🌹 شبنم 🌹
🔴 در زوریخ چه خبر است؟
✍🏻 #صابر_گل_عنبری
🔹امروز ایران و آمریکا به مبادله دو زندانی دست زده و مسعود سلیمانی استاد دانشگاه تربیت مدرس و ژائو وانگ استاد آمریکایی چینی الاصل آزاد شدند. این مبادله با میانجیگری دولت سوئیس انجام شده است و نشان میدهد که مذاکرات برای آزادی زندانیان مدتی است میان دو طرف از سرگرفته شده است و اساسا ارادهای برای مذاکره وجود دارد.
🔻از قراین چنین پیداست که این ابتکار دو طرفه صرفا در حد مبادله دو زندانی نباشد و احتمالا پیش درآمدی بر تحولاتی دیگر باشد. مهمترین قرینه حضور همزمان وزیر خارجه ایران و برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در شهر زوریخ سوئیس است.
🔻منابع خبری ایرانی و آمریکایی این حضور مشترک را برای استقبال از سلیمانی و وانگ دانسته و نیویورک تایمز نوشته است که شهروند آمریکایی آزاد شده پس از انتقال با هواپیمایی سوئیسی به زوریخ با برایان هوک دیدار کرده است و رسانههای ایرانی هم از بازگشت شهروند ایرانی به همراه ظریف به ایران سخن گفتهاند.
🔹به نظر پذیرش این که ظریف و هوک صرفا برای استقبال از این شهروندان به زوریخ سفر کرده باشند، سخت است و همین خود پرسشهایی را درباره دلایل اصلی این حضور همزمان بر میانگیزد.
🔻مدتی است که کانال میانجیگری سوئیس فعالتر از قبل شده و پیامهایی را میان آمریکا و ایران رد و بدل میکند. همین هفته پیش بود که رئیس جمهور ایران از پیامهای محرمانه آمریکا به ایران از طریق اروپاییها برای مذاکره سخن گفت و چند روز بعد ظریف گفت که این پیامها غالبا از طریق سوئیس به دست ایران میرسد.
🔹به هر حال، روزها و هفتههای آتی مشخص خواهد کرد که دقیقا چه خبر است و آیا این بار دود سفیدی از تلاشهای جدید میانجیگران سوئیسی و عمانی بر خواهد خاست یا باز تیرها به سنگ میخورند.
🔻ترامپ امروزه با توجه به اوضاع داخلی خود و فضای انتخاباتی آمریکا بیش از هر زمانی به پیشرفت در مهمترین مسائل بینالمللی نیاز دارد. طرح معامله صلح وی درباره نزاع در فلسطین که رونمایی نشد؛ هر چند پلانهای مهمی از آن عملا اجرا شد و مذاکرات با کره شمالی هم راه به جایی نبرده و خروج از برجام نیز فعلا جز تداوم فشار حداکثری، ایران را پای میز مذاکره نکشانده است. از این جهت، دستان ترامپ در مواجهه انتخاباتی در سیاست خارجی خالی است.
🔹در این اوضاع نیز اقتصاد ایران حال و روز خوشی ندارد و به یک تنفس جدی نیاز دارد، تنفسی که فعلا در شرایط تحریمی تنها از طریق بر طرف کردن خلل بنیادین داخلی اقتصاد ممکن نیست و ترک خوردن دیوار تحریمها یک ضرورت اساسی است؛ چیزی که ترامپ آن را به بعد از شروع مذاکرات موکول کرده است. یعنی وعده نسیه. اما ایران به دنبال یک دریافتی نقدی است و با توجه به وضعیت داخلی آمریکا از آن بیم دارد که ورود غیر نقدی صرفا به نفع ترامپ و کارزار انتخاباتی او باشد.
🔻در این شرایط، طرفهای میانجیگر به ویژه سوئیس و عمان به دنبال یک راه میانه میان مواضع دو طرف هستند؛ راهی که تحصیل آن چندان آسان نیست؛ چون باید به گونهای باشد که ترامپ آن را به نفع خود بداند و بتواند بر روی آن سرمایهگذاری انتخاباتی کند و از سوی دیگر نیز باید به شکلی باشد که ایران را قانع به مذاکره با ترامپ کند.
