#شرح_حکمت ۱۵۰ 📌فراز هفدهم ❣امیر المومنین _علیه السلام _می فرماید : ✨یصِفُ الْعِبْرَةَ وَلاَ یعْتَبِرُ، وَیبَالِغُ فِى الْمَوْعِظَةِ وَلاَ یتَّعِظُ 💠(از کسانى مباش که) عبرت آموختن را مى ستاید (و به دیگران آموزش مى دهد) ولى خود عبرت نمى گیرد و موعظه بسیار مى کند; اما خود موعظه و اندرز نمى پذیرد» ✍این وصف عالمان بى عمل و مدعیان بى تعهد و ریاکاران فاقد اخلاص است که در قرآن مجید سبب خشم شدید خداوند شمرده شده است. ✔️شک نیست که این جهان دار عبرت است و تاریخ پیشینیان مملو از درس هاى عبرت آموز. هرگاه انسان چشم بینا و گوش شنوا داشته باشد مى تواند سرنوشت آینده خود را در آیینه تاریخ و حوادث عبرت آموز زمان خود ببیند. ولى افسوس که هواى نفس و حب ذات پرده اى در برابر چشمان او مى کشد و مانع گوش او از شنیدن پیام هاى تاریخ مى شود و عجب این که این درس ها را به دیگران مى دهد ولى خود در عمل از آنها بى بهره است ═══✙❆♡❆✙══ ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت۱۵۹ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد : ✨مَنْ وَضَعَ نَفْسَهُ مَوَاضِعَ التُّهَمَةِ فَلاَ يَلُومَنَّ مَنْ أَسَاءَ بِهِ الظَّنَّ. 💠«كسى كه خود را در مواضع تهمت قرار دهد نبايد كسى را ملامت كند كه به او سوء ظن پيدا مى كند. (بلكه بايد خود را سرزنش كند كه اسباب سوء ظن را فراهم كرده است)» ✍ قرآن مجيد از جمله مسائلى كه بر آن تأكيد ورزيده اين است كه مسلمانان نسبت به يكديگر سوء ظن نداشته باشند؛ ◽️ «(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيراً مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ)، 🌸اى كسانى كه ايمان آورده ايد! از بسيارى از گمان ها بپرهيزيد چرا كه بعضى از گمان ها گناه است». 🔹 ما نمى توانيم بگوييم چون در شريعت اسلام سوء ظن و تجسس حرام است، پس رفتن در مواضع تهمت مانعى ندارد زيرا تضمينى نيست كه همه به اين دستورات اسلامى بدون كم و كاست عمل نمايند، بنابراين ساير مردم تكليفى دارند و ما هم وظيفه اى و اگر بخواهيم اين موضوع را گسترش دهيم مى توان گفت: همان گونه كه ارتكاب گناه ممنوع است، فراهم كردن زمينه هاى گناه براى ديگران نيز ممنوع است ✔️ به همين دليل در كنار دستور به پرهيز از گمان بد امر شده است كه افراد، خود را در موارد سوء ظن و تهمت قرار ندهند. ═══✙❆♡❆✙═══ 💝

#شرح_حکمت۱۶۱ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد : ✨مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ، وَمَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَكَهَا فِي عُقُولِهَا.✨ 💠 كسى كه استبداد به رأى (ترك مشورت ) داشته باشد هلاك مى شود و آن كس كه با مردان بزرگ مشورت كند در عقل و خرد آنها شريك مى شود. ✍ميدانيم خداى متعال همه مزاياى فكرى را به يك نفر نداده است، بلكه هشيارى مانند ساير نعمت ها در ميان مردم تقسيم شده است. ✔️به همين دليل هيچ كس بى نياز از افكار ديگران نيست و هنگامى كه انسان ها به مشورت بنشينند و عقل ها به يكديگر ضميمه شوند احتمال خطا بسيار كم مى شود، زيرا جوانب مسئله به وسيله افراد مختلف كه هر يك جانبى را مى بيند روشن مى گردد

