eitaa logo
سواد رسانه‌ای
2.4هزار دنبال‌کننده
221 عکس
168 ویدیو
20 فایل
سواد رسانه‌ای؛ لازمه‌ی مواجهه‌ی هوشمندانه و ایمن با رسانه‌ها
مشاهده در ایتا
دانلود
🚦 🔸شاید بتوان از ایرادات جدی به ساختار و فرم برنامه عصر جدید چشم‌پوشی کرد، از تدوین بسیار ضعیف برنامه گرفته تا رای‌های سلیقه‌ای، احساسی و غیرتخصصی از داورانی که بررسی سوابق همه آن‌ها نشان می‌دهد یقینا گزینه مناسبی برای آن صندلی‌ها نیستند! 🔺اما باید توجه کرد، برنامه‌ای که از یک طرف، زاییده‌ی رسانه‌های غربی است و از طرف دیگر، از حیث ایده، جنس محتوا و ماهیت شکل‌گیری آن کاملا مطابق با تفکر، جهان‌بینی و فرهنگ اصیل غربی است نمی‌تواند کارکرد فرهنگیِ درستی در جامعه ایران اسلامی داشته باشد. 🔸چیزی که در عمل می‌توان آن را در محتوای ارائه شده از سوی شرکت کنندگان و ملاک‌های ارزیابی داوران که گاهی آن را بر زبان آورده‌اند مشاهده کرد؛ چیزی که مخاطب را هیجان‌زده کند، به وجد آورد، شگفت‌‌زده کند و...، یعنی هرکاری جز کردن! 🔺البته اگر به تأثیرات پنهان پیام اعتقادی داشته باشیم (که متاسفانه بحث ارتباطات غیرکلامی و تاثیر پنهان پیام معمولا مورد توجه مدیران و سیاست‌گذاران سیمای جمهوری اسلامی نیست و هرگز در این چهل سال نتوانسته‌اند از عهده مدیریت آن برآیند!) خواهیم دید که این برنامه اثرات جبران ناپذیری در لایه‌ی فکری_فرهنگی جامعه خواهد داشت. 🔸به عنوان مثال، چند شاخص اصلی رفتاری که نمود بیرونی دارد و می‌توان وصف دینی به آن داد عبارت است از اینکه، اولا داشته باشد و موجب یاد خدا شود که نقطه مقابل آن، رفتاری است که موجب غفلت خود و اطرافیان شود. دوما اینکه نباشد، یعنی چیزی که برای دنیا و آخرت ما فایده‌ای داشته باشد. سوما اینکه و نتیجه‌ی شهوت دیده شدن نباشد. چهارما اینکه مستلزم حرام یا نباشد و... 🔺حال اگر استعداد را خنثی تعریف کنیم و به معنی آمادگی داشتن و سرعت کافی داشتن برای طی مسیر بدانیم، باید دید این استعداد در راستای چه کاری دارد صرف می‌شود، در مسیر انسان است یا صرفا به آن نگاه می‌شود؟! 🔸نمود رفتاری استعدادی که برنامه عصر جدید به دنبال کشف آن است، بیشتر جنبه سرگرمی دارد که آن شرکت کننده را مدتهاست دچار غفلت کرده و برای مخاطب هم تذکری ندارد و متاسفانه در بسیاری از مواقع لغو است! و خودنمایی که از اصول رفتاری تمدن غرب است، از موارد دیگری است که حتی بارها شرکت کنندگان آن را به عنوان هدف خود از شرکت در مسابقه معرفی کرده‌اند. متاسفانه در این برنامه مدام الگوهای تربیتی به والدین و الگوهای رفتاری به جوانان عرضه می‌شود که می‌توان آن‌ها را ترویج مکروه دانست! روزگاری حافظ خردسال قرآن کریم (محمدحسین طباطبایی) الگویی بود که به خانواده‌ها عرضه می‌شد ولی حالا... 📍در کل می‌توان را نوعی از سرگرمی غربی دانست که در راستای تضعیف فرهنگ ایرانی و اسلامی است، یک سرگرمی غفلت‌آور و لغو که با محور قرار دادن شهوت دیده شدن در انسان، ترویج مکروه می‌کند و شیوه ارزش‌گذاری و ذائقه‌سازی آن کاملا منطبق بر است، چیزی که من اسم آن را می گذارم! 