بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع : فلسفه تغییر قبله
✍مقدمه :
به مناسبت سالروز تغییر قبله از بیت المقدس به سمت کعبه،مقاله زیر به عنوان حکمتهای تغییر قبله، طبق منابع دین إرائه می گردد، البته این حکمتها منحصر به مسأله قبله نیست و می تواند، حکمت برخی دیگر از احکام اسلامی نیز باشد
1⃣کعبه اولین معبد جهانی و قدیمی ترین مرکز توحید،
«إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذی بِبَکَّةَ مُبارَکًا وَ هُدًی لِلْعالَمینَ؛ در حقیقت نخستین خانهای که برای مردم نهاده شده همان است که در مکه است و مبارک و برای جهانیان هدایت است.»
لکن به خاطر مصالحی در ابتدای طلوع خورشید اسلام به طور موقت بیت المقدس به عنوان قبله مسلمین قرار می گیرد
2⃣ آزمایش الهی
«وَ ما جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتی کُنْتَ عَلَیْها إِلاّ لِنَعْلَمَ مَنْ یَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ یَنْقَلِبُ عَلی عَقِبَیْهِ؛ ما آن قبله ای را که قبلا بر آن بودی (بیت المقدس)، تنها برای این قرار دادیم که افرادی که از رسول خدا پیروی می کنند، از آنها که به جاهلیت باز می گردند باز شناخته شوند. در روایتی از امام عسکری(ع) نیز این فلسفه بیان شده است: «مردم مکه هوای قبله شدن کعبه را داشتند و خداوند با قبله قرار دادن بیت المقدس امتحانشان کرد تا معلوم شود چه کسی برخلاف هوای نفس خود، رسول خدا را پیروی می کند.
3⃣ شائبه بت پرستی
کعبه در آن زمان کانون بتهای مشرکان بود، در حالی که مهم ترین و اولین پیمان دین اسلام مبارزه با بت پرستی و دعوت به پرستش خدای یگانه بود، لذا به مسلمانان دستور داده شد، موقتا به سوی بیت المقدس -پایگاه دین توحیدی و معتقدان به توحید- نماز گزارند تا از شائبه هر گونه توجه به بت ها مبرا باشند و به این ترتیب صفوف خود را از مشرکین جدا سازند و روح تسلیم مطلق در برابر فرمان حق و توحید را در وجود خود نهادینه کنند
4⃣ حکم موقت(منسوخه)
به هر حال حکم قبله قرار گرفتن بیت المقدس از احکام موقتی بود که با تمام شدن مصالح موقتش آن حکم نیز به پایان رسید و لذا پیامبر(ص) انتظار می کشید که فرمان تغییر قبله صادر شد تا این که در نیمه رجب سال دوم هجری دستور تغییر قبله نازل شد: «قَدْ نَری تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّماءِ فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها؛ نگاه های انتظار آمیز تو را به سوی آسمان (برای تغییر قبله) می بینم، اکنون تو را به سوی قبله ای که از آن خشنود باشی باز می گردانیم.»از این آیه استفاده می شود که بیت المقدس قبله موقت مسلمان ها بوده است که پیامبر(ص) انتظار پایان یافتن آن را می کشید.
5⃣مسدود شدن زبان مخالفان
قرآن کریم یکی از رازهای بزرگ تغییر قبله را اتمام حجت بر مخالفین اسلام ذکر می کند: «لِئَلاّ یَکُونَ لِلنّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّةٌ»؛ یکی از مفسران در توضیح این آیه می فرماید: «اگر قبله تغییر نمی یافت -قطع نظر از مصالح که در تغییر قبله بود و به آن اشاره شد- زبان مخالفان بر روی مسلمانان باز می شد، از یک طرف یهود می گفتند ما در «تورات» خوانده ایم نشانه این پیامبر نماز خواندن به دو قبله است و این علامت در او نیست و از سوی دیگر مشرکان ایراد می کردند که او برای احیای آئین ابراهیم آمده است پس چرا خانه کعبه را که نخستین خانه توحید است فراموش کرده است، در این جا تغییر قبله زبان هر دو را بست.»
