صفحه ۳ از ۷ تولیت حرم مطهر گفت: سید رضی یکی از فقیهان، متکلمان، شاعران و ادیبان بزرگ و مورد وثوق شیعه است که آثار او، از جمله نهج‌البلاغه او، بسیار مورد توجه بزرگانی از شیعه و اهل سنت قرار گرفته است. همان‌گونه که بزرگانی از عالمان شیعه بر نهج‌البلاغه او شرح نوشته‌اند، بزرگانی از عالمان اهل سنت چون ابن‌ابی الحدید و شیخ محمد عبده نیز بر نهج البلاغه سید رضی شرح‌های مفصل نوشته‌اند. با اینکه سید رضی خطبه‌ها و نامه‌ها و کلمات قصار را بدون ذکر سند آورده است، اما وثاقت سید رضی و همچنین علوّ متن خطبه‌ها و نامه‌ها و کلمات قصار نهج‌البلاغه باعث شده است که عالمان شیعه و سنی آنچه را در این کتاب ارزشمند آمده است معتبر بدانند و بر آن تکیه کنند. البته در دوره معاصر تلاش‌های بسیاری نیز از سوی پژوهشگران دینی به منظور پیدا کردن اسناد روایی نهج‌البلاغه صورت گرفته است که یکى از بهترین کتاب‌ها در این زمینه کتاب «مصادر نهج البلاغه و أسانیده» تألیف دانشمند محقّق «السیّد عبدالزهراء الحسینى الخطیب» مى‌باشد. تمام سخنان موجود در نهج‌البلاغه دارای سند بوده است اما اگر بنا بود سید رضی مطالب را با ذکر سند گرد‌آوری کند، از صورت کنونی خارج می‌شد، چرا که مقصود سید رضی(ره) گرد‌آوری گلچینی از سخنان امام(ع) بوده است و در آن عصر نیز، نیازی به آوردن سند وجود نداشته است. این استاد حوزه و دانشگاه، در ادامه به بیان جایگاه والای معنوی سید رضی و سید مرتضی(رضی الله عنهما) پرداخت و گفت: این دو برادر هر دو از استوانه‌های شیعه بودند، که پدرشان به دلایل سیاسی توسط حاکمان وقت در فارس زندانی بود. شیخ مفید در عالم رؤیا می‌بیند که در مسجد نشسته و حضرت صدیقه طاهره(س) دست حسنین(علیهماالسلام) را گرفته و وارد مسجد شدند و به شیخ مفید فرمودند: به این دو فرزندم فقه بیاموز. شیخ مفید پس از بیداری به فکر فرو رفت. فردای آن روز به مسجدی که در آن به تدریس مشغول می‌شد رفت و منتظر شاگردان بود که دید خانمی که فاطمه نام داشت و مادر سید رضی و سید مرتضی بود، وارد مسجد شد و خدمت شیخ سلام کرد و گفت به دو فرزندم فقه بیاموز و خواب شیخ مفید این‌گونه تعبیر شد و آن دو برادر از استوانه‌های بزرگ علوم شیعه شدند که تا به امروز آثارشان باقی است؛ و یکی از آن آثار، مجموعه ارزشمند نهج‌البلاغه است. بنابراین به دلیل جایگاه متعالی سید رضی، شکی در اسناد نهج البلاغه وجود ندارد. تولیت آستان مقدس در ادامه به بیان دومین نکته ای که از این روایت احصاء می شود پرداخت و گفت: امام علی(ع) گرچه در این خطبه در صدد اثبات حقانیت خود نسبت به امر خلافت بر جامعه اسلامی است، اما سخن امام(ع) یک قاعده کلی و فرازمانی را در باب حکومت بر جامعه اسلامی و شرایط حاکم مشروع الهی در اختیار می‌گذارد که برای همه عصرها و نسل‌ها می‌تواند راهگشا باشد. امام در این خطبه دو رکن اساسی حکومت و حاکم مشروع الهی را بیان نموده‌اند؛ اولین رکن عبارت است از «اقوی» یعنی تواناترین و دومین رکن عبارت است از «اعلم الناس بامرالله فیه» یعنی آگاه‌ترین مردمان به دین خدا در باب حکومت. این دو شرط که امام(ع) برای حاکم مشروع جامعه اسلامی ذکر کرده‌اند همان دو رکن اساسی است که در همه عصرها حاکم اسلامی می‌بایست واجد آن دو باشد. در غیر این صورت حاکم نمی‌تواند مشروع باشد.