🔰فرازی از دعای بیستم صحیفه ی سجادیه: 《وَاكْفِنى ما يَشْغَلُنِى الاْاهْتِمامُ بِهِ، وَاسْتَعْمِلْنى بِما تَسْئَلُنى غَداً عَنْهُ، وَاسْتَفْرِغْ اَيّامى فيما خَلَقْتَنى لَهُ: مرا از هرکار که پرداختن به آن از پرداختنم به تو باز می‌دارد، بی‌نیاز گردان و به کاری برگُمار که در روز باز پسین از من خواهی و روزهای عمر مرا در کاری که مرا برای آن آفریده‌ای مصروف دار》 ✍ 📲 @savaderesanei
🚦 ؛ آغازی بر یک ظهور و سقوط 🔸فرضیه‌ای از سوی برخی اساتید و کارشناسان مطرح شده است مبنی بر اینکه اشاعه‌ی بیماری کرونا در جهان، می‌تواند موجب عبور ملت‌ها از نظم فعلی تمدنی به‌سمت حکمرانیِ بلامنازع مجازی شود. بشری که بالاجبار در این ایام لذت زندگی و گذران وقت در را چشیده است، آیا به راحتی آن را رها می‌کند و به تعادل قبل از کرونا برمی‌گردد؟! 🔸اگر فضای مجازی را نقطه اوج تاریخ تمدن فرآیندهای ارتباطی غرب بدانیم، صحت فرضیه‌ی مطرح شده به معنی بهینه شدن مدرنیته و تمدن غرب بر بستر فضای مجازی به عنوان شاهرگ نوین ارتباطاتی بشر خواهد بود. بنابراین در نتیجه‌ی این تحول در نظام ارتباطاتی، قطعا باید در عالم در انتظار تحولات گسترده در سایر نظامات اجتماعی باشیم که قطعا این تحولات در تضادی عمیق با تمدن نوین اسلامی خواهد بود. 🔸اما در رد این فرضیه باید گفت، بشر در دوران پیش از ابتلای جهانی به کرونا، لذت زیست در فضای مجازی و امکانات گسترده‌ی آن را چشیده بود و در این شرایط کرونایی، به اضطرار ساعات زیست در این عالم مجازی و گستره‌ی ساکنان آن بیشتر شده است. مسیری که بدون کرونا هم تدریجا در حال طی شدن بوده. اتفاقا اجباری بودن و افراط در زیست در عالم مجازی و دفعتا محدود شدن گسترده‌ی ارتباطات حقیقی و بینافردی، برای بسیاری از انسان‌ها تجربه‌ای تلخ، خسته‌کننده و آزاردهنده بوده است که در نتیجه‌ی آن، جوامعی شبیه ایران که همچون غربی‌ها فردگرا نیستند، بیش از پیش در آرزوی چشیدن دوباره‌ی لذت ارتباطات حقیقی و زیست اجتماعی خود هستند. 🔸گاهی محدودیت موقت در استفاده از نعمت‌های بدیهی موجب می‌شود تا در ادامه بیشتر قدر آن‌ها را بدانیم. شاید یکی از جنبه‌های مهم این ابتلای جهانی، تلنگری تربیتی از سوی خداوند برای داعیه‌داران تمدن‌سازی نوین اسلامی و منتظران ظهور منجی بشریت باشد تا حقیقتا به ظرفیت گسترده‌ای که تاکنون در اختیار آن‌ها بوده پی‌ببرند و با آگاهی از غفلتی که صورت گرفته، علاوه بر تلاش گسترده برای تسخیر تکنولوژی و استفاده از فرصت‌های آن، بسیار بیش از پیش قدر مسجد، هیئت، حرم‌های اهل بیت علیهم السلام، اربعین، راهیان نور، آئین‌های دینی مانند اعتکاف، گعده‌های دوستانه، ارتباطات چهره به چهره با مردم و... را بدانند و حضوری به مراتب متفاوت و موثرتر از قبل داشته باشند که شاید تاکنون همین درک و حضور موثر حلقه مفقوده تمدن‌سازی ما بوده است! 