#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و دوم
🔰امام عليه السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران مى فرمايد:
✨وَ إِيماناً فِي يَقِين، وَ حِرْصاً فِي عِلْم وَ عِلْماً فِي حِلْم
✍تعبير به «ايمان در يقين» اشاره به اين است که ايمان مراتبى دارد و اعلى درجه آن، علم اليقين و حق اليقين است که گاه از طريق استدلالهاى قوى و محکم، حاصل مى شود و گاه از آن برتر; يعنى از راه شهود به دست مى آيد.
🔹تعبير به «حِرْصاً فِي عِلْم» با اينکه واژه حرص معمولا بار منفى دارد، اشاره به اين است که آنها شديداً به دنبال فراگيرى علم اند و روزى بر آنها نمى گذرد که دانش تازه اى کسب نکنند، در حالى که دنياپرستان، حريص در جمع اموال اند. پرهيزکاران حريص در جمع علم اند، زيرا پرهيزکارى بدون علم، عمق و ريشه اى ندارد.
✔️منظور از آميختن علم با حلم، اين است که عالم در برابر جهل جاهلان نبايد خشمگين شود و تندخويى کند، بلکه با بردبارى و به صورت تدريجى در آنها نفوذ نمايد و جهلشان را بزدايد.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
#نهج_البلاغه
🔮وَالاِسْتِشَارَةُ عَیْنُ الْهِدَایَةِ
🌐مشورت عین هدایت است
✍چراكه مشورت سبب راه یافتن به مقصود شده و عقول ديگران را به عقل انسان اضافه مي كند، از این رو سبب استفاده از تجارب و اطلاعات ديگران می شود، و ضريب خطا، و به خطر افتادن آبرو، اموال و حتی جان را نيز كم مي كند.
📘#حکمت_211
♨️خيمه بر گور زدن
#نهج_البلاغه
🔮كونوا كالسابقين قبلكم، و الماضين أمامكم. قوضوا من الدنيا تقويض الراحل و وطؤوها طى المنازل.
🌐همچون كسانى باشيد كه پيش از شما رفتند و كسانى كه پيش روى شما مردند، همچون مسافرانى كه خيمه خويش بر مى كنند خيمه خود را از دنيا بركندند و همچنان كه منزل ها (ى سفر) پيموده مى شود آن را پيمودند و رفتند.
📘#خطبه_176
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#نهج_البلاغه
⚪️طُوبَى لِنَفْس أَدَّتْ إِلَى رَبِّهَا فَرْضَهَا، وَ عَرَکَتْ بِجَنْبِهَا بُؤْسَهَاوَهَجَرَتْ فِي اللَّيْلِ غُمْضَهَا حَتَّى إِذَا غَلَبَ الْکَرَى عَلَيْهَا افْتَرَشَتْ أَرْضَهَا وَ تَوَسَّدَتْ کَفَّهَا
🔮خوشا به حال آن کس که وظيفه واجب خود را در برابر پروردگارش انجام داده و مشکلات را با تحمل از ميان برداشته و خواب را در (بخشى از) شب کنار گذارده و آن گاه که بر او غلبه کند روى زمين دراز کشد و کف دست را بالش خود کند (و مختصرى استراحت نمايد)
✍اشاره به اينکه کسانى محبوب درگاه پروردگار هستند که به هنگام روز به انجام فرايض و تکاليف فردى و اجتماعى مى پردازند و به هنگام شب با خداى خود خلوت مى کنند و به در خانه او مى روند و به راز و نياز و مناجات مى پردازند و هنگامى که خواب بر آنها غلبه مى کند به استراحت مختصرى قناعت مى کنند آن هم نه در رختخواب هاى گران قيمت و بر بالش هاى نرم، بلکه بر زمين دراز مى کشند و دست را بالش خود قرار مى دهند.
📘#نامه_45
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و سوم
🔰امام عليه السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران مى فرمايد:
🔹تعبير به «قَصْداً في غِنىً»
✍ اشاره به اين است که آنها اگر غنى و ثروتمند شوند اعتدال و ميانه روى را فراموش نمى کنند و از اسراف و تبذير، پرهيز دارند و اضافه اموال خويش را در اختيار نيازمندان مى گذارند.
🔹جمله «وَ خُشُوعاً فِي عِبَادَة»
✔️ اشاره به اين است که عبادت آنها سرسرى و بى روح نيست، بلکه حالت خضوع و خشوع و حضور قلب که روح عبادات است در اعمال عبادى آنها موج مى زند و هر نمازى از آنها نردبانى است براى صعود به اوج قرب خدا
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌺🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
♨️خطرات زبان
#نهج_البلاغه
🟠اللِّسَانُ سَبُعٌ، إِنْ خُلِّيَ عَنْهُ عَقَرَ
📿زبان تربيت نشده، درنده اى است كه اگر رهايش كنى مى گزد.
📘#حکمت_70
💢 توضیحی درباره تقوا
❄️أُوصِيکُمْ، عِبَادَ اللهِ، بِتَقْوَى اللهِ الَّتي هِيَ الزَّادُ وَبِهَا الْمَعَاذُ: زَادٌ مُبْلِغٌ، وَمَعَادٌ مُنْجِحٌ
🔹اى بندگان خدا ! شما را به تقوا سفارش مى کنم که زاد و توشه (سفر آخرت) است و هم پناهگاه (در برابر عذاب الهى)، زاد و توشه اى که انسان را به مقصد مى رساند، و پناهگاهى که او را (از خطرات) رهايى مى بخشد»
📘#خطبه_114
🌾🍀🌾🍀🌾
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و چهارم
🔰امام عليه السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران مى فرمايد:
✍جمله «تَجَمُّلاً فِي فَاقَة» در واقع نقطه مقابل «قَصْداً في غِنىً» است.
اشاره به اينکه پرهيزگاران نه به هنگام تبذير و اسراف و طغيان دارند و نه به هنگام فقر زبان به شکوه و شکايت مى گشايند.
🔹تعبير به «تجمّل» مفهومش اين است که آنها هر چند فقير و نادار باشند، ظاهر خود را حفظ مى کنند،
اين گروه از فقيران آنچنان زندگى مى کنند که افراد نادان بر اثر خويشتن دارى، آنها را اغنيا مى پندارند.
🔻جمله «صَبْراً فِي شِدَّة»
👈 اشاره به استقامت و شکيبايى آنها در برابر شدائد روزگار و حوادث ناگوار است که به مصداق إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُّصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا للهِِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ خود را از آن خدا مى دانند و جايگاه امن و امان و روح و ريحان را سراى آخرت مى شمرند; نه اين دنيا را.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#نهج_البلاغه
💎قَدْ يَکُونُ الْيَأْسُ إِدْرَاکاً، إِذَا کَانَ الطَّمَعُ هَلاَکاً
🟠گاه نوميدى نوعى رسيدن به مقصد است در آنجا که طمع موجب هلاکت مى شود
🖊اشاره به اينکه گاه انسان، پيوسته براى رسيدن به مقصدى تلاش و کوشش مى کند و طمع دارد به آن دست يابد در حالى که خدا مى داند شر او در آن است، لذا او را مأيوس و محروم مى سازد. در اينجا گرچه ظاهراً او به هدف نرسيده ولى در واقع هدف که سلامت و حفظ منافع است براى او حاصل شده است، بنابراين هميشه نبايد يأس و نوميدى را شکست و زيان محسوب داشت بلکه در بسيارى از موارد پيروزى و موفقيت است.
📘#نامه_31
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و پنجم
🔰امام عليه السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران مى فرمايد:
🔹جمله «طَلَباً فِي حَلاَل» در جستجوی کسب حلال
🖊نشان مى دهد که پرهيزگاران افرادى گوشه گير و بيگانه از فعاليتهاى زندگى نيستند، بلکه تلاش و کوشش براى معاش و پيشرفت جامعه اسلامى جزو برنامه هاى اصلى آنهاست. با اين قيد که دنياپرستان در فکر حلال و حرام نيستند و آنها پيوسته طالب حلال اند و اگر کارى بسيار پردرآمد باشد ولى بوى حرام دهد از آن مى گريزند. اين تعبير ممکن است، نشان آن باشد که عمل صالح زاييده غذاى حلال و طيّب است.
