#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_1
بند 1 تا 11
[«1» يَا مَنْ يَرْحَمُ مَنْ لَا يَرْحَمُهُ الْعِبَادُ
«2» وَ يَا مَنْ يَقْبَلُ مَنْ لَا تَقْبَلُهُ الْبِلَادُ
«3» وَ يَا مَنْ لَا يَحْتَقِرُ أَهْلَ الْحَاجَةِ إِلَيْهِ
«4» وَ يَا مَنْ لَا يُخَيِّبُ الْمُلِحِّينَ عَلَيْهِ
«5» وَ يَا مَنْ لَا يَجْبَهُ بِالرَّدِّ أَهْلَ الدَّالَّةِ عَلَيْهِ
«6» وَ يَا مَنْ يَجْتَبِي صَغِيرَ مَا يُتْحَفُ بِهِ وَ يَشْكُرُ يَسِيرَ مَا يُعْمَلُ لَهُ
«7» وَ يَا مَنْ يَشْكُرُ عَلَى الْقَلِيلِ وَ يُجَازِي بِالْجَلِيلِ
«8» وَ يَا مَنْ يَدْنُو إِلَى مَنْ دَنَا مِنْهُ
«9» وَ يَا مَنْ يَدْعُو إِلَى نَفْسِهِ مَنْ أَدْبَرَ عَنْهُ
«10» وَ يَا مَنْ لَا يُغَيِّرُ النِّعْمَةَ وَ لَا يُبَادِرُ بِالنَّقِمَةِ
«11» وَ يَا مَنْ يُثْمِرُ الْحَسَنَةَ حَتَّى يُنْمِيَهَا وَ يَتَجَاوَزُ عَنِ السَّيِّئَةِ حَتَّى يُعَفِّيَهَا
اى آن كه رحم مىكند به كسى كه بندگان به او رحم نمىكنند!
اى آن كه مىپذيرد كسى را كه كشورها نمىپذيرند!
اى آن كه نيازمندان درگاهش را حقير و كوچك نمىشمرد!
اى آن كه اصرار كنندگان به پيشگاهش را نااميد نمىكند!
اى آن كه دست ردّ به سينه كسانى كه عمل خود را در برابر حضرتش بزرگ مىشمارند نمىزند!
اى آن كه ارمغان و هديه كوچك را مىپذيرد، و اندك كارى كه برايش انجام مىگيرد، سپاس مىنهد! و اى آن كه عمل كم را قدرشناسى مىكند، و پاداش بزرگ مىدهد!
و اى آن كه هر كه به او نزديك شود، به او نزديك مىشود!
و اى آن كه هر كه را از او روى گردانده، به سوى خود مىخواند!
و اى آن كه نعمت را تغيير نمىدهد، و به انتقام شتاب نمىورزد!
و اى آن كه نيكى را به بار مىنشاند تا آن را بيفزايد، و از بدى مىگذرد تا آن را محو و نابود كند!
دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_1
قسمت 1
⏺ #رحمت_واسعه
امام سجّاد عليه السلام پس از آن كه برترين و بالاترين عبادات را در #ماه_رمضان در حدّى كه در طاقت كسى نبود انجام مىداد، و شب و روز آن ماه را به دعا و مناجات و حال تضرع و زارى مىگذراند، و نزديكىهاى آخر ماه سوگوارانه با ماه مبارك #وداع مىكرد و همچون عاشق بىقرار بىاختيار از معشوقش جدا مىگشت، به نماز #عيد_فطر كه عيد مسلمين است حاضر مىشد، و پس از خروج از نماز به سوى قبله مىايستاد و با حالى عارفانه و روحى خاضعانه و نفسى خاشعانه، با محبوب دلهاى با معرفت و قلوب با بصيرت مناجات مىكرد و رحمت خدا را آن طورى كه بود با زبان پاكش در ضمن اين مناجات به جامعه انسانى معرفى مىنمود.
او در اين دعا تنها چيزى را كه در نظر داشته رحمت واسعه دوست بوده، و در توضيحش به خاطر اينكه حقيقتش را يافته بود، غوغا كرده است!
اگر بيان معصوم عليهم السلام نبود، آيات قرآن معنا نمىشد، و معارف والاى ملكوتى و حقايق عرشيه الهيه براى احدى از عالميان آشكار نمىگشت.
اين دعا دورنمايى از ذات اسما و صفات حضرت محبوب را نشان مىدهد، و جز امام احدى قدرت بر تفسير آن را ندارد.
عبد با استفاده از تمام نعمتهاى ظاهرى و باطنى در برابر حضرت دوست به جنايت برمىخيزد، و او در برابر عبدش به كرم و رحمت و عفو و گذشت و تأخير عقوبت اقدام مىكند، و اگر حتى در لحظات آخر عمر آن عبد عاصى توفيق توبه پيدا كند از عقوبتش درمىگذرد، و وى را در رحمتش چون ماهى در آب غرق مىكند!
