🚦انسانِ از خودگریزان در جامعهی مصرف انبوه؛
به بهانهی تبلیغ "اکستنشن تهرانی" در فضای مجازی
🔸از نظر "پییر بوردیو"، جامعهشناس فرانسوی، در دوران مدرن، "مصرف"، تنها ارضاکنندهی نیازهای بشر و پاسخی به نیازهای زیستیِ او نیست، بلکه "مصرف" به منزلهی زیست در نظامی متشکل از نشانهها، نمادها، ایدهها و ارزشهاست که بخش بزرگی از این نشانهها و ارزشها در خودِ فرایندِ مصرف، تولید میشوند.
🔸جامعهی مصرفِ انبوه، جامعهی آرمانیِ سرمایهداریِ متاخر بوده و دستیابی به این مدینهی فاضله جز از طریق جایگزینی "مِیل"های کاذب با "نیاز"های واقعیِ انسان امکانپذیر نمیشود.
🔸 این جایگزینی نیز جز از طریق دستکاریِ نظامِ ارزشیِ انسان و وارد کردن او به دنیایی از نمادها و نشانهها و ارزشهای جدید ممکن نیست.
🔸"تبلیغات" ابزارِ ورود به این دنیای جدید و نظام ارزشی نوین است. ابزاری که تداومبخشِ روند "غفلت" از نیازهای واقعی در دنیایی واژگون است. دنیایی که در آن:
ابر و باد و مه و خورشید و فلک درکارند
تا تو نانی به کف آری و به غفلت بخوری
🔸کالاها در این نظام، به مدد تبلیغات نه تنها ارزشی فراتر از شی و منزلتی انسانی پیدا میکنند، بلکه در جایگاه پیامبری و الوهی، گاه و بیگاه آیات خود را بر پیروان خود میخوانند.
🔸just do it- nike
فقط انجامش بده(نایک)،
🔸Impossible Is Nothing- adidas
غیر ممکن وجود ندارد(آدیداس)،
🔸make.believe- sony
باورش کن(سونی)،
🔸Be more human- reebok
بیشتر انسان باش(ریباک)
🔸live the moment now-pepsi
در لحظه زندگی کن(پپسی)
🔸در الهیاتِ مصرف یکی از ویژگیهای اساسیِ انسان، "از خود بیگانگی" و "از خود گریزانی" است.
🔸 انسانِ از خودگریزانِ جامعهی مصرفِ انبوه، همواره به دنبال ترمیم و اصلاحِ خود با معیارهای ارائه شده در نظام ارزشیِ شکل گرفته توسط رسانهها و تبلیغات است.
🔸 دایرهی این اصلاح و ترمیم از چگونگیِ وضعیتِ حمل و نقل و اقامت و پوشش تا ویژگیهای طبیعیِ بدن او را در بر میگیرد.
🔸او همواره از وضعیت خود ناراضی بوده و مضطرب و افسرده به دنبال راهی برای التیام دردِ نقصانهای بیانتهای خویش است.
🔸تعجبی نیست اگر در جامعهی غیرتولیدی و مصرفِ مضاعف ایران، به طور طبیعی تمرکز پیامبرانِ مصرف بر خوانش آیات خود در حوزهی خدماتی چون کاشت و داشت و برداشت مو و زیبایی باشد.
🔸 این یادداشت کوتاه به بهانهی تبلیغ خدمات زیباییِ "اکستنشن تهرانی" نوشته شد( که آن را در لینک انتهای یادداشت میتوانید ببینید).
🔸میزان ابتذالِ موجود در این دست تبلیغات نشان از گرفتاری جامعهی ایرانی در عمیقترین و مبتذلترین لایههای نظام سرمایهداری یعنی جامعهی مصرفِ انبوهِ بدون تولید است.
🔸فرهنگ برآمده از این نظام معنایی که خود محصول مناسبات اقتصادیِ رایج در چنین جامعهای است تنها به واژگونی مفاهیمی چون زیبایی ختم نخواهد شد و این مناسبات اقتصادی تا جایگزینی تمام مفاهیم ارزشی و بنیادین انسان ایرانی پیش خواهد رفت.
✍ #کمیل_سوهانی
📲 @savaderesanei
https://www.instagram.com/p/BxuZ4PsnQoM/?igshid=12xzq5hamkc7l