یا صاحب الزمان ادرکنی:
السلام ای کریم آل الله
چشمهای نجیب یعنی تو
ای فدای مزار ویرانت
در مدینه غریب یعنی تو
🏴 هفتم صَفَر؛ سالروز شهادت کریم اهل بیت امام حسن مجتبی(ع) تسلیتباد
🌺امام حسن مجتبی علیه السلام: مَنِ اتَّكَلَ عَلي حُسنِ الاِختيارِ مِنَ اللَّهِ لَهُ لَم يَتَمَنَّ أنَّهُ في غَيرِ الحالِ الَّتِي اخْتارَهَا اللَّهُ
🍀هر كه به حُسن اختيار خدا براي او اعتماد كند، آرزو نميكند كه در حالتي جز آنچه خدا برايش اختيار كرده است، باشد
📚تحف العقول، ص ۱۶۹.
یا صاحب الزمان ادرکنی:
امام حسن مجتبی(ع) در مکاشفه به میرزای ایمانی فرمودند:
به مردم بگویید توبه کنند و برای تعجیل ظهور حضرت حجت دعا نمایند، چرا که دعا برای ظهور یک واجب عینی است.
(صحیفة المهدیه ۵۱)
یا صاحب الزمان ادرکنی:
🌼 آیت الله شوشتری:
از مرحوم علامه طباطبایی پرسیدم آیا امکان ملاقات حضرت ولی عصر (ع) وجود دارد یا خیر!؟ فرمودند: بله، به سه شرط:
۱- تقوای کامل
۲- عشق فراوان
۳- مداومت به خواندن زیارت آل یس
#اللهم_عجل_لولیک_الفرج
🌺سبک زندگی قرآنی :🌺
🍂 توطئه های دشمن، ناامیدتان نکند. 🍂
🔶وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ إِلاَّ بِاللّهِ وَلاَ تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلاَ تَكُ فِي ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَ
إِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَواْ وَّالَّذِينَ هُم مُّحْسِنُونَ
(نحل/١٢٧و١٢٨)
⚡️ ترجمه :
(و اى پيامبر) صبر پيشه كن وصبر تو جز (به يارى وتوفيق) خداوند نيست و بر آنان اندوه مخور، و از آنچه مَكر وتدبيرهاى خصمانه اى كه مى كنند، دلتنگ و در فشار مباش.
زيرا كه خداوند با كسانى است كه تقوى پيشه كردند و(با) كسانى (است) كه آنان نيكوكارند.
❌ توطئه های دشمن، هر قدر وسيع، حساب شده و خطرناك باشد باز نبايد شما را از ميدان بيرون كند، و گمان بريد كه در تنگنا قرار گرفته و محاصره شده ايد، چرا كه تكيه گاه شما، خدا است و با استمداد از نيروى ايمان، استقامت، پشتكار، عقل و درايت مى توانيد اين توطئه ها را خنثى كنيد و نقش بر آب.
❓برخی مداحها میگویند: امام حسین (علیه السلام) در روز عاشورا هروله کرد، لذا در عزاداریها باید هروله نمود. آیا چنین عملی مشروع است؟
✅ جواب:
🔹 #مکارم: این مطلب صحت ندارد و امام حسین (علیه السلام) هرگز در عاشورا هروله نکرد.
🔹 #سیستانی: صحت مطلب نقل شده ثابت نیست.
