🔰بخش سوم🔰 که از این قرارند: نسل اول و دوم روشنفکری در عصر مشروطه روشنفکری در دوره پهلوی اول روشنفکری در دوره پهلوی دوم روشنفکری پس از انقلاب اسلامی هر فصل با تحلیلی عمومی از دوره تاریخی مورد بحث آغاز می‌شود و با معرفی اندیشه و بررسی عملکرد چهره‌های شاخص روشنفکری در آن دوره (در فصل سه و چهارِ جلد دوم، احزاب و سازمان‌های روشنفکری) ادامه می‌یابد. نویسنده با تقسیم تاریخ ایران به چهار دوره‌ی: الف: کهن (ماقبل سلطه هخامنشیان) ب: تمدن کلاسیک ایران باستان (از سیطره قبیله پارس تا شکست یزدگرد سوم) ج: تمدن کلاسیک ایران پس از اسلام (از قرن اول هجری تا قرن چهاردهم و ظهور مشروطه) د: دوره سیطره غرب‌زدگی و تجدد گرایی (پس از مشروطه) مقطع پایانی را موضوع اصلی کتاب، و زمینه شکل‌گیری روشنفکران عنوان می‌کند. زرشناس در توضیح ویژگی‌های روشنفکران (شبهه روشنفکران) در این دوره، آنان را این‌چنین توصیف می‌کند: «وابسته به استعمار و لژهای فراماسونری، زمینه‌ساز سرمایه‌سالاری و امپریالیسم جهانی، فاقد پشتوانه عمیق و جدی فلسفی، در خدمت استبداد مطلقه رضاخانی و مروج پایه‌های فرهنگی و سیاسی آن رژیم»۴ ویژگی کتاب تقسیم‌بندی فصول آن به دوره‌های تاریخیِ حضور روشنفکران در ایران و معرفی چهره‌های شاخص جریان روشنفکری در هر دوره است. البته توجه به این نکته نیز ضروری است که لحن نویسنده در توصیف اشخاص، در مواردی از زبانِ علمی متناسب با چنین پژوهشی فاصله گرفته و به بیانیه‌ای علیه آنها مانند می‌شود. انتخاب این زبان در پژوهشی با مختصات کتاب مذکور، از دقت متن می‌کاهد و ارتباط اقناعی آن با خواننده را کم اثر می‌کند. به عنوان نمونه نویسنده در توصیف شخصیت تیمورتاش، او را «مردی پرانرژی، قدرت طلب، شهوت‌ران، شارلاتان صفت، متجدد مآب و روشنفکر صفت»۵ معرفی می‌کند. طبیعی است که ارتباط این توصیفات با ماهیت روشنفکری چیزی نیست که با صرف ادعای نویسنده و ردیف کردن عباراتی این‌چنین اثبات شود. و نیازمند توضیحاتی بیشتر و دقیق‌تر است. از سوی دیگر ممکن است معرفی اشخاص، احزاب و جریان‌های روشنفکری و توضیح اجمالیِ «عمل» آنها، ارتباط کلیِ آن با ماهیت روشنفکری را کم‌رنگ ‌کند. و خواننده را از دقت و تامل در «ماهیت» روشنفکری باز دارد. تامل و دقت در این مقطع از تاریخ معاصر ایران، کلید فهم عقب‌ماندگی کشور از جریان تفکر و پیشرفت، و روشن‌کننده ریشه‌های وابستگی و ضعف ایران در این دوران است. عمل سیاسی حاکمان و عهد قراردادهای ننگین و خفت باری نظیر گلستان و ترکمانچای و رویتر شاهد کوچکی بر این مدعاست. شاهدی که نشانه و بروزش قبل و همزمان با حاکمان در روشنفکران دیده شد. نویسنده همان ابتدا کتاب شکل گیری کتاب را اینطور شرح می دهد: سال‌های متمادی است که قصد داشته‌ام تا تاریخی جامع، هرچند مختصر، از جریان روشنفکری ایران تهیه نمایم. وقتی شروع به کار کردم دیدم که برای انجام چنین کاری، زمانی حداقل ۵ – ۶ ساله و تیمی از نفرات پژوهشگر و همراه لازم است؛ بنابراین به انجام یک بررسی بسیار مختصر و تقریبا محدود به برخی چهره‌های برجسته این جریان بسنده کردم. رهبر معظم انقلاب بارها و بارها به موضوع روشنفکری به شکل صریح پرداخته اند و در پاره ای موارد به مصادیق و مواردی از این جریان اشاره داشته اند. ایشان چندی پیش در دیدار جوانان گفته بودند: «امروز در محیطهای روشنفکری، کسانی هستند با شکلهای گوناگون، با قد و قواره‌های گوناگون، اینها ما را از شعارهای مکتبی برحذر میدارند؛ دوران اوج شعارهای مکتبی را که دهه‌ی ۶۰ است، زیر سؤال میبرند؛ امروز هم از تکرار شعارهای مکتبی و شعارهای انقلابی و اسلامی، خودشان واهمه دارند و میخواهند در دل دیگران واهمه بیندازند؛ میگویند آقا، هزینه دارد، دردسر دارد، تحریم دارد، تهدید دارد. نگاه خوشبینانه این است که بگوئیم اینها تاریخ نخوانده‌اند - البته نگاه‌های بدبینانه هم وجود دارد - اینها اگر تاریخ خوانده بودند و اطلاع داشتند از سرگذشت و منشأ و مبدأ تمدنهائی که وجود دارد و همین تمدن مادی غرب که امروز میخواهد دنیا را فتح تصرف کند و این حرف را نمیزدند. باید بگوئیم اینها بی‌اطلاعند، تاریخ نخوانده‌اند.»۶ [۱] بیانات رهبر انقلاب در دیدار جمعی از کارگزاران فرهنگی (۷۱/۵/۲۱) [۲] برگرفته از بیانات رهبر انقلاب در دیدار اعضای شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی (۷۰/۹/۲۰) [۳] بیانات رهبر انقلاب در دیدار جمعی از کارگزاران فرهنگی (۷۱/۵/۲۱) [۴] نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران (جلد دوم)،ص ۱۱۴ و ۱۱۵، شهریار زرشناس، انتشارات کتاب صبح [۵] نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران (جلد دوم)،ص ۷۵، شهریار زرشناس، انتشارات کتاب صبح [۶] دیدار جوانان خراسان شمالی ۹۱/۰۷/۲۳ نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران khamenei .ir /book منبع🔸 🔰ادامه در بخش چهارم🔰

