✅ نظر اجمالی به جایگاه علمی و فرهنگی مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)🔰
✍ مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه و عضو هیأت علمی دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس درباره جایگاه علمی و فرهنگی ایشان گفت:
سطح دانش و اطلاعات علمی شیخ فضل الله نوری بالا بود و دوست و دشمن به مقام عالی علمی ایشان اعتراف دارند.شیخ از شاگردان درجه اول میرزای شیرازی صاحب فتوای تحریم استعمال توتون و تنباکو بود و میرزای شیرازی شیخ را همچون «نفس خویش» میشمرد و در پاسخ به سؤال شرعی برخی از مردم تهران گفته بود: «مگر شیخ فضل الله در تهران نیست که به من مراجعه میکنید؟» شیخ فضل الله نوری از چنان جایگاهی در نزد میرزای شیرزای برخودار بود که میرزا هنگام اعزام شیخ به تهران از روی ناراحتی گفت: «شیخ فضل الله تو جان عزیز منی، و من با ارسال تو، دارم پارۀ تنم را از خود دور میکنم؛ ولی چه کنم، حفظ کیان اسلام و استقلال ایران در این شرایط حساس، به وجود کسی چون تو احتیاج دارد».
این مدرس دانشگاه گفت: معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم تاریخ و جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ فضل الله نوری موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
وی افزود: شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردانش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت.
نویسنده کتاب دانشگاه پهلوی به روایت اسناد گفت: شیخ در ترویج فضایل و معارف علوی به ویژه کتاب #نهج_البلاغه حساس و کوشا بود بگونهای که قبل از شروع درس، فردی از شاگردانش یکی از خُطَب نهج البلاغه را برای حضار میخواند که در نوع خود در مجالس درس علمای بزرگ شیعه جالب و قابل تأمل است.
این پژوهشگر ادامه داد: شیخ فضل الله نوری نقش مهمی در چاپ و نشر علوم و معارف شیعی و دینی در عصر قاجار داشت. در حوزه چاپ از جمله آثار تألیفی مهم شیخ در حوزه فقه میتوان از کتابهای «دُررالتنظیم» و «قاعده ضَمان ید» نام برد. کتاب «درر التنظیم» رسالهای منظوم به زبان عربی شامل ۵۰۱ بیت، که شیخ در آن درباره ۲۵ قاعده فقهی بحث کرده است. این کتاب نشاندهنده توانمندی شیخ در شعر، ادبیات عرب و دانش فقه است. در حوزه مشروطه نیز «لوایح شیخ فضل الله نوری و همراهان او» در شعبان ۱۳۲۵ و «رسالۀ تحریم مشروطیت» در بیان علت موافقت اولیه و مخالفت بعدی شیخ با مشروطیت در ۱۳۲۶ قمری از سوی شیخ منتشر شد.
از دیگر آثار مهم شیخ میتوان از «صحیفه مهدویه» یا «صحیفه قائمیه» نام برد. محدث نوری صاحب کتاب مستدرک الوسائل در تقریظش بر این کتاب شیخ فضل الله را تحت عنوان «کوه بلند علم» یاد کرده است.
این مدرس دانشگاه گفت: شیخ علاوه بر تألیف آثار مختلف علمی، در دو حوزه تصحیح و تجدید چاپ کتابهای اسلامی-شیعی و همچنین اهتمام به ترویج و نشر کتابهای مفید نقش فعال و قابل تقدیری داشت. مثلاً کتابهای اقبال الاعمال سید بن طاووس در موضوع ادعیه و اعمال سال و زیارات ائمه معصومین، تحفه الزائر علامه مجلسی در موضوع زیارات ائمه معصومین، زادالمعاد علامه مجلسی در ادعیه و اعمال ایام سال، مصباح کفعمی در ادعیه و زیارات، وسائل الشیعۀ شیخ حر عاملی دربارۀ احکام شرعی در تمام ابواب فقه، المعتبر فی شرح المختصر محقق حلّی در فقه استدلالی و مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول علامه مجلسی که موضوع آن در شرح کتاب کافی شیخ کلینی است با دستور و تحت نظارت شیخ فضل الله نوری طی سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۲ قمری چاپ شدند.
این فعال فرهنگی در ادامه دربارۀ اهتمام شیخ فضل الله به ترویج و نشر کتابهای مفید گفت: شیخ در نشر کتابهای مفید و اساسی علمای معاصرش نظیر میر حامد حسین هندی صاحب کتاب مهم عبقات الانوار فی مناقب الائمه الاطهار اهتمام ویژه داشت. ترویج نشر آثار علامه میر حامد حسین نشانگر دقت نظر و بصیرت دینی شیخ فضل الله است. سید محسن امین مؤلف کتاب اعیان الشیعه معتقد است کسی همچون میر حامد حسین بعد از دوران شیخ مفید و سید مرتضی در میان علمای شیعه نیامده و امام خمینی در کتاب کشف الاسرار، عبقات الانوار میر حامد حسین را بزرگترین حجت مذهب خوانده است. پس نشر آثار این شخصیت برجسته نشان از عالِم شناسی و درک صحیح شیخ فضل الله نوری دارد.