متذکر میشود قبلا در خصوص #اسم_اعظم و #نود_نه_اسم_خدا مفصل بحث شد
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 10
👌 دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
⏺ " امام سجاد علیه السلام در اين دعای #چهل_شش تنها چيزى را كه در نظر داشته #رحمت_واسعه دوست بوده، و در توضيحش به خاطر اينكه حقيقتش را يافته بود، غوغا كرده است! "
✍️استاد حسین #انصاریان در #شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 بند #دعا_چهل_شش_1
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_1
قسمت 2
#رحمت_واسعه
⏺ غوغاى رحمت
اگر كسى را همه از خود برانند، و وى را از هر جهت طرد كنند، و تمام درها را به روى او ببندند، و مهر و محبّت خود را از او دريغ نمايند، ولى او وى را از خود نمىراند، و طردش نمىكند، و در رحمت را به رويش نمىبندد، و عشق و محبتش را از او دريغ نمىدارد.
رحمت او بر عبد از قبيل رحمت عبد بر عبد نيست، رحمت عبد بر عبد از باب غرض و هدف خاص است، ولى رحمت عام او را هدف و غرض نيست، آقايى و كرامت و بزرگوارى و لطفش اقتضا دارد در عنايت و محبتش به روى عبد باز باشد، به اين نظر ندارد كه عبد كيست و چيست، به اين نظر دارد كه جنبندهاى نيازمند و فقيرى مستحق و دردمندى بيچاره است و بايد چنين موجودى بر سر سفره عنايت و كرم قرار داشته باشد.
عبد اگر مؤمن باشد درِ رحمت خاص هم به روى او باز است، و اگر غير مؤمن باشد رحمت خاص چون در وجود او جايى براى تجلّى نمىبيند جلوه نمىكند، ولى به محض اينكه عبد بيدار شود و از عصيان و خطا برگردد تجلّىگاه رحمت خاص مىشود، و تمام سيّئات گذشتهاش در مدار مغفرت بخشيده مىشود و در آسياب محبّت تبديل به حسنه شده، و آتش توبه هيمه گناه را سوزانده خاكسترش را به باد مىدهد.
اين مهم نيست كه تمام عالميان درِ مهر و محبّت خود را به روى انسان ببندند، و به هيچ صورت انسان را نپذيرند، اين مهم است كه درى براى هميشه از رحمت و لطف از جانب حضرت دوست به روى انسان باز است، تا هر وقت كه بخواهد خود را در آغوش محبّت حضرت جانان بيندازد، و آنچه در قدرت داشته باشد از سفره لطفش بهره ببرد.
آرى، او مىآفريند، و در رحم مادر از عبدش پذيرايى مىكند، و بدون احساس رنج وى را به دنيا مىآورد، و سينه پر شير مادر را همراه عشق و محبتى در اوج نهايت در اختيارش مىگذارد، و پس از آماده شدن كارگاه بدن در دهانش دندان مىروياند، و وى را تبديل به طفلى شيرين و آراسته مىكند، و از وى نوجوانى زيبا و باطراوت مىسازد، و به پهنه آفرينش، نعمتهاى مادى و معنوى را در اختيارش مىگذارد گرچه همه چيز و همه كس وى را طرد كند و از محبّت و رحمت به وى دريغ ورزد!
آرى، او مىپذيرد كسى را كه هيچ كشورى نمىپذيرد، و هيچ سرزمينى قبول نمىكند، كشور رحمت و مملكت محبّت، و سرزمين مهر و لطف او قبول مىكند آن را كه هيچ سرزمينى قبول نمىكند!
او نيازمند فقير و مسكين مستكين، و بيچاره گرفتار را كه به پيشگاهش حاجت مىبرد خوار نمىكند، و تحقيرش نمىنمايد، و روحيهاش را نمىشكند، كه نيازمند در پيشگاه حضرتش در عين فقر و نياز، آبرومند است و از اعتبار و شخصيت برخوردار است، و بى شك با استجابت دعاى حاجتمند به آبرويش مىافزايد، و اعتبارش را در ميان بندگان دو چندان مىكند، و وى را ملجأ و پناه ديگران قرار مىدهد.
راستى، چه عجيب و بهتآور است، و تا كجا مورد تعجب دارد كه نيازمند و گدا به درگاه بىنياز برود، و علاوه بر حفظ اعتبار و شخصيتش با اضافه شدن به اعتبار و بزرگيش از درگاه او برگردد، و خود براى رفع مشكلات ديگران، دست خدا شود!
رحمت او كه فقط مقتضاى آقايى و بزرگوارى اوست با انسان كارى مىكند كه ديگران را نسبت به آدمى در بهت و حيرت مىبرد، و همه در برابر آن كه متصل به رحمت است انگشت به دهان مىمانند، و از درك شخصيت و وضع انسان عاجز مىشوند، خود انسان هم وقتى توجّه به حقيقت پيدا مىكند، خود را از بيانش ناتوان مىبيند و از تفسيرش درمىماند كه مگر من كيستم كه در عين اين همه نقص و عيب و گناه و معصيت بدين صورت مورد لطف دوست قرار گرفتهام.