🔹تعبير به «نَشَاطاً فِي هُدًى»در راه هدایت شادمان
✔️ناظر به اين است که پيمودن راه هدايت براى آنها برخلاف افراد کوتاه فکر و کم معرفت مايه نشاط و شادى است; هرگز از پيمودن اين راه خسته نمى شوند و سلوک سبيل الهى هر دم بر نشاط آنها مى افزايد.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
❄️مردم، فرزند دنيا هستند
#نهج_البلاغه
🪐النَّاسُ أَبْنَاءُ الدُّنْيَا، وَلاَ يُلامُ الرَّجُلُ عَلَى حُبِّ أُمِّهِ
🌎 مردم، فرزندان دنيا هستند و كسى را نمى توان به سبب محبت به مادرش سرزنش كرد
✍تشبيه دنيا به مادر به سبب آن است كه همه چيز ما از اين آب و خاك آفريده شده و در دامان اين جهان متولد شده و در آن پرورش يافته ايم، بنابراين دنيا را تشبيه به مادر كردن كاملاً مناسب است و تعبير وطن به مادر كه بسيار رايج است نيز درواقع ناظر به همين معناست كه ما وقتى در كشورى متولد شده و در فضاى آن پرورش يافته ايم، آن كشور به منزله مادر ماست و علاقه داشتن به مادر امرى طبيعى است، بنابراين، هم علاقه به وطن و هم علاقه به دنيا امرى طبيعى است وجاى تعجب نيست حقيقت اين است كه امام عليه السلام مى خواهد بفرمايد: نه از علاقه خودتان به دنيا نگران باشيد و نه از علاقه ديگران نسبت به آن، چراكه پيوندى بسيار مستحكم ميان شما و دنياست. از آن بترسيد كه اين علاقه افراطى شود و به شكل دنياپرستى درآيد.
📘#حکمت_303
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و ششم
🔰امام عليه السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران مى فرمايد:
🔹منظور از جمله «وَ تَحَرُّجاً عَنْ طَمَع»پرهیزکننده از طمع ورزی
✍ اين است که پرهيزکاران به کلّى از طمع دورند، زيرا طمع نتيجه وابستگى شديد به دنيا و سبب توجه به غير خدا و موجب مفاسد زيادى مى گردد. از جمله يکى از عوامل ذلّت و کينه و عداوت و حقد و حسد است طمعکاران هرگز از مال دنيا سير نمى شوند و پيوسته براى به دست آوردن آن از هر راهى که باشد تلاش مى کنند و در واقع گرفتار اسارت دائم اند
✔️به علاوه، طمع فکر و عقل را از کار مى اندازد و انسان را گرفتار لغزش هاى بزرگ مى کند
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
🪐غم زدایی از مؤمن
#حدیث
⚪️مَن فَرَّجَ عَن مُؤِمنٍ فَرَّجَ اللّهُ عَن قَلبِهِ یومَ القیامَةِ.
💎هر که غم مؤمنى را بزداید، خداوند در روز قیامت، غم را از دل او مى زداید.
📘الکافی: ج۲ ص۲۰۰ ح۴، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۶۲
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و هفتم
🔰امام عليه السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران مى فرمايد:
✨يَعْمَلُ الاَْعْمَالَ الصَّالِحَةَ وَ هُوَ عَلَى وَجَل يُمْسِي وَ هَمُّهُ الشُّکْرُ، وَ يُصْبِحُ وَ هَمُّهُ الذِّکْرُ
💠پيوسته عمل صالح انجام مى دهد، با اين حال ترسان است (که از او پذيرفته نشود.) روز را به پايان مى برد در حالى که همّ او سپاسگزارى (نعمتهاى الهى) است و صبح مى کند در حالى که تمام همّش ياد خداست»
✍آرى! اولياءالله اگر تمام اعمال صالح را انجام داده باشند باز از اين بيم دارند که حق عبوديت پروردگار را ادا نکرده و در انجام وظيفه خود کوتاهى کرده باشند،
🔹تعبير به «يمسى ...» اشاره به اين است که آنها در آغاز روز که تلاش و کوشش را شروع مى کنند، با نام خدا آغاز مى کنند و در پايان روز که از مواهب الهى بهره کافى مى گرفتند، به شکر خدا مى پردازند. درست همچون نشستن بر سر سفره غذا که با نام خدا شروع مى شود و با شکر پروردگار پايان مى پذيرد
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و هشتم
🔰امیر المومنین علیه السلام در ادامه به دو وصف مهم ديگر از اوصاف اين پاک مردان مى فرمايد:
✨يَبِيتُ حَذِراً وَ يُصْبِحُ فَرِحاً; حَذِراً لَمَّا حُذِّرَ مِنَ الْغَفْلَةِ، وَ فَرِحاً بِمَا أَصَابَ مِنَ الْفَضْلِ وَ الرَّحْمَةِ
💠«شب را سپرى مى کند، در حالى که ترسان است و صبح بر مى خيزد، در حالى که شادمان است. ترسان از غفلتهايى است که از آن برحذر داشته شده، و شادمان براى فضل و رحمتى است که به او رسيده (زيرا روز ديگرى از خدا عمر گرفته و درهاى سعى و تلاش را به روى او گشوده است)
✍مفهوم اين سخن آن نيست که براى مسئله خوف و رجا تقسيم زمانى بيان کند; خوف و رجا در هر زمان و در هر حال در دل پرهيزکاران است، بلکه از آنجا که پرهيزکاران بعد از پايان کار روزانه به محاسبه خويش مى پردازند و از اين نگرانند که در برنامه روزى که گذشت خطاها و لغزش هايى باشد، سخن از خوف آنها به ميان آمده و لذا به ما دستور داده شده است که شب هنگام قبل از آنکه به بستر استراحت رويم، استغفار کنيم.
در حديثى از امام صادق عليه السلام مى خوانيم: «مَنِ اسْتَغْفَرَاللهَ حينَ يَأْوِي إلى فِراشِهِ مِأَةَ مَرَّة تَحاتَتْ ذُنُوبُهُ کَما يَسْقُطُ وَرَقَ الشَّجَرِ; کسى که شب هنگام وقتى به بستر استراحت مى رود يک صد مرتبه استغفار کند، گناهان او فرو مى ريزد آن گونه که برگ درختان (هنگام پاييز) فرو مى ريزد»
✔️و از آنجا که روز آغاز فعاليتى نوين و اعمال صالح جديدى است فعاليتى که بايد با اميد آغاز گردد تجلى گاه صفت رجا و شادمانى است.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
🪐بهشت در ناراحتى ها و جهنم در شهوات پيچيده شده است
#نهج_البلاغه
🔸فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه وآله) كَانَ يَقُولُ إِنَّ الْجَنَّةَ حُفَّتْ بِالْمَكَارِهِ وَ إِنَّ النَّارَ حُفَّتْ بِالشَّهَوَاتِ؛ وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ مَا مِنْ طَاعَةِ اللَّهِ شَيْءٌ إِلَّا يَأْتِي فِي كُرْهٍ وَ مَا مِنْ مَعْصِيَةِ اللَّهِ شَيْءٌ إِلَّا يَأْتِي فِي شَهْوَةٍ، فَرَحِمَ اللَّهُ امْرَأً نَزَعَ عَنْ شَهْوَتِهِ وَ قَمَعَ هَوَى نَفْسِهِ، فَإِنَّ هَذِهِ النَّفْسَ أَبْعَدُ شَيْءٍ مَنْزِعاً وَ ...
🟤همانا رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم همواره مى فرمود: «گرداگرد بهشت را دشوارى ها (مكاره) و گرداگرد آتش جهنّم را هوس ها و شهوات گرفته است.آگاه باشيد چيزى از طاعت خدا نيست جز آن كه با كراهت انجام مى گيرد، و چيزى از معصيت خدا نيست جز اينكه با ميل و رغبت عمل مى شود.پس رحمت خداوند بر كسى كه شهوات خود را مغلوب و هواى نفس را سركوب كند، زيرا كار مشكل، باز داشتن نفس از شهوت بوده كه پيوسته خواهان نافرمانى و معصيت است
✍اين يک واقعيت است که انسان در مسير اطاعت فرمان خدا اعم از عبادات و غير آن و نيز براى کسب فضايل اخلاقى و دفع رذايل، بايد راه هاى پر پيچ و خمى را طى کند و از فراز و نشيب ها و گردنه هاى صعب العبور بگذرد و هر لحظه مراقب خطرهايى که از چپ و راست او را تهديد مى کند باشد تا به سر منزل مقصود برسد ; ولى در مسير گناه، نفس سرکش گويى در جاده صاف و بدون مانع و خالى از پيچ و خم با سراشيبى مطلوب حرکت مى کند. همين است سرّ پاداش مطيعان و رمز کيفر عاصيان.
