باسمه تعالی
از حاج آقای سید محمد عبداللهی که مسن تر از بنده هستند ولی در اداره کانال زحمت زیادی می کشند و مدت زیادی است که کمک کار بنده شدند، کمال تشکر را دارم
هنوز هم اگر رفقایی بتوانند کمک کنند، خصوصا افرادی که بیشتر با رایانه در نت هستند، محتاج کمکشان هستم
🔆در صورت تمایل به همکاری به آیدی بنده
@srsr1359
پیام بدهید
متشکرم
@salmanraoofi
#نکته_های_نو_در_علوم_مقدماتی_اجتهاد 52
👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید.
⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد
🔅🔅🔅
📐 به نظر مى رسد بتوان جايگاه سنت را در دين شناسى و خدمت به قرآن در اين عرصه ها برشمرد:
1 . تعليم شيوه استنباط از قرآن : روایاتی که تاکید دارد که فرد مفسر باید از ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه آگاهی داشته باشد موید این مطلب هستند .3 . تعليم شيوه هاى اجراى قوانين و تطبيق شريعت در حوزه هاى زندگى : بسیاری از احادیث و تاریخ معصومین علیهم السلام در واقع عمل به این کلیات قرآنیست ؛4 . تبيين معارف بلند قرآنى : روایاتی که در ذیل آیات توسط بعضی محدثین جمع آوری شده نمونه کوچکی از این احادیث است که البته به جمع آوری روایاتی که ائمه استشهاد به آیه ای یا تفسیر آیه ای کرده اند پرداخته اند در حالیکه روایاتی که تشابه موضوعی با آیات دارد بسیار بیش از اینهاست ؛5 . بيان تاويلات قرآن، بطون و مصاديق (جرى و تطبيق): که مسلما از علوم خاص اهل بیت نسبت به قرآن است و بعضی در این رابطه کتاب تالیف کرده اند ؛6 . بيان تفاصيل قوانين و احكام قرآنى در حوزه سكوت قرآن : که مواردی از این قبیل بسیار است ؛7 . بيان موارد نسخ، و مخصص عمومات قرآنى: که از موارد واجب تفسیر قرآن به نظر میرسند ؛8 . شرح و بسط تاريخ انبيا و امت هاى سلف كه در قرآن به اجمال بدان اشارت رفته؛هريك از اين محورها نمونه هاى بسيار در لابه لاى احاديث دارد كه از ارائه آن صرف نظر شد،
◀ نکته مهم در تبیین و کنکاش این مسائل این است که تبیین این مسائل به صورت علمی باعث استحکام منظومه فقهی فقهیه و ایجاد ارتباط علمی و روشمند بین مبانی قرآنی و حدیثی فقیه و در نتیجه کمتر به تعارض برخوردن یا حل تعارض های قرآن و حدیث به گونه ای که تعارض با مبانی دیگر نداشته باشد خواهد شد .
⏪ 4) علم تاریخ
علم تاریخ از علوم مهجور بین فقها و محدثین است نگارنده با توضیح امتیازات اطلاع از علم تاریخ به تبیین مقدمه بودن این علم برای اجتهاد در بعضی حوزه ها پرداخته است .
📈 امتیازات اطلاع از علم تاریخ
⬅ 1) اطلاع از سیره ائمه : پر واضح است که تاریخ جز مهمترین منابع سیره ائمه علیهم السلام است و به نظر نگارنده سیره آنان از یک منظر اجرای قوانین شرعیست و اجرای قانون در عمل شرح اِعمال قانون در عمل خصوصا از حیث زمان ، مکان و چگونگی اجرای آن است .
البته ممکن است این اطلاعات به طور کلی در روایات هم یافت شود اما مسلما با توجه به کمی متون حدیثی در حیطه سیاست تاریخ مهمترین منبع در تشخیص شیوه برخورد با کفار ، مشرکین ، منافقین و مومنین خواهد بود خصوصا در زمان ، مکان و نحوه اجرا در زمانهای صلح و جنگ .
⬅ 2) کمک به فقیه در پیش بینی آینده : امیر المومنین میفرماید : اسْتَدِلَّ بِمَا كَانَ عَلَى مَا يَكُونُ96 () از آنچه گذشته به آنچه اتفاق خواهد افتاد استدلال نما .
علم تاریخ این امکان را به فقیه میدهد که بتواند حوادث آینده را پیش بینی کند و برنامه لازم را برای حفظ مجتمع اسلامی و جمعیت مسلمین
⬅ 3) درک جو اجتماعی ، سیاسی ،فرهنگی : اطلاع از تاریخ به فقیه این امکان را میدهد که از مسائل سیاسی اجتماعی فرهنگی زمان ائمه اطلاع پیدا کند و در نتیجه بتواند فهم بهتری از روایات با توجه به جو موجود بدست آورد و بهتر بتواند استنباط کند .