این عضو هیأت علمی دانشگاه در ادامه گفت: شیخ در کنار چاپ و نشر کتابهای اسلامی-شیعی یکی از بهترین کتابخانههای شخصی را با انبوهی از نسخ خطی در اختیار داشت و بر کتابهایش مهر مخصوص کتابخانه شخصی خود را درج میکرد./منبع👇
http://fna.ir/dbcb78
@ShahidRabe
✍ به بهانه #استهلال ماه شوال
✅ استهلال توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) با بهره گیری از علم #نجوم
🔰مفهوم شناسی🔰
✍ نگاه کردن به آسمان جهت دیدن هلال در شب اول ماه قمری را استهلال گویند. مطابق با نظر برخی از لغت‌شناسان، هلال از اهلال به معنی بلند کردن صدا گرفته شده به این جهت که مردم به هنگام دیدن آن با صدای بلند دیگران را از آن آگاه می‌ساختند.از این رو بلند‌کردن صدا به تلبیه در مناسک حج و نیز فریاد نوزاد هنگام ولادت را هم که در آنها نیز بلند‌کردن صدا وجود دارد، استهلال می‌گویند
استهلال عملی مستحب و گاه واجب کفایی است؛ بسیاری از وظایف و عبادات فردی و اجتماعی مسلمانان بر اساس ماه‌های قمری و تشخیص آغاز ماه‌های قمری نیز مبتنی بر رؤیت هلال است. تعیین ماه‌های حرام و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع دیه، تعیین ایام حج و روز عید قربان، تعیین ابتدا و انتهای ماه رمضان با زندگی مسلمانان ارتباط دارد. قرآن کریم از هلال ماه، منازل ماه، گردش ماه بر اساس نظم و محاسبه دقیق و نقش آن در تعیین اوقات زندگی مردم و تعیین زمان حج سخن گفته است.
بر پایه روایات، وجوب روزه در ماه رمضان و افطار در عید فطر، وابسته به رؤیت هلال است مانند «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛[۱] روزه بگیرید با رؤیت آن و افطار کنید با رؤیت آن». همچنین در دیدگاه فقهی، تعیین هنگام انجام مناسک حج و وقوف در عرفات، مشعر و منا، وابسته به ثبوت هلال ذی الحجه است.
⁉️ استهلال توسط مرجعی، #ذوفنون!
💠 مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه:
سطح دانش و اطلاعات علمی علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چنان بالا بود که دوست و دشمن به مقامات علمی ایشان اعتراف داشتند. معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم #تاریخ و #جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردان و مقلدینش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت[ضمن اینکه به چند زبان از جمله فرانسه مسلط بود، نمونه ای از دستخط فرانسه شیخ، توسط مورخ معاصر، مهدی انصاری اعلام شده است].
💠 مرحوم شیخ حسین لنکرانی:
در علم هیأت، حاج میرزا عبدالغفار خان نجم الدوله (ریاضیدان و منجم مشهور عصر قاجار) که علاوه بر تبحر در هیأت و نجوم و داشتن شخصیت و شهرت علمی ممتاز در این زمینه، تألیفات علمی اسلامی زیادی داشت، و "فدوی" (فدائی) شیخ شهید بود، خدمت شیخ، علم کلام می خواند و شیخ نیز که در هیأت و نجوم، ید طولایی داشته، در این قسمت[ریاضی، هیأت و نجوم]، با او بحث علمی هیوی [ هََ ی َ وی ی: عالم به علم هیأت . اخترشناس . ستاره شناس . ستاره شمر. اخترشمار] می فرمود.[شیخ در انتهای رمضان الکریم شخصاً نسبت به استهلال ماه شوال اقدام می کردند].
شیخ، مخصوصاً برای انس دادن اصحاب حوزه و اطرافیان خود به قسمت های هیوی و اصطلاحات نجومی، تقویمی با اصطلاحات فنی مربوط به این قسمت، طراحی و چاپ کرده بود که بین خودشان "تقویم رقومی" خوانده می شد.اگر نمونه ای از آن "تقویم رقومی شیخ" پیدا شود، خیلی ارزش دارد.[این اثر و مکتوبات جلسات مباحثه #ریاضی، هیأت و نجوم، مانند خیلی دیگر از آثار مرجع شهید، پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس، به یغما رفت]
✍ مرجع شهید، پس از استنساخ اثر النافع یوم الحشر فی شرح باب الحادی عشر فاضل مقداد در ۱۲۷۷ق در مدرسه سعادت آباد، مطلبی درباره #حساب، هندسه و #شیمی نگارش نموده که ثبت در کتابشناسی توصیفی نسخ خطی و چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز است.
همچنین ایشان، اُکَر ثاوذوسیوس، را در سال ۱۲۸۵، در تهران کتابت کرده است.(موجود در فهرست نسخه های خطی مؤسسه آقای بروجردی، ج ۱، ص، ۱۹۹)
اُکَر ثاوذوسیوس از متون درسی ریاضی حوزه علمیه در علم هندسه و مثلثات کروی بوده است.
اکر یا کره نام کتابی است از ثاوذوسیوس یونانی که نخست توسط قسطا بن لوقا بعلبکی در پیرامن سال ۲۵۰ق به دستور ابوالعباس احمد بن معتصم از آغاز تا شکل پنجم از مقالت سوم به عربی در آمده و باقی را دیگری ترجمه نموده و ثابت بن قره حرانی آنها را اصلاح کرده است.این کتاب را که ۵۸ یا ۵۹ شکل دارد، خواجه نصیرالدین طوسی هم در تاریخ جمادی الاولی ۶۵۱ق به زبان عربی ساده تحریر کرد.
🔸منابع: خبرگزاری فارس/ک، تنهای شکیبا، ک، اندیشه سبز، زندگی سرخ، علی ابوالحسنی/سایت دانشگاه امام صادق(ع)/[۱] ویکی شیعه، کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۷۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۵۶...