#ابدواللهماننسیحسینا
◼️◼️◼️◼️◼️
#معجزات_الائمه
✅ سرسبز شدن و به بارنشستن درخت خشکیده
〰💢🌀💢〰〰〰〰〰
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى وَ أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ اَلْحَسَنِ عَنِ اَلْقَاسِمِ اَلنَّهْدِيِّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ اَلْكُنَاسِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:خَرَجَ اَلْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ فِي بَعْضِ عُمَرِهِ وَ مَعَهُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِ اَلزُّبَيْرِ كَانَ يَقُولُ بِإِمَامَتِهِ فَنَزَلُوا فِي مَنْهَلٍ مِنْ تِلْكَ اَلْمَنَاهِلِ تَحْتَ نَخْلٍ يَابِسٍ قَدْ يَبِسَ مِنَ اَلْعَطَشِ فَفُرِشَ لِلْحَسَنِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ تَحْتَ نَخْلَةٍ وَ فُرِشَ لِلزُّبَيْرِيِّ بِحِذَاهُ تَحْتَ نَخْلَةٍ أُخْرَى قَالَ فَقَالَ اَلزُّبَيْرِيُّ وَ رَفَعَ رَأْسَهُ لَوْ كَانَ فِي هَذَا اَلنَّخْلِ رُطَبٌ لَأَكَلْنَا مِنْهُ فَقَالَ لَهُ اَلْحَسَنُ وَ إِنَّكَ لَتَشْتَهِي اَلرُّطَبَ فَقَالَ اَلزُّبَيْرِيُّ نَعَمْ قَالَ فَرَفَعَ يَدَهُ إِلَى اَلسَّمَاءِ فَدَعَا بِكَلاَمٍ لَمْ أَفْهَمْهُ فَاخْضَرَّتِ اَلنَّخْلَةُ ثُمَّ صَارَتْ إِلَى حَالِهَا فَأَوْرَقَتْ وَ حَمَلَتْ رُطَباً فَقَالَ اَلْجَمَّالُ اَلَّذِي اِكْتَرَوْا مِنْهُ سِحْرٌ وَ اَللَّهِ قَالَ فَقَالَ اَلْحَسَنُ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَيْلَكَ لَيْسَ بِسِحْرٍ وَ لَكِنْ دَعْوَةُ اِبْنِ نَبِيٍّ مُسْتَجَابَةٌ قَالَ فَصَعِدُوا إِلَى اَلنَّخْلَةِ فَصَرَمُوا مَا كَانَ فِيهِ فَكَفَاهُمْ
امام صادق علیه السلام فرمودند :
امام حسن علیه السلام در یکی از سفرهای حج عمره اش، همراه مردی از فرزندان زُبِير بود که به امامت ایشان معتقد بود، در یکی از آبگاهها زیر درخت #خرمای_خشکی که از تشنگی خشک شده بود آمدند. در زیر آن درخت فرشی برای امام حسن علیهالسلام انداختند، و در برابرش فرشی برای زٌبِیری، زیر درخت خرمای دیگر. آن زبیری سر بالا کرد و گفت : اگر این درخت خرمای تازه داشت از آن می خوردیم ؛ امام مجتبی علیه السلام فرمودند : خرما میل داری؟ زبیری گفت : آری
👈 زبیری گفت : آن حضرت دست به سوی آسمان برداشت و دعا کرد به سُخنی که من آن را نفهمیدم؛
👈👈 پس درخت سبز شد و به حال خود برگشت و برگ و خرما برآورد. ساربانی که شتر از او کرایه کرده بودند، گفت : به خدا این جادو است.
امام حسن علیه السلام فرمود : وای بر تو جادو نیست بلکه دعای مستجاب پسر پیغمبر (صلی الله علیه و آله) است.
پس به سوی درخت بالا رفتند و هرچه خرما داشت چیدند و آنها را کفایت کرد
✔️ سند روایت هم صحیح است ::
الحديث الرابع : صحيح.
