موضوع:معیارمشاورخوب؟
✍مقدمه :
به مناسبت روز شوراها، و روز روانشناس،بایسته است از نگاه دین بررسی شود که با چه افرادی مشورت نکنیم؟
چرا که اعتماد به هر شورا و مشاوری چه بسا، مشکل دو چندان خواهد شد
1⃣ دروغگو:
قال امیرالمومنین علیه السلام لاتَستَشِرِ الكَذّابَ فَإِنَّهُ كَالسَّرابِ يُقَرِّبُ عَلَيكَ البَعيدَ و يُبَعِّدُ عَلَيكَ القَريبَ؛
با دروغگو مشورت نكن، چون دروغگو، مانند سراب ، دور را در نظرت نزديك نشان مى دهد و نزديك را دور.
غررالحکم ص442
2⃣ خائن:
«پیامبرصلی‌الله علیه و آله:
المُستشارُ مُؤتَمنٌ.
كسی كه با او مشورت می‌كنند باید شخص امین و با صداقت باشد. (الشهاب فی‌اَلحِكمِ و الآداب، ص ٥٦)
3⃣ بی تقوا :
«امام باقر(علیه‌السلام)»:
اِستَشِرْ فی اَمرِكَ الّذینَ یَخشَونَ اللهَ.
در امور خودت با افراد خداشناس، کسانی که از خدا می‌ترسند مشورت کن. (تحف‌العقول، ص ٣٠٢)
4⃣ جاهل:
«امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
مُشاوَرَةُ الجاهِلِ المُشفِقِ خَطَرٌ.
مشورت کردن با آدم دلسوز ولی جاهل و نادان برای انسان خطراتی دارد. (غرر، ص ١٨٣)
5⃣ نوجوان(بی تجربه):
«امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
رَأیُ الشّیخِ أَحَبُّ اِلیَّ مِن جَلَدِ الغُلامِ.
رأی و نظر یک آدم کهنسال در نزد من از صلابت و توانمندی یک جوان مطلوب‌تر است. (نهج‌البلاغه، کلمة ٨٦)
«اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:
أفضَلُ مَن شاوَرتَ ذوالتجارِبِ.
بهترين افراد مشاور براي تو اشخاص باتجربه هستند. (فهرست‌غرر، ص ۱۸۳)
6⃣ ترسو:
«امام رضا(علیه‌السلام)»:
لاتُشاوِرْ جَباناً فَاِنَّهُ یُضَیِّقُ عَلیكَ المَخرَجَ وَ لاتُشاوِرِالبَخیلَ فَاِنَّه یَقصُرُ بِكَ عَن غایَتِكَ.
با آدم‌های ترسو و بخیل هیچ‌وقت مشورت نکن. آدم ترسو حَلّ مُعضلات را برایت مشکل می‌گیرد و آدم بخیل تو را از هدفت باز می‌دارد. (مواعظ صدوق، ص ١٠٩)
7⃣ بخیل:
پایان حدیث قبل
8⃣ غیر متخصص:
«امام صادق(علیه‌السلام)»:
المَشوَرةُ لاتكونُ اِلاّ بِحدودِها فَمَن عَرفَها بِحدوُدِها، وَ اِلاّ كانَت مَضَرَّتُها علی‌المُستَشیرِ اَكثرَ مِن مَنفَعَتِها!
مشورت کردن، شرایط و حدودی دارد، مشاوری که با شرایط آن آشنا باشد نتیجة مثبت و مطلوبی خواهد داشت وگرنه ضرر آن برای مشورت‌خواه بیش از منفعتش خواهد بود! (بحار، ج ٧٥، ص ١٠٦
9⃣ حریص:
«پیامبرصلی‌الله علیه و آله:
لاتُشاوِرْ حریصاً فَاِنّهُ یُزَیِّنُ لَكَ شَرَّ هُما.
(در کارهای خود) با آدم حریص و طمّاع مشورت مکن. او به جای برترین نظریات بدترین آن‌ها را برایت زیبا و مطلوب جلوه می‌دهد.(بحار،ج٧٥،ص٩٩)
🔟 بدخواه:(منفعت و مصلحت مشورت خواه را در نظر نگیرد خودخواه باشد نه خیر خواه)امام موسی‌بن‌جعفرعلیه السلام
مُشاوَرَةُ العاقِلِ النّاصِحِ یُمنٌ وَ بَرَكَةٌ وَ رُشدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ الله.
مشورت کردن با آدم خردمند و خیرخواه باعث یُمن و برکت و راه یافتن به مقصود و یک توفیق الهی است. (تحف‌العقول، ص ٤٢٠)«امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
شاوِر فی اُمورِك ممّا بَقتَضی الدّینُ مَن فیه خَمسُ خِصالٍ: عَقلٌ و عِلمٌ و تَجرِبَةٌ وَ نُصحٌ و تَقوی.