✳️ @ShahidRabe
✍ به بهانه #استهلال ماه #بهار_قرآن «رمضان الکریم»
✅ استهلال توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) با بهره گیری از علم #نجوم
🔰مفهوم شناسی🔰
✍ نگاه کردن به آسمان جهت دیدن هلال در شب اول ماه قمری را استهلال گویند. مطابق با نظر برخی از لغت‌شناسان، هلال از اهلال به معنی بلند کردن صدا گرفته شده به این جهت که مردم به هنگام دیدن آن با صدای بلند دیگران را از آن آگاه می‌ساختند.از این رو بلند‌کردن صدا به تلبیه در مناسک حج و نیز فریاد نوزاد هنگام ولادت را هم که در آنها نیز بلند‌کردن صدا وجود دارد، استهلال می‌گویند
استهلال عملی مستحب و گاه واجب کفایی است؛ بسیاری از وظایف و عبادات فردی و اجتماعی مسلمانان بر اساس ماه‌های قمری و تشخیص آغاز ماه‌های قمری نیز مبتنی بر رؤیت هلال است. تعیین ماه‌های حرام و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع دیه، تعیین ایام حج و روز عید قربان، تعیین ابتدا و انتهای ماه رمضان با زندگی مسلمانان ارتباط دارد. قرآن کریم از هلال ماه، منازل ماه، گردش ماه بر اساس نظم و محاسبه دقیق و نقش آن در تعیین اوقات زندگی مردم و تعیین زمان حج سخن گفته است.
بر پایه روایات، وجوب روزه در ماه رمضان و افطار در عید فطر، وابسته به رؤیت هلال است مانند «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛[۱] روزه بگیرید با رؤیت آن و افطار کنید با رؤیت آن». همچنین در دیدگاه فقهی، تعیین هنگام انجام مناسک حج و وقوف در عرفات، مشعر و منا، وابسته به ثبوت هلال ذی الحجه است.
⁉️ استهلال توسط مرجعی، #ذوفنون!
💠 مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه:
سطح دانش و اطلاعات علمی علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چنان بالا بود که دوست و دشمن به مقامات علمی ایشان اعتراف داشتند. معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم #تاریخ و #جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردان و مقلدینش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت[ضمن اینکه به چند زبان از جمله فرانسه مسلط بود، نمونه ای از دستخط فرانسه شیخ، توسط مورخ معاصر، مهدی انصاری اعلام شده است].
💠 مرحوم شیخ حسین لنکرانی:
در علم هیأت، حاج میرزا عبدالغفار خان نجم الدوله (ریاضیدان و منجم مشهور عصر قاجار) که علاوه بر تبحر در هیأت و نجوم و داشتن شخصیت و شهرت علمی ممتاز در این زمینه، تألیفات علمی اسلامی زیادی داشت، و "فدوی" (فدائی) شیخ شهید بود، خدمت شیخ، علم کلام می خواند و شیخ نیز که در هیأت و نجوم، ید طولایی داشته، در این قسمت[ریاضی، هیأت و نجوم]، با او بحث علمی هیوی [ هََ ی َ وی ی: عالم به علم هیأت . اخترشناس . ستاره شناس . ستاره شمر. اخترشمار] می فرمود.[شیخ در انتهای رمضان الکریم شخصاً نسبت به استهلال ماه شوال اقدام می کردند].
شیخ، مخصوصاً برای انس دادن اصحاب حوزه و اطرافیان خود به قسمت های هیوی و اصطلاحات نجومی، تقویمی با اصطلاحات فنی مربوط به این قسمت، طراحی و چاپ کرده بود که بین خودشان "تقویم رقومی" خوانده می شد.اگر نمونه ای از آن "تقویم رقومی شیخ" پیدا شود، خیلی ارزش دارد.[این اثر و مکتوبات جلسات مباحثه #ریاضی، هیأت و نجوم، مانند خیلی دیگر از آثار مرجع شهید، پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس، به یغما رفت]
✍ مرجع شهید، پس از استنساخ اثر النافع یوم الحشر فی شرح باب الحادی عشر فاضل مقداد در ۱۲۷۷ق در مدرسه سعادت آباد، مطلبی درباره #حساب، هندسه و #شیمی نگارش نموده که ثبت در کتابشناسی توصیفی نسخ خطی و چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز است.
همچنین ایشان، اُکَر ثاوذوسیوس، را در سال ۱۲۸۵، در تهران کتابت کرده است.(موجود در فهرست نسخه های خطی مؤسسه آقای بروجردی، ج ۱، ص، ۱۹۹)
اُکَر ثاوذوسیوس از متون درسی ریاضی حوزه علمیه در علم هندسه و مثلثات کروی بوده است.
اکر یا کره نام کتابی است از ثاوذوسیوس یونانی که نخست توسط قسطا بن لوقا بعلبکی در پیرامن سال ۲۵۰ق به دستور ابوالعباس احمد بن معتصم از آغاز تا شکل پنجم از مقالت سوم به عربی در آمده و باقی را دیگری ترجمه نموده و ثابت بن قره حرانی آنها را اصلاح کرده است.این کتاب را که ۵۸ یا ۵۹ شکل دارد، خواجه نصیرالدین طوسی هم در تاریخ جمادی الاولی ۶۵۱ق به زبان عربی ساده تحریر کرد.
🔸منابع: خبرگزاری فارس/ک، تنهای شکیبا، ک، اندیشه سبز، زندگی سرخ، علی ابوالحسنی/سایت دانشگاه امام صادق(ع)/[۱] ویکی شیعه، کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۷۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۵۶...
