#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_45 #دعا_چهل_پنج_47
بند 47 تا 49
«47» اللَّهُمَّ وَ مَا أَلْمَمْنَا بِهِ فِي شَهْرِنَا هَذَا مِنْ لَمَمٍ أَوْ إِثْمٍ أَوْ وَاقَعْنَا فِيهِ مِنْ ذَنْبٍ وَ اكْتَسَبْنَا فِيهِ مِنْ خَطِيئَةٍ عَلَى تَعَمُّدٍ مِنَّا أَوْ عَلَى نِسْيَانٍ ظَلَمْنَا فِيهِ أَنْفُسَنَا أَوِ انْتَهَكْنَا بِهِ حُرْمَةً مِنْ غَيْرِنَا فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اسْتُرْنَا بِسِتْرِكَ وَ اعْفُ عَنَّا بِعَفْوِكَ وَ لَا تَنْصِبْنَا فِيهِ لِأَعْيُنِ الشَّامِتِينَ وَ لَا تَبْسُطْ عَلَيْنَا فِيهِ أَلْسُنَ الطَّاعِنِينَ وَ اسْتَعْمِلْنَا بِمَا يَكُونُ حِطَّةً وَ كَفَّارَةً لِمَا أَنْكَرْتَ مِنَّا فِيهِ بِرَأْفَتِكَ الَّتِي لَا تَنْفَدُ وَ فَضْلِكَ الَّذِي لَا يَنْقُصُ
خدايا! در هر گونه لغزشى كه در اين ماه رمضانمان وارد شديم از گناه كوچك يا بزرگ، يا معصيتى كه در آن مرتكب شديم، يا خطايى كه در آن كسب كرديم، از روى عمد، يا فراموشى، كه در آن به خود ستم روا داشتيم، يا به آن پرده حرمت ديگرى را دريديم، پس بر محمد و آلش درود فرست، و ما را به پرده پوشيت بپوشان، و به گذشتت از ما بگذر، و ما را به خاطر گناهى كه كرديم، در برابر ديده شماتت كنندگان قرار مده، و زبان طعنه زنندگان را به روى ما باز مكن، و ما از باب رأفت و لطفت كه پايان نمىپذيرد، و بر پايه احسانت كه كاستى ندارد، به اعمالى بدار كه باعث ريزش گناهان، و كفارّه امورى شود كه در اين ماه، از ما ناپسند شمردى.
«48» اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْبُرْ مُصِيبَتَنَا بِشَهْرِنَا وَ بَارِكْ لَنَا فِي يَوْمِ عِيدِنَا وَ فِطْرِنَا وَ اجْعَلْهُ مِنْ خَيْرِ يَوْمٍ مَرَّ عَلَيْنَا أَجْلَبِهِ لِعَفْوٍ وَ أَمْحَاهُ لِذَنْبٍ وَ اغْفِرْ لَنَا مَا خَفِيَ مِنْ ذُنُوبِنَا وَ مَا عَلَنَ
«49» اللَّهُمَّ اسْلَخْنَا بِانْسِلَاخِ هَذَا الشَّهْرِ مِنْ خَطَايَانَا وَ أَخْرِجْنَا بِخُرُوجِهِ مِنْ سَيِّئَاتِنَا وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَسْعَدِ أَهْلِهِ بِهِ وَ أَجْزَلِهِمْ قِسْماً فِيهِ وَ أَوْفَرِهِمْ حَظّاً مِنْهُ
خدايا! بر محمد و آلش درود فرست، و مصيبت از دست رفتن رمضانمان را جبران كن و روز عيد و فطرمان را بر ما مبارك فرما، و آن را از بهترين روزهايى كه بر ما گذشته قرار ده، جلب كنندهترين روز نسبت به عفو، و محو كنندهترين زمان براى گناه، و معاصى پنهان و آشكارمان را بيامرز.
خدايا! با گذشتن اين ماه از خطاهاى ما بگذر، و با خارج شدنش، ما را از گناهانمان خارج كن، و ما را از خوشبختترين اهل اين ماه به آن و پرنصيبترين آنان در آن، و بهرهمندترين ايشان از آن قرار ده.
👈 استاد حسین #انصاریان در شرح خود ذیل این عبارت ها توضیحی نداده اند.