درگاهش درگاه نوميدى نيست، پيشگاهش پيشگاه يأس و حرمان نمىباشد، او وجود مقدسى است كه الحاح كنندگان را نوميد نمىسازد و دست رد بر سينه توقع داران خود نمىگذارد، هديه بى مقدار عبد را كه به صورت رابطه با او و عمل صالح و اخلاق حسنه است برمىگزيند، و كار اندك را سپاس مىگزارد، و عمل كم و كوچك را به لطفش قبول مىكند و مزد عظيم و اجر بزرگ مىدهد.
آن كه به او نزديك شود بى ملاحظه به او نزديك مىگردد، و هر كه از او روى بگرداند وى را به سوى خود مىخواند، مگر در قرآن مجيد نخواندهايد كه موسى و هارون را مأموريت مىدهد به سوى فرعون بروند و از وى براى قرار گرفتن در مدار هدايت دعوت كنند، باشد كه متذكّر واقعيّتها گردد، و به مقام خشيت دست يابد،
تا پرونده سياهش سپيد گردد، و گناهانش به كارگاه مغفرت راه يابد، و سيّئاتش به حسنات تبديل شود، و از عذاب ابد قيامت رهايى يابد!
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 13
👌 دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46
#دعا_چهل_شش_1
https://eitaa.com/sahife2/41220
قسمت 3
#غرور_به_رحمت_حق 1
⏺ گاهى عاصى بر عصيانش مىافزايد، و عابد از عبادتش مىكاهد، و چون مورد اعتراض واقع مىشود جواب مىدهد: با اين كرمى كه من از خدا خبر دارم، اضافه شدن گناه برايم باكى ايجاد نمىكند، و كم شدن طاعت به حالم ضررى وارد نمىسازد. چنين حالتى را حضرت محبوب براى عاصى و عابد نمىپسندد، چنانكه حضرت سجّاد عليه السلام قوىترين سخن و برهان را ارائه داد، رحمت رحمت است، و وسعت رحمت قابل درك نيست ولى صاحب واسعه از بندهاش خواسته به آيات كتابش عمل كند، و تسليم پيامبرش باشد، و از ولايت امامان معصوم سرنگرداند، و خود را در گردونه تقوا قرار داده و از گناه بپرهيزد.
چيزى كه باعث اضافه شدن معصيت و كم شدن طاعت گردد بدون شك شيطانى است و هيچ ربطى به حريم حضرت دوست ندارد، نشان دادن رحمت حق نه براى اضافه شدن گناه است و نه براى كم كردن عبادت، بلكه مىخواهند عابد را به عبادت بيشتر تشويق، و گناهكار را به علاج وجودش از گناه و اين كه خداوند مهربان به دنبال توبه عاصى حاضر به بخشيدن تمام گذشته است، ترغيب نمايند.
در قرآن مجيد نزديك به 276 بار مسئله رحمت حق ( #رحمت_واسعه ) مطرح است، ولى بر اساس آيات و روايات، كسى اجازه ندارد از آن آيات برداشت سوء كند، برداشتى كه منجر به امن از مكر حق و غرور به كرم گردد، و به عبارت ديگر برداشت از كرم به صورتى كه بر گناه بيفزايد و از طاعت كم كند خيانت به قرآن و جنايت بر نفس است.
يا ايُّهَا الاْنْسانُ ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَريمِ
اى انسان! چه چيزى تو را به پروردگار بزرگوارت مغرور كرده است؟
اگر بگويد: كرمت مرا مغرور ساخت، جواب مىدهند: مقتضى كرم كوشش در طاعت و ترك معصيت است، نه معصيت و كفران نعمت كريم، كه كريم در دنيا سفره انداز است براى اينكه از آن بهره ببرى و تأمين قدرت نمايى تا بر طاعتش اقدام كرده و به ترك گناه موفّق گردى، و در آخرت سفره انداز است تا از محصول ايمان و تقوايت و جهاد و كوشش و عمل صالحت بهرهمند گردى!
اگر بگويد: شيطان مرا مغرور كرد، جواب مىگويند: ما به وسيله انبياى خود و به خصوص كتب آسمانى و مخصوصاً قرآن مجيد تو را از مكر و بندبازى او و حيله و خدعه او، تا جايى كه حجت بر تو تمام باشد هشدار داده و از اطاعت از شيطان بر حذر داشتيم، و به اين معنا آگاهت نموده كه هر كس تو را به غير خواستههاى دوست مىخواند شيطان است، و مىخواهد همانند پدر و مادرت تو را از بهشت عنبر سرشت قيامت محروم نمايد، چنانكه آنان را از بهشت دنيا محروم كرد، ولى آن دو بزرگوار با توبه و انابه و تضرع و زارى به پيشگاهش عذر تقصير بردند و آن محبوب قلب عارفان عذر آنان را پذيرفت.