📘#خطبه_176
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و هشتم
🔰آن گاه امیر المومنین علیه السلام به بيان يکى ديگر از اوصاف برجسته انسان پرهيزگار که در ارتباط با تهذيب نفس و خودسازى است، پرداخته، مى فرمايد :
✨إِنِ اسْتَصْعَبَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ فِيمَا تَکْرَهُ لَمْ يُعْطِهَا سُؤْلَهَا فِيمَا تُحِبُّ
💠«هر گاه نفس او در انجام وظايفى که از آن ناخشنود است سرکشى کند، او نيز از آنچه نفس دوست دارد محرومش مى سازد»
✍اين در واقع يکى از مراحل سلوک راهيان الى الله است که آن را مرحله «معاقبه» مى نامند که بعد از مراحل «مشارطه» و «مراقبه» و «محاسبه» قرار دارد; يعنى صبحگاهان که برنامه تازه اى را در زندگى خود شروع مى کنند با نفس خويش شرط مى کنند که از هرگونه گناه بپرهيزد. سپس در طول روز مراقب آن هستند و شبانگاه قبل از آنکه به بستر استراحت بروند به حساب اعمال روزانه رسيدگى مى کنند و اگر خلافى از آنها سرزده بود نفس خود را مجازات مى کنند. به اين صورت که او را از آنچه به آن تمايل دارد موقّتاً باز مى دارد; مثلا از غذاى خوب، بستر نرم، خواب کافى و مانند آن محروم مى سازد تا نفس سرکش رام گردد و براى روزهاى آينده در مسير اطاعت خداوند قرار گيرد. اين برنامه براى تهذيب نفس، بسيار مؤثر و کارساز است و به يقين هرگاه انسان مدّتى بر آن مداومت کند، آثار و برکات عجيب آن را در جان و روح خويش مى بيند
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
❄️بهترين روش براى كار كردن
#نهج_البلاغه
📿قَلِيلٌ مَدُومٌ عَلَيْهِ خَيْرٌ مِنْ كَثِير مَملُول مِنْهُ
🟤«كار كم اما مستمر (و پرنشاط) از كار بسيار امّا ملالت آور (و زودگذر) بهتر است»
✍هدف امیرالمومنین عليه السلام از اين گفتار حكيمانه اين است كه نبايد همچون كسانى بود كه وقتى مدح و فضيلت كارى را مى شنوند با شتاب به آن روى مى آورند و به صورتى خسته كننده آن را انجام مى دهند ولى چيزى نمى گذرد كه از آن ملول شده رهايش مى سازند. چه بهتر كه انسان كار سبك ترى را انتخاب كند و همواره پرنشاط آن را انجام دهد. اين سخن، هم درمورد عبادات صادق است و هم درمورد مسائل اخلاقى و كمك هاى اجتماعى و فراگيرى علم و دانش و مانند آن.
📘#حکمت_444
#خطبه_متقین
📌قسمت بیست و نهم
🔰امیر المومنین علیه السلام در ادامه به دو وصف مهم ديگر از اوصاف اين پاک مردان مى فرمايد:
✨قُرَّةُ عَيْنِهِ فِيمَا لاَ يَزُولُ، وَ زَهَادَتُهُ فِيمَا لاَ يَبْقَى
💠روشنى چشم او در چيزى است که زوال در آن راه ندارد و زهد و بى اعتنايى اش نسبت به چيزى است که بقا و دوامى در آن نيست.
✍به اين ترتيب مفهوم جمله بالا اين است که چشم پرهيزگاران به جهان آخرت روشن است، زيرا جهانى است پايدار و برقرار،همان گونه که قرآن مجيد درباره بهشتيان مى گويد: (خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السَّموَاتُ وَالاَْرْضُ) و نيز مى فرمايد: «(فَلاَ تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّا أُخْفِىَ لَهُمْ مِّنْ قُرَّةِ أَعْيُن جَزَاءً بِمَا کَانُوا يَعْمَلُونَ); هيچ کس نمى داند چه پاداشهاى مهمّى که مايه روشنى چشمهاست براى آنها نهفته شده، اين جزاى کارهايى است که انجام مى دادند».
✔️و با توجه به اينکه طبق آنچه در بخشهاى قبل اين خطبه گذشت، آنها در همين دنياگويى بهشت و نعمتهاى بهشتى را با چشم خود مى بينند، اين حالت شادمانى و قرة العين در برابر بهشت، در همين جا براى آنها حاصل است. به عکس چون دنياى ناپايدار را آن گونه که هست دريافته اند، هرگز دل به آن نمى بندند
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#خطبه_متقین
📌قسمت سی ام
🔰امیر المومنین علیه السلام در ادامه اوصاف اين پاک مردان مى فرمايد:
✨يَمْزُجُ الْحِلْمَ بِالْعِلْمِ، وَ الْقَوْلَ بِالْعَمَلِ
✍آميختن حلم با علم و بردبارى با دانش و همچنين گفتار با کردار از برجسته ترين نقاط قوّت آنهاست، زيرا اگر عالم در برابر جهل جاهلان بردبار نباشد نجات دادن آنها براى او غير ممکن است و اگر گفتار آنها با عمل همراه نگردد تأثيرى در سخن آنها نخواهد بود.
✔️همان گونه که در حديث امام صادق عليه السلام آمده است: «إنَّ الْعالِمَ إذا لَمْ يَعْمَلْ بِعِلْمِهِ زَلَّتْ مَوْعِظَتُهُ عَنِ الْقُلُوبِ کَما يَزِلُّ الْمَطَرُ عَنِ الصَّفا; هرگاه عالم به علمش عمل نکند موعظه و اندرز او از دلها فرو مى ريزد، آن گونه که دانه هاى باران از سنگ سخت فرو مى ريزد».
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#نهج_البلاغه
📿یُحِبُّ الصَّالِحِینَ وَلاَ یعْمَلُ عَمَلَهُمْ، وَیُبْغِضُ الْمُذْنِبِینَ وَهُوَ أَحَدُهُمْ
🌎(از کسانى مباش که) صالحان را دوست دارد ولى عمل آنها را انجام نمى دهد و گنهکاران را دشمن مى شمارد ولى یکى از آنهاست
✍این در واقع نوعى تناقض در فکر و عمل است; از نظر تفکر عشق به صالحان دارند لابد به موجب اعمال صالح آنها; ولى از نظر عمل آنچه را بدان عشق مى ورزیده کنار مى گذارند. همچنین در نقطه مقابل از ظالمان و عاصیان و فاسقان متنفرند که به یقین به سبب اعمالشان است در حالى که در مقام عمل آلوده به همان اعمال اند. ممکن است در آن درجه از شدت نباشد; ولى به هر حال با دیدى کلى عمل آنها هماهنگ با اعمال کسى است که از وى متنفرند. این تناقض به راستى عجیب، و نشانه ضعف ایمان و اراده و غلبه هواى نفس است.
📘#حکمت_150
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و یکم
🔰امیر المومنین عليه السلام سپس به بيان نه وصف ديگر از اوصاف برجسته پرهيزگاران مى پردازد و مى فرمايد:
✨تَرَاهُ قَرِيباً أَمَلُهُ،
💠او را مى بينى که آرزويش نزديک
✍در اين عبارت، امام نخست از کوتاهى آرزوها سخن مى گويد، زيرا آرزوهاى دور و دراز ـ همان گونه که در روايات وارد شده ـ سبب فراموشى آخرت مى گردد و نسيان آخرت، بلاى بزرگى است که سرچشمه انواع گناهان و خطاهاست.
درست است که وجود اميد و آرزو در انسان، انگيزه حرکت و فعاليت است، همان گونه که در حديث نبوى آمده است: «الاَْمَلُ رَحْمَةٌ لاُِمَّتى وَ لَوْلا الاَْمَلُ ما رَضَعَتْ والِدَةٌ وَلَدَها وَ لا غَرَسَ غارِسٌ شَجَراً; اميد و آرزو مايه رحمت است براى امت من و اگر نبود، هيچ مادرى فرزندش را شير نمى داد و هيچ باغبانى درختى نمى نشاند».