با توجه به آنچه گذشت علم تاریخ جز علوم پایه برای اجتهاد خصوصا در فقه سیاسی خواهد بود .
⬅ 5 ) قواعد فقهی :
از مهمترین علوم برای اجتهاد قواعد فقهی هستند که میتوان آنها را هم رتبه علم اصول دانست چراکه قواعد کلی هستند که در همه ابواب یا یک باب از ابواب فقهی کاربرد دارند و در ابوابی مثل معاملات که روایات کم هستند جای خالی روایات را برای فقیه پر کنند .
این علم بعد از علم اصول جز مهمترین علوم برای اجتهاد محسوب میشود و اگر چه امروزه نسبتا مهجور مانده اما در اهمیت آن و اینکه جز علوم پایه برای اجتهادست شکی نیست .
📐 نکته ای راجع به قواعد فقهی :
با توجه به روشهای استنباطی موجود احتیاج به قواعد فقهی در دو مکتب کاملا مورد نیاز است
◀ 1- بعضی از مکاتب فقهی روش استنباطی یکدستی در تمام ابواب فقهی دارند و معمولا در اول هر باب ولو که روایات کافی برای استنباط مسئله موجود باشد امابه مقتضای اصل یا قاعده در اول هر باب پرداخته شده واصل یا قاعده را مورد بررسی قرا میگیرد. این مکتب مسلما به قواعد فقهی هر باب نیاز مبرمی دارد خصوصا با سختگیری که نسبت به ادله و ظهور آنان در حکم فقهی به خرج میدهد .
⏪ ادامه دارد....
📝 پانویس:
96.. مستدرکالوسائل ج : 13 ص : 142 فيما يجب على الأمير من محاسبة نفسه
@salmanraoofi
#نکته_های_نو_در_علوم_مقدماتی_اجتهاد 53
👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید.
⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد
🔅🔅🔅
◀ 2- بعضی از مکاتب در ابواب عبادات به بررسی اصل یا قواعد نمی پردازند چرا که با توجه به وفور روایات اصل یا قاعده مورد نیاز قرار نمیگیرد و رجوع به قاعده یا اصل با وجود روایات لغو به نظر میرسد اما در معاملات با توجه به کمی روایات فقیه به اصل یا قاعده فراوان نیاز پیدا خواهد کرد لذا در این ابواب هم به مقتضای قاعده بحث میکنند و هم به مقتضای روایات طبق این مکتب هم به قواعد فقهی در ابواب معاملات نیاز خواهیم داشت .
◀ 3- بعضی مکاتب گرچه سبک فقهی یکدستی دارند اما ترجیح میدهند معضلات فقهی را با احتیاط حل کنند و بیشتر نص گرا هستند تا قاعده گرا در این مکتب نیاز به قواعد فقهی کمتر احساس میشود
⏪ 6) علوم روز
تا به حال به طور مفصل به نقش اطلاع از علوم روز در اجتهاد پرداخته نشده نگارنده با تبیین نکات کلی که در این علوم باعث کمک به اجتهاد میشود به بررسی نقش علوم مهم در ارتباط با اجتهاد و تبیین این نکات پرداخته است .
📈 چند نکته کلی راجع به علوم روز :
⬅ 1- علوم روز در تبیین موضوعات فقهی ، خصوصا موضوعات پیچیده مسائل جامعه در ابعاد مختلف سیاسی اقتصادی فرهنگی نقش مهمی دارند حتی در برخی موارد بررسی بعضی موضوعات به طور صحیح بدون دانستن علوم جدید ممکن به نظر نمیرسد به عنوان مثال بررسی بانک و نقش پیچیده آن در اقتصاد جامعه و یا بحث نقدینگی بدون دانستن علم اقتصاد ممکن نیست .
⬅ 2 – اگر فقیهی معتقد به این امر است که اسلام قطعا نظام سیاسی اقتصادی فرهنگی عبادی اخلاقی و ... دارد علوم جدید مطمئنا به او در ارائه نظامهای اسلامی در جوانب مختلف یاری خواهند رساند چرا که یکی از مشخصات علوم جدید سعی تام در ارائه یک بسته نظام مند ، کامل و همه جانبه در ابعاد مختلف برای یک علم است .
⬅ 3- آگاهی از علوم جدید باعث نظام دهی به فکر فقیه در ابعاد مختلف خواهد شد و این نظام مند فکر کردن از مسائلیست که امروزه نیاز مبرمی به آن احساس میشود . اساسا فکر نظام مند و منظم به جوانب فکر خود آگاهی بهتری داشته و برای حل معضلات راهکارهای بهتری ارائه خواهد کرد داشتن یک منظومه فکری منظم که تمام اجزا آن از کلام و فقه و اصول و اقتصاد و سیاست و ... به هم مرتبط باشند به مثابه ماشینیست که تمام اجزا آن با هم کاملا هماهنگ کار کرده و سر نشین خود را بهتر به مقصد میرساند .
