مدرسه‌تـ؋ــکرونوآوری نگاه
بنا به روایتی نقطه شروع زن ایـــرانی معاصر، دوره قاجـــار است؛ دوره‌ای که به دلیل هم‌زمانی با ورود م
#برای‌مطالعه| چرا مستـــوره، چرا تاریخ اجتمـــاعی زنان عصر قاجـــار؟
▫️با توجه به مواجهـــهی جدی ایـــران با غرب در دوره قاجـــار، نظـــم و صورتبنـــدی پیشیـــن زیستِ جامعهی ایـــرانی با مســـألههای جدیای روبـــرو گشت. بسیـــاری مفاهیم از جمله پیشـــرفت و ترقی، اداره و حکـــومت، قانـــون، آزادی و عـــدالت و برابری، آموزش، زن و... در نظام معنـــایی جدیدی باز تعریف شد، به‌گونه‌ای که ادامـــهی ادراکِ نهادینه شده و ادبیـــات گفتمانی ِگذشته نبودند. درنتیجهْ، بررسی و تحلیـــلهای تاریخی از این عصـــر، امکانی را برای مقایسه شرایط و تبییـــن سهم هر کدام از مؤلفههای سنت یا تجدد در مســـائل جامعه فراهم مینماید. در این میان فهمیدن نسبتی که اســـلام با هر کدام از آنها برقـــرار میکند، در دستیابی به نظـــم جدید سازگار با فرهنگ و تاریخ انسان ایـــرانی، بسیار حائـــز اهمیت است.
▫️ در بحث «تاریـــخ اجتماعی زنان» نیز با توجه به ورود مدرنیته به ایـــران که آغازگر تغییرات جدی در زیســـت و عاملیت زنـــان ایرانی بوده، تمرکـــز بر «عصـــر قاجار» به‌عنوان نقطه شـــروع صورتبندی جدید، حائـــز اهمیت است و فضای بهتـــری را برای تبیین کنشـــگری زنان و یافتن سهم مؤلفههای اســـاسی هویت انسان ایرانی از جمله اســـلامیت، ایـــرانیت و تجـــدد در سامان جدید زندگی او فراهم خواهد آورد.
ضمن اینکه در باب مسئلهی این روزهای زن ایـــرانی و روایـــت‌های متعددی که از ســـرشت و سرنوشت او ارائه می‌شود، نیاز به مـــرور تجربیـــات زن ایرانی در ادوار گذشته داریم تا با الگـــوهای متکثر و متنوع زیست و عاملیت زن ایـــرانی در تاریخ بیشتر آشنـــا شویم و از جمـــود و تنگنظری در پاسخ به پرسش امـــروز رهایی یابیم.
🔻بنابراین دوره «مستـــوره» که روایتی از «پیدا و پنهان زن ایـــرانی در عصر قاجار» است، درصدد آن است تا با روایـــت زن در بافت نظـــم جنسیتی و در بستر تحـــولات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، وجـــوه ناپیدای زیست زنانه در این دوره تاریخی را بازگو کرده و به بررسی چگـــونگی تطـــورات رویکردی در توصیف مســـألهها و پاسخهایش در این دوره بپردازد.
لذا در این برنامه که دومین گام از «پرونده تاریخ اجتماعی زنان» است با یک ترسیم کلی از نظم سیـــاسی، اجتماعی و اقتصـــادی، به بررسی موضـــوعات در سه حیطه کلی فرهنـــگ، اقتصاد و سیاست و نظام مسائل ذیل آن خواهیم پرداخت و تلاش خواهیم کرد، روایتی تاریـــخی از زن ایـــرانی در عصـــر قاجـــار ارائه دهیم.