✔️ ولى هرگاه از حد بگذرد و به صورت آرزوهاى دور و دراز درآيد تمام نيروها و افکار انسان را مجذوب دنيا مى کند و همه چيز به فراموشى سپرده مى شود و حتى انسان با چنين حالتى از دنياى خود نيز بهره نمى برد.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و دوم
🔰امیر المومنین عليه السلام در ادامه بيان نه وصف از اوصاف برجسته پرهيزگاران مى فرمايد:
▫️قَلِيلاً زَلَلُـه،خاشعا قَلْبُهُ، قَانِعَةً نَفْسُهُ، مَنْزُوراً أَکْلُهُ،
💠لغزشش کم، قلبش خاشع، نفسش قانع، خوراکش اندک،
✍اما کم بودن لغزشهاى پرهيزگاران به جهت آن است که خود را از صحنه هاى گناه دور مى دارند و پيوسته به ياد خدا هستند.
و خشوع قلب آنان نتيجه معرفت آنها نسبت به خداست، چون هر قدر انسان عظمت معبود را بيشتر درک کند در برابر او خاضع تر مى شود.
قانع بودن پرهيزگاران نتيجه بينش آنها به مواهب مادى و زرق و برق دنياست. و چون آن را ناپايدار و فانى مى بينند خود را براى وصول به آن به خطر نمى افکند و به مقدار لازم قناعت مى کنند.
اندک بودن خوراک آنها بدين جهت است که مى دانند پرخورى، علاوه بر اينکه سبب انواع بيماريهاست، حال عبادت و راز و نياز با خدا را از بين مى برد. افزون بر اين، آنها را از ياد مستمندان غافل مى سازد.
📝ادامه دارد...
🚫با نعمتهايش او را معصيت مكن❗️
#نهج_البلاغه
📿أَقَلُّ مَا يَلْزَمُكُمْ لِلّهِ أَلاَّ تَسْتَعِينُوا بِنِعَمِهِ عَلَى مَعَاصِيهِ
🔮انسان در برابر نعمتهايى كه خداوند به وى داده كمترين وظيفه اش اين است كه نعمتهايش را وسيله معصيت او قرار ندهد»؛
✍نافرمانى مولا هميشه زشت است، ولى زشت ترين حالات نافرمانى و عصيان اين است كه انسان نعمتهاى او را وسيله نافرمانى وى قرار دهد. پيام ديگرى كه اين گفتار حكيمانه دارد اين است كه انسان هر گناهى كه مى كند به يقين با استفاده از يكى از نعمتهاى الهى است؛ چشم، گوش، دست، پا، فكر، قدرت و مواهب ديگر همه نعمتهاى پروردگارند و انسان بدون استفاده از اينها نمى تواند كار خلافى انجام دهد، بنابراين مفهوم كلام اين مى شود كه انسان منصف نبايد هيچ گناهى كند، زيرا هر گناهى مرتكب شود با استفاده از يكى از نعمتهاى خداست و اين كار بسيار شرم آور است.
📘#حکمت_330
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
🪐بى تابى كشنده است
#نهج_البلاغه
📿مَنْ لَمْ يُنْجِهِ الصَّبْرُ أَهْلَكَهُ الْجَزَعُ
🟠«كسى كه صبر و شكيبايى او را نجات ندهد بى تابى او را از پاى در مى آورد.
✍به يقين در طول زندگى انسان، مصائب و مشكلات فراوانى است كه هيچ كس از آن بر كنار نمى ماند. عكس العملى كه انسان مى تواند در مقابل اين حوادث دردناك و غم انگيز نشان بدهد يكى از دو چيز است: نخست صبر و تحمل و شكرگزارى به درگاه خدا و دقت در يافتن راه نجات از آن مشكل يا مصيبت و حداقل كاستن از آثار زيان بار آن است. ديگر جزع و بى تابى است كه هم اعصاب انسان را در هم مى كوبد و او را گرفتار بيمارى هاى مختلف كرده و گاه به مرگ مى كشاند و هم سبب ناشكرى به درگاه خداوند و وزر و وبال براى سراى ديگر مى شود. انسان عاقل راه نخست را بر مى گزيند كه هم اجر صابران را دارد و هم فوايد و بركات صبر را.
📘#حکمت_189
💎برکات و آثار نیکوی ابتلائات در زندگی
#نهج_البلاغه
▫️وَ يَبْتَلِيهِمْ بِضُرُوبِ الْمَکَارِهِ، إِخْرَاجاً لِلتَّکَبُّرِ مِنْ قُلُوبِهِمْ، وَ إِسْکَاناً لِلتَّذَلُّلِ فِي نُفُوسِهِمْ، وَ لِيَجْعَلَ ذلِکَ أَبْوَاباً فُتُحاً إِلَى فَضْلِهِ، وَ أَسْبَاباً ذُلُلاًلِعَفْوِهِ
🟠خداوند... اقسام گوناگون گرفتاريها امتحان مى کند تا تکبّر را از قلوب آنها خارج سازد و تواضع و فروتنى را در نفوسشان جايگزين نمايد و درهاى فضل و رحمتش را به روى آنان بگشايد و اسباب عفوش را به آسانى در اختيارشان قرار دهد.
📘#خطبه_192
🍂🌾🍂🌾
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و سوم
🔰امیر المومنین عليه السلام در ادامه بيان نه وصف از اوصاف برجسته پرهيزگاران مى فرمايد:
✍جمله «سَهْلاً أَمْرُهُ» اشاره به اين است که هم در مورد کارهاى شخصى خود آسان مى گيرد و هم در برابر مردم سهل المؤونه است. کسانى را مى بينيم که براى يک مسافرت و يا حتى يک مهمانى چه تکلّفاتى قائل مى شوند و عذاب اليم براى خود فراهم مى سازند و يا در برابر مردم براى اندک حقّى ماهها و سالها به کشمکش ادامه مى دهند، در حالى که آسان گيران هم در زندگى شخصى راحتند و هم در روابطشان با ساير مردم.
🔹تعبير به «حَرِيزاً دِينُهُ» اشاره به اين است که او بيش از هر چيز به حفظ ايمان و عقيده و اصول مکتب خود اهميّت مى دهد و آن را در برابر مال و مقام و شهوت، قربانى نمى کنند.
🔹جمله «مَيِّتَةً شَهْوَتُهُ» به اين معنا نيست که آنها خالى از هرگونه شهواتى هستند، بلکه شهوت آنها در کنترل عقل و ايمانشان است
✔️و اما جمله «مَکْظُوماً غَيْظُهُ» اشاره به اين است که حفظ دين و انجام مسئوليتها، گاه سبب عکس العملهاى ناروايى از سوى جاهلان مى شود که آتش خشم را در دل پرهيزگاران بر مى افروزد; ولى آنها بر نفس خويش مسلّطند و خشم خود را فرو مى برند.
📝ادامه دارد...
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
🪐تقوا عامل سعادت دنیا و آخرت
#نهج_البلاغه
📿أُوصِيکُمْ، عِبَادَ اللّهِ، بِتَقْوَى اللّهِ، فَإِنَّها الزِّمامُ وَ الْقِوَامُ
🔮اى بندگان خدا، شما را به تقوا سفارش مى کنم که زمام و مهار انسان و قوام زندگى اوست.
✍تعبير به «زمام» که در اصل به معناى افسار است، اشاره به نيروى بازدارندگى تقواست که انسان را در برابر گناهان مهار مى کند و از سقوط در پرتگاه هاى فساد و گناه و گرفتار شدن در دام شيطان و هواى نفس باز مى دارد. «قوام» اشاره به اين است که پايه هاى زندگى پاک و آميخته با سعادت، بر آن استوار است و به تعبير ديگر : تقوا از يک سو جنبه بازدارندگى دارد و از سوى ديگر جنبه سازندگى و هر گاه اين دو، دست به دست هم بدهد سعادت و نجات انسان کامل مى شود و در يک کلام با وجود تقوا، سعادت انسان از نظر مادى و معنوى کامل است.
📘#خطبه_195
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و چهارم
🔰امیرالمومنین علیه السلام در ادامه اوصاف برجسته پرهيزگاران مى فرمايد :
▫️اَلْخَيْرُ مِنْهُ مَأْمُولٌ، وَ الشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونٌ، إِنْ کانَ فِي الْغَافِلِينَ کُتِبَ فِي الذَّاکِرِينَ، وَ إِنْ کانَ في الذَّاکِرِينَ لَمْ يُکْتَبْ مِنَ الْغَافِلِينَ
💠(مردم) به خير او اميدوار و از شرّش درامانند، اگر در ميان غافلان باشد جزو ذاکران محسوب مى شود و اگر در ميان ذاکران باشد در زمره غافلان نوشته نمى شود
✍در حديثى از پيامبر اکرم صلى الله عليه وآله مى خوانيم که فرمود: «ألا أُنَبِّئُکُم لِمَ سُمِّيَ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً؟ لاِيمانِهِ النّاسُ عَلى أنْفُسِهِمْ وَ أمْوالِهِمْ، ألا أُنَبِّئُکُمْ مِنَ الْمُسْلِمِ؟ اَلْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ النّاسُ مِنْ يَدِهِ وَ لِسانِهِ; آيا به شما خبر دهم چرا مؤمن مؤمن ناميده شده؟ به سبب اين که مردم را بر جان و مالشان امان بخشيده. آيا به شما خبر دهم چه کسى مسلمان است؟ کسى که مردم از دست و زبانش در سلامت باشند».