⬅ 4 - اصطلاحات علوم روز در تبیین بعضی مسائل علوم اسلامی کمک شایانی به فقیه خواهند کرد و زبان وسیعتری برای ارائه مقصود به فرد خواهند بخشید مثلا اصطلاحات علم حقوق در تبیین روابط قانونی حاکم بین ادله و ارائه تعریف بهتر از اصطلاحات فقهی و نظم بخشی به مباحث الفاظ اصول فقه و یا بخش تعارض ادله کمک های شایانی به فقیه ارائه میدهند آیت الله سیستانی حفظه الله از کسانی هستند که به شایستگی از این علم برای فقه و اصول خود استفاده کرده اند .
📐 در این مقام به مهمترین علوم با توجه به کاربرد آنها در فقه خواهیم پرداخت
📒 علم اقتصاد
علم اقتصاد از دقیقترین و مهمترین علوم روز است نگارنده با ارائه تعریف این علم به نقش این علم در نظام دهی مباحث معاملات و لزوم این علم برای موضوع شناسی مباحث فقهی اقتصادی پرداخته است .
این علم از مهمترین علوم جدید است . کارشناسان این علم در تعریف آن گفته اند : علم اقتصاد نوعی مطالعه و بررسی است که با آن میتوان از منابع کمیاب و محدود برای تامین نیازهای رقیب (و نامحدود) حداکثر استفاده را به عمل آورد . به همین خاطر گفته میشود که اقتصاد علم تخصیص بهینه منابع و علم انتخاب است . البته توزیع و مصرف در واقع محورهای اصلی علم اقتصاد هستند .
به طور کلی علم اقتصاد از ثروت ، منابع آن ، و چگونگی توزیع و رشد ثروت ، تورّم ، تولید ، مصرف و توزیع سخن میگوید .
به نظر نگارنده اطلاع از علم اقتصاد مزایایی دارد که ما به آنها اشاره میکنیم .97
⏪ 1)اطلاع از این علم باعث باز شدن افقهای جدیدی برای ذهن مجتهد هنگام مراجعه به آیات و روایات اقتصادی میشود و به مجتهد برای درک کیفیت توزیع ثروت در اسلام ، علت اقتصادی تحریم ربا و اثر آن در اقتصاد مسلمین ، چگونگی اداره اقتصادی جامعه مسلمین از نظر اسلام و مباحثی از این قبیل دیدی بهتر و باز تر میدهد اصولا اگر این علم درست تحصیل شود و هنگام مراجه به متون دینی صحیح از آن استفاده شود میتواند در نظام بخشی به فکر مجتهد در مسائل اقتصادی و درک ارتباط شبکه ای متون اقتصادی دینی و اینکه این متون مجموعه ای منظم از قوانین اقتصادی هستند یا میتوان این متون را به صورت مجموعه ای منظم ارائه داد ، اثری شگرف داشته باشد .
⏪ ادامه دارد....
📝 پانویس:
97.مبانی و اصول علم اقتصادص37- دکتر یدالله دادگر و دکتر تیمور رحمانی چاپ دفتر تبلیغات اسلامی
@salmanraoofi
هدایت شده از عبدالحسین خسروپناه
📌 توصیه استاد خسروپناه به مطالعه آثار حکیم شیخ محمد هادی تالهی
آیت الله #شیخ_محمد_هادی_تالهی متوفای ۱۳۷۵ شمسی از فقها و عارفان همدان گوهری ناشناخته است که مانوس اهل دل و رزمندگان دوران دفاع مقدس بود.
دوستداران این حکیم در سال گذشته همت نمودند و همایش بزرگداشت شاگرد مکتب ملاحسینقلی همدانی را برگزار کردند.
آیت الله تالهی رسالهها و آثار ارزشمندی در زمینه فلسفه و عرفان و فقه و کلام و تفسیر به جای گذاشت که برای عموم مردم و اهل فن فایده بخشاند.
مجموعه این آثار منتشر و توزیع شده است توصیه بنده به طلاب عزیز مطالعه این آثار به ویژه کتاب شذرات در تفسیر و فلسفه است که به کوشش نورچشمم جناب حجت الاسلام حسین ایزدی به ثمر رسید.