#مستوره
#زن_ایرانی
#عصر_قاجار
#تاریخ_اجتماعی_زنان
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔 @sch_negah
مدرسه‌تـ؋ــکرونوآوری نگاه
بنا به روایتی نقطه شروع زن ایـــرانی معاصر، دوره قاجـــار است؛ دوره‌ای که به دلیل هم‌زمانی با ورود م
#برای‌مطالعه| محـــاق اندیشه‌ورزی، زیر ضـــرب حادثه‌ها
یکی از آسیب‌های فضـــای اندیشه و فکری ما این است که زمـــانی با مسئله‌های عینی و واقعـــی جامعه نسبت می‌گیـــرد که تندباد حوادث شروع شده و شیب تند وقـــایع، امکان هرگونه دوراندیشـــی و عمـــق‌اندیشی را ممتنع ساخته است. در چنین شـــرایطی است که حتی اندیشمنـــدان و عمـــق‌اندیشان ما نیز برای رســـاندن دیدگـــاه‌های خود به ناچـــار، به ورطه توئیـــت زدن و تلگـــرافی نوشتن رو می‌آورند تا بتوانند در بـــازار مکاره اظهارنظـــرهای همه‌جوری و همه‌جایی صدای خود را به جایی برســـانند و البته بر فرض رسیدن صدایـــشان، آنچه که به محـــاق می‌رود اخلاق نقادی و فرهنگ گفتـــگو و منطق اندیشـــه‌ورزی است.
نتیجه چنیـــن وضعیتی در مسئله پـــراهمیت زنـــان و خـــانواده این می‌شود که همه به‌ناچـــار به سلب و ایجـــاب طـــرح عفاف و حجابی ناگزیر می‌شوند که اساساً سقف پروازش یک‌ساله هم نیست و هیچ تصـــویری از آینـــده حجاب در ایران ۱۴۰۳ و نحوه هدایت‌گـــری حاکمیت دینی در آن نمی‌دهد، چه برسد به اینکه بخـــواهد در افق تمـــدن نوین اســـلامی پَر بکشد!
در این وضعیتِ روزمَـــرِگی و زودمَرْگی اندیشـــه‌ورزی، خبـــر طراحی و اجـــرای گام دوم #مستـــوره توسط دوستـــان خـــوش‌فکر و خوش‌سلیقه‌ی مدرسه تفکـــر و نوآوری #نـــگاه، حقیقتاً جای خوشحـــالی و شکرگزاری دارد. این دوره که روایتـــی از «پیدا و پنهان زن ایـــرانی در عصر قاجار» است، درصدد آن است تا با روایـــت زن در بافت نظـــم جنسیتی و در بستر تحـــولات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، وجـــوه ناپیدای زیست زنانه در این دوره تاریخی را بازگو کرده و به بررسی چگـــونگی تطـــورات رویکردی در توصیف مســـألهها و پاسخهایش در این دوره بپردازد.
🔹ای‌کاش سیاستگـــذاران، سیاست‌ورزان و مجـــریان ما این فرمایش رهبـــری در بیانیه گام دوم را خوب فهم می کردند:
«برای برداشتن گـــام‌های استـــوار در آینده، باید گذشته را درست شنـــاخت و از تجـــربه‌ها درس گرفت؛ اگر از این راهبـــرد غفلت شود، دروغ‌ها به جای حقیقت خواهنـــد نشست و آینـــده مورد تهدیـــدهای ناشناخته قرار خواهـــد گرفت»
✍ #علی‌محمــدی
@alimohammadi1389
#مستوره
#عقلانیت_انقلابی
#تاریخ_اجتماعی_زنان
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔 @sch_negah
مدرسه‌تـ؋ــکرونوآوری نگاه
بنا به روایتی نقطه شروع زن ایـــرانی معاصر، دوره قاجـــار است؛ دوره‌ای که به دلیل هم‌زمانی با ورود م
#برای‌مطالعه | «مدرنیتــه آمد و در خورجینش سوغــات فراوان بود. از صنعت و تکنــولوژی و حکـــومت و قانون تا بینش‌ها و گرایش‌های جدید به انســـان و دنیا. آدم‌ها دور آن جمـــع می‌شدند و هرکس متناسب با حال مـــزاجی و مــذاقی، چیزی برمی‌گرفت. زن اما در پستــوی زیست‌گــاه ایـــرانی بود و دستش از سوغــات مدرنیته کوتـــاه.
مدرنیته برای این زن در پستــو و نادیده‌انگاشته شده هم چیـــزی در توبه‌توی آورده‌هایش، پنهـــان کرده بود؛ سوغاتی از جنس «آگـــاهی و خبـــر» که شد ســـرآغاز برون‌رفت از ضعیفه‌گی. پنـــداری آیینه‌ای به دست زن ایـــرانی رسید که ناگهان با دیدن خودش در آینه سوغـــات غــرب، به درکی تازه از زنـــانگی و انســانیت خویش رسید و این ســرآغاز تغییر بود.»