🔰بخش چهارم🔰 ✍ دکتر شهریار زرشناس عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی است، سابقه همکاری با شهید مهندس سید مرتضی آوینی در نشریه سوره و انتشار نشریه مشرق را نیز در کارنامه فرهنگی خود دارد. «فرهنگ، سیاست، فلسفه»، «نگاهی کوتاه به تاریخچه روشنفکری در ایران»، «مدرنیته، آزادی و پسا مدرنیسم»، «جامعه باز، آخرین اتوپی در تمدن غرب»، «شبه مدرنیته در ایران»، «واژه نامه فرهنگی سیاسی» و «مبانی نظری غرب مدرن» از جمله آثار منتشر شده اوست. «درآمدی به رویکردها و مکاتب ادبی» از آخرین آثار اوست که توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. ✅ نظرات دکتر زرشناس درباره مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)🔰 💠 دکتر زرشناس: به گمان من راهی که شهید آیت الله شیخ فضل الله نوری به ما نشان داد هنوز هم برای ما ماندگار و قابل استفاده است. یعنی شما نگاه کنید جمهوری اسلامی به نوعی مشروطه مشروعه آیت الله شیخ فضل الله نوری است، من گمان می کنم که انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) در سال 57 همان مشروطه مشروعه آیت الله فضل الله نوری است. بنابر این من فکر می کنم ایشان از وجوه سلبی و ایجابی نکات بسیار زیادی دارند که می توانیم از آنها استفاده کنیم.../ نفسانیات بلاگفا، پست ۲۶ 💠 دکتر زرشناس: «شهید آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری یک نابغه و پدیده‌ای بی‌نظیر است. در دوره‌ای که هنوز مظاهر روشنفکری ظهور نکرده و ماهیت ادعاهای آن‌ها دقیقاً آشکارنشده و برخی روحانیون برجسته -اگر در برابر ظواهر زیبای روشنفکری همراه نمی‌شوند- اما دچار انفعال می‌شوند، شیخ فضل‌الله عمق این جریان را می‌بیند، این مسئله نشانه عظمت علمی و فکری ایشان است.» ✍ این استاد دانشگاه معتقد است «امروز یا حتی از پنجاه سال پیش که تجربه حکومت مدرن رضاشاه و محمدرضا شاه را داریم فهم مدرنیته ساده است، هنر آن است که در سال 1325 قمری بفهمید دموکراسی یا آزادی که منورالفکران می‌گویند چیست؟ لوایحی که شیخ فضل‌الله در تحصن حرم حضرت عبدالعظیم (ع) نوشته نشان از شناخت عمیق از اندیشه غرب دارد. ایشان واقعاً اولین غرب‌شناس تاریخ ما و مظهر روحانیت بیدار، آگاه، هوشیار، هوشمند، مقاوم و مجاهد است. پرسش‌هایی که ایشان از ماهیت غرب مدرن مطرح می‌کند نسبت به زمان خود شاهکار است. چنین درکی بی‌نظیر است و کمتر کسی این درک را دارد.» زرشناس با تأکید بر اینکه شیخ فضل‌الله نوری آغازگر غرب‌شناسی نقادانه در ایران است که متأسفانه ناشناخته مانده است، می‌گوید: «بسیاری از علما و دغدغه مندان عصر مشروطه، هنوز خطر وجوه فرهنگی مدرنیته و مشروطه موردنظر منورالفکران را درک نکرده بودند و نگاهشان بیشتر سیاسی بود. هرچند اولین مواجهه‌های ما با آن‌ها سیاسی و اخلاقی بوده و مثلاً در برابر مظاهر اخلاقی نگران می‌شدیم و یا به مواجهه‌های سیاسی می‌پرداختیم، اما مواجهه‌ فرهنگی عمیق با این جریان بوسیله آیت‌الله شهید شیخ فضل‌الله نوری آغاز می‌شود.» این پژوهشگر حوزه ادبیات، فرهنگ و سیاست معتقد است: «کسی مانند شیخ شهید در آن دوره نیست که ماهیت غرب مدرن را به‌خوبی شناخته و باطن مقولاتی چون آزادی و مساوات را درک کرده باشد و تا این درجه ایستادگی کند. ما حرکت‌های اسلام‌گرایانه همچون سید جمال و دیگران را داریم که به‌نوعی با آرای مدرنیستی درآمیخته‌اند. آنجا که یک تقابل خالصانه وجود دارد، تقابل شیخ شهید است.» زرشناس می‌گوید: «آنچه شیخ، صدسال پیش، در آن فضای محدود و غبارآلود، بدون داشتن وسایل ارتباط‌جمعی در میان سطور رسائل خود درباره غرب فریاد زده است، امروز بعضی از غرب‌شناسان ما با پیدا شدن این‌همه اسناد و اطلاعات و اخبار، تازه زمزمه‌اش می‌کنند.»/ بولتن نیوز کد مطلب 621622 🔰ادامه در بخش پنجم🔰