اگر بگويد: دچار جهل بودم و در فضاى عدم معرفت و دورى از بصيرت و آگاهى مغرور شدم، پاسخ مىگويند: بعثت انبيا و امامت امامان و علم عالمان و حكمت حكيمان و عرفان عارفان و نصيحت ناصحان همه و همه براى علاج جهل بود، مىخواستى در برابر آنان تواضع كنى و از آن منابع بصيرت كسب معرفت نمايى، تا به غرور دچار نشوى و بر كثرت معصيت و كم كردن طاعت اقدام ننمايى.
در آيه شريفه انسان را به عنوان انسانيتش كه تمام امتيازات او را بر ساير موجودات اين جهان يادآور مىشود مخاطب ساخته سپس او را در برابر خداوندى قرار مىدهد كه هم «ربّ» و هم «كريم» است، به مقتضاى ربوبيتش پيوسته او را در كنف حمايت خود قرار داده و تربيت و تكامل او را بر عهده گرفته، و به مقتضاى كرمش او را بر سر خوان نعمت خود نشانده و از تمام مواهب مادى و معنوى برخوردار ساخته است بى آن كه انتظارى از او داشته باشد و پاداش و عوضى بطلبد، حتى خطاهاى او را ناديده مىگيرد و با كرمش او را مورد عفو قرار مىدهد.
آيا سزاوار است چنين موجود شريفى در برابر چنان پروردگار بزرگى جسور گردد، و يا لحظهاى از او غافل شود و در انجام فرمانش كه ضامن سعادت خود اوست، قصور ورزد؟
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 16
👌 دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_1
قسمت 3
#غرور_به_رحمت_حق 2
⏺ تفسيرى بر آيه شريفه " ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَريمِ "
«در حديثى از رسول اكرم صلى الله عليه و آله آمده است كه هنگام تلاوت اين آيه فرمود:
غَرَّهُ جَهْلُهُ.
جهل و نادانيش او را مغرور و غافل ساخته است.
و از اينجا روشن مىشود هدف اين است كه با تكيه بر مسأله ربوبيت و كرم خداوند، غرور و غفلت انسان را در هم بشكند نه آنگونه كه بعضى پنداشتهاند كه هدف تلقين آدمى در زمينه عذر خواهى او است كه در جواب بگويد: كرمت مرا مغرور ساخت.
و نيز آنچه از فضيل نقل شده كه از او سؤال كردند: اگر در روز قيامت خداوند تو را به حضور طلبد و از تو بپرسد:
ما غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَريمِ؟
چه چيزى تو را به پروردگار بزرگوارت مغرور كرده؟
در جواب چه مىگويى؟ گفت: در جواب مىگويم:
غَرَّنى سُتُورُكَ الْمُرْخاةُ.
پردههايى كه بر گناهان من افكنده بودى، مرا غافل و مغرور ساخت.
كه اين بيان نيز متناسب با مفهوم آيه نيست، بلكه در جهت مخالفت هدف اصلى آيه قرار دارد، چرا كه هدف در هم شكستن غرور و بيدار كردن از خواب غفلت است، نه پرده جديدى بر پردههاى غفلت افكندن.
بنابراين سزاوار نيست آيه را از هدفى كه داشته منحرف سازيم و در جهت مخالف آن نتيجهگيرى كنيم.
امير مؤمنان عليه السلام در تفسير اين آيه جملههاى عجيبى دارد و مىفرمايد:
اين آيه كوبنده ترين دليل در برابر شنونده است، و قاطعترين عذر در برابر شخص مغرور، كسى كه جهالت و نادانيش او را جسور و مغرور ساخته است.
اى انسان! چه چيز تو را بر گناهت جرأت داده، و چه چيز تو را در برابر پروردگارت مغرور ساخته، و چه چيز تو را به هلاكت خويش علاقمند نموده است؟
آيا اين بيمارى تو بهبودى ندارد؟ يا اين خوابت به بيدارى نمىانجامد؟ چرا لااقل آن مقدار كه به ديگران رحم مىكنى به خودت رحم نمىكنى؟ تو هرگاه كسى را در ميان آفتاب سوزان ببينى بر او سايه مىافكنى، هرگاه بيمارى را ببينى كه درد، وى را سخت ناتوان ساخته از روى ترحم بر او گريه مىكنى، پس چه چيز تو را بر بيماريت صبور ساخته و بر مصيبتت شكيبا نموده و از گريه بر خويشتن تسليت داده؟ در حالى كه عزيزترين افراد نزد تو خودت مىباشى، چگونه ترس از نزول بلا در شب تو را بيدار نكرده، با اين كه در گناه و معصيت او غوطهورى و در حالى كه زير سلطه او قرار دارى.