خداوند متعال روح این عالم جلیل همدانی را با رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم محشور سازد و مهمان امیرالمومنین علیه السلام گرداند و همه ما را در مسیر مکتب اهل بیت علیهم السلام قرار دهد.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
عبدالحسین خسروپناه
حوزه علمیه قم
پنجم اسفند ۱۳۹۹
🆔 @khosropanah_ir
باسمه تعالی
باخبر شدم والده استاد حجت الاسلام محمدحسین عبدی از اساتید مدرسه استاد مجتهدی و از اساتید سطح عالی قم که سوابق ملازمت و محبت با این استاد را داشته ام به رحمت ایزدی پیوستند
خدای متعال آن مرحومه را که حقوق زیادی بر گردن ایشان دارند غریق رحمت واسعه خود کند و از انوار خاصه اباعبدالله علیه اسلام بهره مند نماید
و به این استاد بزرگوار و بازماندگان صبر و اجر عنایت فرماید
التماس بنده از بزرگواران این است که از فاتحه، صلوات و هر کار خیر دیگری برای عفو و غفران آن مرحومه دریغ ننمایند
والسلام
سلمان رئوفی
۱۳۹۹/۱/۱۲
@salmanraoofi
باسمه تعالی
پدر بزرگوار مجاهد فرهنگی و متفکر برجسته و فرهیخته جناب حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا فلاح شیروانی مدیر و موسس موسسه فرهنگ و تمدن توحیدی دار فانی را وداع گفتند
خدای متعال آن مرحوم را غریق رحمت واسعه خود کند و به این استاد بزرگوار صبر و اجر عنایت فرماید
بزرگواران نماز شب اول قبر برای این مرحوم را به اسم علی اکبر فرزند نوروزعلی فراموش ننمایند
متشکر
@salmanraoofi
6.49M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔅روز جمهوری اسلامی مبارک
🔅آیت الله مصباح یزدی: هم نفع دنیای ما، هم نفع آخرت ما در پیروی از اسلام است.
@salmanraoofi
هدایت شده از سید یاسر جبرائیلی
✨۱۲ فروردین؛ روز شکست سنگین لیبرالیسم از اسلام سیاسی
▫️برگزاری رفراندوم درباره نظام جمهوری اسلامی، تبدیل به اوّلین عرصه بروز و ظهور تضادّ فکری مهندس مهدی بازرگان و اعضای دولت موقّت با امام(ره) و مردم شد.
▪️«جمهوری اسلامی» در واقع نظریهای سیاسی مبتنی بر اندیشه سیاسی اسلام و الگویی برای پیادهسازی حکومت اسلامی بود. امام(ره) وقتی در یازده آبانماه 1357 در گفتگو با تلویزیون لوکزامبورگ هدف نهضت را برقراری جمهوری اسلامی و برنامه را تحصیل استقلال و آزادی اعلام کردند، این هدف و برنامه، تبدیل به یک شعار و مطالبه فراگیر مردمی شد که در همه راهپیماییهای سراسری در ماههای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی به گوش میرسید: «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی».
▫️ایشان در مقطع پس از پیروزی انقلاب و ناظر به رفراندوم درباره نظام سیاسی جدید، ضمن دعوت مردم به رأی به جمهوری اسلامی، تصریح داشتند که رأی به جمهوری اسلامی، رأی به حکومت اسلام است و مردم را دعوت میکردند که در رفراندوم به جمهوری اسلامی رأی دهند.
▪️با این وجود امّا اعضای دولت موقّت که مشخّصاً از جانب امام(ره) مأمور برگزاری رفراندوم درباره «جمهوری اسلامی» شده بودند، در زمره مخالفان جمهوری اسلامی قرار گرفته و شروع به موضعگیری علیه ایده جمهوری اسلامی و ارائه مدلهای حکومتی جایگزین کردند. مهندس بازرگان آشکارا موضع میگرفت که باید به جمهوری اسلامی صفت «دموکراتیک» را اضافه کرد؛ یا احمد صدر حاجسیّدجوادی وزیر کشور دولت موقّت که متولّی برگزاری انتخابات بود، پا را فراتر گذاشت و پیشنهاد حذف کلمه اسلام را داد: «مناسب آن است که فقط مفهوم جمهوری دموکراتیک باشد تا در تدوین قانون اساسی بتوانیم آن را به هر شکلی درآوریم.».
▫️علاوه بر اعضای دولت موقّت، جریانهای معارض فکری چون کمونیستها، لیبرالها، تجزیهطلبان و... که علیرغم قلّت اعضا و فقدان حمایت مردمی، از پشتوانه رسانهای داخلی و خارجی قدرتمندی برخوردار بودند، تبلیغات وسیعی علیه «جمهوری اسلامی» به راه انداختند. امام(ره) در مقابل همه این جریانهای انحرافی ایستادند و تصریح کردند: «آنچه ملّت شریف ایران در سرتاسر کشور با فریاد از آن پشتیبانی نموده است همین «جمهوری اسلامی» بوده است، نه یککلمه زیاد و نه یککلمه کم.» و حتّی در پاسخی علنی به تمایلات مهندس بازرگان فرمودند آنها که میخواهند کلمه «دموکراتیک» را به این عبارت اضافه کنند، غربزدگانی هستند که نمیفهمند چه میگویند: «اینها یا جاهلند و نمیفهمند چه میگویند، یا عامدند و خائن... ملّت ما خون داده است تا جمهوری اسلامی وجود پیدا کند نه جمهوری، نه جمهوری دموکراتیک [ که] یعنی جمهوری غربی، یعنی بیبندوباری غرب.»