این روایت تحقیـــرآمیز جهـــان مدرن است از زن جهان ســـوم، که اکنون فقط زن ایـــرانی‌اش در قاب بررسی ماست.
از آنجا که به قول حافظ، نـــوآوری و انداختن طرحـــی نو، در گـــرو شکافتن سقف فلک است، ما در خود همین روایت جهـــان مدرن شک کردیم که این شک ســرآغاز امکان شکافتن سقف کلیشـــه‌هاست.
درنتیجه سوال‌ها یک‌به‌یک گل کردند:
❓آیا زن در تاریخ معاصـــر ایران که هم‌زمان با آمدن کاروان مدرنیته از غـــرب است، مستـــوره‌ای پستو‌نشین و ضعیفه‌ای فاقد هرگونه اثرگذاری سیاسی-اجتماعی است؟
❓آیا در این تغییـــر بزرگ، فقط آیینه‌ی سوغات غرب مؤثر است یا آنکه می‌توان سهمی برای سنت ایرانی-اســـلامی هم درنظر گرفت تا زن در آن آینه هم به تماشای خود نشسته و برای تغییر متنـــاسب با فرهنگ و هویت خویش قدم بردارد؟
❓آیا زن امــروز امتـــداد همان زن عصـــر قجر است که راه برون‌رفت از وضعیت نامطلوبش نسخه‌ای باشد در چنگ جهان مـــدرن؟
❓ آیا در دوره‌ی قاجـــار که اولین کاروان تجدد از غرب رسید، می‌توان روزنه‌هایی یافت که از طریق آن به الگـــوهایی متنوع و فراوان از زندگی زن ایـــرانی رسید و آن را برای امـــروز به‌روزرسانی کرد؟
برای یافتن پاسخ، ناگزیر باید زانوی شاگـــردی زد و از اهل فن شنید.
✍ #سیدمیثم‌میرتاج‌الدینی
#مستوره
#عصرقاجار
#تاریخ_اجتماعی_زنان
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔 @sch_negah
||| مسـ‌تــ‌ورهــ
#بــرش‌کتـــاب| سمیــه‌سادات شفیعی
اساسـاً زیست‌جهان زن ایــرانی در ســراسر تاریخ هرگــز تحت شرایط حقــوقی غیرانسانی، آنگــونه که زن اروپــایی در دوران پیشــامدرن آن را تجــربه کرده، نبوده است. زیرا او از ابتــدای تاریــخ ایــران تا امــروز، دارای حق مالکیت فــردی بوده و هیــچ‌گاه مانند زنــان اروپایی در دوران پیشـامدرن در زمره امــوال همســر خود و تحت مالکیت او نبوده است.
حتی در دوران مــدرن نیز زنــان ایرانی می‌توانند پس‌از ازدواج نام‌خانوادگی خود را حفظ کنند؛ درحالی‌که زنــان غربی پس‌از ازدواج، نام‌خانوادگی خود را از دست می‌دهند و ناچار به استفــاده از نام‌خانوادگی همسـر خود می‌شوند.
گاهی زن ایــرانی شرایط دشواری را در طول تاریخ تجــربه کرده‌است ولی این دشواری شرایط هیچ‌گــاه در حد نادیده انگــاشته شدن او به‌عنوان یک انسـان مستقل نبوده است.
برشی از کتاب «تاریخ اجتماعی زنان در عصر قاجار»
مسـ‌تــ‌ورهــ
#مستوره
#تاریخ_اجتماعی_زنان
#زیست_جهان_زن_ایرانی
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔 @sch_negah
||| مسـ‌تــ‌ورهــ
#بــرش‌کتـــاب| آتنــا غــلام‌نیارمی
با مـــرور دقیق و نگــاهی انتقــادی اما بدون تعصب به منابع و اسنـــاد بجا مانده تاریخی درباره ایــران، این نتیجه حاصل می‌گــردد که این برداشت عمــومی و کلیشـه‌ای که امــروز نسبت به مکــانی مبهم و جنجالی به‌نام حرم‌ســرا در دربار شاهــان ایــرانی وجود دارد، تصویــری مخدوش و جنسیت‌زده است که در بافت فرهنـگی اروپایی ساخته‌شده و منعکس‌کننده انگــاره ذهنی اروپاییان درباره‌ی این مکان است که از منظــر آنان نمود استبداد و بربریت شرقی است.