بيا و اين بيمارى را با داروى تصميم و عزم و اراده راسخ مداوا كن و اين خواب غفلتى را كه چشمانت را فرو گرفته با بيدارى برطرف ساز. بيا مطيع خداوند شو و به ياد او انس بگير، خوب تصور كن كه هنگام غفلت از خدا، او با دادن نعمتها به تو عنايت مىكند، تو را به سوى عفو و بخشش خويش مىخواند، و زير پوشش فضل و بركات خود قرار مىدهد، در حالى كه تو هم چنان به او پشت كردهاى و به ديگرى رو مىآورى! بزرگ است خداوندى كه با اين قدرت عظيم كريم است اما تو با اين ضعف و حقارت چقدر بر معصيت او جسورى!
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 16
👌 دعای #چهل_شش #رحمت_واسعه
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
⏺ " امام سجاد علیه السلام در اين دعای #چهل_شش تنها چيزى را كه در نظر داشته #رحمت_واسعه دوست بوده، و در توضيحش به خاطر اينكه حقيقتش را يافته بود، غوغا كرده است! "
✍️استاد حسین #انصاریان در #شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 بند #دعا_چهل_شش_1
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_12
بند 12 تا 15
«12» انْصَرَفَتِ الْآمَالُ دُونَ مَدَى كَرَمِكَ بِالْحَاجَاتِ وَ امْتَلَأَتْ بِفَيْضِ جُودِكَ أَوْعِيَةُ الطَّلِبَاتِ وَ تَفَسَّخَتْ دُونَ بُلُوغِ نَعْتِكَ الصِّفَاتُ فَلَكَ الْعُلُوُّ الْأَعْلَى فَوْقَ كُلِّ عَالٍ وَ الْجَلَالُ الْأَمْجَدُ فَوْقَ كُلِّ جَلَالٍ
«13» كُلُّ جَلِيلٍ عِنْدَكَ صَغِيرٌ وَ كُلُّ شَرِيفٍ فِي جَنْبِ شَرَفِكَ حَقِيرٌ خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِكَ وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلَّا لَكَ وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلَّا بِكَ وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلَّا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَكَ
«14» بَابُكَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ وَ جُودُكَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ وَ إِغَاثَتُكَ قَرِيبَةٌ مِنَ الْمُسْتَغِيثِينَ
«15» لَا يَخِيبُ مِنْكَ الْآمِلُونَ وَ لَا يَيْأَسُ مِنْ عَطَائِكَ الْمُتَعَرِّضُونَ وَ لا يَشْقَى بِنَقِمَتِكَ الْمُسْتَغْفِرُونَ
آرزوها پيش از رسيدن به نهايت كرمت، حاجت روا برگشتند، و ظرفهاى طلب به فيض بخششت لبريز شدند و اوصاف پيش از رسيدن به وصفت، از هم گسيختند. برترى در بالاترين مرتبهاش، كه فراز هر برترى است مخصوص توست، و جلال امجد كه فوق هر جلال است، ويژه توست. هر بزرگى نزد تو كوچك و هر شريفى در كنار شرفت حقير است.
آنان كه به سوى غير تو كوچ كردند، نااميد شدند، و آنان كه جز تو را خواستند، به خسارت نشستند، و آنان كه به درگاه غير تو فرود آمدند، تباه شدند، و نعمت خواهان جز آنان كه از فضل و احسان تو نعمت خواستند، دچار تهى دستى و قحطى شدند. باب رحمتت به روى علاقهمندان باز، وجود و سخايت براى گدايان رايگان، و فرياد رسيت به فرياد خواهان نزديك است.
آرزومندان از تو نوميد نمىشوند، و درخواست كنندگان از عطايت مأيوس نمىگردند، و آمرزش خواهان به كيفرت، بدبخت نمىشوند.
دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_11
#دعا_در_عید_فطر_جمعه
قسمت 1
⏺ دعا در #عيد_فطر و روز #جمعه
در روزهاى عيد به ويژه فطر و جمعه زمان الطاف و نعمت بخشى بيشتر حضرت حق به بندگان است. و اعياد براى همه مسلمانان اهميّت ويژه دارند. از اين رو آداب و دعاهايى كه در اين روزها وارد گرديده است. جهت جلب رحمت پروردگار سبحان و منّان است و اغلب اين ادعيه و مناجاتها در صدد جلب رحمت و عطوفت ويژه خداوند متعال مىباشد.
امام سجّاد عليه السلام در قالب دعا، اصول ارتباط نظام هستى را با پروردگار، بيان مىفرمايد كه اين اصول عبارتند از:
1- رشد و كمال انسان كه با داشتن اختيار و قدرتِ انتخاب، مىپيمايد.
2- زمينه سازى براى ميدان عمل انسان كه بتواند توانايى خود را نشان دهد.
3- همه انسانها از صالح و فاسد فرصت تصميمگيرى دارند و هر كس مىتواند به دلخواه به سوى هدف خود حركت كند. صبر خداوند چنان است كه به نيكوكاران و تبهكاران مهلت امنيّت مىدهد تا زمان تفكّر و توبه و بازگشت به حق را داشته باشند.