دعای #چهل_پنج
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_45 #دعا_چهل_پنج_50
«50» اللَّهُمَّ وَ مَنْ رَعَى هَذَا الشَّهْرَ حَقَّ رِعَايَتِهِ وَ حَفِظَ حُرْمَتَهُ حَقَّ حِفْظِهَا وَ قَامَ بِحُدُودِهِ حَقَّ قِيَامِهَا وَ اتَّقَى ذُنُوبَهُ حَقَّ تُقَاتِهَا أَوْ تَقَرَّبَ إِلَيْكَ بِقُرْبَةٍ أَوْجَبَتْ رِضَاكَ لَهُ وَ عَطَفَتْ رَحْمَتَكَ عَلَيْهِ فَهَبْ لَنَا مِثْلَهُ مِنْ وُجْدِكَ وَ أَعْطِنَا أَضْعَافَهُ مِنْ فَضْلِكَ فَإِنَّ فَضْلَكَ لَا يَغِيضُ وَ إِنَّ خَزَائِنَكَ لَا تَنْقُصُ بَلْ تَفِيضُ وَ إِنَّ مَعَادِنَ إِحْسَانِكَ لَا تَفْنَى وَ إِنَّ عَطَاءَكَ لَلْعَطَاءُ الْمُهَنَّا
«51» اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اكْتُبْ لَنَا مِثْلَ أُجُورِ مَنْ صَامَهُ أَوْ تَعَبَّدَ لَكَ فِيهِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
خدايا! كسى كه اين ماه را آن طور كه مىبايست رعايت كرد، و احترامش را به نحوى كه شايسته بود حفظ نمود، و حدودش را به صورتى كه سزاوار بود به پاى داشت، و از گناهانش به طور كامل پرهيز كرد يا به وسيله عمل خالصى به تو تقرّب جست، عملى كه موجب خشنوديت، و معطوف كردن رحمتت بر اوست، پس مانند آنچه به او بخشيدى، بر ما هم از توانگريت ببخش، و چندين برابر آن را از احسانت به ما عطا كن. مسلماً احسانت كاستى نمىپذيرد، و خزاينت نقصان پيدا نمىكند؛ بلكه افزون مىشود، و همانا معادن احسانت از بين نمىرود، و قطعاً عطاى تو عطايى است گوارا.
خدايا! بر محمد و آلش درود فرست و براى ما پاداشى، همانند پاداش كسى كه اين ماه را روزه گرفت، يا در آن تا روز قيامت به بندگيت برخاست، ثبت فرما.
دعای #چهل_پنج #رعايت_حق_رمضان
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_45
#دعا_چهل_پنج_50
⏺ #رعايت_حق_رمضان 1
براى شناخت حق #ماه_رمضان و اهتمام در اداى حق آن بايد بينديشيم هدف از #روزه چه بوده و چرا خداوند اين ماه را گرامى داشته است.
اين طور كه از بيان معصومان عليهم السلام پيداست، همه حيثيت و منفعتى كه براى روزه متصوّر است، همان جنبه ايجاد مصونيت و ملكه تقوا نسبت به همه اعضا و جوارح انسان است، چرا كه هر يك از اعضا و جوارح، به نحوى در معرض تهديد گناه قرار دارند.
زبان، گوش، چشم، شكم و غريزه جنسى، همه در معرض خطر هستند و روزه يك عمل عبادى تمرينى است كه ابتدايىترين شكل آن، با پرهيز و خوددارى از آشاميدن و خوردن تحقّق پيدا مىكند، و زمانى اين عمل به مرحله كمال مىرسد كه تورّع و پرهيز، به همه تمايلات و خواهشها تسرّى پيدا كند، يعنى همانگونه شخص براى مدّتى دهان و شكم را از لذايذ، حتى خوردنىها و نوشيدنىهاى حلال محروم مىكند، بايد چشم و گوش را از ديدن و شنيدن ناروا و حرام باز دارد و غريزه جنسى را مهار كند، در اين صورت نتيجه روزه كه همان توفيق در مالكيت نفس و غرايز است براى انسان حاصل مىشود و اگر انسان توانست مالك نفس خود شود، خويش را از خطرات و عواقب سوء دنيوى و اخروى شهوت پرستى حفظ كرده است.
امام على عليه السلام مىفرمايد:
فازَ مَنْ غَلَبَ هَواهُ وَ مَلِكَ دَواعِىَ نَفْسَهُ.