صفحه ۴ از ۷ وی تصریح کرد: این دو شرط در حقیقت همان شروطی است که در اسلام برای حاکم مشروع الهی مطرح است. فرازمانی بودن این شروط یعنی هم در زمان رسول الله(ص) این دو شرط مطرح بوده است، هم در زمان امیرالمؤمنین(ع) و هم در عصر حاضر. یعنی امام(ع) به‌گونه‌ای صحبت کرده است که هم شبهه مطرح در آن زمان مبنی بر خلیفه بودن معاویه را پاسخ داده است، و هم شبهه‌های موجود در عصر حاضر. از جمله آیاتی که می‌توان به فرازمانی بودن این شروط استناد کرد، آیه ۲۴۷ سوره مبارکه بقره است، که در داستان طالوت نازل شده است: « وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَكُمْ طَالُوتَ مَلِكًا قَالُوا أَنَّى يَكُونُ لَهُ الْمُلْكُ عَلَيْنَا وَنَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْكِ مِنْهُ وَلَمْ يُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْمَالِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاهُ عَلَيْكُمْ وَزَادَهُ بَسْطَةً فِي الْعِلْمِ وَالْجِسْمِ». «و پیامبرشان به آنها گفت: «خداوند، طالوت را برای زمامداری شما مبعوث (و انتخاب) کرده است.» گفتند: «چگونه او بر ما حکومت کند، با اینکه ما از او شایسته‌تریم، و او ثروت زیادی ندارد؟!» گفت: «خدا او را بر شما برگزیده، و او را در علم و (قدرت) جسم، وسعت بخشیده است.». در این آیه فضایی مشابه عصر امیرالمؤمنین(ع) در زمان پس از حضرت موسی(ع) بیان شده است. در تفاسیر آمده است که بنی اسرائیل دچار شکست، گرفتاری و ذلت بودند، نزد پیامبر خود مراجعه نموده و گفتند برای ما فرمانده و حاکمی تعیین کن تا جنگ کنیم و شهرهایمان را آزاد نماییم. پیامبرشان گفت که خداوند طالوت را به عنوان حاکم شما منصوب کرده است. آنان معترض شدند که چگونه او حاکم باشد حال آن‌که او فقیر است و عبارت « أَحَقُّ» به‌کار رفته است یعنی ما شایسته‌تریم. پیامبر پاسخ داد طالوت دو ویژگی دارد؛ یکی از نظر علم و دیگری از نظر جسم قوی است؛ یعنی هم قدرت تفکر و تدبیر او بالاست و هم دارای توانایی جسمی است. قرآن کریم حاوی پیامی است و آن اینکه کسی با سرمایه‌داری و ابرقدرت بودن نمی‌تواند «أَحَقُّ» باشد؛ بلکه أَحَقُّ به حکومت، همان دو ویژگی را داراست؛ یکی تسلط علمی بر دین خداوند و دیگر اینکه تواناترین فرد برای حاکمیت در زمان خود باشد. استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سؤال که چرا در عبارت «بِأَمْرِ اللَّهِ فِيهِ» از ضمیر مذکر «ه» در «فیه» استفاده شده است، گفت: زیرا امام(ع) در ابتدای این روایت می‌فرماید: «بِهَذَا الْأَمْرِ» که هر دو کلمه مذکر است و اشاره به حاکمیت دارد. و چون مخاطب می‌دانست که مراد از« بِهَذَا الْأَمْرِ» همان مسأله خلافت است، لذا بقیه ضمائر در این روایت، مذکر به کار رفته است.