▪️حزب جمهوری اسلامی نیز که در واقع محلّ تشکّل نیروهای سیاسی پیرو امام(ره) بود، در پاسخ به این فضاسازی سنگین رسانهای علیه جمهوری اسلامی، روز دوّم فروردین 1358 تجمّعی در میدان آزادی تهران با سخنرانی حضرت آیتالله خامنهای از اعضای شورای انقلاب برگزار کرد که صدها هزار نفر از مردم تهران در آن تجمّع شرکت کردند و وزن اجتماعی تفکّر حامی «جمهوری اسلامی» به نمایش گذاشته شد. آیتالله خامنهای در این سخنرانی اعلام کردند که جریان انقلابی اجازه نخواهد داد فرصتطلبان مسیری را که با صدای «لاالهالّاالله» پیموده شده، منحرف سازند.
▫️سرانجام رفراندوم، بهعنوان اوّلین انتخابات آزاد در تاریخ ایران، در روزهای دهم و یازدهم فروردینماه 1358 برگزار شد و آنگونه که رئیس ستاد انتخابات وزارت کشور دولت موقّت اعلام کرد، از مجموع 20 میلیون و 288 هزار و 21 شرکتکننده، 20 میلیون و 147 هزار و ۵۵ نفر، یعنی 99.3 درصد به جمهوری اسلامی رأی آری دادند.
✍کتاب روایت رهبری، صص ۳۰-۲۷
@syjebraily
#نکته_های_نو_در_علوم_مقدماتی_اجتهاد 54
👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید.
⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد
🔅🔅🔅
⏪ 2) کمک به مجتهد برای درک صحیح از موضوعات اقتصادی روز : متاسفانه امروزه بجای درک صحیح از این دسته موضوعات مثل بانک به تحلیل سطحی این مسائل و قرار دادن این موضوعات تحت یکی از عناوین حرام یا حلال میپردازد غافل از اینکه همین عناوین به ظاهر حلال با توجه به علم اقتصاد و تاثیر کلانی که در اقتصاد میتواند داشته باشد مسلما طبق نظر همان فقیه نیز تحت عناوین دیگری قرار گرفته و روح مسئله با دانستن علم اقتصاد معلوم شده و حقیقت آن روشن میشود . لذا به نظر میرسد بحث فقهی و دقیق و صحیح از بانک بدون دانستن علم اقتصاد و روابط جاری در آن و تاثیر عظیم بانک بر اقتصاد جامعه و رابطه تنگاتنگ این دو میسر نیست.
▫ با توجه به نکاتی که گذشت این علم برای موضوع شناسی صحیح و دقیق فقهی مسلما لازم است و فارغ از درک کلی که به فقیه نسبت به اقتصاد اسلامی میدهد برای موضوع شناسی صحیح در مباحث اقتصادی روز از علوم پایه برای اجتهاد در موضوعات اقتصادی محسوب میشود .
نکته : گرچه بهتر است فقیه خود در موضوعات مهم کارشناس باشد اما برای موضوع شناسی در این موارد میتواند به کارشناسان متدین و خبره مراجعه کند لذا اینکه علم اقتصاد از علوم پایه برای مجتهد محسوب شود بعید به نظر میرسد .
▫ اما برای اجتهاد در اقتصاد و مباحث اقتصادی نوین قطعا از علوم پایه خصوصا در مسائل اقتصادی روز خواهد بود به بیان دیگر مجتهد به این علم برای درک دین نیاز ندارد اما برای موضوع شناسی صحیح در بعضی مسائل به این علم احتیاج مبرم دارد .
📈 علم سیاست
🔹 سیاست به منزله یک فن در روابط سیاسی و به منزله یک علم در مباحث علمی فن سیاست است با توجه به این که سیاست قطعا یک بخش مهم از دین است و فقه سیاسی بخش مهمی از فقه شیعه ، دانستن این علم برای کسانی که میخواهند در فقه سیاسی تحقیق کرده و قلم بزنند از مهمات امور است پس مقدمه بودن آن برای یک دسته از طالبان اجتهاد پر واضح است با توجه به این مطالب در این مجال به اهمیت این علم با توجه به داشتن حکومت و لزوم پرداختن به آن برای تبیین و کشف قواعد فقه سیاسی اسلامی و راه های کشف این قواعد پرداخته ایم .