💢کوته سخن این که در زوریخ و مسقط و غیره هر خبری باشد گشایش چندانی در تنش کنونی بر مدار "برد برد" محتمل نیست و شرایط کنونی و شروط چندان دشوار و پیچیده مینماید که به گفته حافظ "راه هزار چارهگر از چار سو ببست".
🌺🇮🇷 @shabnamshabna
🔴 گزینههای ایران!
✍🏻 #صابر_گل_عنبری
🔰ایران و جبهه مقاومت در منطقه با ترور سردار سلیمانی یک چهره کاریزماتیک نظامی را از دست دادند. خلا حضور ایشان در میان نیروهای این جبهه در منطقه از فلسطین، لبنان و سوریه گرفته تا عراق و یمن و افغانستان و دیگر مناطق برای مدتها محسوس خواهد بود و به این آسانی پر نخواهد شد.
🔻 آمریکا مدتها بود برای بالا بردن سطح تنش با ایران تا این اندازه برنامه ریزی کرده و این مساله در لابلای سخنان و رفتار آمریکاییها و همپیمانان منطقهای آنها مشهود بود و همچنان که قبلا هم گفته شد، اساسا تغییر ناگهانی رفتار امارات، پیامهای عربستان و تلاش آمریکا برای آشتی دادن دوحه و ریاض و رویدادهای دیگری از این دست، در این راستا بود. از این رو، صرفا ربط دادن این ترور به حادثه حمله به سفارت آمریکا در بغداد و پایگاههای آن در عراق واقعبینانه نیست.
🔻حذف فیزیکی ایشان در دستور کار آمریکا و اسرائیل قرار گرفته بود و صرفا منتظر زمان مناسب بودند که فضای کنونی عراق را برای انجام آن بهتر دانستند.
🔻فعلا مشخص نیست آمریکاییها با چه اطمینان خاطر و محاسباتی تا این حد به سمت تنشآفرینی پیش رفتهاند؛ در حالی که حمله اخیر به پایگاههای حشد شعبی روند تحولات داخلی عراق را به نفع ایران برگرداند، اما با هر درجه از اطمینان هم دست به این کار زده باشد، این شکل پاسخ ایران است که در ترسیم روند تحولات تعیین کننده خواهد بود.
🔹 این که آیا مستقیما پاسخ خواهد داد یا از طریق عراق و تبدیل این کشور به مکانی بسیار ناامن برای نیروهای آمریکایی؛ مثل همان اتفاقاتی که قبل از 2003 تا 2011 افتاد و موجب خارج ساختن هزاران نفر از این نیروها از عراق شد.
🔹در این میان هم واکنش مردم، مرجعیت، دولت، پارلمان و نیروهای سیاسی عراق بسیار تعیین کننده است و با توجه به واکنش جریان مقتدی صدر، اگر عملیاتی شود، میتوان منتظر روزهای سختی برای نظامیان آمریکایی در این کشور بود. فعلا همه چیز به راهی بستگی دارد که تهران برای واکنش انتخاب خواهد کرد؛ مستقیم یا غیر مستقیم.
🔹 ایران به هر شکلی دیر یا زود واکنش نشان خواهد داد، اما به احتمال زیاد راهی را انتخاب خواهد کرد که به جنگ گسترده منجر نشود. با این وجود فعلا با اطمینان نمیتوان سخن گفت و باید منتظر حوادث آتی ماند.
🇮🇷🕊 @shabnamshabna
🔴"معامله قرن": دوژوره کردن وضع دوفاکتو!
✍🏻 #صابر_گل_عنبری
🔺خیلیها از سرنوشت معامله قرن و امکان اجرا شدن آن میپرسند و میگویند اساسا چنین طرح ناعادلانهای هیچ گونه فرصت موفقیتی ندارد. همچنین عدهای از کشورها و خود فلسطینیها نسبت به اجرای آن هشدار داده و وعده به شکست کشاندن این طرح را میدهند. این در حالی است که این طرح به معماری داماد یهودی جراد کوشنر داماد ترامپ، برای اجرا شدن مطرح نشده است، چون اساسا کل آنچه در آن آمده، سالهاست که مو به مو در قالب سیاست ایجاد واقعیتهای اشغالگرانه به وسیله اسرائیل به اجرا درآمده و آنچه بر اساس این طرح قرار است به اسرائیل واگذار شود، عملا تحت کنترل و اشغالش است؛ از وجود شهرکهای یهودینشین در کرانه باختری گرفته تا اشغال کامل منطقه غور اردن (دشت اردن) و سلطه کامل بر دو بخش شرقی و غربی بیت المقدس و تبدیل کردن آن به پایتخت و کنترل کامل بر مرزهای آبی، دریایی و زمینی و دیگر مسائل.