كسى كه زمام تمايلات خود را به دست گرفت و مهار كرد، رستگار است.
آرى، اگر انسان موفّق شد به وسيله روزه و ممارست در اطاعت، دشمن درونى را مهار كند، به روزه واقعى نايل شده است.
پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله در اين باره مىفرمايد:
الصَّوْمُ جُنَّةٌ مِنَ النَّارِ.
روزه، سپر آتش است.
و اين همان معناى سپر بودن و حايل شدن روزه در برابر آتش است يعنى: روزه ميان انسان و آتش حايل مىشود و او را از ابتلاى به آتش شهوات و تمنّيات غرايز باز مىدارد.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مىفرمايند:
اعْدى عَدُّوِكَ نَفْسُكَ الَّتِى بَيْنَ جَنْبَيْك.
دشمنترين دشمنان همان دشمن درونى است كه بين دو پهلوى تو مىباشد.
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 11 ، ص: 389
👌 دعای #چهل_پنج
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_45
#دعا_چهل_پنج_50
⏺ #رعايت_حق_رمضان 2
اگر توانستى حق روزه را به درستى و با تمام و كمال به جا آورى، در حقيقت به ثمره روزه و دستاورد آن، نيز خواهى رسيد.
جالب اين است كه ثمره تقوا كه خداوند بر روزه مترتّب مىفرمايد، ريشه در نگهبانى و پاسدارى از هويّت انسانى دارد و به طور كلى هر ثمره و خصوصيّتى براى روزه ذكر شده، براى تقوا هم ذكر شده است، چون روزه طريق تحصيل همان ملكه است.
امير المؤمنين عليه السلام مىفرمايد:
فَانَّ التَّقْوى فِى الْيَوْمِ الْحِرْزُ وَ الْجَنَّةُ وَ فى غَدٍ الطَّريقُ الَى الْجَنَّةِ.
به طور قطع امروز، تقوا، سپر از بلا و فردا، راه بهشت الهى است.
اگر در دنيا سپر را به دست آوردى و اين حائل را در ميان خود و آتش قرار دادى، نتيجهاش اين است كه در قيامت هم راه بهشت به سوى تو باز خواهد بود. يعنى بايد تقواى فرد به مرحلهاى برسد كه احساس نفرت و گريز از پليدى، حرام، گناه و نامشروع را در او، به وجود آورد.
براى به دست آوردن حق ماه رمضان، بايد همه حقوقى كه پيرامون گوش، چشم، زبان، دست و پا، شكم و غريزه جنسى مىباشد و همچنين درمان همه دردها و رنجها و خطراتى كه هر يك از اين اعضا و جوارح را تهديد مىكند را با عبادت روزه به جا آورد؛ چرا كه با ملكهاى كه در سايه اين عبادت براى انسان حاصل مىشود، مىتوان به مبارزه با خطرات برخاست و بر همه آنها پيروز شد، اين از خواص روزه حقيقى است.
امام صادق عليه السلام مىفرمايد:
اذا صُمْتَ فَلْيَصُمْ سَمْعُكَ وَ بَصَرُكَ وَ شَعْرُكَ وَ جِلْدُكَ وَ عَدَّدَ اشْياءَ غَيْرَ هذَا وَ قالَ: لايَكُونُ يَوْمُ صَوْمِكَ كَيَومِ فِطْرِكَ.
تو زمانى روزه دارى، كه گوش و چشم و موى و پوست و ديگر اعضاى بدنت روزه باشد، بايد روزى كه روزه دارى با روزهاى ديگرت متفاوت باشند.
انسان روزه دار بايد وقار و طمأنينه روزه در او پيدا شود به گونهاى كه نه تنها زبان، چشم، گوش او بايد روزه باشد، بلكه اين ملكه و ممارست بايد به حدّى از كمال برسد كه علاوه بر اينها، قلب روزه دار هم روزه باشد.
امير المؤمنين على عليه السلام مىفرمايد:
صِيامُ القَلْبِ عَنِ الْفِكْرِ فى الآثامِ افْضَلُ مِنْ صِيامِ الْبَطْنِ عَنِ الطَّعامِ.