✳️ @ShahidRabe
✍ به بهانه #استهلال ماه شوال
✅ استهلال توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) با بهره گیری از علم #نجوم
🔰مفهوم شناسی🔰
✍ نگاه کردن به آسمان جهت دیدن هلال در شب اول ماه قمری را استهلال گویند. مطابق با نظر برخی از لغت‌شناسان، هلال از اهلال به معنی بلند کردن صدا گرفته شده به این جهت که مردم به هنگام دیدن آن با صدای بلند دیگران را از آن آگاه می‌ساختند.از این رو بلند‌کردن صدا به تلبیه در مناسک حج و نیز فریاد نوزاد هنگام ولادت را هم که در آنها نیز بلند‌کردن صدا وجود دارد، استهلال می‌گویند
استهلال عملی مستحب و گاه واجب کفایی است؛ بسیاری از وظایف و عبادات فردی و اجتماعی مسلمانان بر اساس ماه‌های قمری و تشخیص آغاز ماه‌های قمری نیز مبتنی بر رؤیت هلال است. تعیین ماه‌های حرام و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع دیه، تعیین ایام حج و روز عید قربان، تعیین ابتدا و انتهای ماه رمضان با زندگی مسلمانان ارتباط دارد. قرآن کریم از هلال ماه، منازل ماه، گردش ماه بر اساس نظم و محاسبه دقیق و نقش آن در تعیین اوقات زندگی مردم و تعیین زمان حج سخن گفته است.
بر پایه روایات، وجوب روزه در ماه رمضان و افطار در عید فطر، وابسته به رؤیت هلال است مانند «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛[۱] روزه بگیرید با رؤیت آن و افطار کنید با رؤیت آن». همچنین در دیدگاه فقهی، تعیین هنگام انجام مناسک حج و وقوف در عرفات، مشعر و منا، وابسته به ثبوت هلال ذی الحجه است.
⁉️ استهلال توسط مرجعی، #ذوفنون!
💠 مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه:
سطح دانش و اطلاعات علمی علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چنان بالا بود که دوست و دشمن به مقامات علمی ایشان اعتراف داشتند. معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم #تاریخ و #جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردان و مقلدینش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت[ضمن اینکه به چند زبان از جمله فرانسه مسلط بود، نمونه ای از دستخط فرانسه شیخ، توسط مورخ معاصر، مهدی انصاری اعلام شده است].
💠 مرحوم شیخ حسین لنکرانی:
در علم هیأت، حاج میرزا عبدالغفار خان نجم الدوله (ریاضیدان و منجم مشهور عصر قاجار) که علاوه بر تبحر در هیأت و نجوم و داشتن شخصیت و شهرت علمی ممتاز در این زمینه، تألیفات علمی اسلامی زیادی داشت، و "فدوی" (فدائی) شیخ شهید بود، خدمت شیخ، علم کلام می خواند و شیخ نیز که در هیأت و نجوم، ید طولایی داشته، در این قسمت[ریاضی، هیأت و نجوم]، با او بحث علمی هیوی [ هََ ی َ وی ی: عالم به علم هیأت . اخترشناس . ستاره شناس . ستاره شمر. اخترشمار] می فرمود.[شیخ در انتهای رمضان الکریم شخصاً نسبت به استهلال ماه شوال اقدام می کردند].
شیخ، مخصوصاً برای انس دادن اصحاب حوزه و اطرافیان خود به قسمت های هیوی و اصطلاحات نجومی، تقویمی با اصطلاحات فنی مربوط به این قسمت، طراحی و چاپ کرده بود که بین خودشان "تقویم رقومی" خوانده می شد.اگر نمونه ای از آن "تقویم رقومی شیخ" پیدا شود، خیلی ارزش دارد.[این اثر و مکتوبات جلسات مباحثه #ریاضی، هیأت و نجوم، مانند خیلی دیگر از آثار مرجع شهید، پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس، به یغما رفت]
✍ مرجع شهید، پس از استنساخ اثر النافع یوم الحشر فی شرح باب الحادی عشر فاضل مقداد در ۱۲۷۷ق در مدرسه سعادت آباد، مطلبی درباره #حساب، هندسه و #شیمی نگارش نموده که ثبت در کتابشناسی توصیفی نسخ خطی و چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز است.
همچنین ایشان، اُکَر ثاوذوسیوس، را در سال ۱۲۸۵، در تهران کتابت کرده است.(موجود در فهرست نسخه های خطی مؤسسه آقای بروجردی، ج ۱، ص، ۱۹۹)
اُکَر ثاوذوسیوس از متون درسی ریاضی حوزه علمیه در علم هندسه و مثلثات کروی بوده است.
اکر یا کره نام کتابی است از ثاوذوسیوس یونانی که نخست توسط قسطا بن لوقا بعلبکی در پیرامن سال ۲۵۰ق به دستور ابوالعباس احمد بن معتصم از آغاز تا شکل پنجم از مقالت سوم به عربی در آمده و باقی را دیگری ترجمه نموده و ثابت بن قره حرانی آنها را اصلاح کرده است.این کتاب را که ۵۸ یا ۵۹ شکل دارد، خواجه نصیرالدین طوسی هم در تاریخ جمادی الاولی ۶۵۱ق به زبان عربی ساده تحریر کرد.
🔸منابع: خبرگزاری فارس/ک، تنهای شکیبا، ک، اندیشه سبز، زندگی سرخ، علی ابوالحسنی/سایت دانشگاه امام صادق(ع)/[۱] ویکی شیعه، کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۷۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۵۶...
