#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_1
قسمت اول
🔴 هاديان راه حق
در بيان شخصيّت و هويّت و اوصاف هاديان راه محبوب يعنى انبياى الهى و ائمّه طاهرين عليهم السلام، كه در بخش اوّل دعاى چهارم به آنان اشاره شده، سخت خود را عاجز و ناتوان مىبينم.
درست است كه در اين زمينه بايد به قرآن مجيد، منبع فيوضات آسمانى مراجعه كرد، ولى فهم اين آثار هم كار آسانى نيست.
اين طايفه در عقل و شعور، در پاكى نفس و جان، در بصيرت و آگاهى، در دانش و بينش، در خلوص و اخلاص، در وفا و صفا، در درستى و امانت، در وسعت روح، در اداى وظيفه و مسؤوليّت، در ارتباط با حق و داشتن مقام قرب، در ادب و فرهنگ، در مهر و محبّت، در رحمت و عاطفت، در بيدارى و بينايى، در قوّت جسم و جان، در بسط فكر و علم، در روشنائى و نورانيّت، در صفات و شؤون معنوى، در عفّت و عصمت، در درك حقايق و واقعيتها و خلاصه در تمام برنامههاى ظاهرى و باطنى و غيبى و شهودى و مُلكى و ملكوتى، سر آمد تمام كاينات و مافوق تمام موجودات و برتر از همه آفريدههاى حضرت ربّ العزّه هستند.
اولياى حضرت حق، داراى قدرت و نيروى اراده خلّاقهاى هستند كه مىتوانند تيرِ از كمان جسته يعنى اجل و قضاى محتوم را از راه برگردانند، و تمام اين نيرو و قدرت از جانب حضرت ربّ به آنان عنايت شده است.
از جمله خصايص بسيار مهمّ برگزيدگان خداوند اين است كه خوى الهى دارند، برخلاف عامّه خلق كه هيچ سلامى بى طمع نمىكنند و در هر عطائى انتظار چند برابر سود و عوض دارند. اولياى الهى اهل طمع و آز نيستند، فيض بخشى لازمه وجود فيّاض آنهاست، در مقابل عطا و بخشش خود هيچ توقّع و چشمداشت سود و عوض ندارند.
همچون آفتابند كه در همه جا و بر همه كس يكسان مىتابند و گرمى و روشنايى مىبخشند، بدون اين كه بها و عوضى بخواهند.
اين طايفه براى دستگيرى و نجات بشر خلق شدهاند و بدين سبب است كه بار هدايت خلق و درمان رنجوران روحانى را به جان و دل مىكشند و به وظيفه تبليغ رسالت و رهبرى به عموم خلق خدمت مىكنند، بدون شائبه غرض و بى آن كه از كسى چشمداشت پاداش و دستمزد و پايرنج داشته باشند.
كار دعوت و خدمت انبيا و اولياى خدا چنان است كه گاهى ناز ابلهان مىكشند و رنج و عذاب دشمنان را به جان مىخرند و سخريّه و استهزا و فسوس كافران و صفير كشيدن و دستك زدن منكران و منافقان را بر خود هموار مىكنند و از طعن و تشنيع تيره دلان نمىهراسند، بلكه هر قدر بر انكار مخالفان افزوده شود بر تبليغ رسالت و مهربانى و عطوفت مىافزايند تا به وظيفه الهى خود عمل كرده باشند.
اينان زير محمل فرمان الهىاند، و تنها هدف و مقصد آنها اطاعت حق و اداى وظيفه رهبرى خلق است، نه از تحسين و آفرين كسى خوشحال مىشوند، و نه از طعن و تشنيع عوام انديشه دارند، محض نورند و از همه اوهام و تصويرات دور.