🔰بخش پنجم🔰 💠 دکتر شهریار زرشناس: ...درباره فهم شیخ شهید از غرب‌زدگی، من معتقدم ایشان، اولین غرب شناس تاریخ ماست. یعنی ما تا قبل از ایشان کسی را نداریم که اینگونه توانسته باشد عمق معانی و شعارها و واژه ها و تعابیری که جریان متجدد مآب در ایران مطرح می‌کرد و خُب، خیلی ها را تحت تأثیر قرار داده بود، عمق آن معانی رو، و آنچه آن معانی از چه جای دیگری و از یک عالَم تاریخی دیگری می آیند و تفاوت دارند با آن طرف که مثلاً رایج هست و من ندیدم کسی اینگونه قبل از شیخ شهید این درک را داشته باشد، یعنی این موضوع جالبی است، یعنی وقتی ایشان می آید بین مفهوم آزادی و حرّیت تفاوت قائل می شود و یا بحثی که راجع به مفهوم مدرن و مساوات می کند! اینها خیلی بحث های جالب و تئوریکی است که حالا ما باید برگردیم به آن زمان و دوران مشروطه، دورانی که شناخت ما از تفکر غرب مدرن بسیار اندک و بسیار نازل است و اساساً عناصر اولیه تکریم یک خودآگاهیِ تاریخی در ما وجود ندارد و ما اصلاً خودآگاهی تاریخی نداریم، اصلاً وضع خودمان و غرب مدرن را نمی شناسیم و از آن درکی نداریم، اصلاً اندیشهٔ تاریخی نداریم، در آن چنان وضعیتی، این فهم یک فهم خیلی خاصی است. ... بحث از مشروطه را ما می توانیم و باید در متن یک کانتکس بزرگتر یا یک زمینه بزرگتر ببینیم و آن مسألهٔ تجدد مآبی در ایران است (غربزدگی منفعلانه) ... و سرآغاز تجدد مآبی، زمان مشروطه است! آیا در آن زمان تعامل ما یک تعامل مقلد منفعلانه است؟ یا یک تعامل منتقدانه تحوّل خواهانه است؟ و من می گویم باید این دومی باشد و شیخ فضل الله نوری شهید، نماد این جریان دومی است. شیخ فضل الله نقد دارد می کند، رویکرد متحولانه دارد، رویکرد منتقدانه دارد و دقیقاً مسأله اش این است .../برنامه ۱۴ مرداد ۱۴۰۲ «جهان‌ آرا»،گفتگو با: دکتر شهریار زرشناس، موضوع: نسبت ما با غرب مدرن، به بهانه سالگرد فرمان مشروطیت و ایام شهادت مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)، زعیم نهضت اسلام‌خواهی مشروطه(مشروعه) ✳️ @ShahidRabe