📗📕نام کتاب : مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول نویسنده : العلامة المجلسي جلد : 5 صفحه : 35
یا صاحب الزمان ادرکنی:
❤️ حب حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام
🌷پيامبر خدا صلى الله عليه و آله:
سرلوحه اعمال مؤمن، دوست داشتن على بن ابى طالب است. (بشارة المصطفى ص۱۵۴)
🌷پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
من از امّتم مهرورزى به على را همان گونه انتظار دارم كه گفتن «لا إله إلّا اللّه » را از ايشان انتظار دارم. (بشارة المصطفى ص۱۴۵)
🌷پيامبر خدا صلى الله عليه و آله:
محبت على در قلب هاى مؤمنان، افكنده شده است. جز مؤمن، او را دوست نمى دارد و جز منافق، وى را دشمن نمى دارد. [و امّا ]محبت حسن و حسين در قلب هاى مؤمنان و منافقان و كافران، افكنده شده است. از اين رو، كسى را نمى بينى كه آنان را مذمّت كند. (المناقب لابن شهر آشوب ج۳ ص۳۸۳)
🌷امام باقر عليه السلام:
سودمندترين چيز براى شما در لحظه اى كه مرگ فرا مى رسد، محبت على عليه السلام است. (دعائم الإسلام ج۱ ص۷۲)
امام حسن مجتبی(ع) فرمودند:«مَنْ أَدامَ الاْخْتِلافَ إِلَی الْمَسْجِدِ أَصابَ إِحْدی ثَمان: آیةً مُحْکَمَةً وَ أَخًا مُسْتَفادًا وَ عِلْمًا مُسْتَطْرَفًا وَ رَحْمَةً مُنْتَظِرَةً وَ کَلِمَةً تَدُلُّهُ عَلَی الهُدی أَوْ تَرُدُّهُ عَنْ رَدًی وَ تَرْکَ الذُّنُوبِ حَیاءً أَوْ خَشْیةً؛ هر که پیوسته به مسجد رود به یکی از این هشت فایده میرسد:
1ـ نشانهای استوار؛ یکی از فوائد رفت و آمد به مسجد، فهم آیات الهی است. انسان به این وسیله به درک بیشتری میرسد. اگر چه کلام وحی از اصطلاحات پیچیدۀ علمی و کلامی عرب مبرا است، اما محتوای فرا حسّی و فرا طبیعی در قرآن وجود دارد که انسان طبیعی به راحتی نمیتواند آن را درک کند و طبق حدیث فوق یکی از راههای درک نشانههای استوار، با رفت و آمد به مساجد بدست میآوریم.
2ـ دوستی قابل استفاده؛ یکی از نگاههای اشتباهی که ما به دوستان خود داریم آن است که آنها برای پر کردن اوقات فراغت و خوشگذرانی هستند. این تفکر اشتباه، در حالی است که داشتن دوست خوب میتواند بر سلامت جسمانی و روحی فرد تأثیر گذار باشد. مسجد میتواند به ما این فرصت را بدهد که دوستانی انتخاب کنیم که در سلامت روحی و جسمی با تاثیرگذار باشند و ما را به آرامش الهی نزدیک کنند.
3ـ دانشی تازه؛ دانش و دانش پژو در اسلام ناب محمدی، از جایگاه ویژهای برخوردار هستند. بیگمان ارزش انسان در آموزههای قرآنی به دانش است و انسان میتواند با رفت آمد به مسجد از دانش علمای اسلام استفاده کند و به نکات تازهای دست پیدا کند.
4ـ رحمتی مورد انتظار؛ طبق فرمایش گهربار حضرت رفت و آمد به مسجد باعث نزول رحمت الهی میشود و میتوان از مسجد به عنوان خانه رحمت یاد کرد.
5ـ سخنی که به راه راستش کشد؛ انسان با رفت و آمد به مسجد هدایت مییابد و میتواند به سعادت ابدی برسد.
6ـ سخنی که او را از پستی برهاند؛ شناخت اثرات گناه و پی بردن به عواقب آن میتواند تاثیرات زیادی در زندگی انسان داشته باشد و او را از گناه و پستی در امان بدارد.
7ـ ترک گناهان به خاطر شرم از خدا؛ انسان وقتی به خاطر شرم از خداوند گناهان خود را ترک کند به ایمانش افزوده میشود و به مرور زمان برای او ملکه میشود.
8ـ ترک گناهان به خاطر خوف از خدا؛ خوف به معنی ترس و وحشت درونی است، از این رو اهرمی درونی برای ترک گناه محسوب میشود که انسان با رفت و امد به مسجد میتواند به راحتی آن را بدست آورد.
منبع:
ابومحمد حسن حرانی،تحف العقول ص 235.