🔹هرگاه مؤمنان و مسلمانان عادى بايد چنين باشند، پرهيزگاران که نخبگان مؤمنان و مسلمانان اند به طور مسلم چنين خواهند بود; آنها منبع خيرات و برکات و همه مردم از شر آنان در امانند.
🔹واژه خير و شر مفهوم بسيار گسترده اى دارد که همه نيکيهاى مادّى و معنوى و همه شرور مادى و معنوى را شامل مى شود.
✔️جمله «إِنْ کَانَ فِي الْغَافِلِينَ...» اشاره به اين است که او در ميان افراد غافل و بى خبر، هم رنگ جماعت نمى شود و همچنان به ياد خدا و روز قيامت مشغول است و در ميان ذاکران از جمع آنها عقب نمى ماند و غفلت دامن او را نخواهد گرفت.
📝ادامه دارد...
🏴https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
☄فرق ميان اين دو كار
#نهج_البلاغه
📿شَتَّانَ مَا بَيْنَ عَمَلَيْنِ عَمَل تَذْهَبُ لَذَّتُهُ وَتَبْقَى تَبِعَتُهُ وَعَمَل تَذْهَبُ مَؤُونَتُهُ وَيَبْقَى أَجْرُهُ
🟤اين دو عمل چقدر با هم متفاوتند: عملى كه لذتش مى رود و عواقب سوء آن باقى مى ماند و عملى كه زحمتش مى رود و اجر و پاداشش باقى است
✍در ميان كارهاى نيك و بد و اعمال حسنه و سيئه ـ با اين كه هر كدام جنبه مثبت و منفى دارند ـ اين تفاوت آشكار ديده مى شود; اعمال گناه آلود داراى لذتى موقتى و ناپايدار است كه به زودى زايل مى گردد ولى عواقب بد آن هم در دنيا و هم در آخرت دامان انسان را مى گيرد. مثلاً انسانى براى برخوردارى از لذتى آنى به شراب پناه مى برد. ممكن است اين ماده مخدر ساعتى او را از غم و اندوه تهى كند و در نشئه اى لذت بخش فرو برد; اما به زودى پايان مى يابد و آثار سوء آن در تمام اعضاى بدن او تدريجاً ظاهر مى شود و در آخرت نيز از شراب طهور بهشتى و نوشيدن آب كوثر محروم مى گردد. ولى به عكس،انسانى كه به سراغ بندگى خدا مى رود و در ميدان جهاد با نفس و جهاد با دشمن حاضر مى شود، هر چند با مشكلاتى روبرو مى گردد; اما اين مشكلات تدريحا از بين مى رود و اجر و پاداش دنيوى و اخروى آن باقى مى ماند. هوس رانى و شهوت رانى همچون کف هاى روى آب است که «(فَیَذْهَبُ جُفَاءً); سرانجام کف ها به بیرون پرتاب مى شوند»و اعمال نیک همچون آب زلال که به مصداق «(وَأَمَّا مَا یَنفَعُ النَّاسَ فَیَمْکُثُ فِى الاَْرْضِ); ولى آنچه به مردم سود مى رساند (= آب یا فلزّ خاص) در زمین مى ماند» باقى و برقرار خواهد بود.
📚 #حکمت_121
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و پنجم
🔰سپس امیرالمومنین علیهالسلام اشاره به سه وصف مهم ديگر که از کرامات پرهيزگاران است کرده، مى فرمايد:
▫️يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ، وَ يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ، وَ يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ
💠کسى را که به او ستم کرده (و پشيمان است) مى بخشد و به آن کس که محرومش ساخته عطا مى کند و به کسى که پيوندش را با وى قطع کرده است، مى پيوندد
✍گاه انسان در برابر بديهاى ديگران مقابله به مثل مى کند که غالباً زاييده خوى انتقامجويى است; ولى گاه مقابله به ضدّ مى کند که اين روش اولياء الله و پرهيزگاران است; از ظلم ظالمان مى گذرد در حالى که قدرت انتقامجويى دارد و اين نوعى شجاعت است و چون از موضع قدرت انجام مى شود تسليم در برابر ظلم نيست و در برابر کسانى که او را هنگامى محروم ساخته اند عکس العملش بخشش به هنگام نياز آنهاست که اين دليل بر سخاوت است. با آنهايى که از وى قهر کرده اند آشتى مى کند و آنها را مشمول کمک هاى خود مى سازد و اين هم شجاعت است و هم سخاوت.
📝ادامه دارد...
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#نهج_البلاغه
▫️مَنْ تَعَدَّى الْحَقَّ ضَاقَ مَذْهَبُهُ
🟠آن کس که از #حق تجاوز کند در تنگنا قرار مى گيرد
✍ زيرا راه حق وسيع و گسترده و صاف و نورانى است; اما طريق باطل سنگلاخ و پر پيچ و خم و تنگ و باريک است. آنها که راه حق را پيش مى گيرند با سرعت به سوى مقصد مى روند، چرا که عالم هستى در مسير حق است و آنچه هماهنگ با آن باشد در همان مسير حرکت مى کند ولى طى کردن راه باطل همچون شنا بر خلاف جهت آبى است که به سرعت در حرکت است و دائماً شناگر را در تنگنا قرار مى دهد.افزون بر اين، مسير حق همچون جاده اى است که در جاى جاى آن علايم راهنمايى به چشم مى خورد و رهروان را از وضع راه آگاه مى سازد; ولى مسير باطل فاقد همه اينهاست و به همين دليل به گمراهى مى انجامد.
📘#نامه_31
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و ششم
🔰امیر المومنین علیه السلام در ادامه بیان اوصاف پرهیزگاران می فرماید:
💠«بَعِيداً فُحْشُهُ، لَيِّناً قَوْلُهُ
غَائِباً مُنْکَرُهُ، حَاضِراً مَعْرُوفُهُ، مُقْبِلاً خَيْرُهُ، مُدْبِراً شَرُّهُ
✍ اشاره به اين است که برخورد آنان با همه مردم با زبان خوب و تعبيرات محبّت آميز است و خشونت در گفتار و سخنان زشت از آنها دور است. نه تنها چنين سخنانى نمى گويند، بلکه با آنها فاصله زيادى دارند.
🔹«غايب بودن منکر» اشاره به معدوم بودن آن است; يعنى منکرى از آنها سر نمى زند که در برابر مردم خود را نشان دهد.
اين احتمال نيز وجود دارد که اگر لغزشى از آنان سر زند، حداقل لغزش آشکارى نيست تا جامعه را آلوده سازد.
✔️«معروف» اشاره به همه خوبيهاست که عقل و وجدان و شرع آن را مى شناسد و با آن بيگانه نيست (از ماده عرفان به معناى شناخت است).
منظور از «اقبال خير و ادبار شرّ» آن است که آنها در انجام نيکيها پيوسته رو به پيش مى روند و اگر بديهايى در گذشته داشته اند، همواره از آن فاصله مى گيرند.
📝ادامه دارد...
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
🇮🇷نهج البلاغه:
🪐بيناترين ديدگان و شنواترين گوش ها
#نهج_البلاغه
▫️أَلاَ إِنَّ أبْصَرَ الأَبْصَارِ مَا نَفَذَ فِي الْخَيْرِ طَرْفُهُ! أَلاَ إِنَّ أَسْمَعَ الأَسْمَاعِ مَا وَعَى التَّذْکِيرَ وَ قَبِلَهُ.
🟤آگاه باشيد! بيناترين چشم ها آن است که شعاعش در دل نيکى ها نفوذ کند و شنواترين گوش ها آن است که يادآورى ها را در خود جاى دهد و پذيرا گردد!».