🔹اما تنها شق اجرا نشده مربوط به تشکیل کشور موعود فلسطینی است که اساسا در سایه هزار پاره شدن مناطق فلسطینینشین با ابقای شهرکهای یهودینشینِ پراکنده در 60 درصد کرانه و حضور نظامیان اسرائیلی، جدایی جغرافیایی این منطقه چند پاره از نوار غزه و دو قطعه مد نظر در نقب، هیچ گونه امکانی برای برپایی آن وجود ندارد و اگر این مناطق از طریق زنجیره تونلی به هم وصل شوند که باز در سایه نداشتن هیچ گونه حق حاکمیتی نمیتوان بر آن نام کشور نهاد و یک سری گتوهای مجزا از هم و نسبتا خودگردان خواهند بود.
از این رو، سخن گفتن از کشور فلسطین یک شوخی تلخ است و به گمانم صرفا برای خالی نماندن عریضه است.
🔺با این اوصاف، به نظر میرسد که جدا از انگیزههای مقطعی چون انتخابات اسرائیل، منحرف کردن نگاهها از بحث استیضاح و کسب حمایت بیشتر اوانجلیستهای آمریکا، هدف غایی این طرح رسمیت و مشروعیت دادن منطقهای و بینالمللی به واقعیتهای اشغالگرانه، تثبیت آن، وادار کردن طرف فلسطینی به شناسایی و پذیرش آن و رسمیت دادن به روابط عادی شده عربی اسرائیلی در راستای ایجاد نظم نوین جدیدی در خاورمیانه است.
با وجود این، اما اقدام ترامپ با توجه به شوکی که ایجاد کرده، میتواند فی نفسه فرصتی را بیافریند که هم این مشروعیتبخشی منتفی گردد و هم آن واقعیتهای تلخ سرزمینی به چالش کشیده شود. اما کلید این فرصت در سایه تشتت و چند دستگی ائتلافی میان کشورهای عربی و اسلامی، تنها دست خود فلسطینیها به ویژه شخص ابومازن رئیس حکومت خودگردان فلسطین است و واکنشهای عربی، اسلامی و بینالمللی تنها در سایه آن میتواند برآیند روشنی داشته باشد.
🔹تنها راه حل ممکن هم این است که اولا، ابومازن تشکیلات خودگردان را منحل کند و به موجودیت و کارکردهای آن از جمله هماهنگی امنیتی که اسرائیل در سایه آن در طول سه دهه گذشته آن واقعیتها را ایجاد و تشکیلات را صرفا به نهادی خدماتی تبدیل کرده است، پایان دهد و مسئولیت کلیه مناطق تحت اشغال را به خود اسرائیل واگذار کند.
🔺ثانیا، ابومازن با هماهنگی حماس و دیگر گروهها فراخوان عمومی به قیام سراسری را صادر کند. این گونه است که اسرائیل از یک سو در برابر پیامدهای فراگیر انحلال تشکیلات خودگردان و از سوی دیگر تبعات قیام سراسری فلسطینیان در وضعیت دشواری قرار خواهد گرفت.
🔹باید دید محمود عباس این راه را میرود و یا صرفا به مخالفت کلامی با طرح "معامله قرن" بسنده خواهد کرد. من شخصا بعید میدانم وی چنین مسیری را در پیش بگیرد. معضلی جدی که فلسطینیها امروزه در مواجهه با اشغالگری با آن مواجه هستند، دو گانگی قدرت میان غزه و رام الله و نهاد دست و پا گیر تشکیلات خودگردان و الزامات وجودی آن در کرانه باختری است؛ منطقهای که با توجه به وسعت جغرافیایی و ثقل جمیعتی و تحت اشغال بودن آن از اهمیتی ویژه و بسیار فراتر از نوار غزه برخوردار است.