در کارهای خود به مقتضای دستورات دینی با کسی مشورت کن که دارای این پنج خصلت باشد: عقل سلیم، علم و بینش، تجربه، حسّ خیرخواهی و تقوی. (مواعظ عددیه، ص ١٦٢)
1⃣1⃣عدم دور اندیشی:
خَيرُ مَن شاوَرتَ ذَوُوا النُّهى وَالعِلمِ و َاولُو التَّجارِبِ و َالحَزمِ؛
بهترين كسى كه با او مشورت كنى كسى است كه صاحب عقل و علم و تجربه ها و دورانديشى باشد.
شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم ج3، ص428، ح4990
2⃣1⃣ کسی که مورد تأییدتو نباشد:
قال الصّادِقُ عليه السلام : لا تُشاوِرْ مَن لا يُصَدِّقُهُ عَقلُكَ ، و إن كانَ مَشهورا بالعَقلِ و الوَرَعِ .امام صادق عليه السلام : با كسى كه انديشه ات او را قبول ندارد، مشورت مكن ، هر چند به خردمندى و پارسايى شهرت داشته باشد
3⃣1⃣زنان:
(در امور کلان و حکمرانی)
قال علی عليه السلام :اِیّاکَ وَ مُشاوَرَةَ النِّساءِ فَاِنَّ رَأْیَهُنَّ اِلی اَفْن، وَ عَزْمَهُنَّ اِلی وَهْن«از مشورت با زنان خودداری کن زیرا اندیشه ایشان ناتوان و اراده شان سست و ضعیف است (نامه 31نهج البلاغه)
نکته:
1_غالباچون زنان عواطف قوی تری دارند
2_گرایش به زینت در آنان بیشتر است
نتيجه : در انتخاب و مشورت جزئی و سطحی نگر عمل می کنند البته اگر زنی با علم و عقل و تجربه نظر دهد باید از مشورت او بهره مند شد و فرقی بین زن و مرد نیست
روایت به امثال عايشه می خورد که باعث جنگ جمل شد
اللّهم صلّ علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#مشاوره #شورا
لینک کانال مطالب تولید شده توسط حمید اکبری پاسخگوی حرم رضوی
https://eitaa.com/serathamed
1400/12/2قم مقدسه
موضوع:معیارمشاورخوب؟
✍مقدمه :
به مناسبت روز شوراها، و روز روانشناس،بایسته است از نگاه دین بررسی شود که با چه افرادی مشورت نکنیم؟
چرا که اعتماد به هر شورا و مشاوری چه بسا، مشکل دو چندان خواهد شد
1⃣ دروغگو:
قال امیرالمومنین علیه السلام لاتَستَشِرِ الكَذّابَ فَإِنَّهُ كَالسَّرابِ يُقَرِّبُ عَلَيكَ البَعيدَ و يُبَعِّدُ عَلَيكَ القَريبَ؛
با دروغگو مشورت نكن، چون دروغگو، مانند سراب ، دور را در نظرت نزديك نشان مى دهد و نزديك را دور.
غررالحکم ص442
2⃣خائن:
«پیامبرصلی‌الله علیه و آله:
المُستشارُ مُؤتَمنٌ.
كسی كه با او مشورت می‌كنند باید شخص امین و با صداقت باشد. (الشهاب فی‌اَلحِكمِ و الآداب، ص ٥٦)
3⃣بی تقوا :
«امام باقر(علیه‌السلام)»:
اِستَشِرْ فی اَمرِكَ الّذینَ یَخشَونَ اللهَ.
در امور خودت با افراد خداشناس، کسانی که از خدا می‌ترسند مشورت کن. (تحف‌العقول، ص ٣٠٢)
4⃣جاهل:
«امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
مُشاوَرَةُ الجاهِلِ المُشفِقِ خَطَرٌ.
مشورت کردن با آدم دلسوز ولی جاهل و نادان برای انسان خطراتی دارد. (غرر، ص ١٨٣)
5⃣نوجوان(بی تجربه) :
«امیرالمؤمنین علیه‌السلام»:
رَأیُ الشّیخِ أَحَبُّ اِلیَّ مِن جَلَدِ الغُلامِ.
رأی و نظر یک آدم کهنسال در نزد من از صلابت و توانمندی یک جوان مطلوب‌تر است. (نهج‌البلاغه، کلمة ٨٦)
«اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:
أفضَلُ مَن شاوَرتَ ذوالتجارِبِ.
بهترين افراد مشاور براي تو اشخاص باتجربه هستند. (فهرست‌غرر، ص ۱۸۳)
6⃣ترسو:
«امام رضا(علیه‌السلام)»:
لاتُشاوِرْ جَباناً فَاِنَّهُ یُضَیِّقُ عَلیكَ المَخرَجَ وَ لاتُشاوِرِالبَخیلَ فَاِنَّه یَقصُرُ بِكَ عَن غایَتِكَ.