اگر انسان موفّق شود قلب را از انديشه گناه پاك و مطهّر نگاه دارد بهتر از آن است كه فقط شكم را از خوردن و آشاميدن باز دارد.
هنگامى دستيابى به چنين مرحلهاى، ميسّر است كه انسان بتواند بر پليدى و پستى گناهان، چنان اشراف پيدا كرده، و به عوارض سوء آنها آگاه شود، كه هرگز فكر و ذهن او به سوى گناه نرود، از طرفى آن چنان اقتدارى بر انديشه خود پيدا كند كه راه گناه را بر خيال و تصوّر خود ببندد.
با وجوب چنين واجبات عبادى، در واقع خداوند منتّى بر انسان گذاشته كه راه و رسم صحيح زندگى را به او بياموزد و در سايه اين واجبات عبادى، ملكه تقوى براى او حاصل شود و روح او در سايه اين تقوى لطافت پيدا كند.
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 11 ، ص: 389
👌 دعای #چهل_پنج
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_45
#دعا_چهل_پنج_50
⏺ #رعايت_حق_رمضان 3
شهيد #بهشتى رحمه الله خاطره جالبى از مسافرت خود در اين زمينه مىگويد:
«يكى از مشاهدات خودم را بگويم: وين پايتخت اتريش از شهرهاى توريستى است و از مراكز ديدنى آن كاخ سلاطين اتريش است. آخرين امپراتور آن «فرانتس يوزف اول» است. در بازديد از آن كاخ، بخشى بود مربوط به حرم سرا كه در آن تخت و وسايل خواب و اتاقهاى خواب قرار داشت. در دفترچه راهنمايى كه براى بازديد كنندگان تهيّه شده بود، نوشته شده بود كه امپراتور در مواقعى كه طبق برنامه به اندرون مىرفت و در حرم سرا زندگى مىكرد، بسيارى از اوقات و ساعاتش را در اتاق اختصاصىاش مىگذراند، آن اتاق خصوصياتى داشت. در اين اتاق يك تخت فلزّى سيمى و يك آفتابه و لگن دستى گذاشته شده بود. آب لوله كشى گرم و سرد در آنجا نبود. با آن كه در اتاقهاى ديگر بود. او مانند يك افسر كه چادرى در ميدان جنگ دارد، در اتاقش زندگى مىكرد.
چرا؟ علت آن را هم در آنجا نوشته بود، براى اين كه هر زمان كه حضورش در يكى از ميدانهاى جنگ لازم بود، سست نباشد و نگويد: چگونه اين كاخ و كاشانه را رها كنم و در چادر زندگى كنم، بنابراين به اين صورت تمرين مىكرد.
و حالا اسلام مىخواهد مسلمانها، اين چنين تمرينى را لا اقل كوتاه مدت در زندگى داشته باشند، اسلام مىخواهد مسلمانى نيرومند، كه ارادهاش بر همه خواستههاى ديگرش مسلّط باشد بسازد، مسلّط بر شهوات، مسلّط بر خودخواهى و غصب، مسلّط بر تن آسايى، مسلّط بر خودآرايى و آماده براى تن دادن به يك زندگىاى كه در هر جا ممكن باشد و جز اين هم نمىشود.» «1» روزه يكى از آن تمرينات عمومى است كه اگر كسى به حكمت و فلسفه حقيقى آن رسيد، ديگر وداع براى او معنى و مفهومى نخواهد داشت و هميشه خود را در تحت توجّهات الهى مىبيند.
امام صادق عليه السلام مىفرمايد:
فَاذا صُمْتَ فَانوِ بِصَوْمِكَ كَفَّ النَّفْسِ عَنِ الشَّهَواتِ وَ قَطْعَ الهِمَّةِ عَنْ خُطُواتِ الشياطينِ وَ انْزِلْ نَفْسَكَ مَنْزِلَةَ الْمَرْضى لاتَشْتَهى طَعاماً وَ لا شَراباً وَ تَوَقَّعْ فى كُلِّ لَحْظَةٍ شَفاءَكَ مِنْ مَرَضِ الذُّنُوبِ وَ طَهِّرْ باطِنَكَ مِنْ كُلِّ كَدَرٍ وَ غَفْلَةٍ وَ ظُلْمَةٍ يَقْطَعُكَ عَنْ مَعْنَى الْاخْلاصِ لِوَجْهِ اللَّهِ.