🔺اما اگر ابومازن چنین تصمیمی نگیرد که از دست حماس هم کار خاصی بر نمیآید؛ چون از یک طرف کلیه فعالان آن در کرانه باختری در زندانهای اسرائیلی هستند و عملا توان بسیج قاطبه فلسطینیها در این منطقه را ندارد و از سوی دیگر، اگر هم بخواهد در این منطقه بدون همکاری فتح و عباس تظاهراتی راه بیاندازد، ابتدا باید از سد تشکیلات خودگردان عبور کند که آن هم شدنی نیست و حتی خطر وقوع درگیری داخلی را به دنبال دارد.
💢در کنار آن هم اگر بخواهد از غزه اقدامی بکند، احتمال وقوع یک جنگ وجود دارد. خلاصه این که برخورد بدون اجماع عملی با معامله قرن که در دو پارامتر انحلال حکومت خودگردان و قیام سراسری خود را نشان دهد، مواجهه با طرح را به درگیری میان یک یا چند گروه با اسرائیل تقلیل خواهد داد.
🇮🇷🕊 @shabnamshabna
🔴 حریری در جایگاهی متفاوت!
✍️ #صابر_گل_عنبری
🔹 سعد حریری نخست وزیر پیشین لبنان پس از سفری حدودا سه ماهه به پاریس جمعه شب به لبنان بازگشته است، اما به نظر نمیرسد بازگشتی معمولی باشد و از تحرکات پیدا و پنهان جریان 14 مارس و خود اظهارات حریری پیداست که احتمالا دوره تازهای از کشمکشهای سیاسی در این کشور شروع شود.
🔸 حریری بعد از استعفای معنادار خود در اکتبر گذشته به دنبال اعتراضات مردمی بیسابقه و به تبع آن یکدست شدن قدرت در دست جریان هشتم مارس (حزب الله، جنبش امل و جریان میشل عون) فعالیت چندانی نداشت و به دور از انظار عمومی بود، اما گویا با توجه به تداوم مشکلات اقتصادی لبنان همزمان با نزدیک شدن موعد پایان وعده صد روزه حسن دیاب نخست وزیر کنونی برای تهیه طرح نجات اقتصادی با هدف عبور از بحران، فرصت را برای شروع کار سیاسی متفاوتی مناسب دیده است؛ اما نه در قامت یک دولتمرد، بلکه به عنوان رهبر اپوزیسیون در مقابل دولت جدیدِ تحت حمایت حزب الله و جریان آزاد ملی به رهبری رئیس جمهور لبنان.
✅ البته قبلا نیز در یادداشتی گفته شد که مشکلات لبنان و عراق و دیگر مناطق درگیر بحران چیزی نیست که یک شبه حل و فصل شود و این مشکلات و بحرانها در سایه تداوم تنشها میان آمریکا و ایران از یک سو و عربستان و ایران از سوی دیگر فعلا پابرجا خواهد ماند و وعده صد روزه دیاب نیز گرهی از بحران اقتصادی لبنان باز نمیکند و از قضا هم کرونا با تحمیل خود به عنوان یک بازیگر ناخوانده دیگر در منطقه و جهان چنان بر عمق آنها چنان افزوده است که دیگر گرتهبرداری ناقص از نسخه روزولتی و وعدههای چند صد روزه نیز کارساز نمیافتد. فرانکلین روزولت بنیانگذار وعده صد روزه است که با همان و به پشتوانه یک طرح مدون اقتصادی در سال 1933 توانست رکود بزرگ را مهار کند.
🔹 اکنون در این شرایط بسیار سخت اقتصادی لبنان، سعد حریری در حالی به لبنان بازگشته که در دهم آوریل دولت دیاب را غیر مستقیم تهدید کرد و در توئیتی طرح اقتصادی آن را "خودکشی اقتصادی" خوانده و گفته که اگر وضعیت سر و سامانی نگیرد "به زودی موضع دیگری اتخاذ خواهیم کرد".