#شرح_حکمت۱۶۲ ❣امیرالمومنین علی علیه‌السلام می فرماید: ✨مَنْ کَتَمَ سِرَّهُ کَانَتِ الْخِیَرَهُ بِیَدِهِ 💠«کسى که راز خود را بپوشاند همواره اختیار آن به دست اوست (و کسى که نپوشاند از اختیارش بیرون مى رود.) ✍ منظور از سرّ، امورى است مربوط به انسان که اگر دیگران از آن آگاه شوند ممکن است مشکلات عظیمى براى وى فراهم سازند; 🔹مثلاً شخصى که معتقد به مذهب اهل بیت است و در میان متعصبان لجوج و نادانى از مخالفان قرار گرفته است، بدیهى است اگر سرّ خویش را فاش کند جانش به خطر مى افتد و گاه افشاى اسرار سبب مى شود که حسودان انسان را از رسیدن به نتیجه کارش باز دارند و به اصطلاح چوب لاى چرخ هایش بگذارند یا رقیبانى باشند که براى حفظ منافع خود پیش دستى کنند و کارى را که او ابداع کرده از وى بگیرند و به ثمر برسانند و از فواید آن بهره گیرند و ابداع کننده اصلى را محروم سازند. ✔️ بدیهى است عقل مى گوید: در چنین مواردى اسرار را باید مکتوم داشت و حتى براى عزیزترین عزیزان بازگو نکرد، زیرا آن عزیزان هم عزیزانى دارند که براى آنها بازگو مى کنند و چیزى نمى گذرد که آن سرّ، همه جا منتشر مى شود و صاحب سرّ در رسیدن به اهدافش ناکام مى ماند ═══✙❆♡❆✙══

#شرح_حکمت۱۶۲ ❣امیرالمومنین علی علیه‌السلام می فرماید: ✨مَنْ کَتَمَ سِرَّهُ کَانَتِ الْخِیَرَهُ بِیَدِهِ 💠«کسى که راز خود را بپوشاند همواره اختیار آن به دست اوست (و کسى که نپوشاند از اختیارش بیرون مى رود.) ✍ منظور از سرّ، امورى است مربوط به انسان که اگر دیگران از آن آگاه شوند ممکن است مشکلات عظیمى براى وى فراهم سازند; 🔹مثلاً شخصى که معتقد به مذهب اهل بیت است و در میان متعصبان لجوج و نادانى از مخالفان قرار گرفته است، بدیهى است اگر سرّ خویش را فاش کند جانش به خطر مى افتد و گاه افشاى اسرار سبب مى شود که حسودان انسان را از رسیدن به نتیجه کارش باز دارند و به اصطلاح چوب لاى چرخ هایش بگذارند یا رقیبانى باشند که براى حفظ منافع خود پیش دستى کنند و کارى را که او ابداع کرده از وى بگیرند و به ثمر برسانند و از فواید آن بهره گیرند و ابداع کننده اصلى را محروم سازند. ✔️ بدیهى است عقل مى گوید: در چنین مواردى اسرار را باید مکتوم داشت و حتى براى عزیزترین عزیزان بازگو نکرد، زیرا آن عزیزان هم عزیزانى دارند که براى آنها بازگو مى کنند و چیزى نمى گذرد که آن سرّ، همه جا منتشر مى شود و صاحب سرّ در رسیدن به اهدافش ناکام مى ماند ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت۱۶۳ ❣امیرالمومنین علی علیه‌السلام می فرماید: ✨الْفَقْرُ الْمَوْتُ الاَْكْبَرُ 💠«فقر مرگ بزرگ تر است» ✍ فقر زمینه انواع انحرافات عقیدتى و اخلاقى را به ویژه در وجود افراد کم ظرفیت فراهم مى سازد. بسیار دیده شده است که افراد فقیر کلمات کفرآمیز بر زبان جارى مى کنند و هنگامى که زن و فرزند خود را گرسنه مى بینند دست به هر کارى مى زنند، قوانین اجتماعى را مى شکنند، آداب و اخلاق انسانى را به فراموشى مى سپارند و براى رفع فقر خود هر کارى را مجاز مى شمارند و اگر شخص فقیر کم ظرفیت واقعا کافر نشود، به مرز کفر نزدیک مى گردد و حداقل رضایت به قضاى الهى را از دست مى دهد. 🔹این احتمال نیز مى رود که مراد از کفر، کفر عملى باشد که همان آلوده شدن به انواع معصیت هاست. ✔️تعبیر به «الْمَوْتُ الاَْکْبَرُ; مرگ بزرگ تر» اشاره به این است که انسان به هنگام مرگ حداقل از مشکلات این جهان آسوده مى شود در حالى که فقیرى که با فقر دست و پنجه نرم مى کند گویى پیوسته در حال جان دادن است. بنابراین همان گونه که ما به هنگام بیمارى و تهدید به مرگِ جسمانى به دنبال طبیب و درمان به هر سو مى رویم، به هنگامى که فقر دامان فرد یا جامعه را مى گیرد نیز باید براى نجات از آن تلاش و کوشش کنیم. ═══✙❆♡❆✙═