بر اساس اصول فوق، خداوند متعال به نيك كردار، فرصت عمل و به خلاف كار، فرصت انديشه و بازگشت مىدهد، اگر صالحان به عالىترين مقامات نايل آيند با داشتن حق انتخاب و اختيار، بر صراط مستقيم حركت نمودهاند و رنجهاى بسيار هم به دوش كشيدهاند. در مقابل آن كس كه به شقاوت دنيوى و عقوبت الهى گرفتار مىشود؛ بر پايه دليل و برهان آشكار؛ حجّت خدا بر او تمام گشته و سرانجام به دوزخ مىافتد.
بنابراين وجود ظلم و گناه در گيتى، نشان فراخى عالم تكليف و بهترين گواه بر حكمت و تدبير و بنده پرورى حضرت ربّ است و نيز دليل بر آن است كه كيفر عين حكمت و عدالت و عطاى جميل و پاداش جزيل او، تجلّى برترين مرتبه رحمت و كرامت و فضل است.
از جمله نكتههاى لطيف، راز و نيازهايى است كه حضرت از درگاه ربوبى درخواست مىدارد:
پذيرش بىپناهان، قبول كردن همه رانده شدگان، قبولى شكرانه كمترين طاعات، اعطاى عظيمترين پاداش و دعوت از گناهكاران و متمرّدان است كه در تربيت مردم و پرورش روحى بندگان، اثر شايستهاى دارد.
اهل الدّالة كه در برخى از فراز دعاها آمده است. به بندگان اهل كرشمه و ناز مىگويند: اينان به انس و الفت كه با پروردگار دارند بدون ترس و واهمه حاجت خود را از خدا مىطلبند در حالى كه گويى بر خداوند ناز و طلب دارند. اين دليل بر لطف بىنهايت حضرت ربّ جليل است كه اجازه مىدهد از او بخواهند و سر بر بالين مهر و صفاى حق بگذارند و با زبان مهر با محبوب به مناجات بپردازند.
در اين باره از روايت معصومان عليهم السلام آنچه در مورد فضيلت نماز شب و مناجات شبانه آنان وارد شده است، روشن مىشود كه:
خداوند گفتگوى بنده با خودش را دوست مىدارد و حتى درِ نعمتى را بر او مىبندد تا همواره بندهاش در ارتباط باشد و صداى ناز و نياز او را بشنود و اگر نخواهد صداى او را بشنود مالى و مقامى سرشار به او مىدهد و او را از در خانه خود مىراند.
بنابر احاديث روز عيد در نزد پروردگار روز مزد اعمال عبادى است؛ از اين رو مستحب است كه انسان بسيار دعا كند و به ياد خدا باشد و در طلب خير دنيا و آخرت بكوشد.
نزد خداوند سبحان چهار روز بسيار عالى مقام است كه نبى اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:
إِنَّ اللَّهَ تَبارَكَ وَ تَعالى إخْتارَ مِنَ الْكَلامِ أَرْبَعَةً وَ مِنَ الْمَلائِكَةِ أَرْبَعَةً ... وَ منَ الْأَيَّامِ أَرْبَعَةً ... وَ أَمَّا خِيَرَتُهُ مِنَ الْأَيَّامِ فَيَوْمُ الْفِطْرِ وَ يَوْمُ عَرَفَةَ وَ يَوْمُ الْأَضْحى وَ يَوْمُ الْجُمُعَةِ.
خداوند متعال از سخن چهار كلام را برگزيد و از فرشتگان چهار را ... و از روزها، چهار روز را ... و امّا روزهاى برگزيدهاش، روز عيد فطر، روز عرفه، روز عيد قربان و روز جمعه است.
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 21
👌 دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46
#دعا_چهل_شش_11
#دعا_در_عید_فطر_جمعه ۲
قسمت 2
⏺ دعا در #عيد_فطر و روز #جمعه
عيد فطر داراى اذكار و ادعيه و عباداتى است كه در روايات ائمه اطهار عليهم السلام به آنها اشاره شده است:
1- تكبيرات و اذكارى مانند
لا الهَ إِلَّا اللَّهُ
، اللَّهُ اكْبَرُ
، الْحَمْدُلِلَّهِ
و
سُبْحانَ اللَّهِ
كه زينت روز عيد فطر است.
همچنين در طلوع ماه شوال و صبح عيد فطر و در پى نماز عيد خوانده شود:
اللَّهُ اكْبَرُ اللَّهُ اكْبَرُ لا الهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ اكْبَرُ و لِلَّهِ الْحَمْدُ، الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلى ما هَدانا وَ لَهُ الشُكْرُ عَلى ما أوْلانا.
خدا بزرگتر، خدا بزرگتر است، معبودى جز خدا نيست و خدا بزرگتر است، و خداى را سپاس، سپاس خداى را بر آنچه ما را بدان هدايت كرد و او را شكر بر آنچه به ما ارزانى داشت.