کارشناسان این علم در تعریف آن گفته اند : همه آن فعالیتهایی که مستقیم یا غیر مستقیم با کسب قدرت دولت ، تحکیم قدرت دولت ، و استفاده از قدرت دولت همراه است .
🔹 در تعریف دیگری گفته اند : سیاست حکومت کردن بر انسانهاست و سیاست در مورد رابطه کسانی که بر آنها حکومت میکنند و کسانیکه بر آنها حکومت میشود یعنی میان فرمانروا و فرمانبردار بحث و استدلال میکنند و این رابطه مرکز زندگی سیاسیت .
🔹 و گفته شده : علم سیاست برای کشف اصول و قواعد حاکم بر روابط سیاسی میان نیروهای اجتماعی و به طور کلی سازمان و عملکرد حکومتها ، احزاب سیاسی و گروههای ذی نفوذ نهاد اجتماعی و اندیشه های سیاسی را بررسی میکند.
🔹 همینطور گفته اند : مهمترین تعریف سیاست در میان متفکران سیاسی غرب این استکه آنرا مبارزه برای قدرت و نفوذ و اعمال آن در جامعه میدانند .
🔹 به طور کلی موضوع این علم حکومت ، نحوه اداره حکومت ، قدرت و روابط جاری بین منابع قدرت ، نحوه توزیع و برخورد و اداره منابع قدرت و مردم و مباحثی از این قبیل است .
🔹 به نظر میرسد فقیه نکته سنج و دقیق از این علم بی نیاز باشد چرا که قرآن و عترت مشحون از این مسائلند و مجتهد به این علوم عاری از اخلاق و انسانیت محتاج نیست .
▫ البته اطلاع از سیاست اسلامی و روشهای آن در برخورد با کفار ، مشرکین ، منافقین برای فقیهی که میخواهد وارد سیاست شود یا در مسند اجرا یا ولایت قرار گیرد قطعا لازم است لذا این علم جز علوم پایه برای اجتهاد نیست چرا که در فهم احکام نقشی ندارد اما اطلاع از سیاست اسلامی اطلاع از روشهای سیاسی اسلام است که برای افراد خاصی دانستن آن واجب است لذا اطلاع از سیاست اسلامی جز علوم پایه برای بعضی مجتهدین خواهد بود اما جز علوم پایه برای اجتهاد مصطلح نیست .
⏪ ادامه دارد....
@salmanraoofi
#نکته_های_نو_در_علوم_مقدماتی_اجتهاد 55
👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید.
⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد
🔅🔅🔅
📐 لزوم پرداختن به علم سیاست با توجه به داشتن حکومت
از نکاتی که باعث اهمیت علم سیاست شده و پرداختن به آن را ضروری میکند به وجود آمدن حکومت انقلاب اسلامی و ایجاد یک حکومت دینیست . از لوازم این پدیده مبارک لزوم عمل بر طبق دستورات شرع در ساحت های مختلف این حکومت و به تبع لزوم روشن شدن احکام مختلف مورد ابتلاست از جمله مهمترین این احکام احکام سیاسی خصوصا مسائل مربوط به ولی فقیه است . مباحثی مثل شرعی بودن احکام حکومت با توجه به انتساب به حا کم عادل و تبعات آن ، دایره اختیارات ولی فقیه ، حقوق ولی بر مردم و حقوق مردم بر ولی ، حدود ، رابطه قانونی و وظیفه شرعی ولی فقیه نسبت به مراجع تقلید دیگر ، رابطه قانون و حکم ولی فقیه و مسائلی از این قبیل که بسیار مورد ابتلاست جز با باز کردن بابی به عنوان فقه سیاسی و پرداختن به قواعد استنباطی آن در علم اصول میسر نیست امیدواریم فقها و اصولیون با پرداختن به این مسائل به غنای فقه و اصول در این باب بیفزایند .
◀ لزوم استخراج قواعد فقه سیاسی با توجه به علم تاریخ امروزه یکی از نیازهای مبرم در علم سیاست دانستن قواعد و فرمولهاییست که ائمه طبق آن با طاغوتهای زمان خویش برخورد میکرده اند . این قواعد و کلیات امروزه راهگشای مشکلات سیاسی فقها و جوامع شیعه خواهد بود . آنچه مهم است راه کشف این قواعد و فرمولهاست . گرچه حضرت امام با طرح مسئله توجه فقیه به مقتضیات زمان و مکان افق وسیعی را در سیاست جلو دید اهل فن گذاشتند اما مسلما راههای دیگری نیز برای غنای فقه سیاسی وجود دارد یکی از این راهها پرداختن به برخوردهای سیاسی ائمه و کشف قواعد و فرمولهای این برخوردهاست .
