✍ #تمثیلات_نمازی
✈️ نماز و #هواپیما
📝در احاديث، از نماز به عنوان «#معراج_مؤمن» ياد شده است. ليكن اين عروج و پرواز، نه در فضاى باز آسمان، بلكه در فضاى معنويت بندگى است و براى رسيدن به «قرب پروردگار» است، نه اوج گرفتن تا چند هزار پا در ارتفاع.
🔷در يك مقايسه، مى‌توان #طيران_معنوى و عروج عرفانى يك نمازگزار را با يك #خلبان و پرواز او با هواپيما در آسمان، مقايسه كرد، با تفاوت هايى كه در اين دو پرواز وجود دارد:
1⃣ بيشترين نيرو و فشار، هنگام كنده شدن هواپيما از #زمين است، در عبادت و نماز هم، بيشترين سختى و فشار، غلبه بر #هواى_نفس و شروع به عبادت است.
2⃣اهميّت هر پرواز، به #فرود_سالم و بدون خطر، هواپيماست. شروع عبادت هم، وقتى ارزش دارد كه پايان آن سالم و بدون آفتِ عُجب و غرور، و بدون ضايعۀ «#حبط_اعمال» باشد.
3⃣هواپيما، براى سوخت خود، نياز به #بنزين خالص ويژه دارد. معراج روحى نمازگزار هم، محتاج توجّه خالص و نفى همۀ عبوديّت‌هاست. كه با بالا بردن دست تا بيخ گوش، و نفى و «لا لبيك» گفتن به غير خدا، #خلوص_نيّت بدست مى‌آيد.
4⃣ براى پرواز، خلبان بايد از سلامت كامل برخوردار باشد، در نماز و بار يافتن به محضر خداوند نيز، «#قلب_سليم» لازم است «اِلاّ مَنْ اتَى اللّه بِقَلْبٍ سَليمٍ»
5⃣پرواز هواپيما، با دو بال است، و با يك بال طيرانى صورت نمى‌گيرد. در نماز هم، همراه با ارتباط با خدا، ارتباط سالم با مردم لازم است و در كنار اداى «حق الله» بايد «حق الناس» را هم ادا كرد. قرآن همراه با «#يُقيمونَ_الصَّلوةَ» ، معمولاً «يُؤتُونَ_الزكوةَ» را هم دارد.
✍#تمثیلات_نمازی(۳)
✈️ نماز و #هواپیما
1⃣0⃣ براى ارتباط خلبان با برج مراقبت وكنترل، فقط #يك_زبان بين‌المللى رسميّت دارد. ارتباط نمازگزار هم با خدا، فقط با زبان عربى است ودر عبادت حج نيز، شروع احرام، با « لبيك‌اللهم‌لبيك » است.
1⃣1⃣ قبل از پرواز، نياز به #اطلاّعات است (نسبت به هواشناسى نقشه خوانى، جهت يابى و...) در عبادت نيز آگاهى‌هاى مقدّماتى لازم است و عبادت بدون علم و فقه، بى ارزش است. حتى در تجارت نيز آشنائى به احكام خدا لازم است. «اَلفِقه ثم الْمَتْجَر» تا چه رسد به نماز و عبادات.
2⃣1⃣خلبان، هر چه بالاتر مى‌رود و #اوج مى‌گيرد، زمين در نظرش كوچكتر جلوه مى‌كند. انسان الهى هم هر چه بيشتر با عظمت خداوند آشنا مى‌شود، غير خدا در نظرش كوچكتر مى‌شود. به فرمودۀ اميرالمؤمنين عليه السلام :
«عَظُمَ الْخالِقُ فى انْفُسِهِم فَصَغْرَ مادُونَهُ فى اعْيُنِهم»
3⃣1⃣ هواپيما، هر چه بزرگتر باشد، تكانش كمتر و#آرامش مسافرين بيشتر است. در نماز وعبادات هم آنچه به صورت جمعى است (مانند نمازجماعت وحج) ثواب بيشتر وامكان قبولى افزون‌تر است.
4⃣1⃣ معمولاً همراه خلبان، كمك خلبان است، براى مواقع اضطرارى. در نماز جماعت هم، خوب است افراد عادل و متقى در صف اوّل بايستند كه اگر براى پيشنماز مسئله‌اى پيش آمد، يكى از آنان، نماز جماعت را به آخر برسانند.
5⃣1⃣در پرواز مادّى، وقتى خلبان و سرنشينان در اوج هستند، از مسائل و #مشكلات خانه و زندگى فاصله گرفته، بى خبر مى‌شوند. در طيران معنوى هم، وقتى روح، اوج گرفت، توجّه به - در يك پرواز، همينكه از آن اوج، مقدارى پائين‌تر مى‌آيد، نامش را «كم كردن ارتفاع» مى‌گويند، هر چند نسبت به زمينيان، هنوز در اوج است.
عبادت اولياء الله نيز گرچه نسبت به نماز و بندگى افراد معمولى، همواره در اوج است، ولى خودشان كاهش ارتفاع را از آن اوج نهايى، نوعى قصور و تنزل مى‌دانند و #استغفار مى‌كنند. و اينست مفهوم «حَسَناتُ الاْبرارِ سَيّئاتُ الْمُقَرّبين».
به هر حال، نماز كه توجّه به خالق هستى و دل كندن از علايق دنيوى است، براى اهل معرفت يك #پرواز به حساب مى‌آيد، پروزاى فراتر از طيران پرندگان در فضا، يا پرواز هواپيما در جو و بالاتر از آن.
✅آنچه انسان را زمين گير مى‌كند، #وابستگى‌هاى او به مادّيات و شهوات است: به قول سعدى:
طيران مرغ ديدى؟ تو ز پاى بند شهوت بدر آى تا ببينى طيران آدميّت.
📚پرتوی از اسرار نماز، صفحه 98