انسان از بركت هدايت اينان از حيات تيره جسمانى شهوانى و اخلاق رذيله نفسانى مىميرد و به حيات روشن روحانى و خصال حميده انسانى زنده مىشود، همان طور كه مردم جاهل نادان، در اثر رنج تحصيل و پيمودن مراحل علمى از حيات جهل مىميرند و به حيات علم و دانايى زنده مىشوند، و همچنان كه اشخاص فاسق و تبهكار در اثر توبه و انابت و رياضت، يا دستگيرى و تلقين ذكر مشايخ، از عالم فسق و تبهكارى بيرون مىآيند و به جرگه نيكان و نيكوكاران مىپيوندند، يعنى در واقع، مزاج روحانى آنان مبدّل مىشود.
انبيا و اوليا روح وحى گير و الهامپذير دارند و به عبارت ديگر، حوادث و وقايع آينده را از لوح محفوظ و امّ الكتاب و كتاب مبين مىخوانند.
آواز و صداى انبيا و اوليا آواز خداست و فعل ايشان فعل حضرت ربّ است؛ زيرا كه جسمانيّت اوليا در روحانيّت مستهلك گشته و وجود ايشان فانى در حق و متصل به محبوب شده است.
روح اينان از عالم خلق گذشته و به حق پيوسته و مظهر و نمودار نور حق شده است. صحبت و همنشينى با ايشان تقرّب حق و دورى از ايشان دورى از خداست.
ظهور كرامات و خرق عادات از انبيا و اوليا و مردان خدا به مثابه گلى است كه از گلستان پُر گل و وسيع آورده باشند، بوى ديدار همين گل ما را به وجود گلستان دلالت و رهنمايى مىكند.
درون اوليا، گلستان فيض نامحدود و باغ رحمت بىمنتهاى الهى است. گاهى از آن باغ انبوه، تحفه گلى به ما مىرسد تا ما را بدان سوى جذب كند، و اين خود همان نفحات حقّ است كه در حديث شريف آمده است:
إنَّ لِرَبِّكُمْ فى أيّامِ دَهْرِكُمْ نَفَحاتٍ، ألا فَتَعَرَّضُوا لَها. براى پروردگار شما در روزگارتان نسيمهايى است، بر شماست كه جهت دريافت آن نفحهها جهت زنده شدنتان به حيات معنوى بيدار باشيد.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 238
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_1
قسمت 2
🔴 دو واقعيّت در هدايت انسان
بدبخت كسى كه اين نفحات را در نمىيابد. و اين دَمها را غنيمت نمىشمارد.
انبياى الهى در مسأله هدايت انسان به سوى رشد و كمال، به دو واقعيّت اهميت بسيار مىدادند:
1- پيراستن
2- آراستن
1- مقصود از پيراستن و پيرايش، تهذيب نفس است به زدودن و پاك كردن تيرگىهاى زنگ رذايل اخلاقى و شهوات بهيمى و سَبُعى از روح، و صيقلى كردن و صفا دادن باطن به نور ايمان، به طورى كه آماده زيور فضايل نفسانى و نقشپذير صور علمى و معارف ربّانى باشد.
2- منظور از آراستن و آرايش، تحصيل كمالات و فضايل روحانى و تكميل قواى نفسانى به ملكات فاضله و محاسن اخلاقى است.
پس از پيمودن اين دو مقام در سايه تربيت انبيا، نوبت به مقام و مرحله فناى فى اللّه و بقاى باللّه مىرسد كه عبارت است از سلب همه تعيّنات و تشخّصات امكانى و نيست شدن حصّه وجود مقيّد جزئى با حذف قيود در هستىِ لابشرطِ مطلق، يا پيوستن قطره وجود شخصى به درياى بىكرانه احديّتِ واجبِ سرمدى.
راستى ما انسانها در برابر زحمات انبيا و وجود پربركتشان چه مسؤوليّت سنگينى داريم!