🔸 فعلا ماهیت این "موضع دیگر" مشخص نیست، اما تحرکات نیروهای سیاسی 14 مارس، تهدیدات و انتقادات تند روزهای اخیر تا جایی که ولید جنبلاط دیاب را "کینهتوز و کارمند جبران باسیل" وزیر خارجه سابق لبنان خوانده است، نشان میدهد که هفتهها و ماههای آتی در این کشور پرتنش خواهد بود، تنشی که ماهیت آن به دور از آنچه این روزها در عراق میگذرد نیست.
✅ واقعیت این است که یکی از اشتباهات راهبردی ائتلاف هشتم مارس یکدست کردن قدرت در سه قوه، آن هم در شرایطی بود که کشور در بحران عمیق اقتصادی است و هیچ راه حل سحرآمیزی نیز برای آن متصور نیست. در این وضعیت مسئولیت همه مشکلات بر گردن این جریان انداخته میشود؛ در حالی که در گذشته این مسئولیت به نوعی تقسیم شده بود و حتی بخش بزرگ آن متوجه نخست وزیر وابسته به جریان 14 مارس بود.
💢 اما در وضعیت کنونی این جریان در صرافت آن است تا در نقش یک جریان اپوزیسیون متحد در مقابل حزب الله و جریان آزاد ملی و قدرت سیاسی یکدست شده عمل کند. فعلا باید منتظر پلانهای اصلی برنامه اپوزیسیون جدید لبنان ماند؛ برنامهای که از پشتیبانی منطقهای عربستان و بینالمللی آمریکا و فرانسه برخوردار است.
#بین_الملل
🇮🇷🕊 @shabnamshabna
هدایت شده از ثامن مازندران
🔺جانشین هنیه!
پس از ترور هنیه بازار گمانهزنیها درباره جانشین احتمالی او داغ است و معمولا نگاهها معطوف به خالد مشعل رئیس سابق دفتر سیاسی کل حماس و رئیس فعلی دفتر سیاسی خارج آن است.
هنیه حدود یک سال قبل از پایان دوره ماموریت چهار سالهاش در راس دفتر سیاسی حماس ترور شد. پس از این اتفاق، معاون اول او میتوانست جانشین او شود، اما صالح العاروری معاون اول او در ژانویه گذشته در بیروت ترور شد. رئیس دفتر سیاسی حماس در کنار معاون اول سه معاون دیگر هم دارد که روسای سه اقلیم حماس هستند: کرانه باختری، نوار غزه و خارج.
العاروری در کنار سمت معاون اولی رئیس اقلیم کرانه باختری در حماس نیز بود. با این حساب تنها دو نفر از معاونان هنیه باقی ماندهاند که میتوانند جانشین او شوند؛ نخست، یحیی سنوار رئیس اقلیم نوار غزه و دیگری خالد مشعل رئیس اقلیم خارج. اما شرایط برای ریاست سنوار فراهم نیست و او از هفتم اکتبر به بعد برای در امان ماندن از ترور در تونلهای نوار غزه در کنار دیگر فرماندهان قسام جنگ را مدیریت میکند.
با این وضعیت، گزینه باقیمانده خالد مشعل رئیس اقلیم خارج حماس است؛ اما به «دلایلی» ممکن است که به جانشینی هنیه انتخاب نشود. در این شرایط، احتمال انتخاب خلیل الحیه معاون رئیس دفتر سیاسی غزه و رئیس دفتر مناسبات عربی و اسلامی حماس وجود دارد.
در هر صورت، چه مشعل انتخاب شود چه الحیه، موقتی خواهد بود؛ تا زمانی که انتخابات داخلی حماس برگزار شود؛ انتخاباتی که هر چهار سال یک بار برگزار میشود و موعد آن در اواسط 2025 است. البته اگر این شرایط جنگی ادامه داشته باشد، احتمال تعویق آن وجود دارد.
در انتخابات حماس نیز که در سه اقلیم پیشگفته برگزار میشود، ابتدا هیئتهای اداری مناطق و اقالیم و سپس اعضای مجلس شورای عام انتخاب میشود و این مجلس نیز که حکم پارلمان حماس را دارد رئیس دفتر سیاسی آن را انتخاب میکند.
#صابر_گل_عنبری
#ایران_قوی
🔘این کانال یک اتاق تحلیلی و تبیینی است :
https://eitaa.com/majmaehadianbasir