🔸از طرف دیگر امروزه در شرایطی قرار داریم که بشر بیش از هر زمان دیگری به دنبال منجی می‌گردد، چیزی که بارها در غرب بسیاری از فیلم‌های آخرالزمانی هالیوود شرایط مشابه آن را به تصویر کشیدند و با تمرکز بر قوه خیال، منجی‌های پوشالی خود را به عنوان نسخه نجات‌بخش به بشریت معرفی کردند. یکی از جنبه‌های مهم این ابتلای جهانی، عیان شدن این غرب برای جهانیان به خصوص غرب‌زدگان و آمریکا‌پرستان بوده است. رویای بهشت زمینی به عنوان آرمانشهر تمدن غرب هیچگاه به این اندازه در ذهن جهانیان پریشان نشده بود که حتی رسانه‌های پرشمار و پرقدرت آن‌ها نیز توان بزک کردن این جسم محتضر تمدن غرب را ندارند و در این مقطع به ناچار از ترس از دست دادن مخاطبی که آشکارا شاهد فروریختن آرمان‌های پوشالی خود است، هم‌صدا با بسیاری از کارشناسان بر طبل ناتوانی تمدنی می‌کوبند که خود را در قله‌ی تجربه و پیشرفت بشری می‌داند! 🔸در نقطه مقابل اما داستان قدری متفاوت است. جوامع اسلامی مانند ایران با تعطیلی مساجد، حرم‌ها و اماکن متبرکه و لغو آئین‌های دینی و ملی به ظاهر با محدودیت‌های اساسی مواجه شده‌اند. اما به برکت عیان شدن ناتوانی قدرت‌های جهانی در رفع نیاز بشریت و قطع امید از کمک‌های آن‌ها، تفکری و که پایه‌های اصلی تمدن نوین اسلامی هستند در جامعه حاکم شده است و بذر معنویت را در دل‌ها کاشته که در دوران پسا‌کرونا باید به دنبال برداشت محصول آن باشیم. 📍کلام آخر آنکه مردم ایران، تحت تمام این فشارها و محدودیت‌های کرونایی، نه تنها از تعطیلی اماکن و آئینی‌های دینی و ملی و قطع ارتباطات خانوادگی و حضوری با اقوام و آشنایان خود خوشحال نیستند و نسبت به آرمان‌های خود دچار ناامیدی نشده‌اند، بلکه بیشتر از قبل تشنه‌ی تحقق آرمان ظهور و ارتباطات و آئین‌های خود هستند و درک بهتری از تفاوت کیفیت برقراری ارتباط در فضای مجازی و حقیقی دارند. در حالی که کشتی جوامع غربی در نقطه‌ای از تاریخ خود قرار دارد که ساکنان آن با ناامیدی از تحقق وعده‌ی رسیدن به ساحل خوشبختی با رهبران فعلی خود، در انتظار هستند... 📍دوران پساکرونا می‌تواند نقطه شروع تمدن غرب و نقطه شروع و بروز تمدن نوین اسلامی برای جهانیان باشد، انشاءالله. ✍️ 📲 @savaderesanei
🚦جرات برای تغییر؛ راه برون‌رفت از بحران رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران 📍هم‌زمانی فوت با ایام اربعین منجر شد تا به‌طور کامل در جریال حواشی و اخبار پیرامون آن قرار نگیرم، لذا به تحلیل رسانه‌ای آن نمی‌پردازم. 🔸اما فارغ از اعلام موافقت یا مخالفتم با و شیوه‌های مقابله با بی‌حجابی و...