✍اشاره به اينکه اگر شما و ساير مردم، چشم و گوش باز داشته باشيد; پيداکردن راه خير و سعادت، مخفى و پيچيده نيست; ولى افسوس! که هواى نفس و هوس هاى سرکش، چنان پرده ظلمانى بر چشم و گوش انسان مى اندازد، که حقايق واضح را نمى بيند و دوستانه ترين اندرز را نمى شنوند.
📚#خطبه_105
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و هفتم
🔰امیرالمومنین علیهالسلام سه وصف ديگر از اوصاف پرهیزگاران بيان مى دارد و مى فرمايد :
▫️فِي الزَّلاَزِلِ وَقُورٌ وَ فِي الْمَکَارِهِ صَبُورٌ، وَ فِي الرَّخَاءِ شَکُورٌ
💠در برابر حوادث سخت، استوار، و در حوادث ناگوار، شکيبا و به هنگام فراوانى نعمت شکرگزار است
✍«زلازل» در اصل به معناى زلزله هاست; ولى در اينجا رويدادهاى سخت و فتنه هاى بزرگى مراد است که دلها را تکان مى دهد. پرهيزکاران در برابر اين گونه حوادث، روحيه خود را از دست نمى دهند و مانند کوه در برابر اين طوفانها به مضمون «اَلْمُؤْمنُ أصْلَبُ مِنَ الْجَبَلِ»ايستادگى به خرج مى دهند و اين نشان مى دهد که پرهيزکارى به معناى کناره گيرى از اجتماع و عافيت طلبى نيست، بلکه پرهيزکاران واقعى کسانى هستند که در مقابل حوادث سخت، سينه سپر مى کنند و با شجاعت براى نجات خود و جامعه در حل مشکلات مى کوشند.
🔹صبر در مکاره، يکى از شاخه هاى صبر است که شامل هر گونه مصيبت و حادثه ناگوار مى شود. پرهيزکاران در اين ميدان هم سربلند و پراستقامتند، زيرا بى تابى در برابر مصائب و مشکلات از يک سو انسان را به گناه و سخنان نادرست مى کشاند و از سوى ديگر راه پيدا کردن حل مشکل را به روى انسان مى بندد.
✔️شکرگزارى آنها، به هنگام فزونى نعمت، ناشى از تواضع آنان در برابر خدا و خلق است; نه همچون مغروران متکبّر که وقتى به مال و مقام و ثروتى مى رسند همه چيز را فراموش کرده، سرکشى را در برابر خالق و مخلوق آغاز مى کنند.
📝ادامه دارد...
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
🇮🇷نهج البلاغه:
🪐دانش گمشده مؤمن است
#نهج_البلاغه
▫️الْحِكْمَةُ ضَالَّةُ الْمُؤْمِنِ، فَخُذِ الْحِكْمَةَ وَلَوْ مِنْ أَهْلِ النِّفَاقِ
🟤علم و دانش گمشده مؤمن است، بنابراين دانش را بگير، هرچند از اهل نفاق باشد
✍روشن است هرگاه انسان گمشده پرارزشى داشته باشد دائماً به دنبال آن مى گردد و آن را نزد هركس ببيند از او مى گيرد; خواه آن شخص مؤمن باشد يا كافر، منافق باشد يا مشرك، نيكوكار باشد يا بدكار. اين سخن در واقع نشان مى دهد كه صاحبان اصلى علم و دانش افراد باايمان اند و منافقان و فاسدان غاصبانه از آن استفاده مى كنند و چه بسا آن را وسيله اى براى رسيدن به اهداف سوء خود قرار مى دهند، بنابراين، صاحب حقيقى آن كه مؤمنان اند هر جا كه آن را بيابند به آن سزاوارترند.
📘#حکمت_80
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و هشتم
🔰امیرالمومنین علیهالسلام به سه وصف ديگر از اين اوصاف فضيلت اشاره کرده، مى فرمايد :
▫️لاَ يَحِيفُ عَلَى مَنْ يُبْغِضُ، وَ لاَ يَأْثَمُ فِيمَنْ يُحِبُّ. يَعْتَرِفُ بِالْحَقِّ قَبْلَ أَنْ يُشْهَدَ عَلَيْهِ
💠«به کسى که او با وى دشمنى دارد ستم نمى کند، و به سبب دوستى با کسى مرتکب گناه نمى شود، و پيش از آنکه شاهدى بر ضدّش اقامه شود اعتراف به حق مى کند
✍اين سه وصف، همه ناشى از روح حق طلبى و عدالت خواهى پرهيزگاران است. عادل کسى است که نه حق دشمنش را از او دريغ دارد، همان گونه که قرآن مجيد مى گويد: «(وَلاَ يَجْرِمَنَّکُمْ شَنئَانُ قَوْم عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُوا); دشمنى با گروهى سبب نشود که عدالت را درباره آنان اجرا نکنيد».
و نه به دوستانش بيش از آنکه حق دارند بدهد و سبب تضييع حق ديگران شود، همان گونه که قرآن کريم در اين باره مى فرمايد: «(وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ کَانَ ذَاقُرْبَى); هنگامى که سخنى مى گوييد عدالت را رعايت کنيد، هر چند درباره بستگان نزديک شما باشد».
🔹اعتراف آنها به حق قبل از اقامه شهود نيز از همين جا سرچشمه مى گيرد، زيرا کسانى در مقابل شهود تسليم مى شوند که تسليم حق نيستند و اقامه شهود، آنها را مجبور به تسليم مى کند; اما کسى که خواهان حق و عدالت است شخصاً به دنبال صاحب حق مى رود تا او را بيابد و حق او را ادا کند و پشت خود را از بار مظلمه ديگران سبک سازد. در اين ميدان بدهکاران به دنبال طلبکاران مى روند و افراد امانتدار در جستجوى صاحبان امانتند به عکس آنچه در جوامع بى تقوا ديده مى شود.
✔️آرى، پرهيزگاران واقعى آنهايى هستند که نه دوستيها و نه دشمنيها هيچ يک آنها را از مرز حق و عدالت دور نمى کند و براى اداى حقوق نياز به دادگاه و دادستانى ندارند.
📝ادامه دارد...
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#خطبه_متقین
📌قسمت سی و نهم
🔰امیرالمومنین علیهالسلام در ادامه بیان اوصاف پرهیزگاران
▫️لاَ يُضِيعُ مَا اسْتُحْفِظَ
💠آنچه حفظش را به او سپرده اند تباه نمى سازد
✍جمله «لاَ يُضِيعُ مَا اسْتُحْفِظَ» مفهوم وسيعى دارد که همه امانت هاى الهى و مردمى را شامل مى شود. از نماز گرفته که قرآن درباره آن مى گويد «(وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ); مؤمنان کسانى هستند که بر نمازهاى خود محافظت دارند (از ريا و سمعه و هرکارى که به صحت نماز و يا قبول آن لطمه مى زند)».
✔️همچنين امانتهاى ديگرى; مانند قرآن مجيد و احکام اسلام، فرزندانى که خدا به آنها داده و امانتهاى مختلفى که مردم به آنها مى سپارند براى حفظ آنها سخت مى کوشند و هرگز به سبب سهل انگارى و غفلت و کوتاهى، آنها را تباه نمى کنند.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#خطبه_متقین
📌قسمت چهلم
🔰امیرالمومنین علیهالسلام در ادامه بیان اوصاف پرهیزگاران
▫️«لاَ يَنْسَى مَا ذُکِّرَ»
💠آنچه را به او تذکّر داده اند، فراموش نمى کند.
✍جمله «لاَ يَنْسَى مَا ذُکِّرَ» اشاره به همه تذکّرات و يادآورى هاى مفيدى است که از سوى خداوند و اولياءالله و معلّمان راستين و دوستان بيدار نسبت به آنها شده است ;
🔹 آرى آنها افراد فراموشکارى نيستند که درس هاى هدايت را ناديده بگيرند و به آن پاى بند نباشند و هر گاه وسوسه هاى شيطان به سراغ آنها بيايد بى فاصله به ياد خدا و اندرزهاى اندرزگويان با ايمان مى افتند و به راه باز مى گردند.
✔️ قرآن مجيد مى گويد: «إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّيْطَانِ تَذَکَّرُوا فَإِذَا هُمْ مُّبْصِرُونَ ; پرهيزگاران هنگامى که گرفتار وسوسه هاى شيطان مى شوند به ياد (خدا و پاداش و کيفر او) مى افتند، ناگهان بيدار مى شوند».
