🔻 مغالطه توسل به ترس (Appeal to Fear)
💠 این مغالطه زمانی پیش میآید که مغالطهگر بدون دلیل و مدرک و منطق، سعی کند بقیه را بترساند تا مجبور شوند ایده، پیشنهاد یا ادعایی را بپذیرند.
مثال:
1️⃣ اگر به این خواستگارت هم پاسخ منفی بدهی مجبوری تا ابد تنها بمانی!
2⃣ در سال ۹۶ نیز این مغالطه خیلی استفاده شد که نمونه بارز آن را اشاره میکنیم:
《اگر شما جوانان در خانه بنشینید، بدانید که در پیادهروهای ما هم دیوار خواهد بود، شما آنها را نمیشناسید. من آنها را میشناسم》۱۳۹۶/۰۲/۱۸
3⃣ جالبتر آن که این مغالطه ، توسط همان جریان فکری که در سال ۹۶ استفاده میشد، امسال نیز به کار میرود که مثال داغ این روزها را در تصویر مشاهده میکنید.
📎 #مغالطات ۲
✅ @Aminikhaah
📎 #مغالطات ٣
🔰در هر زبانی واژههایی داریم که میتوان معانی مختلفی از آن ارائه داد. اگر معنی مدنظر گوینده یا نویسنده مشخص نباشد مغالطه «اشتراک لفظ» اتفاق میافتد.
▫️با یک مثال ساده شروع کنیم:
🔸در باز است
🔹باز پرنده است
⬅️ در پرنده است!
🔸در حالت اول « باز» به معنای open و در معنای دوم، اسم یک پرنده است و به خاطر این تفاوت معنایی نتیجه غلط گرفته شده است.
🔹اشتراک معنایی در لفظ میتواند در اسم، فعل یا حتی حرف اتفاق بیفتد.
🔻به مثالهای زیر دقت نمایید:
1️⃣ مغالطه اشتراک لفظ در اسم:
او و همسرش پنج سال اختلاف داشتند.
(اختلاف: تفاوت سن ؛ مشاجره)
2️⃣ مغالطه اشتراک لفظ در فعل:
آنها از ما چند عکس گرفتند.
(عکس گرفتن: دریافت کردن عکس ؛ عکس انداختن)
3️⃣ مغالطه اشتراک لفظ در حرف:
با وجود امثال شما وضع دانشگاه اصلاح نمیشود.
(با: علی رغم ؛ در صورت)
❗️در دنیای سیاست که معمولا سخنرانی، وعدهها و مباحث مختلف ارائه میشود، به شدت این مغالطه رواج دارد.
ادامه مطلب👇
👈 ادامه مغالطه اشتراک لفظ
✅ به عنوان مثال ؛ فرض کنید دو مفهوم گسترده مانند «عدالت» و «آزادی» وقتی بیان میشود، مراد از آن معمولا دقیق تبیین نمیشود.
🔹کاندیدایی را تصور کنید که در مناظرات سیاسی لفظ «عدالت» و «آزادی» را مدام تکرار میکند. اما در عمل و پس از تصدی مسئولیت، عدالت و آزادی را تحقق نمیبخشد و به راحتی در مواجهه با انتقادات، منظور خود از عدالت و آزادی را به طرز دیگری تبیین میکند.
⚠️ غیر از دنیای سیاست، در جلسات مهم مانند خواستگاری، قراردادهای تجاری و سایر امور روزانه که در زندگی با آن سر و کار داریم، این مغالطه نیز مشاهده میشود و واژههای مهم و کلیدی، با مفهوم دقیق خود تبیین نمیشوند.
🔻«حقوق بشر» ، «آزادی» ، «رفاه» ، «عدالت» ، «ایمان» ، «معنویت» ، «قناعت» ، «با خدا بودن» و ... همواره واژگان نامشخص و مبهم هستند که در هنگام اجرا، گاهی در خلاف جهت برداشت اولیه جامعه ظاهر میشوند.
📎 #مغالطات ۳
🎙 توضیح صوتی مغالطه اشتراک لفظ
✅ @Aminikhaah
📎 #مغالطات ۴
📌 مغالطه ابهام ساختاری (کژتابی)
🔰 جمله ترکیب جمله به گونهای باشد بتوان بیش از یک معنا از جمله برداشت کرد و نویسنده و یا گوینده ، معنای مورد نظرش را مشخص نکند.
🔸زمانی که پادشاه لیدا قصد داشت به جنگ داریوش، پادشاه ایران برود، مشاورش گفت: «اگر به جنگ داریوش بروی یک امپراتور قدرتمند را نابود خواهی ساخت.»
وقتی که شکست خورد و جان سالم به در برد، مشاورش در پاسخ به نامه اعتراضی پادشاه گفت: او در جنگ با داریوش واقعاً یک امپراتوری قدرتمند (یعنی خودش) را نابود کرده است.