، تحلیل و بررسی حوادث مشابه نشان دهنده‌ی این اصل غیرقابل انکار است که وقتی معاندین داخلی و خارجی همراه با رسانه‌های مرتبط، نقطه ثقل فعالیت خود را مبتنی بر استفاده از تکنیک‌های عملیات روانی قرار می‌دهند، صرفا تکیه و اصرار ما بر استدلال و بیان واقعیت (آن هم پس از شکل‌گیری روایت غالب و اصلی از سوی رسانه‌های معاند) نمی‌تواند راهگشا باشد؛ همانطور که در اکثر حوادث و مسائل یک دهه اخیر، جنگ شناختی_رسانه‌ای را به دشمن باخته‌ایم. به نظرم زمان آن رسیده است که نظام قدری جرات به خرج دهد و در موارد زیر، اقدامات انقلابی و موثری (نه صوری) صورت دهد: 🔹بازنگری جدی در شیوه‌های قهری مقابله با مردم تا کاهش به حداقل برسد 🔹آموزش به‌روز، دقیق، مفصل و مستمر به مسئولین و اصحاب رسانه‌ پیرامون تحلیل پیام، اقتضائات جنگ شناختی، تکنیک‌های اقناع، تکنیک‌های عملیات‌ روانی و... (قطعا برای این منظور، سوار شدن بر موج آموزش‌های رایج و سطحی سواد رسانه‌ای و مجازی راهگشا نخواهد بود و نیاز به طراحی‌های جدید و عمیق دارد) 🔹بازنگری جدی در شیوه‌های پوشش خبری رسانه‌های رسمی کشور از حوادث و مسائل روز 🔹تغییر سازوکار تعامل نهادهای نظارتی و امنیتی با رسانه‌ها و اعطای به آنها (همراه با پذیرش خطاهای احتمالی رسانه‌ها به دلیل سرعت در پوشش اخبار) که یکی از مهمترین عوامل در خلق در شرایط وقوع بحران است 🔹ایجاد قرارگاه واکنش‌سریع رسانه‌ای به‌مثابه قوه عاقله نظام در راهبری و تنظیم‌گری رسانه‌های رسمی کشور در شرایط بحران 🔹استفاده از شیوه‌های عملیات روانی و خلق تکنیک‌های جدید در جنگ شناختی با دشمن؛ همراه با حفظ اخلاق اسلامی 🔹 و... ✍ 📲 @savaderesanei
🚦 🔸علی‌رغم آنکه نقدهای جدی و عمیق تمدنی به دارم و اساسا آن را یکی از بازوهای اصلی مولفه‌ی نمایشی‌شدن و نمایشی‌کردن همه‌چیز در جهان مدرن می‌دانم؛ علی‌رغم استاندارهای دوگانه آن در مواجهه با مسائل مختلف که همواره در راستای تامین منافع غرب است (مانند حذف اسم و عکس حاج قاسم)؛ علی‌رغم موثر دانستن آن در ترویج فساد و فحشا؛ علی‌رغم همه‌ی تحلیل‌های برخی کارشناسان که معمولا رویکردی امنیتی و تهدیدمحور به رسانه‌ها و به خصوص پیام‌رسان‌های اجتماعی خارجی دارند و علی‌رغم بسیاری از نکات منفی دیگری که به اینستاگرام نسبت می‌دهند، باید عرض کنم که سال‌ها از موعد فیلتر کردن آن گذشته و دیگر دیر شده و تداوم فیلترینگ آن اشتباه است، همانطور که معتقدم سالهاست در تداوم فیلترینگ نیز دچار اشتباه شده‌ایم! فیلترینگ اینستاگرام باید به عنوان امری پیشینی انجام می‌شد نه در زمانی که زندگی بیش از نیمی از مردم جامعه با آن گره خورده است! این‌گونه فرصت بود تا در این سال‌ها جایگزینی بومی، مناسب و کارآمد برای آن تدارک ببینیم 🔺ای کاش مدیران و مسئولان امنیتی_رسانه‌ای و سایر مسئولین و افراد تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز در حوزه ارتباطات و رسانه، دایره‌ی نگاه خود را قدری وسیع‌تر کنند و فارغ از قشر حزب‌اللهی برای نظرات سایر مردم نیز ارزش قائل شوند، نه آنکه گاه و بی‌گاه با پنهان شدن پشت دیوار فیلترینگ، بر ضعف‌های مدیریتی و عملکردی خود سرپوش گذارند؛ ضعف‌هایی که ریشه در عومل بسیاری دارد ازجمله: ▫️ناتوانی در رصد و آینده‌پژوهی فناوری‌های ارتباطی_رسانه‌ای و درنتیجه، عدم برنامه‌ریزی پیشینی قبل از ورود فناوری‌های نوین ▫️ناتوانی در تامین زیرساخت‌های لازم برای