یا صاحب الزمان ادرکنی:
✅ شیعه حقيقى از منظر امامان معصوم(علیهم السلام)
مردی به امام حسن(علیه السلام) گفت: من شیعه و پیرو شما هستم، امام حسن(علیه السلام) فرمودند:
🔸ای بنده خدا اگر در برابر «اوامر» و «نواهی» ما مطیع باشی در ادعایت صادق هستی و اگر این چنین نیستی با این ادعایت بر گناهان خود افزوده ای و وقتی که در این مرتبه قرار نداری ادعای آن را نیز بر زبان میاور که دروغ است و بر گناهانت می افزاید، پس نگو من شیعه شما هستم، بلکه بگو من یکی از دوستداران شمایم و با دشمنان شما دشمنم و در این صورت به خیر و نیکی خواهی بود و به سوی خیر و نیکی نیز خواهی رفت.
(بحارالانوار ج ٦٥ص١٥٦)
🍃▪️🍃▪️🍃▪️🍃▪️
🌷امام باقر «علیه السلام»:
به خدا قسم شیعه ما نیست مگر کسی که دارای تقوی الهی است و از خدا اطاعت می کند، ای جابر آن ها را نمی شناسی مگر از راه تواضع، خشوع، امانت داری، زیادی ذکر خدا، روزه داری، نماز، نیکی به پدر و مادر، پایبندی به اخلاق حسنه، احترام به همسایه و توجه به فقراء و درماندگان و در سفر ماندگان و یتیمان، راستگویی، تلاوت قرآن، بازداشتن زبان، از اين كه، جز نيكى مردم را نگويند، [نيز] شيعيان ما [همواره] در بين اقوام خويش امين بودند
(اصول کافی ج٢ص٧٤)
🍃▪️🍃▪️🍃▪️🍃▪️
🌹امام صادق «علیه السلام»:
کسی که به زبان، می گوید شیعه است و با اعمال و آثار ما مخالفت می کند، از پیروان ما نیست، شیعه ما، کسی است که ما را با زبان و قلب همراه باشد و آثار ما را پیروی کند و اعمال ما را انجام دهد. آنان، شیعه ما هستند. شیعیان ما اهل هدایت و تقوی و اهل خیر و نیکی و اهل ایمان و اهل فتح و ظفرند.
(بحارالانوار ج٦٥ص١٦٤و١٨٧)
🌸
🌱 روز هفتم صفر سرور یا غم؟
⬅️ به کتب علما رجوع میکنیم تا ببینیم روز غم است یا شادی!
1⃣سند اول: تثبیت الامامة
قدیمی ترین منبعی که در این زمینه تا به حال یافت شده کتاب « تثبیت الامامة»تالیف«سید قاسم بن ابراهیم الرسی» است که در سال 246 وفات یافته است. وی که خود از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام است، از زهاد و عباد و علمای زمان خویش بود که دارای تألیفات فراوانی است. گفتنی است وی از روات احادیث هم بوده است و بدون واسطه از حضرت موسی بن جعفر علیه السلام روایت نقل میکرده است. وی در کتاب خویش چنین آورده است.
الامام الحسن علیه السلام ابوه الامام امیرالمومنین علی علیه السلام، امه فاطمه الزهراء سلام الله علیها، ولادته: ولد فی المدینه لیلة النصف من شهر رمضان فی السنة الثالثة للهجره، القابه: التقی، الزکی، السبط، وفاته: توفی فی السابع من شهر صفر سنة خمسین من الهجرة
2⃣سند دوم: قول شهید اول
یکی دیگر از کسانی که قائل بودند شهادت سبط اکبر حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام در هفتم ماه صفر واقع شده است، شهید اول (متوفای 786) می باشند ایشان در کتاب شریف «دروس» می فرمایند: الامام، الزکی، ابومحمد الحسن بن علی سید شباب اهل الجنه ولد بالمدینه یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنة اثنتین من الهجرة... و قبض بها مسموما یوم الخمیس سابع صفر سنة تسع و اربعین من الهجرة.
3⃣سند سوم :مرحوم کفعمی
یکی دیگر از کسانی که قائل به شهادت امام حسن مجتبی در هفتم ماه صفر شده است، علامه بزرگوار و محدث کبیر مرحوم کفعمی صاحب کتاب شریف «مصباح»می باشد ایشان در این کتاب چنین می فرماید:
ولد فی یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنة ثلاث من الهجرة و توفی یوم الخمیس سابع شهر صفر سنة خمسین من الهجرة.