هر چند فيض بخشى، ذاتىِ اولياى حقّ است و بر هر كس بىدريغ و بدون توقّع سود و عوض فيض مىبخشند، ولكن وظيفه طالب حقيقى اين است كه در حضور اهل دل در هر حال ادب نگاه دارد و منّت ايشان بكشد و به جان و دل، ايشان را خدمت كند.» «1»
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 238
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_1
قسمت 3
🔴 دعوت انبياى الهى
پيامبران الهى، انسان را به عقايد حقّه، اخلاق حسنه و اعمال صالحه دعوت كردند. اينان براى ترسيم صراط مستقيم، از جانب حضرت حق داراى كتاب بودند.
آنچه از ظلم و ستم تا كنون بر بشريّت رفته، معلول دورى او از مكتب هاديان راه حقّ است.
ظلم به خود و تجاوز به حقوق ديگران، هيچ علّتى جز دور بودن از تعاليم انبياى خدا ندارد.
طغيان طاغوت، كبر مستكبر، اسراف مسرف، تبذير مبذّر، ظلم ظالم، سكوت مظلوم، تجاوز متجاوز، بغى باغى، جهل جاهل، گمراهى گمراه، تجاوز متجاوز، همه و همه نتيجه دورى انسان از نبوّت انبيا و امامت امامان و ولايت اولياى خداست.
انسان از تمام موجودات عالم در عقل و استعداد برتر و نيرومندتر است. به فعليّت رسيدن اين عقل و استعداد، در پرتو فروغ نبوّت و امامت ميسّر است. اگر انسان براى پخته شدن امور معنوى و مادّى از آفتاب وجود انبيا بهره گيرد، به مقام خلافت از خدا مىرسد، و اگر از اين خورشيد نوربخش چهره جان بپوشاند دچار ظلمت و سردرگمى شده و به موجودى پوچ و پوك تبديل گشته و به نقطه شقاوت و هلاكت و فلاكت مىرسد.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 238
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_1
قسمت 4
🔴 #اصول_دعوت_انبيا ( 1 )
قرآن مجيد اصول دعوت انبيا را به شرح زير بيان مىكند، به اين معنا كه آن بزرگواران بشريّت را دعوت مىكردند به:
1- معرفت و شناخت حضرت حق.
2- فقط و فقط پرستش پروردگار.
3- توجه به پند و موعظه و نصيحت هاديان.
4- تقوا و پرهيز از تمام گناهان ظاهرى و باطنى.
5- توجّه به روز قيامت.
6- رهروى در راه فلاح و رستگارى.
7- توجّه به نعمتهاى حق و راه به دست آوردن و خرج آن.
8- سير كردن در راه حق با نيّت پاك و خالص.
9- آراسته شدن به حقيقت توبه.
10- دورى از هر نوع بت و بت پرستى.
11- توجّه به اسما و صفات حضرت رب.
12- دورى از دشمنان خدا چه برونى چه درونى.
13- ادامه حركت و ثبوت قدم در راه خدا تا زمان خروج از دنيا.
14- حركت براى به دست آوردن حسنات دنيا و آخرت.
15- قرار گرفتن در مدار صدق و صداقت.
16- شناخت دشمنان حق و دورى از آنها.
17- به دست آوردن قلب سليم.
18- صبر و استقامت در برابر حوادث.
19- نيكى به ديگران در همه شؤون.
20- دوستى و معاشرت با دوستان خدا.
21- دورى از شهوات و اميال و غرايز غلط و شيطانى.
22- عبرت گرفتن از عاقبت ستمكاران و مجرمان.
23- دورى از رذايل اخلاقى.
24- توجه به زندگى و تربيت همسر و فرزند.
25- سلامت در ترازودارى.
26- دورى از فساد در خانه و جامعه.
27- اصلاح خود و ديگران.
28- امر به معروف و نهى از منكر.
29- مبارزه و جنگ با ستمگران و جهاد فى سبيل اللّه.
30- انفاق علم، مال، آبرو و قدرت در راه حق.
31- توجّه به حال محرومان و مستضعفان.
32- استفاده مشروع از نعم الهى.
33- قضاوت به حق.
