#فقه
#علوم_انسانی_اسلامی
💢جایگاهشناسی #فقه در منظومه #علوم_اسلامی
📌آیتالله ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشست اول از سلسله نشستهای علمی ظرفیتشناسی فقه در مواجهه با مسائل نوپدید، گفت: وقتی ظرفیتشناسی فقه گفته میشود، یعنی فقه ما این ظرفیت را دارد که با مسائل نوپدید و مستحدثه مواجهه موفق داشته باشد. مواجهه باید موفق باشد، زیرا صرف مواجهه و پاسخ دادن بدون این که حکایت از یک سیستم یا نظم داشته و یا کارآمد باشد، منظور نیست، بلکه مواجهه کارآمد و موفق مورد نظر است.
ادامه گفتار👇👇👇
@salmanraoofi
#فقه
#علوم_انسانی_اسلامی
💢جایگاهشناسی #فقه در منظومه #علوم_اسلامی
📝 به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، آیت الله ابوالقاسم #علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در نشست اول از سلسله نشستهای علمی ظرفیت شناسی فقه در مواجهه با مسائل نوپدید، با موضوع «جایگاه شناسی فقه در منظومه علوم اسلامی» که روز دوشنبه ۶ اسفند در مدرسه حقانی برگزار شد، با اشاره به روایتی از #امام_صادق(ع) اظهار داشت: به تعبیر حضرت، اگر یک حدیث درباره حلال و حرام که از شخصى راستگو فرا بگیرید، بهتر از دنیا و زر و سیمهاى آن است.
🔹 استاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به عنوان ظرفیت شناسی فقه در مواجهه با مسائل نوپدید بیان کرد: در رابطه با این نشست که به جایگاه شناسی فقه در علوم اسلامی اختصاص یافته است، مقالهای راجع به ظرفیت شناسی فقه نوشتهام که مسلما برای کسانی که به تدریج وارد دروس فقه میشوند و قصد تلاش در این زمینه را دارند، میتواند با ایجاد یک گفتمان، رویکرد و نگاه همراه باشد.
🔹 وی با بیان اینکه در عنوان عام نشست، یک پیش انگاره و پیش فرض مسلم گرفته شده است که فقه ما از ظرفیت برخوردار است، گفت: وقتی ظرفیتشناسی فقه گفته میشود، یعنی فقه ما این ظرفیت را دارد که با مسائل نوپدید و مستحدثه مواجهه موفق داشته باشد.
🔹 آیت الله علیدوست ادامه داد: مواجهه باید موفق باشد، زیرا صرف مواجهه و پاسخ دادن بدون این که حکایت از یک سیستم یا نظم داشته یا کارآمد باشد، منظور نیست، بلکه مواجهه کارآمد و موفق مورد نظر است.
🔹 وی در ادامه به معنای فقه و ضرورت تأمل بر آن اشاره و مطرح کرد: زمانی که جایگاه شناسی فقه گفته میشود، منظور از جایگاه شناسی، موقعیت فقه و منظور از منظومه علوم اسلامی این است که فقه در مجموعه علوم یعنی کلام، تفسیر، اصول فقه، تاریخ و ادبیات چه جایگاهی دارد، اما منظور از کلمه فقه باید مقداری توضیح داده شود.
🔹 استاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه خیلی اوقات در نصوص دینی ما، فقه به معنای فهم با عنایت و تدبر به کار میرود، گفت: دو معنا برای فهم وجود دارد؛ فهم با تدبر و بدون تدبر.
🔹 وی ادامه داد: ممکن است کسی نظر یک مجتهد یا روایتی را حفظ کند که این فهم است، اما فقه نیست و اگر روایت یا فتوایی را با تدبر فهمید، مثل اینکه به دنبال سند آن رفت یا روایت را تحلیل و تدبر کرد، فقه میشود، بنابراین به هر فهمندهای فقیه اطلاق نمیشود، بلکه به کسی که با تدبر و اندیشه به مطلبی دست پیدا کند، فقیه گفته میشود.
🔹 آیت الله علیدوست با اشاره به آیه ۱۲۲ سوره توبه بیان کرد: ما در آیات و روایات به فقه [به معنای عام] یعنی فهم با تدبر دعوت شدهایم، در سوره توبه هم لیفهموا گفته نشده، بلکه «لیتفقهوا فی الدین» آمده است، در روایات نیز تعبیر فقیه به معنای فهم با تأمل زیاد به کار رفته است و سیلی از روایات وجود دارد که ما را نه فقط به فهم بلکه به فقه دعوت میکند.
🔹 وی اضافه کرد: در معنای دوم فقه، یک دانش در مقابل اصول فقه، شیمی، فیزیک و ریاضیات است که علم فقه مورد نظر است، گاهی هم لفظ علم آورده نمیشود، مانند اینکه گاهی علم نحو و گاهی نحو گفته میشود، اما مراد دانش است.