وقتى روزه مىگيرى، در درجه اول، نيّتت اين باشد كه: نفس خود را از غلتيدن در دام شيطان محافظت كن و دوم اين كه: سعى كن كه پيوند خود را با راههاى انحرافى شيطان قطع كنى، خود را مانند مريضى تربيت كن كه وقتى غذا را مىبيند، طعام و شراب را مىبيند، از غذا تنفّر دارد. تو نيز بايد نسبت به گناه نفرت پيدا كنى و اگر چنين كردى منتظر باش كه خداوند تو را از امراض و آلودگىهاى گناهان پاك مىكند و شفا مىدهد. آن گاه باطنت را از دروغ، تيرگى، غفلت و تاريكى كه ارتباط با خلوص تو را با خدا قطع مىكند، پاك گردان.
آرى، اگر اين طور شد ديگر حاضر نيستى با ماه رمضان وداع كنى، مگر اينكه به وصال حقيقى محبوب خود برسى، كه امام سجّاد عليه السلام در مناجات خمس عشر مىفرمايد:
الهى .. غُلَّتى لايُبَرِّدُها الَّا وَصْلُكَ وَ لَوْعَتى لايُطْفِئُها الَّا لِقاؤُكَ وَ شَوْقى الَيْكَ لايَبُلُّهُ الَّا النَّظَرُ الى وَجْهِكَ وَ قَرارى لايُقِرُّ دُونَ دُنُوِّى مِنْكَ وَ لَهْفَتى لايَرُدُّها الَّا رَوْحُكَ وَ سُقْمى لايَشْفيهِ الَّا طِبُّكَ وَ غَمّى لايُزيلُهُ الَّا قُرْبُكَ ... فَيا مُنْتَهى امَلِ الْآمِلينَ وَ يا غايَةَ سُؤْلِ السَّائِلِينَ وَ يا اقْصى طَلِبَةِ الطَّالِبينَ. «(مناجاة المفتقرين).»
خدايا! .. اين سوز سينهام جز با وصال تو خنك نمىشود، خدايا! اين سوزش دل من جز با ديدن تو خاموش نمىشود، خدايا! اين شور و اشتياق من جز با نظر به جلوه تو سيراب نمىگردد. خدايا! اين التهاب و بىقرارى من آرامش نمىپذيرد، جز با نزديكى به تو، خدايا! اين حزن و اين ناله و استغاثه من ساكت مىشود مگر روح و ريحان تو بر دل بتابد، خدايا! بيمارى و درد و كسالت من جز با طبابت تو شفا پيدا نمىكند. خدايا! اين غم و اندوه و درد دل من از بين نمىرود، جز اين كه به وصال و قرب تو دست يابم، ... اى منتهاى آرزوى همه آرزومندان، و اين منتهاى همه گدايان و طلب كنندگان، و اى بالاترين مطلب جويندگان.
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 11 ، ص: 389
👌 دعای #چهل_پنج
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
🙏 خدايا، كسى كه حق #ماه_رمضان را به طورى كه سزاوار است رعايت كرده ،
و احترامش را آن گونه كه بايد حفظ نموده،
و (براى عمل) به احكامش به طورى كه سزاوار كوشش در آنهاست كوشيده،
و از گناهان خويش به طورى كه شايسته ى پرهيزگارى است پرهيز نموده
يا به وسيله ى عملى كه تقربآور است به سوى تو تقرب جسته
و از #رضا و خشنودى تو نصيبى به او رسيده،
👈از توانگرى خود مانند آن را به ما هم ببخش
و از فضل و احسانت چندين برابر آن را به ما هم عطا فرما،
زيرا فضل تو نقصان پذير نيست
و #گنجينه هاى تو كم نمىشود،
بلكه افزون مى گردد
و معادن #احسان تو نابود نمىشود
و عطا و #بخشش تو گوارا بخششى است.
👈دعای #چهل_پنج #دعا_چهل_پنج_50 #رعايت_حق_رمضان
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
برنامه ی #نهج_البلاغه_خوانی
#نهج_البلاغه_حكمت_267
غم روزی فردا مخور
وَ قَالَ (علیه السلام): يَا ابْنَ آدَمَ، لَا تَحْمِلْ هَمَّ يَوْمِكَ الَّذِي لَمْ يَأْتِكَ عَلَى يَوْمِكَ الَّذِي قَدْ أَتَاكَ، فَإِنَّهُ إِنْ يَكُ مِنْ عُمُرِكَ يَأْتِ اللَّهُ فِيهِ بِرِزْقِكَ.
امام علی علیه السلام که درود خدا بر او باد در پرهيز از #حرص ورزى در كسب روزى فرموذند : اى فرزند آدم اندوه روز نيامده را بر امروزت ميفزا، زيرا اگر روز نرسيده، از عمر تو باشد خدا روزى تو را خواهد رساند.
🖋کانال انس با صحیفه سجادیه
🆔 @sahife2
◀️ #حرص چرا؟
📜 امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه براى پيشگيرى از حرص حريصان مى فرمايد : «اى فرزند آدم! غم و اندوهِ روزى كه نيامده را بر آن روز كه در آن هستى تحميل مكن، چراكه اگر آن روز، از عمرت باشد خداوند روزىِ تو را در آن روز مى رساند. (و اگر نباشد، اندوه چرا؟)»؛ (يَابْنَ آدَمَ، لاَ تَحْمِلْ هَمَّ يَوْمِکَ آلَّذِي لَمْ يَأْتِکَ عَلَى يَوْمِکَ الَّذِي قَدْ أَتَاکَ، فَإِنَّهُ إِنْ يَکُ مِنْ عُمُرِک يَأْتِ اللّهُ فِيهِ بِرِزْقِکَ).
شك نيست كه منظور امام عليه السلام از اين كلام، نفى آينده نگرى و تدبير در امور زندگى به خصوص در سطح جامعه اسلامى نيست، زيرا هر كسى بايد به آينده همسر و فرزندانش و زمامداران اسلامى به آينده مسلمانان حساس باشند. در حالات سلمان فارسى كه آگاهى كامل از تعليمات اسلام داشت، آمده است: هنگامى كه سهم خود را از بيت المال مى گرفت، قوت سال خود را از آن مى خريد و نگهدارى مى كرد. در حديث ديگرى آمده است كه وى فلسفه اين كار را چنين بيان مىكرد: «إِنَّ النَّفْسَ قَدْ تَلْتَاثُ عَلَى صَاحِبِهَا إِذَا لَمْ يَكُنْ لَهَا مِنَ الْعَيْشِ مَا تَعْتَمِدُ عَلَيْهِ فَإِذَا هِيَ أَحْرَزَتْ مَعِيشَتَهَا اطْمَأَنَّتْ؛ نفس آدمى هنگامى كه آينده خود را تأمين نبيند دل چركين مى شود ولى زمانى كه معيشت خود را تأمين كرد اطمينان پيدا مى كند».
بنابراين هرگز منظور امام عليه السلام ترك تلاش و كوشش براى زندگى و تأمين آينده معقول و برنامه ريزى براى وابسته نبودن به ديگران نيست، بلكه هدف جلوگيرى از حرص و آز شديدى است كه بسيارى از مردم را فرا مى گيرد و به بهانه تأمين آينده دائمآ براى ثروت اندوزى تلاش مى كنند و اموالى را گرد مى آورند كه هرگز تا آخر عمر از آن استفاده نكرده، براى ديگران به يادگار مى گذارند. شاهد اين سخن همان جمله اى است كه در ذيل اين حديث شريف در بعضى از منابع آمده بود كه امام عليه السلام مى فرمايد: «وَاعْلَمْ أنَّکَ لاتَكْسِبُ مِنَ الْمالِ شَيْئاً فَوْقَ قُوتِکَ إلّا كُنْتَ فِيهِ خازِناً لِغَيْرِکَ؛ بدان كه تو چيزى از مال را بيش از نياز خود به دست نمى آورى مگر اينكه در آن، خزانه دار براى ديگرى هستى».
مرحوم «مغنيه» در شرح اين كلام، تفسير ديگرى دارد كه مى گويد: اين سخن امام عليه السلام نهى از كار و كوشش نسبت به آينده نيست. چگونه ممكن است نهى از اين كار باشد در حالى كه خود آن حضرت مى فرمايد: «اِعْمَلْ لِدُنْياکَ كَأَنَّکَ تَعِيشُ أَبَدآ (وَاعْمَلْ لاِخِرَتِکَ كَأَنَّکَ تَمُوتُ غَداً)؛ براى دنيايت آنگونه عمل كن كه گويى تا ابد زنده اى (و براى آخرتت آنگونه عمل كن كه گويا مى خواهى فردا از دنيا بروى)» و اگر كار و تلاش پيگير نباشد، زندگى در دنيا غير ممكن است.