با آدم‌های ترسو و بخیل هیچ‌وقت مشورت نکن. آدم ترسو حَلّ مُعضلات را برایت مشکل می‌گیرد و آدم بخیل تو را از هدفت باز می‌دارد. (مواعظ صدوق، ص ١٠٩)
7⃣بخیل:
پایان حدیث قبل
8⃣غیر متخصص:
«امام صادق(علیه‌السلام)»:
المَشوَرةُ لاتكونُ اِلاّ بِحدودِها فَمَن عَرفَها بِحدوُدِها، وَ اِلاّ كانَت مَضَرَّتُها علی‌المُستَشیرِ اَكثرَ مِن مَنفَعَتِها!
مشورت کردن، شرایط و حدودی دارد، مشاوری که با شرایط آن آشنا باشد نتیجة مثبت و مطلوبی خواهد داشت وگرنه ضرر آن برای مشورت‌خواه بیش از منفعتش خواهد بود! (بحار، ج ٧٥، ص ١٠٦
9⃣حریص:
«پیامبرصلی‌الله علیه و آله:
لاتُشاوِرْ حریصاً فَاِنّهُ یُزَیِّنُ لَكَ شَرَّ هُما.
(در کارهای خود) با آدم حریص و طمّاع مشورت مکن. او به جای برترین نظریات بدترین آن‌ها را برایت زیبا و مطلوب جلوه می‌دهد.(بحار،ج٧٥،ص٩٩)
🔟 بدخواه:(منفعت و مصلحت مشورت خواه را در نظر نگیرد خودخواه باشد نه خیر خواه)امام موسی‌بن‌جعفرعلیه السلام
مُشاوَرَةُ العاقِلِ النّاصِحِ یُمنٌ وَ بَرَكَةٌ وَ رُشدٌ وَ تَوفیقٌ مِنَ الله.
مشورت کردن با آدم خردمند و خیرخواه باعث یُمن و برکت و راه یافتن به مقصود و یک توفیق الهی است. (تحف‌العقول، ص ٤٢٠)«امام جعفرصادق(علیه‌السلام)»:
شاوِر فی اُمورِك ممّا بَقتَضی الدّینُ مَن فیه خَمسُ خِصالٍ: عَقلٌ و عِلمٌ و تَجرِبَةٌ وَ نُصحٌ و تَقوی.
در کارهای خود به مقتضای دستورات دینی با کسی مشورت کن که دارای این پنج خصلت باشد: عقل سلیم، علم و بینش، تجربه، حسّ خیرخواهی و تقوی. (مواعظ عددیه، ص ١٦٢)
1⃣1⃣عدم دور اندیشی:
خَيرُ مَن شاوَرتَ ذَوُوا النُّهى وَالعِلمِ و َاولُو التَّجارِبِ و َالحَزمِ؛
بهترين كسى كه با او مشورت كنى كسى است كه صاحب عقل و علم و تجربه ها و دورانديشى باشد.
شرح آقا جمال خوانسارى بر غرر الحكم و درر الكلم ج3، ص428، ح4990
2⃣1⃣ کسی که مورد تأییدتو نباشد:
قال الصّادِقُ عليه السلام : لا تُشاوِرْ مَن لا يُصَدِّقُهُ عَقلُكَ ، و إن كانَ مَشهورا بالعَقلِ و الوَرَعِ .امام صادق عليه السلام : با كسى كه انديشه ات او را قبول ندارد، مشورت مكن ، هر چند به خردمندى و پارسايى شهرت داشته باشد
3⃣1⃣زنان:
(در امور کلان و حکمرانی)
قال علی عليه السلام :اِیّاکَ وَ مُشاوَرَةَ النِّساءِ فَاِنَّ رَأْیَهُنَّ اِلی اَفْن، وَ عَزْمَهُنَّ اِلی وَهْن«از مشورت با زنان خودداری کن زیرا اندیشه ایشان ناتوان و اراده شان سست و ضعیف است (نامه 31نهج البلاغه)
نکته:
1_غالباچون زنان عواطف قوی تری دارند
2_گرایش به زینت در آنان بیشتر است
نتيجه : در انتخاب و مشورت جزئی و سطحی نگر عمل می کنند البته اگر زنی با علم و عقل و تجربه نظر دهد باید از مشورت او بهره مند شد و فرقی بین زن و مرد نیست
روایت به امثال عايشه می خورد که باعث جنگ جمل شد
اللّهم صلّ علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
#مشاوره #شورا
لینک کانال مطالب تولید شده توسط حمید اکبری پاسخگوی حرم رضوی
https://eitaa.com/serathamed
1400/12/2قم مقدسه