4⃣سند چهارم: پدر شیخ بهایی
یکی دیگر از بزرگانی که قایل به شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام در هفتم صفر می باشد مرحوم شیخ حسین والد شیخ بهایی در کتاب«وصول الاخبار الی اصول الاخبار» می باشد وی که متوفای سال 984 هجری است در کتاب خویش میفرماید: هو الامام الزکی ابومحمد سید شباب اهل الجنه ولد بالمدینه یوم الثلاثاء منتصف شهر رمضان سنة اثنتین من الهجرة مسموما فی المدینة یوم الخمیس سابع شهر صفر سنة تسع او ثمان و اربعین و قیل سنة خمسین من الهجره عن سبع و اربعین سنة.
✅اما بررسی میلاد امام کاظم علیه السلام
👈 بزرگانی چون شیخ کلینی در(اصول کافی) و شیخ مفید در (الارشاد و مسارّ الشیعه) و شیخ طوسی«قدس سرهم» در (تهذیب الاحکام)به قول ولادت آن حضرت درهفتم صفر اعتنا نکرده و از بیان آن ساکت مانده اند.
👈 فحولی از علما چون شهید اول در(الدروس)، شیخ محمد حسن نجفی در(جواهر الکلام) و شیخ جعفر کاشف الغطاء«قدس سرهم» در (کشف الغطاء) آن را ضعیف شمرده اند.
👈در تاریخ ولادت امام کاظم«علیه السلام»روایاتی وارد شده است که بزرگان از محدثین چون احمد بن خالد برقی در (المحاسن)، شیخ کلینی در (اصول کافی)، محمد بن حسن صفّار در (بصائر الدرجات) و ابن جریر طبری شیعی«قدس سرهم» در (دلائل الامامة)از ابی بصیر به طرق مختلف از امام صادق«علیه السلام» روایت کرده اند:که این ولادت پس از ایام حج سافل 127هـ و هنگام مراجعت حضرت صادق«علیه السلام» به مدینه و در اولین منزل پس از جحفه به نام ابواء بوده است. که به تصریح معجم البلدان ابواء 33 میل (حدود 53 کیلومتر) تا جحفه فاصله دارد.
⬅️مطلب مهم: روایت ابی بصیر قرینه ای است بر اتمام حج و بازگشت به مدینه در همان سالی که امام کاظم علیه السلام در ابواء به دنیا آمده، و این دلالت دارد بر اینکه امام کاظم علیه السلام در ماه ذی الحجه دیده به جهان گشود نه در ماه صفری که درسال 128 نقل شده است.
👈ابن جریر طبری«قدس سره» متوفای قرن چهارم در روایت دیگر از امام عسکری علیه السلام در (دلائل الامامة)، تصریح بر وقوع ولادت آن حضرت در ماه ذی الحجة نموده است.
✅ در حوزه نجف از قدیم الایام هفتم صفر به عنوان شهادت امام مجتبی علیه السلام و بیست و هشتم صفر شهادت پیامبر صلی الله علیه و آله مرسوم بوده است. بعد از تاسیس حوزه قم از مرحوم حائری تا کنون تمام مراجع هفتم صفر را به عنوان شهادت مجلس سوگواری بر پا نموده اند! تمامی مراجع کنونی هم بدون اختلاف منع برگزاری مجالس شادی کردند و نظرشان بر شهادت است!
#موضوع_تاریخ_صلح_امام_حسن_معاویه_شرط_مالی
🤔#پرسش
❓آيا دريافت #خراج و #پول امام حسن از معاويه در جريان صلحشون صحت دارد ❕❕
💠#پاسخ💠
👌کتب تاریخی مواد #صلح امام حسن علیه السلام را چنین درج کرده اند ؛
1⃣معاویه موظف است بر اساس کتاب #خدا و سنت رسول #خدا و سیره خلفاء #صالحین خلافت کند.
📚#شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید معتزلی ، ج4 ص8
📚#صلح الحسن ، ص260 به نقل از فتح الباری، شرح صحیح بخاری، ابن حجر
2⃣خلافت پس از #معاویه برای امام #حسن و اگر امام حسن از دنیا رفته بودند برای امام #حسین علیهما السلام است.