صفحه ۵ از ۷ دکتر کلانتری، جهت فهم دقیق سخن امام علی(ع)، در سومین نکته به تحلیل سه واژه «اَحقّ»، «اَقوی» و «اَعلم» در این روایت پرداخت و گفت: «احقّ» در لغت به معنای مُحق‌تر بودن است، یعنی کسی که در انجام کاری و یا تصاحب مِلک و یا مال و یا پست و یا مقام مادی و یا معنوی بر دیگران مقدم است و با بودن او دیگران هیچ حقی برای ورود به آن کار و یا تصاحب آن مِلک و مال و پُست را ندارند. وی با بیان اینکه «احقّ» را می‌توان در ادبیات سیاسی معاصر مترادف با «مشروعیت» دانست، گفت: در فرهنگ علوم سیاسی وقتی از «مشروعیت حکومت یا حاکم» سخن می‌گویند در حقیقت از دو رکن اساسی به هم پیوسته در حاکمیت پرده‌برداری می‌کنند؛ نخست «کسانی که حق دارند بر مردم حکمرانی کنند»، و دوم اینکه «مردم از چه کسانی باید اطاعت نمایند». بنابراین مشروعیت ارتباط نزدیکی با مفهوم تعهد و التزام به فرمانبرداری دارد. (وینسنت،‌اندرو‌، نظریه‌های دولت، ترجمه‌ حسین بشیریه، ص۶۸، تهران، نی، ۱۳۷۱) ماتیه دوگان، فیلسوف معاصر فرانسوی در تعریف مشروعیت می‌نویسد: «مشروعیت باور به این امر است که اقتدار حاکم بر هر کشور حق دارد که فرمان صادر کند و شهروندان نیز موظف‌اند به آن گردن نهند» (دوگان، ماتیه، سنجش مفهوم مشروعیت و اعتماد، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، ش ۱ و ۲، سال دهم، ۱۳۷۴، ص۴) عبدالحمید ابوالحمد نیز مشروعیت را باوری می‌داند که بر اساس آن حق فرمان دادن برای رهبران و وظیفه‌ فرمان بردن برای شهروندان محقق می‌شود. (ابوالحمد، عبدالحمید، مبانی سیاست، تهران، ص۲۴۵، توس، ۱۳۵۳). در روایت محل بحث، امام علی(ع) حاکم مشروع در اسلام، یعنی کسی که حق دارد بر جامعه حکومت کند و مردم موظّف به اطاعت از او هستند را کسی می‌داند که «تواناترین» و «آگاه ترین مردم به دین خدا در اداره جامعه اسلامی» باشد. تولیت حرم مطهر، در توضیح واژه «اقوی» گفت: این کلمه در لغت به معنای قوی‌تر و تواناتر است. بدون شک تواناتر بودن در هر کاری با کار دیگر متفاوت است. امام علی(ع) در خطبه محل بحث از تواناترین فرد در امر حکومت سخن می‌گویند و تا پایان خطبه نیز در همین باب سخن خود را ادامه می‌دهند. تعبیرهایی که در ادبیات رایج ما از قوی‌تر و تواناتر در موضوع حکومت‌داری می‌شود عبارتند از «مدیر بودن»، «مدبر بودن»، «زمان‌شناس بودن»، «شجاع بودن»، «عادل بودن»، «پرهیزگار بودن»، «پاک‌دست بودن» و صفات برجسته‌ای از این دست. امام(ع) با بیان این ویژگی، رکن اول مشروعیت حاکم در اسلام را اعلام می‌کنند. بنابراین در نگاه امام علی(ع) اگر کسی که می‌خواهد زمام امور جامعه اسلامی را به دست بگیرد، از توانایی کافی برخوردار نباشد، از مشروعیت الهی برخوردار نخواهد بود، حتی اگر واجد علم به دین خدا در باب حکومت هم باشد. ممکن است تعداد زیادی فقهای اَعلم در حوزه‌های علمیه وجود داشته باشند، اما اگر در امر حاکمیت قوی نباشند، دارای صلاحیت در باب حکومت نیستند.

صفحه ۶ از ۷ این استاد حوزه و دانشگاه، در تبیین مفهوم واژه «اعلم» که در این سخن امام علی(ع) آمده است، گفت: «اعلم» به معنای عالم‌تر و آگاه‌تر است. امام علی(ع) در خطبه محل بحث، رکن دوم مشروعیت حاکم را آگاه‌ترین به دین خدا در باب حکومت معرفی می‌کنند. اینکه چرا حاکمیت مشروع در اسلام در گرو عالم بودن حاکم به دین خدا در باب حکومت است، بدین دلیل است که در نگاه اسلام ناب آنچه در حوزه عمل فردی و اقدامات اجتماعی در عصر خاتم مشروعیت دارد، «آیین اسلام» به عنوان دین جاودانه الهی تا پایان عمر دنیاست. «إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ» (سوره آل عمران، آیه ۱۹) «دین در نزد خدا، اسلام (و تسلیم بودن در برابر حق) است.». بر همین اساس، در نگاه امام علی(ع) آن حاکمی از مشروعیت الهی و حق حاکمیت برخوردار می‌باشد که نسبت به احکام خداوند در حوزه اداره جامعه اسلامی آگاهترین فرد زمان خود باشد تا بتواند احکام الهی را در جامعه اسلامی به درستی به اجرا بگذارد. وی ادامه داد: کسی‌که از یک طرف فریاد می‌زند که دین خاتم و جاودانه الهی همان اسلام است، اما در بحث حکومت به غربی‌ها چشم دوخته است، یک سکولار به معنی واقعی کلمه است. بهترین دین را اسلام می‌داند اما در مورد حقوق مدنی و اقتصاد می‌خواهد از غرب الگو بگیرد، سکولار است. از نگاه یک مسلمان و مؤمن واقعی، اسلام ناب به عنوان دین جاودانه الهی تا پایان دنیاست، لذا کسی‌که در رأس حاکمیت الهی است بایستی عالم‌ترین شخص به همین دین الهیِ خاتم باشد. به آمریکا و غرب نباید نگریست. نبایستی تصور شود که غربی‌ها برتری در فهم دارند که این کلاهی است که چند قرن است غربی‌ها بر سر شرقی‌ها گذاشته‌اند و چنان به خوردمان داده‌اند، که به قول مرحوم جلال آل احمد، مع الأسف تا آنجا پیش رفته که برای شناخت خود باید به غربی‌ها رجوع کنیم. یعنی برای شناخت خود، ببینیم شرق‌شناسانِ غربی چه می‌گویند؟! این همه افتخارات در حوزه فلسفه، کلام، تمدن، تاریخ و فناوری‌ها دیده نمی‌شود و به غربی‌ها و نظر آنان چشم می‌دوزند. به تعبیر مرحوم جلال آل احمد، یک انسان غرب‌زده یعنی کسی‌که هویتش را از او جدا کرده‌اند و بی‌هویت شده است. می‌گویند به جای آفت‌زده بگویید سِن‌زده. گندمی که سِن‌زده است، ظاهری کاملا سالم دارد، اما درون آن کاملا تهی است و دارای دوده سیاه است. انسان غرب‌زده اینچنین است که ظاهرش زیباست اما باطن این فرد، تهی است. انسان مؤمن به دینِ خاتم الهی قطعاً برای حکومت مشروع دینی به دنبال عالم‌ترین فرد به این دین است، خواه مطلوب غربی‌ها باشد یا خیر. هویت واقعیِ غربی‌ها همان است که امروز در دنیا به نمایش گذاشته شده است. در نوار غزه، قتل عامِ بدتر از مغول انجام می‌دهند و همزمان سایر کشورها را به عدم رعایت حقوق بشر متهم می‌کنند. در کنگره، ارسال چهل هزار گلوله تانک مرکاوا به اسرائیل را تصویب و همزمان و در کمال وقاحت کشور دیگری را محکوم به عدم رعایت حقوق بشر می‌کنند.