توسعه ارتباطات بومی و ملی ▫️درکی ناقص از مبحث ارتباطاتِ توسعه و تاکید بیش از حد بر جنبه‌های سلبی آن ▫️اختلال شناختی در درک کیفیت و عمق اکثر مردم در پیام‌رسان‌هایی چون اینستاگرام و تلگرام و تقلیل آن صرفا به بستری برای تبادل انواع محتوا ▫️اختلال شناختی در فهم ادغام دنیای حقیقی و مجازی برای بسیاری از کاربران به‌خصوص در حوزه معیشت و سرگرمی ▫️بی‌توجهی به مقاومت شدید فرهنگی مردم در قبال تصمیمات و توصیه‌های سلبی و قهری حاکمیت در راستای کانالیزه کردن مصرف رسانه‌ای آنها ▫️و... 📍مرور تاریخ مواجهه‌ سلبی جمهوری اسلامی ایران با رسانه‌ها و فناوری‌های جدید ارتباطی_رسانه‌ای در دهه‌های اخیر نیز، بهترین شاهد بر عدم موثر بودن اینگونه اقدامات است (البته فیلترینگ مقطعی یا هوشمند، مقابله با اقدامات سازمان‌یافته و شبکه‌سازی‌های معاندین علیه نظام بر بستر این رسانه‌ها امری پذیرفتنی و حتی گاهی واجب است). مانند تکفیر رادیو، ممنوعیت فروش و استفاده از دستگاه‌های ویدئو، مقابله با رایتل و امکان برقراری تماس تصویری، ممنوعیت ماهواره که تا مرحله هلی‌برن ماموران انتظامی با هلی‌کوپتر بر بام‌ برخی خانه‌های تهران جهت جمع‌آوری دیش‌های ماهواره هم پیش‌رفت! اما با همه‌ی این اقدامات سلبی که به‌خصوص در حوزه ماهواره به سخت‌ترین شکل ممکن انجام شد، شاهد رشد روز‌افزون تعداد خانواده‌های دارای ماهواره و میزان ساعت استفاده از آن بوده‌ایم و نتیجه مستقیم اقدامات قهری ج.ا.ا غالبا منجر به کاهش سرمایه اجتماعی و تشدید دوگانه مردم/نظام گردید. جالب اینکه در همان زمانی که ما مشغول مقابله با ماهواره بودیم، چیزی که مانع رشد کمی و کیفی استفاده از آن در جامعه شد، نه مواجه‌های سلبی ج.ا.ا که ورود فناوری ارتباطی_رسانه‌ای جدیدی به نام شبکه‌ها و پیام‌رسان‌های اجتماعی بوده است. و جالبتر آنکه احتمالا زمانی که ما درگیر مواجهه سلبی با امثال اینستاگرام هستیم، فناوری جدیدی مانند ما را غافلگیر می‌کند و این داستان همچنان ادامه خواهد داشت!!! (البته در زمینه‌های سلبی، تجارب موفقی هم داشته‌ایم؛ مانند فیلترینگ یوتیوب و جایگزینی آن با آپارت که به لحاظ فنی و کیفیت کاربری مناسب بوده و در زمان درست انجام شده است) 🔸در پایان باید عرض کنم، حداقل ۸۰ درصد از کاربرانی که سال‌ها لذت در اینستاگرام را چشیده‌اند، حداقل در این مقطع زمانی با زور حاکمیت و به‌واسطه فیلترینگ آن را ترک نخواهند کرد، پس لطفا برای حفظ سرمایه‌ی اجتماعی نظام هم که شده بیش از این با خواست مردم مقابله نکنید و آنها را نرنجانید! راه مقابله با اینستاگرام، فیلترینگ و فریاد زدن شعارهای انقلاب توسط مسئولین امر و وعده صیانت از کاربران نیست، بلکه باید لذت استفاده از فناوری بومی را به آنها بچشانیم، آن هم صبورانه و به شیوه‌ای هنرمندانه، نه دستوری! اگر این هنر را ندارید، لااقل از هم‌اکنون خود را برای مواجهه‌ی ایجابی با دنیای متاورس آماده کنید، شاید آنجا فرصتی برای جبران باشد! 📲 @savaderesanei