◀ برای کشف این قواعد به متقن ترین وجه باید کارهای ذیل را انجام داد :
⬅ 1) بازسازی فضای زندگی ائمه از همه جهات : برای این کار باید با 🔹 الف)تقسیم جامعه به عوام و خواص و بررسی هر دو صنف از همه جهات خصوصا از جهت عقیده به امام ، جانفشانی در راه دستورات ایشان ، انسجام و وحدت جامعه شیعه در فرمانبرداری از امام و مسائلی از این قبیل اوضاع سیاسی جامعه شیعه را کاملا از همه جهات روشن کرد
🔹 ب) بررسی موقعیت سیاسی جامعه شیعه از لحاظ قدرت و نفوذ در جامعه و دستگاه حاکم ،
🔹 ج) شخصیت حکام هم دوره ائمه و روشهای حکومت داری آنها در شیوه برخورد با مخالفین و موافقین و جامعه شیعه ،
🔹 د) پشتوانه های سیاسی اقتصادی جامعه شیعه و امام علیه السلام و بررسی هر موضوع دیگری که لازم است تا فضای سیاسی از همه جهات روشن شود.
⬅ 2) جستجو برای روشن کردن مشکلات سیاسی اقتصادی فرهنگی اجتماعی جامعه شیعه و معضلاتی که امام علیه السلام با آن معضلات روبرو بوده اند
⬅ 3) روشن کردن شیوه برخورد امام علیه السلام در برخورد با این معضلات از منابع معتبری مثل روایات شیعه و نقل های معتبر تاریخی و منابع دیگر
⬅ 4)تحلیل دقیق علت راهبردها و برخوردهای امام
⬅ 5) استنتاج قواعد کلی حا کم بر این برخوردها و راهبردها
با کشف این قواعد و فرمولها میتوان برای مشکلات جامعه شیعه راهبردهایی از سیره ائمه که از علم آنان به مصالح و مفاسد حقیقی سرچشمه میگیرد راه حلهایی مطمئن برای حل معضلات جهانی منطقه ای و کشوری به دست آورد و فقه سیاسی شیعه را با توجه به قواعد برگرفته از سیره معصومین پر بار نمود .
📈 علم حقوق
🔹 همه مباحث علوم مقدماتی اجتهاد به توقف اجتهاد بر این علوم بازگشت نمی کند و بعضی از این علوم به فهم بهتر کلمات اصحاب کمک کرده یا نیاز ثانوی برای اجتهاد به آنها پیدا شده یعنی اولا و بالذات به آنها برای اجتهاد نیازی نیست با این حال فقها و اصو لیون به مقدمی بودن این علوم اذعان کرده اند علم حقوق نیز از این گونه علوم است که کمک به اجتهاد می کند اما اولا و بالذات نیازی به آن نیست با توجه به قرار گرفتن این علم در قسم اول و کمک شایان این علم به فقیه در بیان و نظام بخشی ما به توضیح نکاتی راجع به این علم پرداخته ایم .
▫ تخصص و علم حقوق گرچه در غرب به منزله فقه برای متدینین است و تمامی قوانین زندگی را در همه مجالات تبیین می کند اما مطالب و مباحثی از این علم میتواند زبان گویایی به فقها بخشیده و مباحث فقهی و اصولی آنان را روشنتر سازد و نظام بهتری ببخشد در این مجال به تبیین این نکته که این علم چه کمکی به فقها میتواند داشته باشد و چگونه میتواند به منزله یک علم مقدمی در استنباط به آنان کمک کند پرداخته ایم .
🔹 کارشناسان این علم در تعریف آن گفته اند : دانشی که به تحلیل قواعد حقوقی سیر تحول و زندگی آن میپردازد .
در تعریف روشن تری گفته شده : حقوق مجموعه قواعدی است که بر اشخاص از آن جهت که در اجتماع هستند حکومت میکند .
⏪ ادامه دارد....
@salmanraoofi
#نکته_های_نو_در_علوم_مقدماتی_اجتهاد 56
👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید.
⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد
🔅🔅🔅
⏹از مجموعه تعریفهای این علم و کاربرد آن در غرب روشن است که این علم به منزله فقه برای غرب است و تمام قوانین خود را به موضوعات مختلف سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، حقوق فردی ، خانواده و... تقسیم کرده و قانون گذاری را به حقوق دانان وا گذار کرده اند . آگاهی به کلیات این علم و اصطلاحات آن مثل ماده قانونی و... به فهم صحیح و دقیق بعضی مسائل فقهی کمک شایانی میکند و در ارائه مطالب فقهی زبان گویایی به فقیه میبخشد و اگر به طور دقیق فرا گرفته شود و رابطه صحیحی بین مباحث حقوق و فقه برقرار شود میتواند نظم خاصی به فقه مجتهد بخشیده رابطه ای شبکه ای ،منظم ،روشمند و دقیق بین اجزای فقه مجتهد برقرار سازد .