صفحه ۷ از ۷ عضو هیأت علمی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران، در ادامه به بیان چهارمین نکته ای که از این روایت احصاء می شود پرداخت و گفت: امام(ع) در ادامه سخن خود به پرسش مهمی در باب نحوه شکل‌گیری حکومت مشروع الهی بر جامعه اسلامی می‌پردازند که در جای خود بسیار مهم است. پرسش این است که برای به سامان رسیدن حکومت مشروع الهی که در آن اقوی و اعلم مؤمنان به عنوان حاکم در رأس اداره جامعه قرار می‌گیرد، حضور و بیعت و به تعبیر امروزی رأی و انتخاب همه مردم شرط است؟ یا خیر فقط حضور و بیعت و رأی همان مردمی که در روز بیعت حضور دارند و با حضور خود حاکم مشروع را بر مسند حاکمیت قرار می‌دهند و به او بسط ید می‌دهند؟ وی اظهار کرد: پاسخ امام به این پرسش بسیار دقیق است. اولاً، امام(ع) با به کار بردن کلمه «لاتنعقد»، بیعت و رأی مردم را موجب «انعقاد»، یعنی شکل‌گیری حاکمیت می‌دانند و نه مشروعیت، یعنی رأی و بیعت مردم موجب آن می‌شود که حاکم مشروع الهی بسط ید یابد و در جایگاه الهی خود قرار گیرد. پس مشروعیت به رأی و بیعت مردم نیست، رأی و بیعت مردم، فقط و فقط در مقام اثبات یعنی برپا شدن حکومت نقش دارد. به عبارتی انعقاد بیرونی امامت به رأی و بیعت مردم است اما مشروعیت آن به رأی و بیعت مردم نمی‌باشد. استاد دانشگاه تهران، ادامه داد: در مقام ثبوت، رأی مردم دخالتی ندارد، بلکه در مقام اثبات، رأی مردم تعیین کننده است. ثانیاً، امام(ع) با این جمله: «وَ لَعَمْرِي لَئِنْ كَانَتِ الْإِمَامَةُ لَا تَنْعَقِدُ حَتَّى يَحْضُرَهَا عَامَّةُ النَّاسِ فَمَا إِلَى ذَلِكَ سَبِيلٌ» به آن سئوال پاسخ می‌دهند که در شکل‌گیری حکومت مشروع الهی حتی رأی و بیعت همه مردم هم شرط نیست، بلکه فقط رأی و بیعت همان مردمی که در دارالحکومه حضور دارند و طبق عرف رایج اقدام به بیعت می‌کنند، برای انعقاد و شکل گرفتن حاکمیت مشروع الهی کفایت می‌کند. امروزه نیز در دموکراسی‌های جهان همین‌گونه است، کسانی که پای صندوق رأی حاضر می‌شوند، تکلیف کسانی را هم که شرکت نکرده‌اند، روشن می‌کنند. کسانی که حاضر نشده‌اند، رأی و نظر افراد حاضر را پذیرفته‌اند. شایان ذکر است در ادامه نشست امروز، حجت الاسلام والمسلمین دکتر کلانتری، پاسخگوی سوالات شرکت کنندگان بودند، هم اکنون این سوالات و پاسخ های تولیت حرم مطهر، در فایل صوتی جلسه، در سایت حرم مطهر قابل استماع است. سلسله مباحث با موضوع «ولایت فقیه»، پنجشنبه‌ها از ساعت ۸ صبح در سالن شهید آیت الله دستغیب برگزار و به صورت زنده از کانال آپارات به نشانی aparat.com/shahecheragh/live پخش می گردد. همچنین متن بیانات تولیت حرم مطهر و فایل های صوتی و تصویری کامل جلسات به همراه پرسش و پاسخ ها در بخش ویژه سلسله مباحث ولایت فقیه در پایگاه اطلاع رسانی آستان مقدس حضرت شاهچراغ علیه السلام، به نشانی shahecheragh.ir/velayat قابل دریافت است. همچنین علاقه‌مندان با عضویت در کانال ایتای eitaa.com/shahecheragh_velayat می توانند اخبار، اطلاعیه ها و خلاصه هر جلسه را مطالعه فرمایند. از عموم علاقه‌مندان، به‌ویژه دانشجویان دانشگاه ها و طلاب حوزه های علمیه برای شرکت در این جلسات، دعوت به عمل می آید. گزارش تصویری: shahecheragh.ir/galleryview.aspx?id=153991 خبر: shahecheragh.ir/info.aspx?type=n&id=221826 @SHAHECHERAGH_VELAYAT @SHAHECHERAGH