34- حكومت به عدل.
35- آباد كردن زمين.
36- توجّه به وحدت و اتّفاق.
37- حفظ مال يتيم.
38- وفاى به عهد.
39- اقامه نماز.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 238
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_1
قسمت 4
🔴 #اصول_دعوت_انبيا ( 2 )
40- احسان و محبّت به پدر و مادر.
41- مطالعه در آثار هستى.
42- مطالعه در حقايق ملكوتيّه.
43- مناجات با خدا.
44- #کظم_غیظ
45- عفو و گذشت.
46- ترس از عذاب قيامت.
47- رعايت و حفظ امانت.
48- ميانهروى در همه ابعاد حيات.
49- خشوع و خضوع و تواضع.
50- تحصيل علم و دانش.
راستى، وظيفه عقلى و وجدانى انسان است كه از چنين انسانهاى كاملى كه عشقى جز دستگيرى از انسان ندارند و تعاليم آنان رشد دهنده عقل، روشن كننده قلب، تصفيه كننده نفس، پاك كننده روح، سالم كننده اعضاى بدن و آباد كننده دنيا و آخرت است پيروى و متابعت نمايد.
سرپيچى از اين انسانهاى والا و دشمنى با ايشان و روى گرداندن از تعاليم ثمربخش آن بزرگواران، محصولى جز شقاوت و هلاكت و غرق شدن بساط زندگى در فسق و جور و فساد و ظلم ندارد.
پيروان انبيا و متابعان اوليا كه با گذشت از شهوات و لذّات و مقامات و مال و منال به مدار اطاعت از آنان درمىآيند، در پيشگاه حضرت رب از ارزشى والا برخوردارند، كه كسى جز حق از آن ارزش آگاهى ندارد.
قرب به انبيا، قرب به خدا است و اطاعت از اوليا، اطاعت از اللّه است.
انسان در دوره تاريخ به مانند دورى از انبيا ظلمى به خود روا نداشته است.
بدون قبول هدايت انبيا، رهايى از شرّ هواى نفس و جنايات طاغوت امكانپذير نيست.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 238
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_1
قسمت 5
🔴 نشانههاى پيروان انبيا بر اساس معارف الهيّه
ايمان به غيب، اقامه نماز، انفاق هرگونه نعمت عنايت شده از جانب حق، ايمان به تمام كتب آسمانى، يقين به آخرت، ايمان به ملائكه، پرداخت مال به اقوام فقير و يتيم و مسكين و در راه مانده و سؤال كننده و بردگان، وفاى به عهد و نذر، صبر در مصيبت و معصيت و اطاعت، جهاد در راه خدا، صدق و راستى، شنيدن حق، به عمل گذاشتن حق، سرعت كردن براى به دست آوردن مغفرت و بهشت، توبه از گناه، اصرار نداشتن بر صغيره، فرار از ضعف و سستى در امور دينيّه، دورى از اسراف، ثبات قدم، اجابت دعوت حق در همه شؤون، خشيت و خوف از خدا، ذكر حق و مناجات با محبوب در دل شب، هجرت در راه حق، تحمّل آزار در راه خدا، كشتن دشمن و شهيد شدن، اخوّت و برادرى، اضافه شدن ايمان بر اثر تلاوت آيات الهيّه، پناه دادن به بىپناه، يارى دادن به مظلوم، دوستى با اهل ايمان، امر به معروف و نهى از منكر، وفاى به عهد فطرى و عقلى و شرعى و اجتماعى تا پايان عمر، صله رحم، جبران گناهان با حسنات، اميد به لطف حق، حفظ شهوت از حرام، رعايت امانت، تواضع در حركت و زندگى، پرهيز از برخورد غيرواقعى با جاهل، شبزندهدارى، پرهيز از بخل، دورى از زنا، دورى از شرك، دورى از قتل نفس، عمل صالح، كار خير، شاهد نشدن بر قول زور، پرهيز از لغو، تسبيح