✳️ @ShahidRabe
✍ به بهانه #استهلال ماه #بهار_قرآن «رمضان الکریم»
✅ استهلال توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) با بهره گیری از علم #نجوم
🔰مفهوم شناسی🔰
✍ نگاه کردن به آسمان جهت دیدن هلال در شب اول ماه قمری را استهلال گویند. مطابق با نظر برخی از لغت‌شناسان، هلال از اهلال به معنی بلند کردن صدا گرفته شده به این جهت که مردم به هنگام دیدن آن با صدای بلند دیگران را از آن آگاه می‌ساختند.از این رو بلند‌کردن صدا به تلبیه در مناسک حج و نیز فریاد نوزاد هنگام ولادت را هم که در آنها نیز بلند‌کردن صدا وجود دارد، استهلال می‌گویند
استهلال عملی مستحب و گاه واجب کفایی است؛ بسیاری از وظایف و عبادات فردی و اجتماعی مسلمانان بر اساس ماه‌های قمری و تشخیص آغاز ماه‌های قمری نیز مبتنی بر رؤیت هلال است. تعیین ماه‌های حرام و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع دیه، تعیین ایام حج و روز عید قربان، تعیین ابتدا و انتهای ماه رمضان با زندگی مسلمانان ارتباط دارد. قرآن کریم از هلال ماه، منازل ماه، گردش ماه بر اساس نظم و محاسبه دقیق و نقش آن در تعیین اوقات زندگی مردم و تعیین زمان حج سخن گفته است.
بر پایه روایات، وجوب روزه در ماه رمضان و افطار در عید فطر، وابسته به رؤیت هلال است مانند «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛[۱] روزه بگیرید با رؤیت آن و افطار کنید با رؤیت آن». همچنین در دیدگاه فقهی، تعیین هنگام انجام مناسک حج و وقوف در عرفات، مشعر و منا، وابسته به ثبوت هلال ذی الحجه است.
⁉️ استهلال توسط مرجعی، #ذوفنون!
💠 مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه:
سطح دانش و اطلاعات علمی علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چنان بالا بود که دوست و دشمن به مقامات علمی ایشان اعتراف داشتند. معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم #تاریخ و #جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردان و مقلدینش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت[ضمن اینکه به چند زبان از جمله فرانسه مسلط بود، نمونه ای از دستخط فرانسه شیخ، توسط مورخ معاصر، مهدی انصاری اعلام شده است].
💠 مرحوم شیخ حسین لنکرانی:
در علم هیأت، حاج میرزا عبدالغفار خان نجم الدوله (ریاضیدان و منجم مشهور عصر قاجار) که علاوه بر تبحر در هیأت و نجوم و داشتن شخصیت و شهرت علمی ممتاز در این زمینه، تألیفات علمی اسلامی زیادی داشت، و "فدوی" (فدائی) شیخ شهید بود، خدمت شیخ، علم کلام می خواند و شیخ نیز که در هیأت و نجوم، ید طولایی داشته، در این قسمت[ریاضی، هیأت و نجوم]، با او بحث علمی هیوی [ هََ ی َ وی ی: عالم به علم هیأت . اخترشناس . ستاره شناس . ستاره شمر. اخترشمار] می فرمود.[شیخ در انتهای رمضان الکریم شخصاً نسبت به استهلال ماه شوال اقدام می کردند].
شیخ، مخصوصاً برای انس دادن اصحاب حوزه و اطرافیان خود به قسمت های هیوی و اصطلاحات نجومی، تقویمی با اصطلاحات فنی مربوط به این قسمت، طراحی و چاپ کرده بود که بین خودشان "تقویم رقومی" خوانده می شد.اگر نمونه ای از آن "تقویم رقومی شیخ" پیدا شود، خیلی ارزش دارد.[این اثر و مکتوبات جلسات مباحثه #ریاضی، هیأت و نجوم، مانند خیلی دیگر از آثار مرجع شهید، پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس، به یغما رفت]
✍ مرجع شهید، پس از استنساخ اثر النافع یوم الحشر فی شرح باب الحادی عشر فاضل مقداد در ۱۲۷۷ق در مدرسه سعادت آباد، مطلبی درباره #حساب، هندسه و #شیمی نگارش نموده که ثبت در کتابشناسی توصیفی نسخ خطی و چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز است.
همچنین ایشان، اُکَر ثاوذوسیوس، را در سال ۱۲۸۵، در تهران کتابت کرده است.(موجود در فهرست نسخه های خطی مؤسسه آقای بروجردی، ج ۱، ص، ۱۹۹)
اُکَر ثاوذوسیوس از متون درسی ریاضی حوزه علمیه در علم هندسه و مثلثات کروی بوده است.
اکر یا کره نام کتابی است از ثاوذوسیوس یونانی که نخست توسط قسطا بن لوقا بعلبکی در پیرامن سال ۲۵۰ق به دستور ابوالعباس احمد بن معتصم از آغاز تا شکل پنجم از مقالت سوم به عربی در آمده و باقی را دیگری ترجمه نموده و ثابت بن قره حرانی آنها را اصلاح کرده است.این کتاب را که ۵۸ یا ۵۹ شکل دارد، خواجه نصیرالدین طوسی هم در تاریخ جمادی الاولی ۶۵۱ق به زبان عربی ساده تحریر کرد.
🔸منابع: خبرگزاری فارس/ک، تنهای شکیبا، ک، اندیشه سبز، زندگی سرخ، علی ابوالحسنی/سایت دانشگاه امام صادق(ع)/[۱] ویکی شیعه، کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۷۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۵۶...
✳️ @ShahidRabe
✍ به بهانه #استهلال ماه شوال
✅ استهلال توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) با بهره گیری از علم #نجوم
🔰مفهوم شناسی🔰
✍ نگاه کردن به آسمان جهت دیدن هلال در شب اول ماه قمری را استهلال گویند. مطابق با نظر برخی از لغت‌شناسان، هلال از اهلال به معنی بلند کردن صدا گرفته شده به این جهت که مردم به هنگام دیدن آن با صدای بلند دیگران را از آن آگاه می‌ساختند.از این رو بلند‌کردن صدا به تلبیه در مناسک حج و نیز فریاد نوزاد هنگام ولادت را هم که در آنها نیز بلند‌کردن صدا وجود دارد، استهلال می‌گویند
استهلال عملی مستحب و گاه واجب کفایی است؛ بسیاری از وظایف و عبادات فردی و اجتماعی مسلمانان بر اساس ماه‌های قمری و تشخیص آغاز ماه‌های قمری نیز مبتنی بر رؤیت هلال است. تعیین ماه‌های حرام و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع دیه، تعیین ایام حج و روز عید قربان، تعیین ابتدا و انتهای ماه رمضان با زندگی مسلمانان ارتباط دارد. قرآن کریم از هلال ماه، منازل ماه، گردش ماه بر اساس نظم و محاسبه دقیق و نقش آن در تعیین اوقات زندگی مردم و تعیین زمان حج سخن گفته است.