⏺ما در اینجا به یک بحث راهگشا برای استفاده صحیح از علم حقوق در علم اصول ا کتفا میکنیم :
در علم اصول بحث حجیت ظواهر آیات کتابی مطرح است و اخباریها منکر حجیت ظواهر کتاب هستند و علمای اصول به حجیت ظواهر آیات قائل شده اند به عنوان مقدمه باید گفت در ظاهرالفاظ فرقی بین کتاب و غیر کتاب نیست مثلا در قرآن کریم آمده « اوفوابالعقود » و در سنت هم « المومنون عند شروطهم » آمده که هر دو جمع هستند . از ناحیه مباحث ادبی هم «عقود» و هم «شروط» جمع هستند و هیچ فرقی بین این دو تعبیر نیست . در این مقام اصولیون به اخباریها اشکال کرده اند که چرا به « اوفوا بالعقود » نباید تمسک شود و حجت نیست اما به «المومنون عند شروطهم » تمسک می کنید . از نظر ادبی ، لغوی و لفظی هیچ فرقی بین دو لفظ نیست هر دو جمع هستند البته «عند شروطهم» جمع محلای به الف لام است وبنای علمای اصول هم این است که ا گر اضافه عهدیه نباشد یعنی شروط معین نباشد عموم دارد لذا ا گر «شروطهم» عموم دارد « اوفوا بالعقود » هم عموم دارد .
⏹با توضیح یک اصطلاح حقوقی میتوان این اختلافات را که حتی بین اصولیون هم به چشم می آید جواب داد :
به عنوان مقدمه باید گفت در اصطلاح علم حقوق یک عموم قانونی وجود دارد و یک عموم لفظی این عمومات به لحاظ ظاهر لفظ با هم فرقی نداشته اما از لحاظ برخورد علمی متفاوتند .
مراد عموم قانونی آن عامی است که به صورت قضیه عامه آورده شده اما بدین جهت که برای رفع موارد شک مورد استفاده قرار گیرد . مثلا گفته شده: ا کرم العلماء و این عام ناظر به این باشد که موارد شک با آن رفع شود. حال اگر یک عالم دانشگاهی است و نمی دانیم که ا کرامش واجب است یا نه شک ما با استفاده از این عموم باید رفع شود.
لذا در این بحث اصولیون گفته اند قانونگذار در این مقام باید در مقام اجمال یا اهمال نبوده بلکه در مقام بیان باشد البته با توضیحات گذشته مراد این میشود که عام را در مقام رفع شک جعل کرده باشد .
⏹حال با توضیحات داده شده در جواب اصولیون میتوان گفت :آیات قرآن یا در مقام اهمالند که اصل کلام ناظر بر قانونی نیست مثل «لیس الذکر کالانثی» چرا که آیه نمیخواهد اصل فرق گذاری بین زن و مرد را در قانونگذاری بیان کند . یا آیات خود مجملند « مثل احلت لکم بهیمة الانعام الا ما یتلی علیکم» که «ما یتلی علیکم» مجمل است لذا اصل قانون و موارد حلال هم مجمل میشود و یا در مقام بیان نیستند و لذا برای رفع شک جعل نشده اند پس مثلا نمیشود به «اوفوا بالعقود» برای رفع شک در مورد لزوم بیع استناد کرد .
حال بحثی که با اخباریها میشود مطرح کرد این است که آیا در قرآن کریم عموم قانونی وجود دارد یا نه ؟
در ابتدا باید به بررسی قرآن از حیث قانونی بپردازیم مسئله اساسی در مورد قرآن کریم این است که آیا آیات قرآن در اسلام جنبه شعار اساسی _ به اصطلاحی که خواهیم گفت _ دارد یا آیات آن به منزله قانون اساسی هستند با مقصودی که شرح خواهیم داد .
با یک مثال منظور خود را روشن میکنیم مثلاً در نظام جمهوری اسلامی شعارهای اساسی «استقلال آزادی جمهوری اسلامی » است البته آزادی خود یک مفهوم حقوقی هم است لکن اینجا به عنوان شعار آورده شده است
الان نمی توان به شعارهای اساسی برای امور قانونی تمسک کرده و مثلا بگوییم « با فلان کشور معامله آزاد میتوان داشت » و مجوز این کار هم همان شعارهای اساسی انقلاب اسلامی است در هیچ جای دنیا به شعار اساسی تمسک نمی شود به عبارت دیگر هیچ گاه شعار اساسی به دلیل اینکه ماده قانونی نیست برای رفع شک جعل نشده و با آن رفع شک نمی کنند .
آنچه غیر از شعارهای اساسی در یک نظام وجود دارد قانون اساسی است قانون اساسی آن چهارچوب های کلی را بیان می کند در کنار آن قوانینی هم دارند به عنوان قوانین موضوعی یا قوانین خاص.
⏪ ادامه دارد....
@salmanraoofi