰ مورد از باورهای نادرست #گنابادیه را به طور مستند ومختصر از کتب ایشان نقل نموده است.
#بیعت ، #تصور_صورت_مرشد ، #شریعت_گریزی، انکار امربه معروف و #نهی_از_منکر ، کنار گذاشتن #قرآن و #حدیث ، و...
#کتاب #فرقه_شناسی #فارسی #قرن۱۴
🆔 @safiresheytan🕸
📝 #تحلیل
#تصوف_در_گذر_تاریخ (۱)
✳️ مروری کوتاه وگذرا بر تحولات وادوار تاریخ تصوف 💯
🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥🚥
🔰دوره اولیه(۱۵۰_۲۵۰ ه ق) ؛ رهابنیت وترک دنیا وتزهد افراطی
☑️مشخصات این دوره ؛
1⃣در این دوره صوفیان زبان خاص و #اسرار_ناگفتنی و مطالب عرفانی نداشتند و اگر نغمه هایی از امثال #رابعه_عدویه و #ذوالنون_مصری و #سری_سقطی درباره معرفت و محبت و #باطن_جویی شنیده می شد، بسیار ساده و سطحی بود و از آنچه از زبان رهبانان مسیحی آن زمان میشنیدند، تجاوز نمی کرد.
2⃣صوفیان این عصر چندان از #شریعت و متشرّعه فاصله نگرفته اند و تنها نقطه ضعفی که در رویه آنها مورد اعتراض قرار می گرفت روش تند و افراطی آن ها درباره ترک دنیا و #پشمینه_پوشی و فقر بود.
3⃣تصوف در این دوره چندان تشکل و مرکزیت به خود ندید اکثر صوفیان این دوره با سیاحت و دوره گردی و خانه به دوشی زندگی میکردند و عمده اقامت آنها در مصر و سوریه و عراق بود.
4⃣صوفیان دوره اول با توجه به روایات شدید اللحن لعن وطردصوفیه، بر #مذهب_اهل_تسنن بوده اند.
🔅تنها مطالعه کتبی از قبیل اللمع فی التصوف و کشف المحجوب و رساله قشیریه و تذکره الاولیاء و نفحات الانس کافیست که موضوع #مذهب را در مراحل اولیه تصوف به طور غیر قابل تردیدی روشن می نماید.
🔷🔶🔷🔶🔷
🔰دوره دوم(۲۵۰_۳۵۰) ؛اشراق وباطن گرائی شدید به محوریت جنید بغدادی
🔸در این دوره (نهضت نوین تصوف) مشایخ صوفیه به جز زهد و ترک دنیا و ریاضت کِشی یک سلسله مراتب مطالب دیگری (عقیده به #وحدت_وجود، کشف وشهود، عشق به خدا،ادعا انا الله، لیس فی جبتی الا الله )را مورد توجه قرار دادند و لذا مورد #تکفیر فقها ومتشرعین قرار گرفتند وناگزیر از مقاصد خود به #اشارات_و_رموز تعبیر کردند .
🔹در این دوره #صوفیگری از صورت پراکندگی به تجمع و مرکزیت گراییده و حوزه مستقلی در شهر بغداد پیدا می کند.
🕎 #مشایخ_صوفیه در این عصر از نظر مذهب تعصب به خرج نمی دادند و می توان گفت؛ نه تابع مذهب حنفی و حنبلی و شافعی و مالکی محسوب می شدند و نه پیروی اشاعره و معتزله و یا شیعه بودند ولی از نظر عقیده ظاهراً معتقد به عقاید اهل سنت بودند و درباره هیچ کدام از آنها نسبت تشیع در کتب مربوطه دیده نمی شود.
🔸موضوع دیگری که در شرح حال صوفیان این دوره جلب توجه میکند یک سلسله #کرامات خارق العاده ای است که بیوگرافی نویس های صوفی آنها را در کتابهای خود به تفصیل نقل نموده اند
☑️ مشخصات عمده این دوره را میتوان در چند موضوع زیر خلاصه کرد ؛
👈 تمایل تصوف به عرفان
👈صوفیان به رموز و اسرار پناه میبرند
👈باطن جویی حاد و برتری حقیقت بر طریقت
👈تشکل و تحزب صوفیه
👈حلقات صوفیه
👈نخستین تالیفات مشایخ صوفیه
👈مظاهر انشعاب در تصوف و آغاز دوره سوم
🔷🔶🔷🔶🔷
🔰دوره سوم(۳۵۰_۴۰۰ ه ق) عصر تدوین تصوف
🔹در این عصر، تصوف به صورت تدوین درآمده و اصول و قوانین آن به طور منظم به رشته تحریر درآمد و مشایخ صوفیه طبقهبندی شده و شرح حال آنها نوشته شد.
🔸عده زیادی از #صوفیان_ایرانی پس از تکمیل مراحل سلوک و تصوف در مکتب جنید به نواحی مختلف ایران از قبیل فارس، ری بلخ،مرو، شیراز، نیشابور، آمل، خرقان، توستر، کرمان پراکنده شده به ارشاد و اشاعه صوفیگری پرداختند و با انتشار تصوف در ایران ذوق و ابتکار خلاقی ایرانی نیز بر آن افزوده شد و سیر تکاملی دامنه داری را آغاز نمود.
💎نویسندگان صوفی این عصر برای تطبیق عقائد و مبانی تصوف با عقائد و موازین شریعت اسلامی دست به تاویل و تفسیر کتاب و سنت زده و در این باره کوشش فراوانی به خرج دادند.
☑️مهمترین تالیفات صوفیه این قرن عبارت است از؛
👈اللمع فی التصوف تالیف ابونصر سراج طوسی
👈التعرف لمذهب التصوف تالیف ابوبکر ابراهیم نجاری
👈قوت القلوب فی معامله المحجوب تالیف ابوطالب محمد بن علی مکی
👈طبقات الصوفیه تالیف ابو عبدالرحمان السلمی
🔷🔶🔷🔶🔷
🔰دوره چهارم(قرن ۵و۶) ؛ رونق تصوف و عرفان در فارس و خراسان
🔹از اواخر قرن چهارم تصوف و عرفان از بغداد به فارس و خراسان انتقال یافت و صوفیان و عرفای مشهوری در دو منطقه شرق و جنوب ایران آوازه بلندی یافتند .
🔸با گسترش تصوف در مناطق خراسان به ویژه در نیشابور به تدریج از اوایل قرن پنجم خانقاه ها که با تفاوتی #تکیه و #زاویه و #رباط نیز نامیده میشدند رو به افزایش نهادند و مراکز متعدد و با شکوهی با عناوین مختلف توسط نیکوکاران ساخته شد و به خلوت صوفیان و ریاضت و مراقبت و سیر و سلوک و آموزش صوفیان اختصاص یافت.
---------------------
📚برگرفته از کتاب پژوهشی در پیدایش و تحولات تصوف و عرفان، عباسعلی عمید زنجانی
🆔 @safiresheytan🕸