6⃣روشن شدن مرزهای اعتقادی و استقلال دین اسلام
در زمان پیامبر اکرم (ص) پیروان همه ادیان الهی به بیتالمقدس توجه داشتند اما لجاجت و آزار یهودیان و انکار رسالت آن حضرت، رسول اکرم (ص) را بر آن داشت تا علاوه بر تفاوتهای آیین دین اسلام با یهودیت و مسیحیت، چه در قلمرو جهانشناسی و چه احکام عملی، مسلمانان را بهعنوان امتی مستقل از یهودیان، معرفی کند و روی خود را از قبله آنان ـ که نشانه سوءاستفادههای تبلیغاتیشان بود ـ بگرداند؛ همچنان که خداوند میفرماید: «ما به هر سو گردانیدن رؤیت در آسمان را میبینیم»
7⃣تجدیدخاطره مبارزه باشرک
نمازی که رو بهسوی کعبه اقامه میشود، باعث تجدید خاطره ایثارگری و شرک ستیزی حضرت ابراهیم خلیل (ع) است، تا بدینوسیله تنفر از کفر و شرک پیوسته در دلها زنده بماند و مسلمانان لحظهای از ابراز نفرت و برائت از کافران و مشرکان غافل نباشند.
8⃣تأکیدی بر این است که اسلام، یگانه آیین برگزیده پس از ارسال آخرین فرستاده و نیز سمبل بازگشت همه انسانها در هر جا و مکانی بهسوی خداست.
9⃣ انتخاب اوّلیّه بیتالمقدّس به عنوان قبله، به منظور جلب افكار یهود و همراهى آنان بوده است و آنگاه كه مسلمانان خود قدرت و توانایى پیدا كردند، دیگر به این كار نیاز نبود
اللّهم صلّ علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#قبله
کانال مطالب تولید شده توسط حمید اکبری پاسخگوی حرم رضوی
https://eitaa.com/serathamed
قم مقدسه 1401/11/19
هدایت شده از معیار(صراط الحمید)
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع : فلسفه تغییر قبله
✍مقدمه :
به مناسبت سالروز تغییر قبله از بیت المقدس به سمت کعبه،مقاله زیر به عنوان حکمتهای تغییر قبله، طبق منابع دین إرائه می گردد، البته این حکمتها منحصر به مسأله قبله نیست و می تواند، حکمت برخی دیگر از احکام اسلامی نیز باشد
1⃣کعبه اولین معبد جهانی و قدیمی ترین مرکز توحید،
«إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذی بِبَکَّةَ مُبارَکًا وَ هُدًی لِلْعالَمینَ؛ در حقیقت نخستین خانهای که برای مردم نهاده شده همان است که در مکه است و مبارک و برای جهانیان هدایت است.»
لکن به خاطر مصالحی در ابتدای طلوع خورشید اسلام به طور موقت بیت المقدس به عنوان قبله مسلمین قرار می گیرد
2⃣ آزمایش الهی
«وَ ما جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتی کُنْتَ عَلَیْها إِلاّ لِنَعْلَمَ مَنْ یَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ یَنْقَلِبُ عَلی عَقِبَیْهِ؛ ما آن قبله ای را که قبلا بر آن بودی (بیت المقدس)، تنها برای این قرار دادیم که افرادی که از رسول خدا پیروی می کنند، از آنها که به جاهلیت باز می گردند باز شناخته شوند. در روایتی از امام عسکری(ع) نیز این فلسفه بیان شده است: «مردم مکه هوای قبله شدن کعبه را داشتند و خداوند با قبله قرار دادن بیت المقدس امتحانشان کرد تا معلوم شود چه کسی برخلاف هوای نفس خود، رسول خدا را پیروی می کند.