و تحميد حق، شدّت بر كفار، رحمت بر مؤمنان، شك نداشتن در حقايق، تقوا و پرهيزكارى، استغفار در سحر، اطعام طعام، خوف از حساب، قرائت قرآن، فهم قرآن، عمل به قرآن، خلوص در عمل، حفظ زبان، حفظ چشم، دورى از مال حرام، فرار از ربا، ورع و پاكدامنى، قناعت به رزق حق، انصاف دادن به مردم، رعايت حقّ زن و فرزند، خوش خلقى، پرهيز از شرّ، دورى از فساد، فرار از مسكر، وقار در برابر حوادث، شكر بر نعمت، خدمت به مردم، كم خورى، كم گويى، غنيمت دانستن جوانى و سلامت بدن و فراغت و مال و حيات، دورى از فخر و افتخار، پرهيز از جهل و سفاهت، افشاى سلام، انتظار صلاة، فرار از هواى نفس، دورى از عُجْب، ميانه روى در فقر و غنا، اجراى عدالت در همه امور، رعايت حقّ كارگر، رغبت به آخرت، روزه رمضان، حجّ خانه خدا، عشق به اهل بيت، اطاعت از ائمّه معصومين، اطاعت از رهبر عادل، تقويت عقل، همنشينى با اهل اللّه، پرهيز از عيبجويى، گريه بر گناه، وسعت دادن به اهل و عيال، قبول دعوت مؤمن، حياى از حق، دورى از جمع مال، فرار از طول امَل، نصيحت به مردم، عشق به لقاى حق، طهارت ظاهر و باطن، دورى از نمّامى، خيرخواهى براى همه، حلّ مشكل مردم در نهان و آشكار، احترام به بزرگتر، احسان به والدين، رعايت حقّ معاشر، توجّه به حقوق همسايه، دورى از خيانت، چشمداشت به خداوند، دعا براى مردم، اقبال به مسجد، تحصيل حكمت، تشويق مردم به خير، انديشه در عاقبت و بسيارى از امور ديگر كه در قرآن مجيد و كتب روائى ما آمده است، همه و همه از نشانههاى پيروان انبياست.
آراسته به اين حقايق، پيرو واقعى رسولان الهى و مشمول عنايت و رحمت حق و مورد دعاى انبيا و ائمه عليهم السلام و به خصوص امام عارفان است.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 238
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_4
#دعا_چهارم_1
قسمت 6
🔴 هدايت انبيا و مبارزه انسان با شيطان
حيات بدون هدايت انبيا، عين ظلمت و گمراهى است، و حركت بدون دلالت و راهنمايى پيامبران، پايانش عذاب دردناك الهى است.
انبياى خدا بر اساس وحى، انسان را مركّب از جسم، عقل، قلب، روح و نفس مىدانند و براى هر كدام از اين حقايق قواعدى عرضه كردهاند، كه به كارگيرى آن قواعد از وجود انسان شجره طيّبه و منبعى الهى به وجود مىآورد.
انسان بايد خود را با چشم انبيا تماشا كند تا تمام حقايق وجودى خويش را ببيند، و با هر يك به فراخور هويّت و موجوديّتش رفتار كند.
عقل را با علم تغذيه كند، قلب را با عقايد حقّه، نفس را با حسنات اخلاقيّه، روح را با حالات الهيّه، و جسم و اعضايش را با امر و نهى ملكوتيّه.
انسان بدون كمكگيرى از هدايت انبيا همچون ابليس لعين، آن ديو رجيم، يك چشم خواهد شد، و با يك چشم خواهد نگريست، آنوقت است كه خود را جز جسم نبيند و همه هستى را در همين حيات زودگذر و بىارزش مادّى خلاصه كند، و جز خور و خواب و شهوات كارى انجام ندهد.
👈 ادامه دارد ....
✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج3، ص: 238
دعای #چهارم
◀️ کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2