در قنوت نماز عيد آمده است:
اسْأَلُكَ بِحَقِّ هذَا الْيَوْمِ الَّذى جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِينَ عِيداً وَ لِمُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ كَرامَةً وَ مَزيداً أَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُدْخِلَنى فى كُلِّ خَيْراً أَدَخَلْتَ فِيهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ انْ تُخْرِجَنى مِنْ كُلِّ سُوءٍ اخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ، الَّلُهَّمَ إِنّى اسْأَلُكَ خَيْرَ ما سَأَلَكَ عِبادُكَ الصَّالِحُونَ وَ اعُوذُ بِكَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُكَ الْمُخْلَصُونَ.
از تو درخواست مىكنم به حق اين روز كه براى مسلمانان عيد قرار دادى و براى محمد صلى الله عليه و آله ذخيره و فزونى در شرف، كه بر محمد و خاندان محمد درود فرستى و مرا در هر خيرى كه محمد و خاندان محمد را وارد نمودى، وارد كنى و از هر شرى كه محمد و خاندان محمد «درود خدا بر او و خاندانش» را بيرون آوردى، مرا بيرون آورى، خدايا از تو درخواست مىكنم، بهترين چيزى كه بندگان شايستهات درخواست كردند و به تو پناه مىآورم از آنچه بندگان شايستهات، به تو پناه بردند.
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 21
👌 دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_11
#دعا_در_عید_فطر_جمعه ۳
قسمت 3
⏺ دعا در #عيد_فطر و روز #جمعه
و خواندن دعاهايى ديگر در صبح عيد فطر كه در كتب أدعيه آمده است.
2- #زكات_فطره كه واجبى موكّد است و شرط قبولى روزه ماه رمضان است كه در صبح عيد فطر به مستحقّ از فقيران يا مصارف ديگر پرداخت مىشود.
3- غسل كردن و پوشيدن لباس نو و استفاده از بوى خوش و خوردن و آشاميدن كه نشان از شادى و جشن روز عيد باشد.
4- خواندن نماز عيد در اول روز و در صحرا و بيابان كه سيره پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و معصومان عليهم السلام چنين بوده است، كه دوست مىداشتند در هنگام برپايى نماز عيد زير آسمان بروند و ديدگانشان به آفاق عالم بيفتد و در برابر نعمتهاى الهى پيشانى بر زمين نهند و براى قبولى اعمال برادران دينى دعا كنند.
5- زيارت امام حسين عليه السلام و خواندن دعاى ندبه هم سفارش شده است. «1» 6- ابوحمزه ثمالى دعايى از امام محمد باقر عليه السلام در عيد فطر و قربان و جمعه نقل كرده است؛ كه در هنگام آماده شدن براى رفتن به سوى برپايى نماز عيد خوانده مىشود:
اللَّهُمَّ مَنْ تَهَيَّا فِى هذَا الْيَوْمِ أَوْ تَعَبَّأَ أَوْ أَعَدَّ وَاسْتَعَدَّ لِوِفادَةٍ إِلى مَخْلُوقٍ رَجَاءَ رِفْدِهِ وَ نَوافِلِه وَ فَواضِلِه وَ عَطاياهُ فَإِنَّ إِلَيْكَ يا سَيَّدى تَهْيِئَتى وَ تَعْبِئَتى وَ إِعْدادى وَ اسْتِعْدادى رَجَاءَ رَفْدِكَ وَ جَوائِزِكَ وَ نَوافِلِكَ وَ فَواضِلِكَ وَ عَطائِكَ وَ قَدْ غَدَوْتُ إِلى عِيدٍ مِنْ أَعْيادِ أُمَّةٍ مُحَمَّدٍ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَيْهِ و آلِهِ وَ لَمْ أَفْدِ إِلَيْكَ الْيَوْمَ بِعَمَلٍ صالِحٍ أَثِقُ بِهِ قَدَّمْتُهُ وَ لاتَوَجَّهْتُ بِمَخْلُوقٍ أَمَّلْتُهُ وَلكِنْ أَتَيْتُكَ خاضِعَاً مُقِرَّاً بِذُنُوبى وَ إِساءَتى إِلى نَفْسى فَيَاعَظِيمُ يا عَظيِمُ اغْفِرْلِىَ الْعَظِيمَ مِنْ ذُنُوبى فَإِنَّهُ لايَغْفِرُ الذُّنُوبَ الْعِظامَ إِلَّا أَنْتَ يا لا الهَ إلّاأَنْتَ يا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
خدايا! هر كس در اين روز آماده شد يا نيّت كرد يا مهيّا و مستعدّ شد، براى ورود به درگاه يكى از بندگانت به اميد جايزهها و صلهها و بهرهها و عطاها، ولى اى آقاى من! آماده شدن و قصد كردن و مهيّا و مستعدّ شدن من تنها به جانب توست، به اميد جايزهها و صلهها و بهرهها و عطاهايت و اينك صبح كردم در عيدى از اعياد امّت پيامبرت محمّد كه درود خدا بر او و خاندانش، و در حالى كه به عمل صالحى كه به آن اطمينان كنم، و آن را پيش آورده باشم بر تو وارد نشدم و به مخلوقى كه آرزومندش باشم رو نكردم، بلكه در حال فروتنى تنها به جانب تو آمدهام، به گناه و بدى نسبت به خويش اعتراف دارم پس اى بزرگ، اى بزرگ، گناهان بزرگم را بيامرز كه گناهان بزرگ را جز تو نيامرزد، اى كه معبودى جز تو نيست، اى مهربانترين مهربانان.