بر پایه روایات، وجوب روزه در ماه رمضان و افطار در عید فطر، وابسته به رؤیت هلال است مانند «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛[۱] روزه بگیرید با رؤیت آن و افطار کنید با رؤیت آن». همچنین در دیدگاه فقهی، تعیین هنگام انجام مناسک حج و وقوف در عرفات، مشعر و منا، وابسته به ثبوت هلال ذی الحجه است.
⁉️ استهلال توسط مرجعی، #ذوفنون!
💠 مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه:
سطح دانش و اطلاعات علمی علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چنان بالا بود که دوست و دشمن به مقامات علمی ایشان اعتراف داشتند. معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم #تاریخ و #جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردان و مقلدینش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت[ضمن اینکه به چند زبان از جمله فرانسه مسلط بود، نمونه ای از دستخط فرانسه شیخ، توسط مورخ معاصر، مهدی انصاری اعلام شده است].
💠 مرحوم شیخ حسین لنکرانی:
در علم هیأت، حاج میرزا عبدالغفار خان نجم الدوله (ریاضیدان و منجم مشهور عصر قاجار) که علاوه بر تبحر در هیأت و نجوم و داشتن شخصیت و شهرت علمی ممتاز در این زمینه، تألیفات علمی اسلامی زیادی داشت، و "فدوی" (فدائی) شیخ شهید بود، خدمت شیخ، علم کلام می خواند و شیخ نیز که در هیأت و نجوم، ید طولایی داشته، در این قسمت[ریاضی، هیأت و نجوم]، با او بحث علمی هیوی [ هََ ی َ وی ی: عالم به علم هیأت . اخترشناس . ستاره شناس . ستاره شمر. اخترشمار] می فرمود.[شیخ در انتهای رمضان الکریم شخصاً نسبت به استهلال ماه شوال اقدام می کردند].
شیخ، مخصوصاً برای انس دادن اصحاب حوزه و اطرافیان خود به قسمت های هیوی و اصطلاحات نجومی، تقویمی با اصطلاحات فنی مربوط به این قسمت، طراحی و چاپ کرده بود که بین خودشان "تقویم رقومی" خوانده می شد.اگر نمونه ای از آن "تقویم رقومی شیخ" پیدا شود، خیلی ارزش دارد.[این اثر و مکتوبات جلسات مباحثه #ریاضی، هیأت و نجوم، مانند خیلی دیگر از آثار مرجع شهید، پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس، به یغما رفت]
✍ مرجع شهید، پس از استنساخ اثر النافع یوم الحشر فی شرح باب الحادی عشر فاضل مقداد در ۱۲۷۷ق در مدرسه سعادت آباد، مطلبی درباره #حساب، هندسه و #شیمی نگارش نموده که ثبت در کتابشناسی توصیفی نسخ خطی و چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز است.
همچنین ایشان، اُکَر ثاوذوسیوس، را در سال ۱۲۸۵، در تهران کتابت کرده است.(موجود در فهرست نسخه های خطی مؤسسه آقای بروجردی، ج ۱، ص، ۱۹۹)
اُکَر ثاوذوسیوس از متون درسی ریاضی حوزه علمیه در علم هندسه و مثلثات کروی بوده است.
اکر یا کره نام کتابی است از ثاوذوسیوس یونانی که نخست توسط قسطا بن لوقا بعلبکی در پیرامن سال ۲۵۰ق به دستور ابوالعباس احمد بن معتصم از آغاز تا شکل پنجم از مقالت سوم به عربی در آمده و باقی را دیگری ترجمه نموده و ثابت بن قره حرانی آنها را اصلاح کرده است.این کتاب را که ۵۸ یا ۵۹ شکل دارد، خواجه نصیرالدین طوسی هم در تاریخ جمادی الاولی ۶۵۱ق به زبان عربی ساده تحریر کرد.
🔸منابع: خبرگزاری فارس/ک، تنهای شکیبا، ک، اندیشه سبز، زندگی سرخ، علی ابوالحسنی/سایت دانشگاه امام صادق(ع)/[۱] ویکی شیعه، کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۷۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۵۶...
✳️ @ShahidRabe
هدایت شده از کانال تخصصی شهید رابع علامه شیخ فضل الله نوری
✍ به بهانه #استهلال ماه #بهار_قرآن «رمضان الکریم»
✅ استهلال توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) با بهره گیری از علم #نجوم
🔰مفهوم شناسی🔰
✍ نگاه کردن به آسمان جهت دیدن هلال در شب اول ماه قمری را استهلال گویند. مطابق با نظر برخی از لغت‌شناسان، هلال از اهلال به معنی بلند کردن صدا گرفته شده به این جهت که مردم به هنگام دیدن آن با صدای بلند دیگران را از آن آگاه می‌ساختند.از این رو بلند‌کردن صدا به تلبیه در مناسک حج و نیز فریاد نوزاد هنگام ولادت را هم که در آنها نیز بلند‌کردن صدا وجود دارد، استهلال می‌گویند
استهلال عملی مستحب و گاه واجب کفایی است؛ بسیاری از وظایف و عبادات فردی و اجتماعی مسلمانان بر اساس ماه‌های قمری و تشخیص آغاز ماه‌های قمری نیز مبتنی بر رؤیت هلال است. تعیین ماه‌های حرام و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع دیه، تعیین ایام حج و روز عید قربان، تعیین ابتدا و انتهای ماه رمضان با زندگی مسلمانان ارتباط دارد. قرآن کریم از هلال ماه، منازل ماه، گردش ماه بر اساس نظم و محاسبه دقیق و نقش آن در تعیین اوقات زندگی مردم و تعیین زمان حج سخن گفته است.