3⃣ شائبه بت پرستی
کعبه در آن زمان کانون بتهای مشرکان بود، در حالی که مهم ترین و اولین پیمان دین اسلام مبارزه با بت پرستی و دعوت به پرستش خدای یگانه بود، لذا به مسلمانان دستور داده شد، موقتا به سوی بیت المقدس -پایگاه دین توحیدی و معتقدان به توحید- نماز گزارند تا از شائبه هر گونه توجه به بت ها مبرا باشند و به این ترتیب صفوف خود را از مشرکین جدا سازند و روح تسلیم مطلق در برابر فرمان حق و توحید را در وجود خود نهادینه کنند
4⃣ حکم موقت(منسوخه)
به هر حال حکم قبله قرار گرفتن بیت المقدس از احکام موقتی بود که با تمام شدن مصالح موقتش آن حکم نیز به پایان رسید و لذا پیامبر(ص) انتظار می کشید که فرمان تغییر قبله صادر شد تا این که در نیمه رجب سال دوم هجری دستور تغییر قبله نازل شد: «قَدْ نَری تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّماءِ فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها؛ نگاه های انتظار آمیز تو را به سوی آسمان (برای تغییر قبله) می بینم، اکنون تو را به سوی قبله ای که از آن خشنود باشی باز می گردانیم.»از این آیه استفاده می شود که بیت المقدس قبله موقت مسلمان ها بوده است که پیامبر(ص) انتظار پایان یافتن آن را می کشید.
5⃣مسدود شدن زبان مخالفان
قرآن کریم یکی از رازهای بزرگ تغییر قبله را اتمام حجت بر مخالفین اسلام ذکر می کند: «لِئَلاّ یَکُونَ لِلنّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّةٌ»؛ یکی از مفسران در توضیح این آیه می فرماید: «اگر قبله تغییر نمی یافت -قطع نظر از مصالح که در تغییر قبله بود و به آن اشاره شد- زبان مخالفان بر روی مسلمانان باز می شد، از یک طرف یهود می گفتند ما در «تورات» خوانده ایم نشانه این پیامبر نماز خواندن به دو قبله است و این علامت در او نیست و از سوی دیگر مشرکان ایراد می کردند که او برای احیای آئین ابراهیم آمده است پس چرا خانه کعبه را که نخستین خانه توحید است فراموش کرده است، در این جا تغییر قبله زبان هر دو را بست.»
6⃣روشن شدن مرزهای اعتقادی و استقلال دین اسلام
در زمان پیامبر اکرم (ص) پیروان همه ادیان الهی به بیتالمقدس توجه داشتند اما لجاجت و آزار یهودیان و انکار رسالت آن حضرت، رسول اکرم (ص) را بر آن داشت تا علاوه بر تفاوتهای آیین دین اسلام با یهودیت و مسیحیت، چه در قلمرو جهانشناسی و چه احکام عملی، مسلمانان را بهعنوان امتی مستقل از یهودیان، معرفی کند و روی خود را از قبله آنان ـ که نشانه سوءاستفادههای تبلیغاتیشان بود ـ بگرداند؛ همچنان که خداوند میفرماید: «ما به هر سو گردانیدن رؤیت در آسمان را میبینیم»
7⃣تجدیدخاطره مبارزه باشرک
نمازی که رو بهسوی کعبه اقامه میشود، باعث تجدید خاطره ایثارگری و شرک ستیزی حضرت ابراهیم خلیل (ع) است، تا بدینوسیله تنفر از کفر و شرک پیوسته در دلها زنده بماند و مسلمانان لحظهای از ابراز نفرت و برائت از کافران و مشرکان غافل نباشند.
8⃣تأکیدی بر این است که اسلام، یگانه آیین برگزیده پس از ارسال آخرین فرستاده و نیز سمبل بازگشت همه انسانها در هر جا و مکانی بهسوی خداست.
9⃣ انتخاب اوّلیّه بیتالمقدّس به عنوان قبله، به منظور جلب افكار یهود و همراهى آنان بوده است و آنگاه كه مسلمانان خود قدرت و توانایى پیدا كردند، دیگر به این كار نیاز نبود
اللّهم صلّ علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#قبله
کانال مطالب تولید شده توسط حمید اکبری پاسخگوی حرم رضوی
https://eitaa.com/serathamed
قم مقدسه 1401/11/19