انس با صحیفه سجادیه
طرح #برداشت_من هفته 82 از عبارات نورانی #صحیفه_سجادیه 👌صفحه ی ویژه اعضا در روزهای #جمعه ✳️ عبارت
👆 با تشکر از همه دوستانی که در این بحث ما مشارکت داشتند
#دعا_بیستم_16
بسم الله الرحمن الرحيم
🔹 قسمت اول از چهار فقره ی زیر:
اللَّهُمَّ
1️⃣ و أَنْطِقْنِي بِالْهُدَى ،
2️⃣ و أَلْهِمْنِي التَّقْوَى ،
3️⃣ و وَفِّقْنِي لِلَّتِي هِيَ أَزْكَى ،
4️⃣ و اسْتَعْمِلْنِي بِمَا هُوَ أَرْضَى . 🔹
امام سجاد عليه السلام در اين چهار جمله از دعاى شريف « مكارمالاخلاق » ، چهار درخواست از پيشگاه بارىتعالى مىنمايد:
اول، بار الها #زبان مرا به نطقى گويا فرما كه هدايتبخش و مايهى ايصال به حق باشد،
دوم، بار الها! تقوى و تنزه را با افاضه ى معنوى و اشراق روحانى خود به دلم الهام فرما،
سوم، بار الها! مرا موفق نما به چيزى كه هر چه بيشتر موجب تطهير معنوى و نمو روحانيم باشد،
چهارم، بار الها! نيروى مرا در راهى به كار گير كه مايهى خشنودى و رضاى بيشتر ذات اقدست گردد.
...اللهم وانطقنی بالهدی..
سخنم را مایه هدایت قرار ده
چگونه؟
برای اینکه سخن هدایت کننده باشد،ابتدا بایدتفکر صحیح باشد،از روی هوی نباشد.تفکر سالم،مبانی اعتقادی صحیح را ایجاد می کند،مبانی اعتقادی کم کم به باور تبدیل می شود.درنتیجه سخنی با چنین زیر بنا،هدایت کننده و راه گشا ست.
به عبارت دیگر،سخن هدایت،همان صدق است،راستی در باور به توحید،درایمان به خدا و در عمل.
حتی دور وبر« توریه» هم نمی رود زیرا توریه،درشرایط خاص جایز است.
نمونه واقعی هدایت«قرآن»است.کلام قرآن،هدایت است.انسان مومن،صدق دارد،با قرآن مأنوس است،پیام قرآن را باوجود خویش دریافت می کندو به زبان روز به اجتماع،انتقال می دهد تا قلب های مرده را زنده کند و بذر توحید،درون جان انسان ها بنشاند تا بتدریج ثمر دهد و گرفتار ضلالت نشوند.
از جمله ى سرمايه هاى پر ارج و گرانقدرى كه آفريدگار جهان به انسان اعطا فرموده و مايهى اصلى آن را با سرشت بشر آميخته، قدرت نطق است،
نعمت سخن گفتن و همچنين نعمت نوشتن دو عامل بزرگ تعالى و تكامل انسانهاست.
در پرتو اين دو عامل ارزشمند، علوم نظرى و تجارب عملى نسلهاى گذشته به نسل امروز منتقل گرديده و از نسل امروز به نسلهاى بعد منتقل خواهد شد.
#زبان از جملهى جوارحى است كه فعاليت آن در اختيار آدمى است، موقعى كه مىخواهد سخن بگويد اراده مىكند كه نقطهى فرماندهى تكلم كه در مغز قرار دارد به زبان دستور دهد، زبان به حركت درمىآيد، و گوينده، با ارادهى خود، الفاظ و كلماتى را به هم مىآميزد و منويات خود را به صورت سخن اظهار مىكند. پس قدرت سخن گفتن امرى است تكوينى و آفريدگار توانا در رحم مادر به جنين اعطا مىنمايد.
اما سخن گفتن و به كار گرفتن آن نيروى تكوينى، امرى است اختيارى و انسانها طبق ارادهى خود، زبان را به حركت درمىآورند و تكلم مىكنند.
امام سجاد (ع) در دعاى خود به پيشگاه خداوند درخواست سخن گفتن نمىنمايد، زیرا خداوند، آن را در رحم مادر به وى اعطا فرموده است. دعاى امام (ع) انطاق و به سخن آوردن است،
عرض مىكند:
اللهم و انطقنى بالهدى،
بار الها! زبان مرا به نطقى گويا فرما كه هدايتبخش و مايهى ايصال به حق و حقيقت باشد.
قرآن شريف، سلطه و حاكميت حضرت بارىتعالى را نسبت به انسانها با تعبيرهاى مختلفى ذكر نموده، از آن جمله فرموده است:
و اعلموا ان الله يحول بين المرء و قلبه.
بدانيد كه خداوند بين انسان و مركز ارادهاش حائل و فاصله مىشود.
مىدانيم كه كانون ارادهى آدمى از هر چيزى به وى نزديكتر است و بر اثر اين شدت قرب است كه انسانها مىتوانند در كمتر از لحظه اراده كنند و به وضع خويشتن دگرگونى بخشند.
قرآن شريف در آيهاى كه مردم را از نزديك بودن حضرت حق به مردم آگاه مىسازد فرموده است:
بدانيد كه اگر خداوند اراده كند بين شما و دلتان كه كانون اراده و نزديكترين موجود به شماست فاصله مىشود، به عبارت ديگر مىتوان گفت خداوند از ما به خود ما نزديكتر است و به قول آن شاعر كه مىگويد:
يار نزديكتر از من به من است
وين عجبتر كه من از وى دورم
چه كنم با كه توان گفت كه يار
در كنار من و من مهجورم
قمى در تفسير اين آيه مىگويد: خداوند قادر است بين آدمى و ارادهاش فاصله شود.
امام (ع) مىخواهد عرض كند:
بار الها! ارادهى من است كه #زبان ام را به نطق مىآورد و مرا به تكلم وامىدارد.
پروردگارا! تو كه اينقدر نزديكى كه مىتوانى بين من و ارادهام حايل شوى ،
بر من تفضل فرما و اراده ى گفتن ام را در قبضه ى خود قرار ده
و آنچنان به نطقم آور كه سخنانم بر وفق هدايت و رضاى تو باشد.
مسلمانان مىدانند كه دروغ و تهمت، پردهدرى و غيبت، دشنامگويى و اهانت، و ديگر سخنانى از اين قبيل، گناه بزرگ و برخلاف هدايت كلام است.
اما بعضى از مسلمانان پارهاى از آفات #زبان را سخنانى عادى و بلامانع تلقى مىكنند،
غافل از آنكه در نظر اولياى گرامى اسلام اين قبيل سخنان نيز مذموم و برخلاف هدايت كلام است
#آفات_زبان
**** #پرحرفى و تكلم زياد يكى از آفات #زبان است و مىتواند منشاء عوارضى بد و مذموم گردد.
* رسول اكرم (ص) فرموده: كسى كه زياد حرف مىزند خطر سقوط و فروافتادنش بسيار است و كسى كه سقوطش زياد است گناهش نيز زياد خواهد بود و كسى كه گناهانش بسيار باشد آتش دوزخ براى او شايستهتر است.
* امام صادق (ع) فرمود: مردى حضور پدرم زياد حرف زد. امام باقر (ع) به وى فرمود: سخن را تحقير مىكنى و آن را كوچك و ناچيز مىشمرى. بدان كه خداوند پيمبران خود را با طلا و نقره مبعوث نفرمود، بلكه آنان را با كلام بين مردم فرستاد، و خداوند نيز خود را معرفى فرموده به وسيلهى كلام و به وسيلهى دلايل و نشانهها.
****يكى ديگر از #آفات_زبان اين است كه آدمى سخنى بگويد كه به آن نياز ندارد و فاقد خير دنيا و آخرت باشد،
گرچه گفتن چنين كلامى مباح است ولى از اين جهت كه موجب تضييع عمر گوينده و شنونده مىشود برخلاف اخلاق اسلامى است.
گاهى از كسى #سئوال مىكند كه به آن احتياج ندارد ولى شخص مورد سئوال در مضيقه قرار مىگيرد، مثلا از كسى در ماه رمضان مىپرسد: روزه دارى يا نه؟ او چون بيمار است روزه ندارد اما نمىخواهد بيمارى خود را به زبان بياورد، نمىداند به آن پرسش چگونه پاسخ دهد، اگر بگويد روزه دارم دروغ گفته و اگر بگويد روزه ندارم، او از علت آن مىپرسد، و اگر به سئوالش پاسخ ندهد اهانت تلقى مىشود. به هر صورت، يك سئوال نابجا، مسلمانى را به گناه وادار مىكند و براى او ايجاد مشكلات مىنمايد. در لسان روايات و كتب اخلاق، گفتن سخنى كه بدان نياز نيست به عنوان «ما لا يعنى» تلقى شده است.
* رسول اكرم (ص) فرموده: از جمله علائم حسن اسلام يك مسلمان ترك سخنى است كه به آن احتياج ندارد.
* رسول اكرم (ص) به يكى از اصحاب خود كه مريض بود فرمود بشارت باد تو را! مادر بيمار با شنيدن سخن رسول اكرم (ص) به فرزندش گفت: بهشت بر تو گوارا باد! حضرت به وى فرمود: از كجا مىدانى گوارا بودن بهشت را براى فرزندت؟ شايد او سخنى را كه مورد احتياجش نبوده گفته است، يا چيزى را كه احتياج نداشته از ديگرى منع نموده است.
گويى رسول اكرم (ص) مىخواهد بفرمايد: بهشت گوارا را كسى دارد كه در پروندهى عمل خود با مشكلات مواجه نشود، هر چند آن مشكل، گفتن سخنى باشد كه احتياج نداشته يا منع چيزى كه مبتلابهش نبوده است.
#فرهنگ_کتاب_خوانی
📚🔊 #کتاب
1️⃣ «اخلاق الاهی» مباحث قوه شهویه چهارم؛ #آفات_زبان (بخش اول)
https://taaghche.com/book/110377
2️⃣ «اخلاق الاهی» مباحث قوه شهویه چهارم؛ #آفات_زبان (بخش دوم)
https://taaghche.com/book/110378
✍️ مرحوم حاج آقا #مجتبی_تهرانی ره
👈شما میتوانید آنها را قانونی از #طاقچه دریافت کنید
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2