اهتزاز پرچم سوگواری بر فراز گنبد حرمین مطهر احمدی و محمدی علیهماالسلام عصر امروز پنج‌شنبه ۲۳ آذرماه، همزمان با ایّام فاطمیه و در آستانه فرا رسیدن ٣ جمادی الثانی، سالروز شهادت حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها، در آیینی معنوی با حضور خدام حرم مطهر، پرچم های گنبدهای حرمین مطهر حضرت احمدبن موسی(ع) و برادر بزرگوارشان حضرت سیدمیر محمد(ع)، با پرچم عزای شهادت سیدة نساء العالمین، تعویض شد. shahecheragh.ir/galleryview.aspx?id=153992 @SHAHECHERAGH

مراسم عزاداری ایّام فاطمیه و بزرگداشت حضرات آیات حائری شیرازی با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین آقاتهرانی امشب، پنج‌شنبه ۲۳ آذرماه، مراسم سوگواری ایّام شهادت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا سلام الله علیها و همچنین بزرگداشت حضرات آیات حاج شیخ عبدالحسین، حاج شیخ صدرالدین و حاج شیخ محی‌الدین حائری شیرازی(رحمهم الله) و سالگرد شهادت سردار رستم قاسمی، با حضور تولیت و زائران و مجاوران حرم مطهر حضرت احمدبن موسی الکاظم علیهماالسلام، در شبستان امام خمینی(قدس سره) برگزار شد. به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس، در این مراسم، حجت الاسلام و المسلمین مرتضی آقاتهرانی، به ایراد سخن پرداخت و مداحان اهل بیت علیهم السلام، سید موسی موسوی، مرثیه‌سرایی و سید محمود علوی، دعای روح‌بخش کمیل را قرائت کردند. شایان ذکر است در پایان این مراسم، از مجموعه کتاب «راه رشد»، اثر عالِم متفکر، آیت الله محی الدین حائری شیرازی(رحمت الله علیه)، رونمایی شد. shahecheragh.ir/galleryview.aspx?id=153993 @SHAHECHERAGH

🎙#فایل‌صوتی 🔸 سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین آقاتهرانی در مراسم سوگواری ایّام فاطمیه و بزرگداشت حضرات آیات حاج شیخ عبدالحسین، حاج شیخ صدرالدین و حاج شیخ محی‌الدین حائری شیرازی(رحمهم الله) و سالگرد شهادت سردار رستم قاسمی 🔸 پنج‌شنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۲ 🔸 شبستان امام خمینی(رحمة الله علیه) @SHAHECHERAGH

🎙#فایل‌صوتی 🔸 قرائت دعای کمیل و مرثیه‌سرایی سیدمحمود علوی در مراسم سوگواری ایّام فاطمیه و بزرگداشت حضرات آیات حاج شیخ عبدالحسین، حاج شیخ صدرالدین و حاج شیخ محی‌الدین حائری شیرازی(رحمهم الله) و سالگرد شهادت سردار رستم قاسمی 🔸 پنج‌شنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۲ 🔸 شبستان امام خمینی(رحمة الله علیه) @SHAHECHERAGH