#شرح_حکمت ۱۶۵ ❣امیرالمومنین علی علیه‌السلام می فرماید: ✨لاَ طَاعَهَ لِمَخْلُوق فِی مَعْصِیَهِ الْخَالِقِ 💠«اطاعت مخلوق در معصیت خالق روا نیست» ✍ اشاره به این که ما هرچه داریم از ذات پاک پروردگار است و در هر کار و قبل از هر چیز باید مطیع فرمان او باشیم، بهشت و دوزخ در دست اوست ثواب و جزا به حکم او، عزت و ذلت در این دنیا نیز از ناحیه اوست 🔹 با این حال چگونه ممکن است ما به اطاعت مخلوقى درآییم که او فرمان معصیت خالق را صادر کرده است. این نهایت بى خبرى و ضعف ایمان و نادانى و ناسپاسى است. به همین دلیل فقهاى ما مى گویند اطاعت والدین و اطاعت زن از شوهر و مانند آن تنها در صورتى مجاز یا لازم است که بر خلاف فرمان خدا نباشد و ازاین رو براى انجام حج واجب، نهى آنها هیچ اثرى ندارد و همچنین در انجام دادن واجبات دیگر و ترک محرمات، و آن کس که اطاعت مخلوق را بر اطاعت خالق مقدم سازد در واقع مشرک است; یعنى گرفتار شرک عملى شده است; ✔️همچنین اگر حکومتى به هر نام تشکیل شود و قانونى بر خلاف قانون خداوند وضع کند هیچ مسلمانى حق پیروى از آن را ندارد، چون اطاعت مخلوق و معصیت خالق است جز این که او را مجبور کنند. ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۱۶۷ ❣️امير المومنين _عليه السلام _مي فرمايد : ✨الاِْعْجَابُ يَمْنَعُ الاِزْدِيَادَ✨ 💠 «خودپسندى مانع (بزرگ) ترقى است» ✍ريشه خودپسندى حب ذات افراطى است. آن گونه كه انسان نقطه هاى مثبت خود را بزرگ تر از آنچه هست مى بيند و نقطه هاى ضعف را هيچ گاه نمى بيند و يا كمتر از آنچه هست مى بيند ✔️ در واقع خودپسندى و اعجاب به نفس يكى از حجاب ها و موانع شناخت و معرفت است. نخستين اثر آن اين است كه انسان را از پيشرفت و تكامل باز مى دارد، زيرا انسان تا زمانى كه خود را ناقص مى بيند، براى پيشرفت تلاش مى كند. آن روز كه خود را كامل دانست متوقف مى شود. ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۱۶۸ ❣امير المومنين _عليه السلام _مى فرمايد : ✨الاَْمْرُ قَرِيبٌ وَالاِصْطِحَابُ قَلِيلٌ✨ 💠«فرمان مرگ نزديك است و مدّت همراهى (با مردم و مواهب دنيا) كوتاه» ✍این حقیقتى است که همگان آن را مى دانیم و آثار آن را همه روز با چشم مشاهده مى کنیم; هر روز پیکر بى جان بعضى از دوستان یا غیر دوستان را مى بینیم که بر دوش دیگران به سوى آرامگاهشان حمل مى شود. جاى خالى بسیارى از دوستان و بستگان و عزیزان در میان ما نمایان است. قبور آنها در دسترس ماست: غالباً به زیارت قبورشان مى رویم و از همه برتر در صفحات تاریخ یاد نام آورانى را ملاحظه مى کنیم که در عصر خود چه قدرت و زندگى پرغوغایى داشتند; ✔️ ولى به سرعت همه پایان گرفت و چیزى جز استخوان هاى پوسیده آنها در زیر خاک و قصرهاى ویران شده شان باقى نمانده است. با این وصف غالباً گرفتار غفلتیم، به پایان زندگى خود نمى اندیشیم، توشه اى مناسب براى سفر پر خوف و خطر آخرت فراهم نمى سازیم. ═══✙❆♡❆✙═══