📚#تاریخ الخلفاء ، سیوطی ، ص194
3⃣معاویه #دشنام دادن به علی را در منابر و قنوت نماز ترک کند و از علی جز خیر نگوید.
📚#اعیان الشیعه ج4 ص43
4⃣مبلغ #پنج میلیون درهم که در بیت المال کوفه است به معاویه داده نمی شود ، و معاویه موظف است که هر ساله یک #میلیون در هم به امام حسین بدهد .
📚#الامامه و السیاسه ، ص200
📚#تاریخ طبری ، ج6 ص92
5⃣تمام #مردم خصوصا اصحاب و #شیعیان حضرت علی باید در امنیت باشند و معاویه حق تعرض به آنها و به حسن و حسین و اهل بیت آنها را ندارد.
📚#تاریخ طبری ، ج6 ص97
📚#تاریخ ابن اثیر، ج3 ص116
👌اما آنچه از #صلحنامه در کتب شیعه آمده است ؛
🔷 علامه #مجلسی در #بحار الانوار متن صلح نامه را چنین می آورند ؛
« صلح کرد حسن بن علی بن ابی طالب با معاویه بن ابی سفیان که #متعرض او نگردد ، او #عمل کند در میان مردم به کتاب خدا و سنت رسول خدا و سیره خلفای شایسته ( مراد حضرت علی است ) و به شرط آنکه معاویه برای بعد از خود #جانشینی تعیین نکند ، و مردم در هر جای #عالم که باشند از شام و عراق و حجاز و یمن از شر او ایمن باشند ، و اصحاب علی و شیعیان او #ایمن باشند بر جانها و مالها و زنان و اولاد خود از معاویه و به این شرط عهد و پیمان خدا گرفته شد ، و بر آن که برای حسن بن علی و برادرش حسین و سایر اهل بیت و خویشان رسول خدا #مکری نیندیشند ، و در آشکار و پنهان #ضرری به ایشان نرسانند ، و احدی از ایشان را در افقی از آفاق نترسانند ، و آن که سب امیر المومنین نکنند ، و در #قنوت نماز ناسزا به علی و شیعیان او نگویند»
📚#بحار الانوار ج44 ص65
👌می بینیم که در این #صلح نامه سخنی از امتیازات مالی که تاریخ نگاران اهل #سنت نقل کرده اند نمی باشند و به #عقیده ما آنچه درباره امتیازات مالی صلح نامه نقل شده است #ساخته و #پرداخته #امویان و #عباسیان است که با این کار خود می خواسته اند چهره مقدس اهل بیت به خصوص امام #حسن علیه السلام را مخدوش کنند.
❗️بله شیخ #صدوق نقل می کند که امام حسن علیه السلام این شرط را نیز لحاظ کردند که معاویه باید از خراج « #دارابگرد » مبلغ یک میلیون درهم در میان بازماندگان شهدای #جمل و #صفین که در رکاب امیر مومنان کشته شدند تقسیم کند.
📚علل الشرایع ج1 ص212
👌فلسفه این #شرط نیز روشن است .
🔶دارابگرد یکی از پنج شهرستان ایالت #فارس در قدیم بوده است.
📚لغت نامه دهخدا ، لغت دارابجرد
🔷این شهر بدون #جنگ تسلیم ارتش اسلام گردید ، و مردم آن دیار با مسلمانان پیمان صلح بستند ، خراج آن طبق #قوانین اسلام اختصاص به پیامبر و خاندان آن حضرت و یتیمان و تهیدستان و درماندگان داشت.
🔷#حشر 7
👌از این رو امام مجتبی علیه السلام شرط کرد که خراج این شهر به #بازماندگان شهدای جنگ جمل و صفین پرداخت شود ، زیرا در آمد آنجا چنان که گذشت به خود آن حضرت #تعلق داشت ، و بازماندگان آن دو جنگ ، یکی از موارد مصرف این خراج به شمار می رفتند.
📚#سیره پیشوایان ، پاورقی ، ص133