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#خطبه_متقین
📌قسمت چهل و یکم
🔰امیرالمومنین علیهالسلام در ادامه بیان اوصاف پرهیزگاران
▫️وَ لاَ يُنَابِزُبِالاَْلْقَابِ، وَ لاَ يُضَارُّ بِالْجَارِ، وَ لاَ يَشْمَتُ بِالْمَصَائِبِ، وَ لاَ يَدْخُلُ فِي الْبَاطِلِ، وَ لاَ يَخْرُجُ مِنَ الْحَقِّ
✍جمله «وَ لاَ يُنَابِزُ بِالاَْلْقَابِ» اشاره به همان چيزى است که در قرآن مجيد آمده، مى فرمايد: (وَلاَ تَنَابَزُوا بِالاَْلْقَابِ) يکديگر را با لقب هاى زشت و ناپسند خطاب نکنيد». زيرا ذکر اين گونه القاب، آتش کينه و عداوت را در دل ها بر مى انگيزد و طرف مقابل را به عکس العمل وا مى دارد و فضاى جامعه را مسموم مى کند و شخصيت افراد را در هم مى شکند.
🔹آزار نرساندن به همسايگان و شماتت نکردن مصيبت زدگان که به دنبال مسئله «تنابز به القاب» آمده، اشاره به رعايت حقوق اجتماعى و احترام انسان ها در همه جوانب است.
🔹از سوى ديگر مى دانيم مصيبت زده، همچون انسان مجروحى است که نياز مبرم به تسليت دارد و شماتت مانند نمک پاشيدن بر زخم اوست و هيچ انسان باوجدانى چنين اجازه اى را به خود نمى دهد که بر زخم کسى نمک بپاشد.
✔️عدم ورود پرهيزگاران در باطل و عدم خروج از دائره حق است که مفهوم وسيعى دارد و به مقتضاى آن پرهيزگار، در افکار باطل رفتار باطل و گفتار باطل وارد نمى شود و در همه چيز و همه جا و نسبت به هر کس و هر کار، تابع حق است و مطلقاً از حق عدول نخواهد کرد.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
#نهج_البلاغه
📿وَتَلاَفِيکَ مَا فَرَطَ مِنْ صَمْتِکَ أَيْسَرُ مِنْ إِدْرَاکِکَ مَا فَاتَ مِنْ مَنْطِقِکَ
🟤جبران آنچه بر اثر سکوت خود از دست داده اى آسان تر از جبران آن است که بر اثر سخن گفتن از دست رفته
✍اشاره به اينکه انسان اگر از گفتن چيزى خوددارى و صرف نظر کند و بعد بفهمد اين سکوت اشتباه بوده فورا مى تواند آن را تلافى و تدارک کند. در حالى که اگر سخنى بگويد و بعد بفهمد اين سخن اشتباه بوده و يا گفتنى نبوده است، بازگرداندن آن امکان پذير نيست; همانند آبى است که به روى زمين ريخته مى شود و جمع کردن آن عادتا غير ممکن است.
📘#نامه_31
تو همونی باش که از ناامیدی امید میسازه
🟠 بزرگترین بلا، ناامیدی است
📘غرر الحکم، ح 2860
#خطبه_متقین
📌قسمت چهل و دوم
🔰امیرالمومنین علیهالسلام در ادامه بیان اوصاف پرهیزگاران
▫️إِنْ صَمَتَ لَمْ يَغُمَّهُ صَمْتُهُ، وَ إِنْ ضَحِکَ لَمْ يَعْلُ صَوْتُهُ، وَ إِنْ بُغِيَ عَلَيْهِ صَبَرَ حَتَّى يَکُونَ اللّهُ هُوَ الَّذِي يَنْتَقِمُ لَهُ
💠هر گاه سکوت کند سکوتش وى را غمگين نمى سازد واگر بخندد صدايش به قهقهه بلند نمى شود، و هر گاه به او ستمى شود (حتى الامکان)صبر مى کند تا خدا انتقامش را بگيرد
✍پرهيزگاران از سکوت خود غمگين نمى شوند، با اينکه سکوت در بسيارى از مواقع سبب پژمردگى و اندوه است، زيرا سکوت مايه نجات از بسيارى از آفات لسان است، به علاوه سبب تفکّر در اين امور دين و دنياست.
🔹پرهيزگاران با صداى بلند نمى خندند، زيرا قهقهه هاى بلند، راه و رسم ثروتمندان مغرور و افراد بى خيال است.
✔️جمله «وَ إِنْ بُغِيَ عَلَيْهِ...» اشاره به اين است که گاهى دوستان و بستگان و حتى برادران ممکن است ستمى بر انسان وارد کنند که اگر بخواهند به انتقامجويى برخيزد، درگيرى ها ادامه مى يابد و چه بسا به جاى خطرناک و غير قابل جبران برسد. هر گاه در اين گونه موارد انسان راه شکيبايى و تحمّل پيش گيرد و طرف مقابل را به خدا واگذارد، هم خودش از وسوسه هاى خطرناک شيطان رهايى مى يابد و هم آرامش جامعه را حفظ مى کند; ولى بديهى است اين سخن ناظر به دشمنان لجوج و بى رحم نيست که در برابر آنها صبر و سکوت، سبب طغيان و ظلم بيشتر است.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
🇮🇷نهج البلاغه:
❄️اطاعت خدا، ویژگی زیرکان
#نهج_البلاغه
▫️إِنَّ اللّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ الطَّاعَةَ غَنِيمَةَ الاَْكْيَاسِ عِنْدَ تَفْرِيطِ الْعَجَزَةِ
🌖خداوند سبحان اطاعت را غنيمت هوشياران خردمند قرار داده در آن هنگام كه مردم ناتوان قصور نمايند.
📘#حکمت_331
🪐چرا پیامبر(ص) و علی(ع) مشورت میکردند؟
#نهج_البلاغه
▫️وَمَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَکَهَا فِی عُقُولِهَا
🟠و آن کس که با مردان بزرگ مشورت کند در عقل و خرد آنها شریک مى شود
📘#حکمت_161
#خطبه_متقین
📌قسمت چهل و سوم
🔰 امیر المومنین به چهار وصف برجسته ديگر از اوصاف پارسايان اشاره مى کند که هر يک مکمّل ديگرى است، مى فرمايد :
▫️نَفْسُهُ مِنْهُ فِي عَنَاء. وَ النَّاسُ مِنْهُ فِي رَاحَة
💠نفس خود را به زحمت مى افکند; ولى مردم از دست او راحتند، خويشتن را براى آخرت به تعب مى اندازد و مردم را از ناحيه خود آسوده مى سازد
✍اشاره به اين است که مشکلات را براى راحتى ديگران پذيرا مى شود; مثلا هر گاه مشکلى در جامعه پيدا شود او براى حل آن خويشتن را به زحمت مى افکند تا ديگران راحت باشند و در واقع اين نوعى ايثار و فداکارى است که انسان براى راحتى بندگان خدا، مشکلات اجتماعى را تحمل کند.
🔹بعضى از شارحان نهج البلاغه جمله سوم و چهارم «أَتْعَبَ نَفْسَهُ...» را به منزله دليل براى دو جمله قبل دانسته اند; يعنى اگر نفس او از ناحيه خودش در زحمت است به سبب اين است که پيوسته براى آماده کردن سراى آخرت مى کوشد و اگر مردم از دست او راحتند به واسطه اين است که او براى اين کار تصميم گرفته است.
✔️اين احتمال نيز وجود دارد که اين دو جمله، ناظر به مسئله ديگرى باشد; دو جمله قبل، اشاره به امور مادى و اين دو جمله اشاره به امور معنوى باشد.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
💎خدا اتمام حجت کرده
#نهج_البلاغه
▫️وَ أَنْهَى إِلَيْکُمْ عَلَى لِسَانِهِ مَحَابَّهُ مِنَ الاَْعْمَالِ وَ مَکَارِهَهُ، وَ نَوَاهِيَهُ وَ أَوَامِرَهُ، وَ أَلْقَى إِلَيْکُمُ الْمَعْذِرَةَ، وَ اتَّخَذَ عَلَيْکُمُ الْحُجَّةَ، وَ قَدَّمَ إِلَيْکُمْ بِالْوَعِيدِ، وَ أَنْذَرَکُمْ بَيْنَ يَدَىْ عَذَاب شَدِيد
🟠خداوند با زبان پيامبر، اعمالى را که محبوب، يا ناخوش داشته، به شما رسانيده و نواهى و اوامرش را بيان کرده، و به اين ترتيب، راه عذر را بر شما بسته و حجّت را تمام نموده و اعلام خطر کرده است، و پيش از فرا رسيدن عذابِ شديد، شما را انذار نموده و بيم داده است»
✍امیر المومنین عليه السلام با اين تعبيرات، نشان مى دهد که با حضور قرآن و سنّت پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله)و تعليماتى که از اين دو منبع سرچشمه مى گيرد، ديگر هيچ عذرى براى کسى باقى نمى ماند که بگويد: «آگاهى نداشتم» و يا «نمى دانستم» و يا «اتمام حجّت کافى نشده بود»
📘#خطبه_86
#نهج_البلاغه
▫️وَ لَئِنْ أَمْهَلَ [اللَّهُ] الظَّالِمَ فَلَنْ يَفُوتَ أَخْذُهُ وَ هُوَ لَهُ بِالْمِرْصَادِ عَلَى مَجَازِ طَرِيقِهِ وَ بِمَوْضِعِ الشَّجَا مِنْ مَسَاغِ رِيقِهِ
🟤اگر خداوند، ستمگر را چند روزى مهلت دهد، از باز پرسى و عذاب او غفلت نمى كند، و او بر سر راه، در كمين گاه ستمگران است، و گلوى آنها را در دست گرفته تا از فرو رفتن آب دريغ دارد.