#شرح_حکمت ۱۹۳ ❣امیرالمومنین علی علیه‌السلام می فرماید: ✨إِنَّ لِلْقُلُوبِ شَهْوَةً وَإِقْبَالاً وَإِدْبَاراً، فَأْتُوهَا مِنْ قِبَلِ شَهْوَتِهَا وَإِقْبَالِهَا، فَإِنَّ الْقَلْبَ إِذَا أُكْرِهَ عَمِيَ 💠براى دل هاى (آدميان) علاقه و اقبال و (گاه) تنفر و ادبار است هنگامى كه مى خواهيد كارى انجام دهيد از سوى علاقه و اشتياق وارد شويد، زيرا اگر قلب را مجبور به كارى كنند نابينا مى شود» ✍منظور از «قلب» و «قلوب» در اين عبارت، عقل و فكر انسان است كه حالات مختلفى دارد; گاهى در حال نشاط و علاقه به انجام دادن كارى و زمانى در حال تنفر و بى ميلى و بى علاقگى است. هر گاه در حال نشاط; مثلاً نشاط بر عبادات، به سراغ عبادت مى رويم و مى توانيم با حضور قلب عبادت را به نحو كامل احسن به پايان ببريم; اما در حالى كه تمايلات درونى موافق نيست كار به زحمت انجام مى شود و ايجاد خستگى و ناراحتى مى كند. ✔️حقیقت این است که روح آدمى نیز مانند جسم او حالات مختلف دارد; گاه انسان از نظر جسمى خسته و ناتوان است; در این هنگام اگر کارى به او واگذارند به یقین به صورت کامل انجام نخواهد گرفت; یا خطا و اشتباه مى کند یا ناقص به جا مى آورد; اما هنگامى که جسم انسان داراى نشاط و قدرت و نیرو است، هر کارى را به خوبى انجام مى دهد.

#شرح_حکمت ۱۹۴ ❣امیرالمومنین علی علیه‌السلام می فرماید ✨مَتَى أَشْفِي غَيْظِي إِذَا غَضِبْتُ؟ أَحِينَ أَعْجِزُ عَنِ الاِنْتِقَامِ فَيُقَالُ لِي لَوْ صَبَرْتَ؟ أَمْ حِينَ أَقْدِرُ عَلَيْهِ فَيُقَالُ لِي: لَوْ عَفَوْتَ 💠«من كى آتش خشمم را فرو نشانم آيا هنگامى كه از انتقام ناتوانم كه به من مى گويند: اگر صبر كنى (تا توانا شوى) بهتر است يا هنگامى كه قادر بر انتقامم كه به من گفته مى شود: اگر عفو كنى بهتر است» ✍اين يك واقعيت است كه انسان خشمگين در برابر ظلم و ستمى كه بر او مى رود دو حالت دارد: گاه مى خواهد انتقام بگيرد; اما توان آن را ندارد و چه بسا به پرخاشگرى و گفتن سخنان درشت و تهديد شخص ظالم بر خيزد و گاه با او گلاويز شود; اما هنگامى كه ناتوانى خود را مى بيند عقب نشينى مى كند. در اين هنگام همه به او مى گويند: اگر مى خواهى انتقام بگيرى بگذار توانايى پيدا كنى و اين گونه كه مايه رسوايى و آبروريزى است به ميدان دشمنت مرو، بنابراين در چنين حالتى مردم، او را به صبر و شكيبايى دعوت مى كنند; اما اگر توان بر انتقام داشته باشد و طرف مقابل در برابر ضعيف و ناتوان گردد همين كه دست به انتقام بلند مى كند مردم به او مى گويند: شايسته است عفو كنى كه زكات قدرت عفو است. ✔️به اين ترتيب در هيچ حال، انتقام جويى عاقلانه و صحيح نيست.

#شرح_حکمت ۱۹۶ ❣امیرالمومنین علیه‌السلام می فرماید: ✨لَمْ يَذْهَبْ مِنْ مَالِكَ مَا وَعَظَكَ 💠آنچه از مال تو از دست مى رود و مايه پند و عبرتت مى گردد در حقيقت از دست نرفته است» ✍كسى كه سرمايه اى در امرى تجارى به كار مى برد و ظاهرا زيان مى كند; اما راه و رسم تجارت را به وسيله آن مى آموزد زيان كرده است؟ و يا كسى كه مالى را در اختيار دوستى مى گذارد تا او را بيازمايد و بعد آن مال از بين مى رود و در آينده از خطرات زيادى محفوظ مى ماند زيان كرده است؟ آيا كسى كه بدون اخذ سند مالى در اختيار كسى مى گذارد و شخص بدهكار انكار مى كند و نتيجه آن اين مى شود كه در آينده هميشه با اسناد محكم اموالش را به ديگران بسپارد خسارت ديده است؟ آيا كسانى كه مثلاً براى يافتن داروى درمان يك بيمارى خطرناك مانند سرطان، سال ها اموالى را هزينه مى كنند و به جايى نمى رسند; ولى سرانجام موفق به كشف آن مى شوند ضرر كرداند. ✔️اين سخن منحصر به صرف مال و ثروت نيست. از دست دادن نعمت هاى ديگر كه سبب بيدارى و هشيارى انسان مى گردد نيز در واقع ضرر و زيان محسوب نمى شود. ═══✙❆♡❆✙═══ ═══✙❆♡❆✙═══