🔰👇👇

📑 سه #مقاله روشنگرانه تاریخی در راستای #جهاد_تبیین به همراه تصاویر 1⃣ فهم پیش‌دستانه مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری اعلی الله مقامه از منطق تجدّد/ دکتر مهدی جمشیدی 2⃣ مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) و چالش با سیطره غرب گرایی/ نظریه انتقادی شیخ درباره مشروطیت سکولار/ دکتر مهدی جمشیدی 3⃣ عملکرد علمای حامیِ جریان غربگرای مشروطه و سرنوشت آنان/ با بهره‌گیری از آثار قلمی و کلامی صاحبنظران #تاریخ_بی_روتوش ✳️ @ShahidRabe

🌟 با افتخار میزبان شما هستیم در دومین نشست از سلسله جلسات فرهنگ مقاومت 🔹 سخنران ویژه: سردار سرافراز جبهه ۸ سال دفاع مقدس، حاج علی فضلی 🔹 باحضور جناب آقای دکتر علی‌رضا زاکانی شهردار محترم تهران 📍 محور اصلی برنامه: - تبیین فرهنگ مقاومت - گفتمان‌سازی برای حرکت به سمت آینده‌ای روشن -پرسش وپاسخ مسائل روز مقاومت 📲 منتظر حضور گرم شما در این مسیر ارزشمند هستیم. 📌 همراه شوید و گفتمان مقاومت را در کنار هم بسازیم! 🗓 زمان: سه‌شنبه ۲۹ آبان ماه ⏰ ساعت: ۱۸ 📌 مکان: خیابان وحدت اسلامی ، خیابان بهشت خیابان مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) 🍲 همراه با پذیرایی 🕌مسجد مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) 🕌 🔑 این جلسات به صورت منظم برگزار خواهد شد @masjed_shahid_sheikhfazlollah #فرهنگ_مقاومت #مسجد_شیخ‌_فضل‌الله‌_نوری #دکتر_زاکانی #سردار_فضلی

🔰👇👇

🎙تلاوت زیبا و ماندگار سوره مبارکه فجر، توسط مرحوم استاد محمد صدیق منشاوی ⁉️ ماجرای شگفت تلاوت سوره والفجر توسط جنازه سالم مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چه بود؟! و این سوره مبارکه، منسوب به کدام یک از ائمه طاهرین علیهم السلام است؟ 🔰👇👇