📘#خطبه_97
#خطبه_متقین
📌قسمت چهل و چهارم
🔰حضرت سرانجام با ذکر چهار فضيلت برجسته ديگر صفات پرهيزکاران را پايان مى بخشد.
▫️أَتْعَبَ نَفْسَهُ لاِخِرَتِهِ، وَ أَرَاحَ النَّاسَ مِنْ نَفْسِهِ. بُعْدُهُ عَمَّنْ تَبَاعَدَ عَنْهُ زُهْدٌ وَ نَزَاهَةٌ; وَ دُنُوُّهُ مِمَّنْ دَنَا مِنْهُ لِينٌ وَ رَحْمَةٌ، لَيْسَ تَبَاعُدُهُ بِکِبْر وَ عَظَمَة، وَلاَ دُنُوُّهُ بِمَکْر وَ خَدِيعَة
💠دورى اش از کسانى که دورى مى کند به سبب زهد و حفظ پاکى است و نزديکى اش به کسانى که نزديک مى شود مهربانى و رحمت است، نه اينکه دورى اش از روى تکبّر و خودبزرگ بينى باشد و نزديکى اش براى مکر و خدعه (و بهره گيرى مادى)
✍امام عليه السلام در ذکر اين اوصاف به نکته مهمى اشاره مى کند و آن اينکه: پارسايان در پيوندهاى اجتماعى، دوستيها و دشمنيها، برقرار ساختن رابطه ها يا قطع کردن ارتباط که در تعامل افراد جامعه نسبت به يکديگر اجتناب ناپذير است، اهداف مقدّسى را دنبال مى کنند; اگر از کسى دور مى شوند به جهت آلودگى او يا براى آن است که نزديک شدن به او آنها را گرفتار زرق و برق دنيا مى سازد که آنها به آن مبتلا گشته اند.نزديک شدن آنان به افراد براى اين است که ارشاد جاهلى کنند يا تنبيه غافلى و يا کمک به ضعيف و دردمندى، به عکس دنياپرستان که دورى آنها از افراد به سبب خودبزرگ بينى است و نزديک شدن براى گرفتن بهره هاى مادى و فريب دادن و نيرنگ است.
📝ادامه دارد...
┏━━━🍃🌹🍃━━━┓
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda
💥گناه رضايت
#نهج_البلاغه
▫️الرَّاضِي بِفِعْلِ قَوْمٍ كَالدَّاخِلِ فِيهِ مَعَهُمْ، وَ عَلَى كُلِّ دَاخِلٍ فِي بَاطِلٍ إِثْمَانِ، إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَى بِه.
🟠كسى كه به كار گروهى راضى باشد، مانند همراه آن ها در آن كار است، و بر كسى كه در كار باطل وارد شود دو گناه است: گناه انجام كار، گناه رضايت به آن
📘#حکمت_154
#خطبه_متقین
📌قسمت چهل و چهارم
🔴سرنوشت همّام پس از شنيدن اين خطبه تکان دهنده
.
🔰فَقَالَ أَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ عليه السلام: أَمَا وَ اللّهِ لَقَدْ کُنْتُ أَخَافُهَا عَلَيْهِ. ثُمَّ قَالَ: أَهکَذَا تَصْنَعُ الْمَوَاعِظُ الْبَالِغَةُ بِأَهْلِهَافَقَالَ لَهُ قَائِلٌ: فَمَا بَالُکَ يَا أَمِيرَالْمُؤْمِنِينَ!فَقَالَ(عليه السلام): وَيْحَکَ، إِنَّ لِکُلِّ أَجَل وَقْتاً لاَ يَعْدُوهُ، وَ سَبَباً لاَ يَتَجَاوَزُهُ فَمَهْلاً! لاَ تَعُدْ لِمِثْلِهَا، فَإِنَّمَا نَفَثَ الشَّيْطَانُ عَلَى لِسَانِکَ!
🌐هنگامى که سخن اميرمؤمنان به اينجا رسيد) همام فريادى کشيد و مدهوش شد و جان داد
به خدا سوگند من از اين پيشامد بر او مى ترسيدم. سپس فرمود: اين گونه اندرزهاى رسا به آنها که اهل موعظه اند، اثر مى گذارددر اينجا کسى به امام عرض کرد: پس چرا اين مواعظ با شما چنين نمى کند
«امام در پاسخ او فرمود: واى بر تو هر اجل و سرآمدى وقت معيّنى دارد که از آن نمى گذرد و سبب خاصّى دارد که از آن تجاوز نمى کند
سپس افزود : «آرام باش ديگر چنين سخنى مگو! اين سخنى بود که شيطان بر زبان تو جارى ساخت
✍در اينجا اين سؤال پيش مى آيد که چرا همّام به چنين سرنوشتى دچار شد و چرا براى امام که گوينده اين سخنان است، چنين حادثه اى رخ نداد؟.
👈در پاسخ سؤال اوّل بايد به اين نکته توجّه داشت که همام، گرچه مرد عابد و زاهدى بود و گرچه قلبش مملوّ از حکمت و روحش سرشار از زيرکى و ذکاوت بود ولى هر قدر روح او وسيع باشد در برابر روح اميرمؤمنان على عليه السلام که چون اقيانوس ناپيدا کرانه اى است، قابل مقايسه نيست. به همين دليل قلب همّام تاب تحمل فشار آن همه معلومات را نداشت، زيرا اقيانوس را نمى توان در استخر کوچکى ريخت، بنابراين جاى تعجّب نيست که همّام صيحه اى زند و از هوش برود، آن هم از هوش رفتنى که جان خود را با آن از دست بدهد.
🔹آرى! مواعظى که از دل برخيزد اين گونه بر دل مى نشيند و مهم آن است که انسان اهل «مواعظ بالغه» باشد و گرنه انسانهاى سنگدل و آلوده اى که در دام شيطان گرفتارند نه گوش شنوايى براى اندرزها دارند و نه قلب آرامى براى پذيرش.
🔹به تعبير ديگر: همام گرچه پارسايى والا مقام بود; ولى صفاتى را که امام در اين خطبه بيان فرمود به طور تمام و کمال در خود نديد. آتش حسرت در عمق جان او افتاد و بى قرار شد و از شدّت تأسف جان داد.
🔹احتمال سومى نيز در اينجا وجود دارد و آن اينکه هنگامى که همّام بشارتهاى ضمنى اميرمؤمنان على(عليه السلام) را به پرهيزکاران شنيد روحش از شوق معبود و محبوبش پرواز کرد و به عالم جنان رهسپار شد.
✔️ امام عليه السلام فرمود: آرى موعظه هاى رسا اين گونه در اهلش اثر مى گذارد!
پاسخ سؤال دوم همان است که امام عليه السلام بيان فرمود که هر کسى اجلى دارد تا اجلش فرا نرسد، از دنيا نمى رود; ولى به هنگام فرا رسيدن اجل عامل نهايى ممکن است امور مختلفى باشد. در اين جا عامل نهايى، سخنان پرمايه اميرمؤمنان بود. به علاوه نمى توان روح امام را با روح همّام مقايسه کرد، روح او اقيانوسى است که اين گونه امواج را در خود پذيرا مى شود; نه همچون استخرى که تلاطم شديد آب وضع آن را به کلى در هم بريزد.
🌅پایان خطبه متقین
https://eitaa.com/samtekhodahobekhoda