🔹 استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزود: این جایگاه شناسی فقه در منظومه علوم اسلامی میتواند به معنای این دانش باشد که معمولا از خواندن شرح لمعه یا کتابی کنار آن آغاز میشود.
🌿🌿🌿
@salmanraoofi
📌 بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای موسسه عالی فقه و #علوم_اسلامی 5
🔅🔅🔅
👈 همچنان که در نظام غربی دانشگاهی ما که از غرب تقلید شده، مثلاً فرض کنید که حالا آن زمانهای قدیم، زمان جوانی ما، سیکل اوّل و سیکل دوّم و مانند اینها بود، همین دبیرستان هم دو قسمت بود، اسمش را سیکل اوّل و سیکل دوّم میگذاشتند، بعد دیپلم، بعد مثلاً لیسانس، بعد فوق لیسانس، بعد دکتری؛ یک درجاتی دارد؛ یعنی بر حسب صلاحیّتهایی که تعریف شده یک اسمی میگذارند و یک شهادتی میدهند؛ شما بدون اینکه از آنها تقلید بکنید و بخواهید با آنها انطباق بدهید -که مطلقاً به نظر من این کار جایز نیست که ما بیاییم با آنها منطبق کنیم کار خودمان را و بگوییم مثلاً این برابر دکتری است، این برابر مثلاً ارشد است، این برابر [کارشناسی است]؛ این اصلاً معنی ندارد؛ چون نوع کار آنها با نوع کار ما متفاوت است- امّا شما شهادتهایتان را مشخّص کنید؛ وقتی که آن دو سال آخرِ هشت سال را شما انجام دادید، یک صلاحیّتی پیدا میکنید؛ این صلاحیّت را مشخّص بکنید، یک شهادت بدهید؛ به نظر من این کار خیلی خوب است. ما البتّه از قدیم داشتهایم یک چنین چیزی؛ این اجازهی اجتهادی که رایج بوده همین است دیگر؛ یعنی طلبه به یک نقطهای میرسد که مجتهد میشود؛ قدیم معمول بود که اجازهِی اجتهاد به او میدادند. یا به آن که مثلاً در حدیث پیشرفت میکرد و اهل حدیث بود، مثلاً اجازهی روایت حدیث میدادند، به او اجازهی نقل حدیث میدادند، این کار معمول بود؛ حالاها متأسّفانه نیست؛ واقعاً متأسفانه، چون خیلی خوب بود اگر چنانچه بود. آقایان ملاحظه میکنند، اجازهِی اجتهاد نمیدهند به خاطر اینکه نبادا یک تبعهای بر آن مترتّب بشود؛ در حالی که نه؛ میشود یک جوری عمل کرد که تبعهای هم مترتّب نشود. امّا حالا خود شما این کار را انجام بدهید؛ یعنی یک شهادتی برای فلان مرحلهی از [تحصیل بدهید]؛ این هم یک نکته.
◽ نکتهی دیگر، سؤال شد که برای ورود در حدیث و قرآن یعنی اُنس با قرآن و اُنس با حدیث، حقیر چه چیزی پیشنهاد میکنم؛ من البتّه در برنامههای درسی نمیدانم -چون آقایان زحمت کشیدهاند نشستهاند برنامهریزی کردهاند، بنده نمیشود از کمر(۶) کار وارد بشوم بگویم تفسیر این جوری است- امّا معتقدم از تفسیر، رها و جدا نشوید؛ یعنی تفسیر حالا ممکن است جزو برنامهی درسیتان نباشد، شاید به اینکه برنامهی درسی باشد احتیاج هم نداشته باشید، امّا حتماً [لازم است]؛ مثلاً فرض کنید یک دوره تفسیر مجمعالبیان؛ بسیار تفسیر خوبی است؛ مجمعالبیان بسیار تفسیر عالمانهای است، یعنی مرحوم طبرسی در یک جاهایی و در ذیل یک آیاتی، مُلّاییِ خودش را و تبحّر خودش را در استدلال و استنباط نشان داده؛ گاهی اوقات این جوری است؛ یک جایی هم که البتّه احتیاج نبوده، نه؛ مثلاً فرض کنید [مجمعالبیان]. اُنس با قرآن جداگانه و اُنس با تفسیر جداگانه، به نظر ما لازم است؛ و همین طور البتّه حدیث که شما احتیاج هم دارید؛ یعنی شما برای فقاهت چون به منابع حدیثی نیاز دارید، به رجال و به حدیث و علم حدیث و به این چیزها طبعاً احتیاج دارید؛ لابد در برنامههایتان هم علیالقاعده باید باشد، لابد در برنامهها هست؛ و راه آن این است و باید انجام بگیرد.
🍁🍁🍁
@salmanraoofi
ادامه بیانات رهبری👇👇