⁉️ چرا سوره فجر را سوره امام حسين(ع) ناميده اند؟ جواب در🔰 mshrgh.ir/490817 ⁉️ اثر هدیه سوره مبارکه والفجر به روح مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری، اعلی الله مقامه الشریف🔰 ✍ عارف فرزانه مرحوم سيد ذبيح الله قوامی معروف و مشهور به «حاج آقا فخر تهرانی» ازسالكين الی الله و عرفای بزرگواری بود كه هنوز قدر و منزلتش پنهان باقی مانده است. حاج آقا فخر تهرانی، از تربیت شدگان علمای بزرگ تهران بود که در قم سکونت گزید، نزد بسیاری از اساتید حوزه، ارج و قرب داشت و بویژه طلاب تهرانی، ارادت خاصی به وی مبذول می داشتند. ایشان در خصوص کرامات و عظمت مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری، شهید رابع (ره) مطالبی دارند که به برخی اشاره می کنیم🔰 💠 حاج آقا فخر: «آنقدر بزرگان گفته اند که شیخ فضل الله (ره)، شخص اول خدمت حضرت معصومه سلام الله علیهاست که حد ندارد، آنقدر بزرگان گفته اند که سلام ما را به شیخ فضل الله(ره) برسانید، ایشان به حضرت معصومه(س) می رساند، که حد ندارد» ✍ برای اولین بار اثر توسل به روح ملکوتی شیخ فضل الله نوری، از زبان عارف سوخته آقا فخر تهرانی بیان گردید. ایشان به افراد نزدیک می فرمودند: که «شیخ، مستجاب‌الدّعوَة است، سوره فجر را به روح ملکوتی شیخ فضل الله هدیه نمایید» بسیاری با عمل به این دستور، سرانجام به دعای شیخ فضل الله به حاجت خویش رسیدند. هم اکنون این جریان مشهور عام و خاص گردیده و برخی زائران حضرت معصومه سلام الله علیها روزانه با حضور در مقبره شیخ فضل الله نوری و با هدیه این سوره ی با برکت (والفجر)، حاجات خویش را طلب می کنند. ‼️ جنازه سالم شیخ، به احتمال زیاد، سوره والفجر تلاوت می فرمود ✅ روایت های شگفت از عارفان بالله🔰 💠 مرحوم آیت الله حاج شیخ ابوالفضل خراسانی(ره)🔰 ✍ جناب حاج احمد شهامت پور مشهور به (انگشتر ساز)، از معتمدین محله حمام گلشن تهران، اظهار داشت: من نوزده سال خدمت مرحوم حاج شیخ ابوالفضل خراسانی، پیشنماز پارسای مسجد ترکها (واقع در بازار تهران) بودم، در عظمت مقام آیت الله شیخ ابوالفضل خراسانی همین بس، که شخصیتی چون مرحوم آیت الله العظمی سید محسن حکیم از نجف به ایشان نامه می نوشت و درخواست موعظه می کرد. آقای خراسانی می فرمود: مأموری که پس از اعدام مرحوم شیخ فضل الله نوری، محافظ [مأمور نگهبانی از] جنازه ایشان بود، به من گفت: شب که من کنار جنازه بودم گهگاه صوت قرآن می شنیدم ولی گوینده را نمی دیدم./ک، خانه بر دامنه آتشفشان، علی ابوالحسنی منذر (ره) 💠 مرحوم آیت الله العظمی شیخ محمد تقی بهجت(ره)🔰 ✍ مرحوم بهجت(ره)، از قول آقای اشعری نقل کردند که، می گفت: دایی من که از شاگردان مرحوم شیخ فضل الله نوری رحمه الله بود، در شبی که جنازه ایشان را به قم آورده بودند که فردا در حجره دفن کنند، در همان حجره از جنازه ایشان صدای تلاوت قرآن شنیده بود (الله اکبر)/ک، در محضر بهجت 💠 مرحوم آیت الله العظمی شیخ محمد علی اراکی(ره)🔰 ✍ آیت الله اراکی فرمودند: فردی به نام مشهدی حسین کبابی در بازار "خان قم" داشتیم که در طبخ کباب، ماهر و بی نظیر بود. یک شب، کار او در مغازه به طول می کشد. اواخر شب از کار دست کشیده و برای نماز به صحن حضرت معصومه علیها السلام می رود... پس از نماز، سرش را به حالت سجده بر مهر می گذارد و خوابش می برد... پس از چندی بیدار شده می بیند هیچ کس نیست و همه رفته اند. به نظرش می رسد که نزدیک جلوخان مقبره حاج شیخ فضل الله نوری(ره) برود و به حالت سر روی زانو، به استراحت بپردازد. وقتی می رود صدای قرآن می شنود. دقیق که می شود می بیند صوت قرآن از داخل مقبره شیخ می آید. حال آنکه کسی داخل مقبره نبوده است! ✍ پس از شهادت مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)، جنازه مطهر، مخفیانه در یکی از اتاق های بیت ایشان به امانت گذاشته شد. پس از گذشت ۱۸ ماه که از بیم مشروطه چیان غربگرا، تصمیم به انتقال مخفی به قم گرفته شد "جنازه" صحیح و سالم بود (الله اکبر). دور تا دور صحن اتابکی حرم در قم، کتیبه ای از کاشی های هفت رنگ وجود دارد که روی آن، قصیده ای بلند در مدح حضرت معصومه علیها السلام و اوصاف بنا، درج شده. جالب آنکه، این ابیات از قصیده مزبور بر کتیبه بالای مقبره شیخ شهید نقش بسته که الحق، بیان واقعیت تاریخ است:🔰 نه جنت است، چون جنت مقام رحمت حق/نه کعبه است، چو کعبه است قبله ابرار🔰 مقبره مرجع شهید در قم، سالها محل تجمع اهل دل، خصوصا" امام خمینی(ره) بود. ♦️منابع: کتاب، سردار، مرحوم دکتر شمس الدین تندر کیا/ خاطرات مرد دین و سیاست، مرحوم شیخ حسین لنکرانی(ره)/ ک، در محضر بهجت/بیانات مورخ فقید علی دوانی/ک، خانه بر دامنه آتشفشان، مورخ فقید مرحوم علی ابوالحسنی (منذر)... ✳️ @ShahidRabe

🎬👆از آثار و برکات مزار مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(اعلی الله مقامه الشریف) این کلیپ با هم ببینیم از: کانال کافه شهدا ✳️ @ShahidRabe