📌 گزیده مطالب جلسه ۴۸ از سلسله مباحث «ولایت فقیه» (جلسه ۵۷ جهاد تبیین)، با تدریس حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر ابراهیم کلانتری، تولیت حرم مطهر حضرت شاهچراغ علیه السلام و استاد دانشگاه تهران 🗓 ۲۳ آذر ۱۴۰۲ 💠 موضوع: روایت امام علی علیه السلام در باب شرایط حاکم اسلامی، پنجمین دلیل از ادله روایی «نظریه ولایت فقیه» ❇ ترجمه روایت: اى مردم سزاوارترين مردم به خلافت، كسى است كه بر آن تواناتر از همگان باشد، و داناتر از همه به اوامر خداى تعالى. پس هرگاه، فتنه انگيزى فتنه‌اى برانگیزد از او خواهند كه به حق بازگردد، اگر نپذيرد و سر برتابد، كشتنش واجب آيد. به جان خودم سوگند، كه اگر امامت جز با حضور همه مردم صورت نبندد، پس هرگز تحقق نخواهديافت. ولى كسانى كه اهل آن هستند و آن را پذيرفته‌اند، كسانى را كه هنگام تعيين امام حاضر نبوده‌اند به پذيرفتن آن وا مى‌دارند. سپس روا نيست كسى كه حاضر بوده از بيعت خود باز گردد و آنكه غايب بوده ديگرى را اختيار كند. آگاه باشيد كه من با دو كس پيكار كنم. يكى كسى كه چيزى را ادعا كند كه حق او نباشد و ديگر كسى كه از اداى حقى كه به گردن اوست سر برتابد.(نهج البلاغه، خطبه ۱۷۳) ✴️ نکاتی پیرامون روایت: ✅ ۱- سید رضی، این روایت را در شمار خطبه‌های نهج‌البلاغه آورده است. پیش از او، ابن‌شعبه حرّانی(معاصر شیخ صدوق) بخش‌هایی از این خطبه را در کتاب شریف «تحف‌العقول»، و نيز ابوجعفر اسكافى، بخشى از اين خطبه را در رساله خود به نام «نقض‌العثمانية» آورده‌اند. سید رضی یکی از فقیهان، متکلمان، شاعران و ادیبان بزرگ و مورد وثوق شیعه است. وثاقت سید رضی و همچنین علوّ متن خطبه‌ها و نامه‌ها و کلمات قصار نهج‌البلاغه باعث شده است که عالمان شیعه و سنی آنچه را در این کتاب ارزشمند آمده است معتبر بدانند و بر آن تکیه کنند. ✅ ۲- امام در این خطبه دو رکن اساسی حکومت و حاکم مشروع الهی را که فرازمانی است بیان نموده‌اند؛ اولین رکن عبارت است از «اقوی = تواناترین» و دومین رکن عبارت است از «اعلم الناس بامرالله فیه = آگاه‌ترین مردمان به دین خدا در باب حکومت». این دو شرط که امام برای حاکم مشروع جامعه اسلامی ذکر کرده‌اند همان دو رکن اساسی است که در همه عصرها حاکم اسلامی می‌بایست برای مشروع بودن، واجد آنها باشد. ✅ ۳- لازم است در بررسی مفاد دقیق این روایت، سه واژه به دقت مورد توجه و تحلیل قرار گیرند تا مفهوم سخن امام(ع) به درستی فهمیده شود: الف: «احقّ»؛ در لغت به معنای مُحق‌تر بودن است و آن را می‌توان در ادبیات سیاسی معاصر مترادف با «مشروعیت» دانست. در فرهنگ علوم سیاسی وقتی از «مشروعیت حکومت یا حاکم» سخن می‌گویند در حقیقت از دو رکن اساسی به هم پیوسته در حاکمیت پرده‌برداری می‌کنند: ۱) «کسانی که حق دارند بر مردم حکمرانی کنند»، ۲) «مردم از چه کسانی باید اطاعت نمایند». بنابراین مشروعیت، ارتباط نزدیکی با مفهوم تعهد و التزام به فرمانبرداری دارد. در این روایت، امام علی(ع) حاکم مشروع در اسلام را کسی می‌داند که «تواناترین» و «آگاه‌ترین مردم به دین خدا در اداره جامعه اسلامی» باشد. ب: «اقوی»؛ در لغت به معنای قوی‌تر و تواناتر است. امام علی(ع) در این خطبه، از تواناترین فرد در امر حکومت سخن می‌گویند. تعبیرهایی که در ادبیات رایج ما از قوی‌تر و تواناتر در موضوع حکومت‌داری می‌شود عبارتند از: «مدیر بودن»، «مدبر بودن»، «زمان‌شناس بودن»، «شجاع بودن»، «عادل بودن»، «پرهیزگار بودن»، «پاک‌دست بودن» و صفات برجسته‌ای از این دست. امام(ع) با بیان این ویژگی، رکن اول مشروعیت حاکم در اسلام را اعلام می‌کنند. بنابراین در نگاه ایشان اگر کسی که می‌خواهد زمام امور جامعه اسلامی را به دست بگیرد از توانایی کافی برخوردار نباشد، از مشروعیت الهی برخوردار نخواهد بود، حتی اگر واجد علم به دین خدا در باب حکومت هم باشد. ج: «اعلم»، به معنای عالِم‌تر و آگاه‌تر است. بر اساس «آیین اسلام» به عنوان دین جاودانه الهی و از نگاه امام علی(ع)، آن حاکمی از مشروعیت الهی و حق حاکمیت برخوردار است که نسبت به احکام خداوند در حوزه اداره جامعه اسلامی آگاهترین فرد زمان خود باشد تا بتواند احکام الهی را در جامعه اسلامی به درستی به اجرا بگذارد. ✅ ۴- امام(ع) در ادامه سخن خود به پرسش مهمی در باب نحوه شکل‌گیری حکومت مشروع الهی بر جامعه اسلامی می‌پردازند؛ اینکه برای به سامان رسیدن حکومت مشروع الهی که در آن اقوی و اعلم مؤمنان به عنوان حاکم در رأس اداره جامعه قرار می‌گیرد حضور و بیعت و به تعبیر امروزی، رأی و انتخاب همه مردم شرط است؟ یا فقط همانهایی که در روز بیعت حضور دارند و با حضور خود حاکم مشروع را بر مسند حاکمیت، قرار و به او بسط ید می‌دهند؟ پاسخ: اولاً، امام با به کار بردن کلمه «لاتنعقد»، بیعت و رأی مردم را موجب «انعقاد» یعنی شکل‌گیری حاکمیت می‌دانند نه مشروعیت. رأی و بیعت مردم فقط و فقط در مقام اثبات یعنی برپا شدن حکومت نقش دارد. ثانیاً، امام(ع) با این جمله: «وَ لَعَمْرِي لَئِنْ كَانَتِ الْإِمَامَةُ لَا تَنْعَقِدُ حَتَّى يَحْضُرَهَا عَامَّةُ النَّاسِ فَمَا إِلَى ذَلِكَ سَبِيلٌ» به آن سئوال پاسخ می‌دهند که در شکل‌گیری حکومت مشروع الهی، حتی رأی و بیعت همه مردم هم شرط نیست، بلکه فقط رأی و بیعت همان مردمی که در دارالحکومه حضور دارند و طبق عرف رایج اقدام به بیعت می‌کنند برای انعقاد و شکل گرفتن حاکمیت مشروع الهی کفایت می‌کند. 🔸مشاهده متن کامل سخنان حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر کلانتری در این جلسه: shahecheragh.ir/info.aspx?type=n&id=221826 🔸سایت: shahecheragh.ir/velayat 🔸کانال ایتا: @SHAHECHERAGH_VELAYAT @SHAHECHERAGH