✅ علت های کژتابی در جملات چه میتواند باشد؟
1️⃣ مشخص نبودن مرجع ضمیر
مثال: او گفت این کتاب من است.
(کتاب او یا کتاب گوینده جمله؟)
2️⃣ رعایت نکردن جای نقطه یا ویرگول گذاری ها
مثال: عفو لازم نیست اعدامش کنید.
(عفو، لازم نیست اعدامش کنید)
(عفو لازم نیست، اعدامش کنید)
3️⃣ مشخص نکردن نقش ادبی کلمه
مثال: من تو را از برادرت بیشتر دوست دارم.
(بیشتر از آنکه برادرت تو را دوست دارد یا بیشتر از آنکه من برادرت را دوست دارم؟)
4️⃣ مشخص نبودن تعلق صفت به مضاف یا مضاف الیه
مثال: شیشه عینک شکسته را برداشت.
(شیشهِ شکسته یا عینکِ شکسته؟)
5️⃣ مثل در جملات منفی
مثال: من مثل تو زودباور نیستم.
(تو زودباور هستی یا نیستی؟)
6️⃣ واضح نبودن چیزی که حذف شده
مثال: میل دارید با ما غذا بخورید؟ نه میل ندارم.
(به غذا یا به هم غذایی با ما؟)
🎙 توضیح صوتی مغالطه اشتراک ابهام ساختاری
✅ @Aminikhaah
📎 #مغالطات ۵
📌 مغالطه «علت جعلی» دو نوع دارد
1️⃣ مطلبی به عنوان علت وانمود شود که در واقع علت نیست.
▫️مثال : استفاده فراگیر مردم از طب مدرن و داروهای شیمیایی باعث بروز بیماری کرونا شده است.
2️⃣ بخشی از علت ، به عنوان کل علت معرفی شود.
▫️مثال: آقا معلم اجازه! علت اینکه در امتحان نمره کمی گرفتهام این است که در شب امتحان ، مهمانان زیادی داشتیم و نتوانستیم برای امتحان درس بخوانیم.
▫️مثال: عامل اصلی آلودگی هوا، خودروهای تکسرنشینی هستند که روزانه میتوان تعداد زیادی از آنها را در سطح شهر مشاهده کرد
❓چرا از این مغالطه استفاده میکنند؟
1️⃣ جهل داشتن گوینده یا نویسنده
🔸منظور این است که افراد جاهل و کماطلاع از مسائل مختلف برای تحلیل و تعلیل واقعه به اظهارنظر میپردازند و عدم واقعنگری آنها باعث میشود که واقعه موردنظر را منسوب به علل غیرواقعی نمایند.
2️⃣ غرضورزی
🔹گاهی شخص از علت واقعی امری خبر دارد؛ اما برای اینکه بر آن حقیقت سرپوش بگذارد و تحلیل دیگری از مسئله ارائه دهد، سعی میکند علت دیگری برای آن امر بتراشد و آن را بهعنوان علت حقیقی معرفی نماید.
🎙 توضیح صوتی مغالطه علت جعلی
✅ @Aminikhaa
📎 #مغالطات ۶
📌 مغالطه پهلوان پنبه (Straw man)
✍️ ناقد مدعایی قوی دارد که مغالطهگر قدرت نقد آن را ندارد. آن را کنار میگذارد و مدعای سست و ضعیف را که توانایی نقد آن را دارد به طرف مقابل نسبت میدهد و به جای رد مدعای اصلی، به رد کردن این مدعای ضعیف میپردازد. به عبارت دیگر ، ناقد به جای مبارزه با پهلوان اصلی ، پهلوانپنبهای ساخته ، آن را بر زمین میزند.
🔻این مغالطه به چند صورت ممکن است رخ دهد :
1️⃣ مغالطهگر بیمقدمه شروع به طرح ادعای سخیفی نموده و آن را به طور مستقیم یا غیر مستقیم به حریف نسبت دهد؛ سپس به ابطال آن بپردازد.
▫️ مثال: رئیس جمهور : قطعاً علم اسلامی و غیراسلامی شبیه همدیگر است و تفاوتی میان آنها وجود ندارد.. اینکه شما یک قرآن در داشبورد خودرو بگذارید که خودروی اسلامی نمیشود.(۵ اسفند ۹۶)
2️⃣ مغالطهگر ، تقریری غلط و ضعیف از نظر حریف ارائه داده و به ابطال آن همت بگمارد!
معمولاً این قسم با بیان افراطی یا تفریطی نظریه حریف رخ میدهد و چنین ادعا میشود که حریف معتقد به آن است.
▫️مثال: وحدت وجودی که عرفا میگویند یعنی گاو و خر هم خداست. (در حالی که مقصود از وحدت وجود اتحاد خداوند با موجودات نیست. بلکه منظور این است که هستی منحصر در ذات متعالی خداوند است؛ ماسوی الله نمود و ظهور و تجلی او هستند.)
ادامه مطلب👇
📎 #مغالطات ۷
📌 مغالطه پهلوان پنبه (Straw man)
✍️ ناقد مدعایی قوی دارد که مغالطهگر قدرت نقد آن را ندارد. آن را کنار میگذارد و مدعای سست و ضعیف را که توانایی نقد آن را دارد به طرف مقابل نسبت میدهد و به جای رد مدعای اصلی، به رد کردن این مدعای ضعیف میپردازد. به عبارت دیگر ، ناقد به جای مبارزه با پهلوان اصلی ، پهلوانپنبهای ساخته ، آن را بر زمین میزند.
🔻این مغالطه به چند صورت ممکن است رخ دهد :
1️⃣ مغالطهگر بیمقدمه شروع به طرح ادعای سخیفی نموده و آن را به طور مستقیم یا غیر مستقیم به حریف نسبت دهد؛ سپس به ابطال آن بپردازد.
▫️ مثال: رئیس جمهور : قطعاً علم اسلامی و غیراسلامی شبیه همدیگر است و تفاوتی میان آنها وجود ندارد.. اینکه شما یک قرآن در داشبورد خودرو بگذارید که خودروی اسلامی نمیشود.(۵ اسفند ۹۶)
ادامه مطلب👇
🔗 #مغالطات ۸
📌مغالطه «بزرگنمایی» (magnifying)
✍️ تلاش برای برجسته کردن بعضی از ابعاد یک خبر (پیام) ، آن را از حالت طبیعی خارج میکند و باعث میشود که متضمن معانی غیر واقعی و نادرست شود.
🔻اقسام مغالطه بزرگنمایی:
1️⃣ نسبت دادن یک عدد به یک ترکیب عطفی تا اهمیت یکی از اجزای آن ترکیب عطفی بیشتر ازآنچه است جلوه کند.
▫️مثال: به نامزد ما ما رای دهید! او محقق و نویسنده بیش از ۱۰۰ کتاب و مقاله است. (در حالی که او تنها ۳ کتاب و ۹۸ مقاله نوشته است اما مخاطب تصور میکند مثلا ۵۰ کتاب نوشته است)
2️⃣ مطلب به گونهای بیان شود که بخش مطلوب -گوینده یا نویسنده- کاملا برجسته و بخش نامطلوب نادیده گرفته شود.
▫️رئیس جمهور : تمام تحریمهای اقتصادی شامل مالی، بانکی، بیمه، حملونقل، پتروشیمی و فلزات گرانبها بالمرّه (یکباره) لغو خواهد شد و نه تعلیق... امروز روزی است که قدرتهای بزرگ اعلام کردهاند همه تحریمها برداشته و همه قطعنامههای ظالمانه لغو و شرایط عادی و معمولی در روابط با ایران آغاز خواهد شد. امروز یک پایان و آغاز است. (۲۳ تیرماه ۹۴)
⚠️آقای رئیس جمهور در برابر این لغو تحریمها بیان نکردند که چه محدودیتهایی را قبول کردند و چه امتیازاتی به طرف مقابل داده اند و تنها بخش مطلوب را بزرگنمایی کردند.
ادامه مطلب👇
📎#مغالطات ۹
📌 مغالطه «انگيزه و انگيخته»
✍️ به جای اینکه توجه کند آن شخص چه میگوید و ارزش و ادلهی سخن او چیست، به سراغ این مسئله میرود که تعلقات و انگیزههای گویندهی آن سخن چیست. متعلق به کدام طبقه، حزب و گروه است و اهداف او و همفکرانش کدماند.
✅ این مغالطه از انواع جنجالی و بسیار شایع و متداول مغالطات است.
🔸 صحت و بطلان یک عقیده را محتوای آن و ادلهای اقامهشده در تائید آن تعیین میکند، نه کسی که آن را بیان کرده است و نه هیچچیز دیگر.
🔹اصطلاح «درآمیختن انگیزه و انگیخته» نیز به همین معناست؛ یعنی انگیزه، هدف گویندهی سخن هر چه باشد، باید به نقد سخن و یا عمل او پرداخت، مسلماً درآمیختن این دو ، مغالطه و خطا هست.
🔸اگر ما نسبت به انگیزهی مدعی آگاه باشیم، باز هم حق نداریم در بررسی مدعای او به انگیزهی او توجه کنیم، چون صدق و کذب منطقی مدعا هیچ ربطی به خوبی و بدی انگیزهی مدعی ندارد.
ادامه مطلب👇
📎 #مغالطات ۱۱
📌 مغالطه «توسل به مرجع کاذب»
✍️ این مغالطه در فضای مجازی خیلی رخ میدهد. اما چه زمانی این مغالطه رخ می دهد؟
✅ مواقعی پیش میآید که گوینده یا نویسنده، از ادعای منبعی برای استدلالش استفاده کند که یا اجماعی درباره آن ادعا وجود نداشته باشد یا این که آن منبع، صلاحیت لازم را برای طرح این ادعا را نداشته باشد.
اگر مخاطب، ادعای مطرح شده را بپذیرد دچار مغالطه شده است.
🔻مثال
1⃣ چند وقت گذشته بازیگر زن سینما کلیپی منتشر کرد که در آن گفته شد "برای جلوگیری از سوء مصرف مواد مخدر میتوانید بدون نسخه پزشک آمپول نالوکسان را از داروخانه تهیه کنید."
⬅️ عدم تخصص فرد در زمینه مورد نظر و نبودن اجماع در این خصوص در میان پزشکان
2⃣ تبلیغ یک محصول غذایی توسط یک ورزشکار معروف
⬅️ تخصص نداشتن فرد در زمینه موردنظر
3⃣ بر اساس نظر استیون هاوکینگ اعتقاد به خدا مضحک است.
⬅️ عدم تخصص فرد در زمینه مورد نظر و همچنین نبود اجماع در این خصوص در میان فلاسفه و الاهیدانان
🔸️برای گرفتار نشدن در دام این مغالطه بهتر هست همیشه حواسمان به این مسئله باشد که:
1️⃣ آیا در زمینه مورد ادعا اجماعی وجود دارد یا نه؟
2️⃣ کارشناسان و متخصصان آن موضوع چه کسانی هستند و نظر غالب آنها در خصوص آن موضوع چیست؟
🎙 توضیح صوتی مغالطه «توسل به مرجع کاذب»
✅ @Aminikhaah
📎 #مغالطات ۱۲
📌 مغالطه «بار ارزشی کلمات»
✍️ گوینده یا نویسنده با کلماتی که دارای بار ارزشی مثبت یا منفی هستند سعی میکند در قضاوت مخاطب اثر بگذارد و جای خالی استدلال صحیح را پر کند.
🔻مثالها:
1️⃣ استفاده از عبارات «اقتصاد صدقهای» و «توسعهی کمیته امدادی» در مخالفت با طرح هدفمندی یارانهها
2️⃣ سیاست کثیف است. سیاست بی پدر و مادر است
3️⃣ رئیس سابق مجلس: اگر برجام چیز نجسی بود چرا منتقدان امروز میگویند همین را اجرا کنید. (۱۴۰۰/۰۲/۳۰)
4️⃣ من در اعتقادات خود ثابت قدم و استوار هستم و شما نسبت به پیش فرضهای خود لجاجت و تعصب میورزید و او در موضع گیریهای خود یکدنده و کلهشق است
5️⃣ حرف چه کسی را باور کنم؟ فرمایشات متین ایشان را که آرام بخش و روح افزاست یا اراجیف کسی را که موجب تیرگی و آشفتگی روح انسان میشود؟
✅ @Aminikhaah
📎 #مغالطات ۱۴
📌 مغالطه «مسموم کردن چاه»
✍️ کسی ادعایی میکند و برای جلوگیری از اعتراض و مخالفت دیگران صفت مذمومی را به مخالفان آن ادعا نسبت دهد و به این ترتیب، همه آنها را قبل از اینکه سخنی گفته باشند، در جای خود بنشاند؛ زیرا اگر کسی بخواهد سخنی در اعتراض به گوینده مطرح کند، گویا خود را بهعنوان مصداقی برای آن صفت مذموم معرفی کرده است.
🔻مثال:
1⃣ کسانی که نظر و عقیدهی ما را قبول ندارند عدهای ساندیس خور مفلساند
2⃣ تنها تروریست ها هستند که به دنبال مبارزه و جهاد میکردند
3⃣ هر انسانی به جز افراد خشن و بیذوق تشخیص میدهد که برای رشد فکری و ذهنی، خواندن مداوم رمان نیازی ضروری است.
4⃣ تنها یک ترسو میتواند به این نظر معتقد باشد.
5⃣ فقط بچههای شیطان و تنبل هستند که ریاضی را دوست ندارند.
6⃣ رئیس جمهور : برجام به معنای شکستن همه این زنجیرهاست و آنهایی که روی کلمات این توافق پرافتخار که در آینده در خصوص جزئیات آن سخن خواهم گفت، نظر دارند، بدانند که نخواهم گذاشت عده ای افراطی بخواهند به امید این ملت ضربه بزنند. (۲۱ شهریور ۱۳۹۴)
🎙 توضیح صوتی مغالطه «مسموم کردن چاه»
✅ @Aminikhaah