بر پایه روایات، وجوب روزه در ماه رمضان و افطار در عید فطر، وابسته به رؤیت هلال است مانند «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛[۱] روزه بگیرید با رؤیت آن و افطار کنید با رؤیت آن». همچنین در دیدگاه فقهی، تعیین هنگام انجام مناسک حج و وقوف در عرفات، مشعر و منا، وابسته به ثبوت هلال ذی الحجه است.
⁉️ استهلال توسط مرجعی، #ذوفنون!
💠 مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه:
سطح دانش و اطلاعات علمی علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چنان بالا بود که دوست و دشمن به مقامات علمی ایشان اعتراف داشتند. معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم #تاریخ و #جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردان و مقلدینش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت[ضمن اینکه به چند زبان از جمله فرانسه مسلط بود، نمونه ای از دستخط فرانسه شیخ، توسط مورخ معاصر، مهدی انصاری اعلام شده است].
💠 مرحوم شیخ حسین لنکرانی:
در علم هیأت، حاج میرزا عبدالغفار خان نجم الدوله (ریاضیدان و منجم مشهور عصر قاجار) که علاوه بر تبحر در هیأت و نجوم و داشتن شخصیت و شهرت علمی ممتاز در این زمینه، تألیفات علمی اسلامی زیادی داشت، و "فدوی" (فدائی) شیخ شهید بود، خدمت شیخ، علم کلام می خواند و شیخ نیز که در هیأت و نجوم، ید طولایی داشته، در این قسمت[ریاضی، هیأت و نجوم]، با او بحث علمی هیوی [ هََ ی َ وی ی: عالم به علم هیأت . اخترشناس . ستاره شناس . ستاره شمر. اخترشمار] می فرمود.[شیخ در انتهای رمضان الکریم شخصاً نسبت به استهلال ماه شوال اقدام می کردند].
شیخ، مخصوصاً برای انس دادن اصحاب حوزه و اطرافیان خود به قسمت های هیوی و اصطلاحات نجومی، تقویمی با اصطلاحات فنی مربوط به این قسمت، طراحی و چاپ کرده بود که بین خودشان "تقویم رقومی" خوانده می شد.اگر نمونه ای از آن "تقویم رقومی شیخ" پیدا شود، خیلی ارزش دارد.[این اثر و مکتوبات جلسات مباحثه #ریاضی، هیأت و نجوم، مانند خیلی دیگر از آثار مرجع شهید، پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس، به یغما رفت]
✍ مرجع شهید، پس از استنساخ اثر النافع یوم الحشر فی شرح باب الحادی عشر فاضل مقداد در ۱۲۷۷ق در مدرسه سعادت آباد، مطلبی درباره #حساب، هندسه و #شیمی نگارش نموده که ثبت در کتابشناسی توصیفی نسخ خطی و چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز است.
همچنین ایشان، اُکَر ثاوذوسیوس، را در سال ۱۲۸۵، در تهران کتابت کرده است.(موجود در فهرست نسخه های خطی مؤسسه آقای بروجردی، ج ۱، ص، ۱۹۹)
اُکَر ثاوذوسیوس از متون درسی ریاضی حوزه علمیه در علم هندسه و مثلثات کروی بوده است.
اکر یا کره نام کتابی است از ثاوذوسیوس یونانی که نخست توسط قسطا بن لوقا بعلبکی در پیرامن سال ۲۵۰ق به دستور ابوالعباس احمد بن معتصم از آغاز تا شکل پنجم از مقالت سوم به عربی در آمده و باقی را دیگری ترجمه نموده و ثابت بن قره حرانی آنها را اصلاح کرده است.این کتاب را که ۵۸ یا ۵۹ شکل دارد، خواجه نصیرالدین طوسی هم در تاریخ جمادی الاولی ۶۵۱ق به زبان عربی ساده تحریر کرد.
🔸منابع: خبرگزاری فارس/ک، تنهای شکیبا، ک، اندیشه سبز، زندگی سرخ، علی ابوالحسنی/سایت دانشگاه امام صادق(ع)/[۱] ویکی شیعه، کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۷۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۵۶...
✳️ @ShahidRabe
هدایت شده از کانال تخصصی شهید رابع علامه شیخ فضل الله نوری
✍ به بهانه #استهلال ماه شوال
✅ استهلال توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) با بهره گیری از علم #نجوم
🔰مفهوم شناسی🔰
✍ نگاه کردن به آسمان جهت دیدن هلال در شب اول ماه قمری را استهلال گویند. مطابق با نظر برخی از لغت‌شناسان، هلال از اهلال به معنی بلند کردن صدا گرفته شده به این جهت که مردم به هنگام دیدن آن با صدای بلند دیگران را از آن آگاه می‌ساختند.از این رو بلند‌کردن صدا به تلبیه در مناسک حج و نیز فریاد نوزاد هنگام ولادت را هم که در آنها نیز بلند‌کردن صدا وجود دارد، استهلال می‌گویند
استهلال عملی مستحب و گاه واجب کفایی است؛ بسیاری از وظایف و عبادات فردی و اجتماعی مسلمانان بر اساس ماه‌های قمری و تشخیص آغاز ماه‌های قمری نیز مبتنی بر رؤیت هلال است. تعیین ماه‌های حرام و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع دیه، تعیین ایام حج و روز عید قربان، تعیین ابتدا و انتهای ماه رمضان با زندگی مسلمانان ارتباط دارد. قرآن کریم از هلال ماه، منازل ماه، گردش ماه بر اساس نظم و محاسبه دقیق و نقش آن در تعیین اوقات زندگی مردم و تعیین زمان حج سخن گفته است.