💠 مسابقه اینترنتی «حقیقت عظیم» به‌مناسبت گرامی‌داشت بزرگ‌بانوی اسلام، برگزار می‌شود به همت معاونت علمی، آموزشی و پژوهشی حرم مطهر حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام و با هدف شناخت بیشتر زندگی، سیره و اندیشه سیدة نساء العالمین حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها، مسابقه کتابخوانی اینترنتی از کتاب «حقیقت عظیم» برگزار می‌گردد. به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس، کتاب «حقیقت عظیم» مروری است بر سیر بیانات حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدّظلّه‌العالی) از سال ۱۳۵۱ هجری شمسی در تبیین «شخصیت حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها)»، «ابعاد زندگی ظاهری و فضایل علمی حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها)»، «مقامات معنوی حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها)»، «برکات حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها)»، «نمونه و الگو بودن حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها)»، «وظیفه‌ی ما نسبت به حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها)»، «انقلاب اسلامی و حضرت فاطمه(سلام‌الله‌علیها)» و «زن از دیدگاه اسلام و غرب» که با کوشش مؤسسه‌ی فرهنگی حدیث لوح و قلم، توسط انتشارات انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است. علاقه‌مندان برای شرکت در مسابقه «حقیقت عظیم» می‌توانند پس از مطالعه این کتاب ارزشمند، در روز چهارشنبه، ۱۳ دی ماه، مصادف با سالروز میلاد باسعادت حضرت فاطمه سلام الله علیها، از ساعت ۱۰ تا ۱۳ در آزمون اینترنتی که در لینک eform.shahecheragh.ir/haghighat در پایگاه اطلاع رسانی حرم مطهر حضرت شاهچراغ علیه السلام قرار داده می شود، شرکت و به سوالات چهارگزینه ای پاسخ دهند. در پایان به برگزیدگان این مسابقه، هدایای متبرک حرم مطهر اهداء خواهد شد. علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند در ساعات اداری با شماره تلفن ۰۷۱۳۲۱۳۱۳۴۱ تماس حاصل فرمایند. shahecheragh.ir/info.aspx?type=n&id=221830 @SHAHECHERAGH