می‌توان ادعا کرد تصــویر نادرست و اغراق‌آمیــزی که از حرم‌ســرا در دربارهای ایــرانی در اذهان جهانی شکل‌گرفته است، ریشه در تفکــرات خشک و رادیـکال برخی غربی‌های ایــران ستیز دارد که تا امروز نیز تداوم داشته است.
این ادعا هرگــز به معنای دفــاع از موجودیت فضایی به نام حرم‌ســرا نیست؛ چه اگر با نگاهی انتقــادی به آن نگریسته شود، کژکارکــردها و کنش‌های غیــراخلاقی نیز در آن وجود دارد. حتی این ادعا به‌معنای تأیید سبک زندگی زنــان در این مکان نیست.
اما می‌توان از زاویه دیگری به آن نگـــاه کرد و با در نظر گرفتن شرایط سیــاسی و اجتماعی هر دوره کارکردهای احتمالاً سودمند آن را نیز بازیابی کرد.
برشی از کتاب تاریخ اجتماعی زنان در عصر قاجار، مقاله‌ی «نهاد شبستان در عصر قاجار»
مسـ‌تــ‌ورهــ
#مستوره
#تاریخ_اجتماعی_زنان
#زیست_جهان_زن_ایرانی
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔 @sch_negah
||| مسـ‌تــ‌ورهــ
#بــرش‌کتـــاب| بشــری دلریــش
در سال ۱۲۶۹ هـ.ش ناصرالدین‌شاه قاجــار و درباریان وقت، امتیــاز دخانیات در تمام مملکت را به ماژور تالبوت واگـذار کردند. در ازای این تعهــدات سنگین شــرکت مذکور نیز متعهد گردید تا ضمن پرداخت ۱۵ هزار لیره، ســالانه یک‌چهارم از ســود خود را به ایــران بپردازد.
درپی عقد این معـاهده انگیزه‌های متفاوتی، قشـرهای مختلف مردم را به رهبــری روحانیت بر ضد این امتیــاز برمی‌انگیزد و طی آن، اولین حرکت مــردمی و مذهبی بر ضد سیاست‌های خائنــانه دربار ناصــری مجال ظهــور عینی می‌یابد.
زنان نیز از آغــاز تا پایان این مبــارزه، فعالانه در صحنه‌های مختلف حضور داشتند. به‌گونه‌ای که وقتی خبــر می‌رسد شــاه به میــرزای آشتیانی اتمام حجت کرده‌است که یا باید در ملأ عام قلیــان بکشد و یا از ایــران خارج شود و به عتبات برود، زنــان پیشاپیش مــردان به اعتــراض علیه حکومت می‌پردازند.
انبوه زنــان در سنگلج (محل استقرار میرزای آشتیانی) جمع می‌شوند و ضمن اعلام حمایت از استمــرار مبارزه، بدون حمایتی ازسوی مردان، اقدام به بستن بــازار می‌کنند. آنان در این کار آن‌چنان دقت و وسواسی به خرج می‌دهند که بنا به گفته‌ای، «هر دکــان را گشوده دیدند، خواهی نخواهی بستند. تا به‌جایی که در تمامی بــازار شهر به این عظمت، یک باب دکان دیگر گشــوده نماند.»
برشی از کتاب «زن در دوره قاجار»
مسـ‌تــ‌ورهــ
#مستوره
#تاریخ_اجتماعی_زنان
#زیست_جهان_زن_ایرانی
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔 @sch_negah
19.33M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#برای‌دیدن
بخشی از نماهنگ «همیشه پیشــرو»
بیانات رهبری در پیشتــازی زن ایــرانی در عرصه‌های سیاسی_اجتماعی تاریخ معاصــر
🔰برنامه تلوزیونی #علامت
▫️ @alamaat_tv2
#مستوره
#زن_ایرانی
#تاریخ_اجتماعی_زنان
✨آگـاهـے بـــراے سامـــانے دیگــر✨
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔️ @sch_negah