🟢بررسی رابطه اخلاق و مزاج از نگاه ابن‌سینا
🖊احمدحسین شریفی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#ابن‌سینا در رساله‌ای کوتاه‌نوشت با عنوان «رسالة فی الکلام علی النفس الناطقة» درباره تأثیر «مزاج بدنی» بر #اخلاق و رفتار و #سبک_زندگی می‌گوید:
«در علوم طبیعی اثبات شده است که اخلاق و عادات تابع مزاج بدن است. به طوری که غلبه بلغم، موجب ظهور صفت سکون و وقار و حلم می‌شود و غلبه صفرا، موجب بروز غضب می‌شود. و غلبه سودا موجب سوء خلق می‌گردد. هر کدام از این‌ها خلقیات دیگری را نیز به دنبال می‌آورد که ما دراینجا متعرض آنها نمی‌شویم.
و شکی نیست که مزاج قابل تبدیل و تغییر است، در نتیجه با تغییر مزاج، اخلاق نیز قابل تغییر خواهد بود. ... هرگاه مزاج انسان اعتدال یابد، به آسانی اخلاق او تهذیب خواهد شد .... و هر چه مزاج به اعتدال نزدیک‌تر باشد، استعداد شخص برای قبول ملکات فاضله علمی و عملی بیشتر خواهد بود.»
🔻البته این سخنان را نباید چنین فهمید که #مزاج «علت تامه» شکل‌گیری و تغییر اخلاقیات و سبک‌زندگی افراد است. بلکه از جمله‌ی علل و عوامل و بلکه از «زمینه‌های» بروز و ظهور اخلاقیات خاصی در انسان هستند. اخلاق و سبک زندگی از امور چندعاملی‌اند. علل و عوامل آشکار و نهان فراوانی در تحقق آنها نقش‌آفرین است. تمرکز بر یک علت یا زمینه و غفلت از علل و زمینه‌های دیگر، موجب می‌شود تا نتوان تدبیر درست و جامعی نیز برای «کنترل» و «مدیریت» آنها به کار گرفت.
⚫️واپسين سفارش‌هاي امام حسن عسکري به جامعة شيعيان
🖊احمدحسين شريفي
#امام_حسن_عسکري(ع) در جملاتي که گويا #واپسين_سفارش‌هاي ايشان به جامعه پيروان بوده است؛ نکات بسيار مهمي را به شيعيان گوشزد مي‌کند؛ نکاتي که مي‌توان گفت همه ابعاد زيست اسلامي و #سبک_زندگي شيعيان را پوشش مي‌دهد: ابعاد عبادي و غيرعبادي؛ فردي و اجتماعي، معاشرت‌هاي خانوادگي و همسايگي و شهروندي و بين المذاهبي و امثال آن را
◾️أوصِيكُمْ؛ شما را وصيت مي‌کنم به:
1.بِتَقْوَى اللَّهِ؛ تقواي الهي را مراعات کنيد؛
2.وَ الْوَرَعِ فِي دِينِكُمْ؛ مواظب دين خود باشيد؛
3.وَ الِاجْتِهَادِ لِلَّهِ؛ براي خدا کار و تلاش کنيد؛
4.وَ صِدْقِ الْحَدِيثِ؛ سخن راست بگوييد؛
5.وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَى مَنِ ائْتَمَنَكُمْ مِنْ بَرٍّ أَوْ فَاجِرٍ؛ امانت را به کسي که شما را امين کرده است، برگردانيد، چه نيکوکار باشد و چه فاجر.
6.وَ طُولِ السُّجُودِ؛ سجده‌هاي طولاني کنيد.
7.وَ حُسْنِ الْجِوَارِ فَبِهَذَا جَاءَ مُحَمَّدٌ ص؛ همسايه‌داران خوبي براي همسايگانتان باشيد که پيامبر به اين مبعوث شد (سفارش پيامبر بود)
8.صَلُّوا فِي عَشَائِرِهِمْ وَ اشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضَاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ؛ (دربارة مخالفان و منکران ولايت اهل بيت. شما را سفارش مي‌کنم که) در ميان آنان نماز بخوانيد؛ در تشييع جنازة آنان حاضر شويد؛ به عيادت بيمارانشان برويد و حقوقشان را ادا کنيد.
🔸«فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ إِذَا وَرِعَ فِي دِينِهِ وَ صَدَقَ فِي حَدِيثِهِ وَ أَدَّى الْأَمَانَةَ وَ حَسَّنَ خُلُقَهُ مَعَ النَّاسِ قِيلَ هَذَا شِيعِيٌّ فَيَسُرُّنِي ذَلِكَ؛ زيرا وقتي کسي از شما در دينش پارسايي بورزد و در سخنش راست‌گو باشد و امانت را ادا کند و با مخالفان و مردم، اخلاق نيک داشته باشد، گفته مي‌شود که اين شيعه است و همين مرا شاد مي‌کند.
9.اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا زَيْناً وَ لَا تَكُونُوا شَيْناً؛ پرواي خدا را داشته باشيد و زينت [ما] باشيد و ماية ننگ [ما] نشويد.
10.جُرُّوا إِلَيْنَا كُلَّ مَوَدَّةٍ وَ ادْفَعُوا عَنَّا كُلَّ قَبِيحٍ فَإِنَّهُ مَا قِيلَ فِينَا مِنْ حُسْنٍ فَنَحْنُ أَهْلُهُ وَ مَا قِيلَ فِينَا مِنْ سُوءٍ فَمَا نَحْنُ كَذَلِكَ لَنَا حَقٌّ فِي كِتَابِ اللَّهِ وَ قَرَابَةٌ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ وَ تَطْهِيرٌ مِنَ اللَّهِ لَا يَدَّعِيهِ أَحَدٌ غَيْرُنَا إِلَّا كَذَّابٌ؛ محبت‌ها را به سوي ما جلب کنيد و زشتي‌ها را از ما دور کنيد؛ زيرا هر چه از خوبي در حق ما گفته شود، ما اهل آنيم؛ و هر عيبي به ما نسبت دهند ما چنان نيستيم. ما را در کتاب خدا حقي است و با رسول خدا پيوندي و از جانب خدا طهارت و عصمتي؛ هيچکس غير از ما چنين ادعايي نمي‌کند؛ جز دروغگو.
11.أَكْثِرُوا ذِكْرَ اللَّهِ؛ فراوان ياد خدا کنيد؛
12.وَ ذِكْرَ الْمَوْتِ؛ فراوان در انديشه مرگ باشيد؛
13.وَ تِلَاوَةَ الْقُرْآنِ؛ فراوان قرآن تلاوت کنيد؛
14.وَ الصَّلَاةَ عَلَى النَّبِيِّ ص فَإِنَّ الصَّلَاةَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ عَشْرُ حَسَنَاتٍ؛ و فراوان بر پيامبر خدا صلوات بفرستيد؛ چرا که صلوات بر رسول الله ده حسنه دارد.
15.احْفَظُوا مَا وَصَّيْتُكُمْ بِهِ؛ وصيت و سفارش مرا به خاطر بسپاريد.
🖐و أَسْتَوْدِعُكُمُ اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَيْكُمُ السَّلَامَ. شما را به خدا مي‌سپارم و بر شما سلام مي‌فرستم.
🆔 https://eitaa.com/joinchat/1153171503C4349780964
🌹