مراسم سوگواری شب شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در آستان مقدس/ آیین وداع با پیکرهای مطهر چهار شهید گمنام دوران دفاع مقدس به‌مناسبت فرا رسیدن سالروز شهادت سیدة نساء العالمین، سومین حرم اهل‌بیت علیهم السلام، غرق عزا و ماتم است. به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام، به‌همین مناسبت، امشب ۲۵ آذرماه، در شب شهادت مظلومانه بانوی دوعالَم، مراسم سوگواری همراه با آیین وداع با پیکرهای مطهر چهار شهید گمنام دوران دفاع مقدس، با حضور زائران و مجاوران حرم مطهر در شبستان امام خمینی(قدس سره) برگزار شد. در این مراسم حجت الاسلام والمسلمین یاسین حسین آبادی، پیرامون فضایل و مناقب حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها به ایراد سخن پرداخت و سیدمحسن بنی‌فاطمی در رثای شهادت بزرگ‌بانوی اسلام، مرثیه‌سرایی کرد. shahecheragh.ir/galleryview.aspx?id=153994 @SHAHECHERAGH

🎙#فایل‌صوتی 🔸 سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین حسین‌آبادی در مراسم شب شهادت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها و آیین وداع با پیکرهای مطهر شهدای گمنام دوران دفاع مقدس 🔸 ‌شنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۲ 🔸 شبستان امام خمینی(رحمة الله علیه) @SHAHECHERAGH

🎙#فایل‌صوتی 🔸 مرثیه‌سرایی سیدمحسن بنی‌فاطمی در مراسم شب شهادت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها و آیین وداع با پیکرهای مطهر شهدای گمنام دوران دفاع مقدس 🔸 ‌شنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۲ 🔸 شبستان امام خمینی(رحمة الله علیه) @SHAHECHERAGH

🎙#فایل‌صوتی 🔸 قرائت «خطبه فدکیه» در حرم مطهر حضرت احمدبن موسی الکاظم علیهماالسلام، با نوای حجت الاسلام و المسلمین حسین‌آبادی 🔸 ‌یکشنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۲ 🔸 شبستان امام خمینی(قدس سره) @SHAHECHERAGH

«خطبه فدکیه» در سومین حرم اهل‌بیت علیهم السلام طنین‌انداز شد/ مراسم عزاداری سالروز شهادت سیدة النساءالعالمین در حرم مطهر سیدالسادات الاعاظم صبح امروز، یکشنبه ۲۶ آذرماه، هم‌زمان با سوم جمادی الثانی سالروز شهادت صدیقه کبری، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، خطبه فدکیه با حضور تولیت و زائران و مجاوران آستان مقدس حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام، با نوای حجت الاسلام و المسلمین حسین‌آبادی، در شبستان امام خمینی(قدس سره) حرم مطهر قرائت شد. به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس، پس از قرائت «خطبه فدکیه» و اقامه نماز جماعت ظهر و عصر به امامت حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر کلانتری، مراسم سوگواری سالروز شهادت بانوی دو عالم حضرت زهرا سلام الله علیها، با مرثیه‌سرایی مداحان اهل‌بیت علیهم السلام، در صحن و سرای این بارگاه منور برگزار گردید. shahecheragh.ir/galleryview.aspx?id=153995 @SHAHECHERAGH

تجلیل از جانبازان و خانواده های معظم شهدای حوادث تروریستی حرم مطهر امروز یکشنبه ۲۶ آذرماه، همزمان با سالروز شهادت صدیقه کبری حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، در مراسمی با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر کلانتری، تولیت حرم مطهر حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام و دکتر ایمانیه استاندار فارس، از جانبازان و خانواده های معظم شهدای حوادث تروریستی آستان مقدس، تجلیل شد. shahecheragh.ir/galleryview.aspx?id=153996 @SHAHECHERAGH

آیین لاله‌گردانی شام شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در حرم مطهر به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل آستان مقدس حضرت احمدبن موسی الکاظم شاهچراغ علیه السلام، امشب ۲۶ آذرماه، در شام شهادت مظلومانه حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها، خدام این بارگاه منور در آیینی معنوی، ضمن تشییع نمادین بزرگ‌بانوی اسلام، با در دست داشتن لاله های روشن، در رثای شهادت سیدة نساء العالمین به مرثیه‌سرایی و سوگواری پرداختند. shahecheragh.ir/galleryview.aspx?id=153997 @SHAHECHERAGH

لینک پخش زنده (پنجشنبه، ساعت ۸ صبح): aparat.com/shahecheragh/live @SHAHECHERAGH @SHAHECHERAGH_VELAYAT