منظور امام عليه السلام از كلام بالا اين است كه اگر چيزى هنوز زمانش فرا نرسيده و به دست تو نيامده غمگين مباش و حسرت و اندوه به خود راه نده. شايد چنين چيزى اصلاً وجود پيدا نكند و نبايد شتابزده، غم واندوه را براى آن به خود راه دهى. چنين غم و اندوهى چه سودى دارد و اى بسا زندگى را بر ما تباه كند و غم و اندوه را بر دل ما مضاعف سازد و ما را از تفكر وتلاش براى واجبات و انجام مسئوليتها بازدارد. ولى آنچه در تفسير اول گفتيم مناسبتر به نظر مى رسد، هر چند جمع بين دو تفسير نيز امكانپذير است.
كلام حكيمانه بالا پيام ديگرى هم دارد و آن اينكه نبايد برنامه هاى آينده سبب فراموشى برنامه روزانه شود؛ مثلاً ملتى امروز با گرسنگى دست به گريبانند، مسئولان براى چند سال بعد طراحى كنند و از وضع امروز غافل شوند. امام عليه السلام مى فرمايد: غم فردا را بر فكر امروز نيفزا؛ مسئوليت خود را امروز انجام ده، به لطف خدا مشكلات آينده را حل خواهى كرد. همانگونه كه عكس اين كار نيز درست نيست كه انسان وظيفه امروز را براى فردا بگذارد، چراكه فردا وظيفه خاص خود را دارد و به گفته شاعر:
كار امروز به فردا نگذارى زنهار
كه چو فردا برسد نوبت كار دگر است
در غررالحكم ذيل گفتار حكيمانه بالا اين جمله آمده است: «وَإنْ لَمْ يَكُنْ مِنْ عُمْرِکَ فَما هَمُّکَ بِما لَيْسَ مِنْ أجْلِکَ» اشاره به اينكه اگر خداوند عمرى فردا به تو بدهد، وسايل آن را فراهم مى كند و اگر در فردا عمرى نداشته باشى چرا بيهوده خود را مشغول فكر فردا كنى؟
#نهج_البلاغه_حكمت_267
🖋کانال انس با صحیفه سجادیه
🆔 @sahife2
❇️ #تفسیر_خوانی قرآن کریم
هر روز یک آیه
تفسیر نور – استاد محسن قرائتی
سوره #بقره
#بقره_149
#بقره_150
وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِنَّهُ لَلْحَقُّ مِنْ رَّبِّكَ وَمَا اللَّهُ بِغَفِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ
و (اى پیامبر!) از هرجا (كه به قصد سفر) خارج شدى، (به هنگام نماز) روى خود را به جانب مسجدالحرام بگردان، این دستور حقّى است از طرف پروردگارت، و خداوند از آنچه انجام مىدهید غافل نیست.
وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ حَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِى وَلِأُتِّمَ نِعْمَتِى عَلَيْكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
و (اى پیامبر!) از هر جا خارج شدى پس (به هنگام نماز) روى خود را به سوى مسجدالحرام بگردان، و (شما اى مسلمانان نیز) هرجا بودید (در سفر و در حضر) روى خود را به سوى آن بگردانید تا براى (هیچ كس از) مردم جز ستمگرانشان، امكان احتجاج (ومجادله) علیه شما نباشد. پس از آنها نترسید وتنها از من بترسید. و (بدانید تغییر قبله براى آن بود) تا نعمت خود را بر شما تمام كنم و شاید كه شما هدایت شوید.
⏺ مسلمانان باید از هر كارى كه بهانه به دست دشمن مىدهد پرهیز كنند. «لئلایكون للناس علیكم حجة»
⏺ نفى سلطهى دیگران و رسیدن به استقلال، یك ارزش است. «لئلاّ یكون للناس علیكم حجة»
⏺ دشمنان خارجى، بزرگترین خطر براى مسلمانان نیستند، بىتقوایى خطر اصلى است. «فلا تخشوهم واخشونى»
⏺کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2