بر پایه روایات، وجوب روزه در ماه رمضان و افطار در عید فطر، وابسته به رؤیت هلال است مانند «صُومُوا لِرُؤْیتِهِ وَ أَفْطِرُوا لِرُؤْیتِهِ؛[۱] روزه بگیرید با رؤیت آن و افطار کنید با رؤیت آن». همچنین در دیدگاه فقهی، تعیین هنگام انجام مناسک حج و وقوف در عرفات، مشعر و منا، وابسته به ثبوت هلال ذی الحجه است.
⁉️ استهلال توسط مرجعی، #ذوفنون!
💠 مجتبی سلطانی احمدی تاریخ پژوه:
سطح دانش و اطلاعات علمی علامه شیخ فضل الله نوری(ره) چنان بالا بود که دوست و دشمن به مقامات علمی ایشان اعتراف داشتند. معلومات شیخ منحصر به فقه و اصول و حکمت و کلام نبود و به اصطلاح جامعیت علمی داشت. شیخ از علوم #تاریخ و #جغرافیا که اغلب فقها و علمای وقت بی بهره بودند اطلاع کافی داشت و در نجوم و هیئت و ادبیات با اهل فن مباحثه میکرد. هم اکنون یک کتاب در #هندسه به خط شیخ موجود است که رسول جعفریان تصویر آن را در کانال خود منتشر کرده است.
شیخ برای تهیه مندرجات روزنامهها و جراید اروپا درباره ایران و اسلام از میرزا عبدالغفار نجم الدوله و علامه قزوینی[که هر دو از شاگردان و مقلدینش بودند] بهره میگرفت و اطلاعات دقیقتری نسبت به دیگران به ویژه سایر علما از تحولات دنیای غرب داشت[ضمن اینکه به چند زبان از جمله فرانسه مسلط بود، نمونه ای از دستخط فرانسه شیخ، توسط مورخ معاصر، مهدی انصاری اعلام شده است].
💠 مرحوم شیخ حسین لنکرانی:
در علم هیأت، حاج میرزا عبدالغفار خان نجم الدوله (ریاضیدان و منجم مشهور عصر قاجار) که علاوه بر تبحر در هیأت و نجوم و داشتن شخصیت و شهرت علمی ممتاز در این زمینه، تألیفات علمی اسلامی زیادی داشت، و "فدوی" (فدائی) شیخ شهید بود، خدمت شیخ، علم کلام می خواند و شیخ نیز که در هیأت و نجوم، ید طولایی داشته، در این قسمت[ریاضی، هیأت و نجوم]، با او بحث علمی هیوی [ هََ ی َ وی ی: عالم به علم هیأت . اخترشناس . ستاره شناس . ستاره شمر. اخترشمار] می فرمود.[شیخ در انتهای رمضان الکریم شخصاً نسبت به استهلال ماه شوال اقدام می کردند].
شیخ، مخصوصاً برای انس دادن اصحاب حوزه و اطرافیان خود به قسمت های هیوی و اصطلاحات نجومی، تقویمی با اصطلاحات فنی مربوط به این قسمت، طراحی و چاپ کرده بود که بین خودشان "تقویم رقومی" خوانده می شد.اگر نمونه ای از آن "تقویم رقومی شیخ" پیدا شود، خیلی ارزش دارد.[این اثر و مکتوبات جلسات مباحثه #ریاضی، هیأت و نجوم، مانند خیلی دیگر از آثار مرجع شهید، پس از شهادت ایشان، با هدایت انگلیس، به یغما رفت]
✍ مرجع شهید، پس از استنساخ اثر النافع یوم الحشر فی شرح باب الحادی عشر فاضل مقداد در ۱۲۷۷ق در مدرسه سعادت آباد، مطلبی درباره #حساب، هندسه و #شیمی نگارش نموده که ثبت در کتابشناسی توصیفی نسخ خطی و چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تبریز است.
همچنین ایشان، اُکَر ثاوذوسیوس، را در سال ۱۲۸۵، در تهران کتابت کرده است.(موجود در فهرست نسخه های خطی مؤسسه آقای بروجردی، ج ۱، ص، ۱۹۹)
اُکَر ثاوذوسیوس از متون درسی ریاضی حوزه علمیه در علم هندسه و مثلثات کروی بوده است.
اکر یا کره نام کتابی است از ثاوذوسیوس یونانی که نخست توسط قسطا بن لوقا بعلبکی در پیرامن سال ۲۵۰ق به دستور ابوالعباس احمد بن معتصم از آغاز تا شکل پنجم از مقالت سوم به عربی در آمده و باقی را دیگری ترجمه نموده و ثابت بن قره حرانی آنها را اصلاح کرده است.این کتاب را که ۵۸ یا ۵۹ شکل دارد، خواجه نصیرالدین طوسی هم در تاریخ جمادی الاولی ۶۵۱ق به زبان عربی ساده تحریر کرد.
🔸منابع: خبرگزاری فارس/ک، تنهای شکیبا، ک، اندیشه سبز، زندگی سرخ، علی ابوالحسنی/سایت دانشگاه امام صادق(ع)/[۱] ویکی شیعه، کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۷۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۵، ص۳۵۶...
✳️ @ShahidRabe