امام رضا عليه السلام هنگام بيرون رفتن براى نماز عيد در آستانه در ايستاد و خواند:
اللَّهُ اكْبَرُ، اللَّهُ اكْبَرُ، اللَّهُ اكْبَرُ، اللَّهُ اكْبَرُ عَلى ما هَدانا، اللَّهُ اكْبَرُ عَلى ما رَزَقَنا مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعامِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلى ما أَبْلانا نَرْفَعُ بِها أَصْواتَنا ...
خدا بزرگ است، خدا بزرگ است، خدا بزرگ است، بزرگتر بر آن كه هدايتمان كرد. خدا بزرگ است بر آن كه ما را از چارپايان، روزى داد، خدا را سپاس بر آن كه ما را آزمود، صداهايمان را به ذكر بلند مىكنيم.
از آنجا كه روز عيد فطر از اعياد بزرگ اسلامى است، سزاوار مىباشد همه مسلمانان جنبه وحدت و همدلى عمومى را اهميّت دهند و در بر پايى نماز عيد و مراسم قبل و بعد آن شكوه و عظمت اين برنامه دينى را در همه جا به نمايش گذارند.
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 21
👌 دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2
#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_46 #دعا_چهل_شش_11
#دعا_در_عید_فطر_جمعه 4
قسمت 4
⏺ دعا در #عيد_فطر و روز #جمعه
#روز_جمعه 1
روز جمعه از بهترين روزهايى است كه خورشيد در آن تابيده است و عيدى كه بر اعياد ديگر برترى دارد، در باب فضيلت جمعه و اختصاص آن به حضرت صاحب الزمان #امام_زمان عليه السلام كه به نام ايشان و روز #ظهور و #فرج مىباشد، روايات بسيار است.
رسول اللّه صلى الله عليه و آله در فضيلت روز جمعه و شب و ساعات آن مىفرمايد:
إِنَّ يَوْمَ الْجُمُعَةِ سَيِّدُ الْأَيَّامِ يُضاعِفُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِيهِ الْحَسَناتِ وَ يَمْحُو فِيهِ السَّيِّئاتِ وَ يَرْفَعُ فِيهِ الدَّرَجاتِ وَ يَسْتَجِيبُ فِيهِ الدَّعَواتِ وَ يَكْشِفُ فِيهِ الْكُرُباتِ وَ يَقْضى فِيهِ الْحَوائِجِ الْعِظامِ وَ هُوَ يَوْمُ الْمَزِيدِ لِلَّهِ فِيهِ عُتَقاءُ وَ طُلَقاءُ مِنَ النَّارِ ما دَعَا فِيهِ أَحَدٌ مِنَ النَّاسِ وَ قَدْ عَرَفَ حَقَّهُ وَ حُرْمَتَهُ إِلَّا كانَ حَتْماً عَلَى اللَّهِ أَنْ يَجْعَلَهُ مِنْ عُتَقائِهِ وَ طُلَقائِهِ مِنَ النَّارِ فَإِنْ ماتَ فى يَوْمِهِ أَوْ لَيْلَتِهِ ماتَ شَهِيداً وَ بُعِثَ آمِناً وَ مَا اسْتَخَفَّ أَحَدٌ بِحُرْمَتِهِ وَ ضَيَّعَ حَقَّهُ إِلَّا كانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ أَنْ يُصْلِيَهُ نارَ جَهَنَّمَ إِلَّا أَنْ يَتُوبَ
همانا روز جمعه سرور روزهاست. خداوند در آن روز نيكىها را زياد مىكند و گناهان را محو مىگرداند و درجات را بالا مىبرد و دعاها را مستجاب مىگرداند و اندوهها را برطرف مىسازد و حاجتهاى بزرگ را برآورده مىكند. روزى است كه پروردگار گروهى را بسيار از آتش آزاد مىنمايد. هر كه حرمت و حق آن روز را بشناسد و دعا كند؛ خداوند او را از آزاد شدگان آتش جهنّم قرار مىدهد و اگر در شب و روز جمعه بميرد، همچون شهيد مرده است و در قيامت ايمن مبعوث مىشود. هر كه حرمت آن را سبك شمرد و حق آن را تباه كند، خداوند او را به آتش جهنّم مىاندازد، مگر آنكه توبه كند.
👈 ادامه دارد ...
تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12 ، ص: 27
👌 دعای #چهل_شش
◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه
🆔 @sahife2