🌓 لطیفه‌ای علمی از ماثر حسنی(ره)
در رویت هلال روز اول ماه قمری
💢 آیت‌الله صمدی آملی(ره):
✍《از سماعه نقل شده است:
امام صادق(ع) فرمود:
روزه ماه رمضان با
#رؤیت_هلال است،
نه با ظن و گمان؛
زیرا گاه بیست و نه روز و
گاه سی روز است و مثل ماههای دیگر
#تغییر_پذیر است،
گاه تام و گاه ناقص می‌شود》
در نتیجه، سی روز بودن دائمی
ماه رمضان، پذیرفته نیست؛
زیرا با شهرت و اجماع، سیره و عادت،
احادیث صحیحه و معتبره دیگر ناسازگار است
درباره تبیین این روایت حضرت استاد
عظیم الشانم علامه حسن‌زاده آملی فرمودند:
《این كه شیخ صدوق(ره) فرمود:
همیشه ماه رمضان سی روز است
و روایاتی نیز در تأیید آن آورده،
اشاره به یك نكته علمی دارد كه
متأسفانه، حضرت شیخ در
تهذیب و استبصار، این را نیاورده است.
جناب استاد ما مرحوم علامه شعرانی فرمودند:
این روایت درست است، اما باید بین
《#هلال_نجومی》 و
《#هلال_واقعی_سماوی》
تمیز داده شود،[مثل تمیز و تشخیص
تفاوت بین علم هیئت و علم نجوم]
🔶این روایات ناظر به
《هلال نجومی》است،
نه《هلال سماوی》
چون كسانی كه اهل فن می‌باشند
و در علم هیئت، ریاضیات،
نجوم و زیجات واردند،
می‌دانند كه رسم زیجات (جداول نجومی)
این طور است و جداول این طرز
ترتیب داده شده: که در بین دوازده ماه سال
(محرم، صفر... ذیحجه)
ماههای فرد (محرم، ربیع الاول... رمضان...)،
بصورت 30 روز تمام است و
ماههای زوج(صفر، ربیع الثانی...)
بصورت ۲۹ روز ناقص است.
این ترتیب ثابت، مربوط به
#هلال_خارجی نیست
(آن چه در واقعیت در آسمان رخ می‌دهد)،
بلكه مربوط به یك روش و نظام
ریاضی و محاسبه‌ای است كه باید
اهل فن آنرا را تنظیم كنند،
بعد مستخرج، در وقت استخراج،
از این تنظیم شده (تعدیلات) كه در
علم هیئت و زیجات، بخشش هست،
تعدیلات، كسور، كبیسه و ... را
حساب می‌كند، بعد از این‌ها
منتقل می‌شود به
"هلال خارجی"
(که برای اعلام نظر رویت اول و
آخر ماه برای شرعیّات بکار می‌آید).
پس "هلال زیج" مقدمه‌ای است
برای یافتن "هلال خارجی"، نه این كه
خودش ملاك باشد.
اصطلاح زیج را
غربی‌ها (لاتابز) و در
زبان عربی (جدول) گویند.
این كه «شهید اول» در كتاب صوم لمعه فرمود:
«لا اعتبار بالجدول ؛ یعنی:
جدول و زیج را اعتبار نكنید»؛
مراد این نیست كه اعتباری به
علم ریاضی و هیئت، نباید داشت،
بلكه منظورشان این است كه چون
ماههای زیج، این طوری است كه
همیشه، محرم سی روز و
صفر بیست و نه روز و... یعنی
همیشه ماه فرد، تمام و کامل و
ماه زوج، ناقص است و جدول،
روی فرمول خاصی پیاده شده است،
نباید آن را برای تعداد روزهای ماه،
ملاك قرار داد، بلكه باید از آن ملاك،
ماه خارج را استخراج كرد.
بعضی در بیان این كلام شهید نوشته‌اند:
جدول، یعنی تقویم‌هایی كه استخراج می‌شود
و به این اعتباری نیست و...
این كلام شهید را درك نكرده‌اند.
جناب شهید اول خیلی
فنی و حساب شده نوشته،
چون زیج را به زبان عربی می‌گویند: (جدول)
و چون ترتیب زیجات به حركت وسطی،
به قاعده فرمول استخراجی تنظیم شده
كه فردها (سی روز) و
زوج‌ها (بیست و نه روز) و ناقص است،
شهید فرمود:«لااعتبار بالجدول»
نكته‌اش این است.
ما بحمدالله چند تا زیج این جا داریم
كه اگر بازگو كنیم می‌بینیم كه:
محرم (سی روز) صفر (بیست ونه روز) و...
و چون رمضان، در فردهاست،
همیشه تا قیام قیامت، در
زیجات (سی روز) است؛ زیرا كه
از ماههای مفرد است
و این مطلب را پیش حضرت امام صادق(ع)
كه عنوان كرده‌اند و گفتند:
آقا مبنای جداول طوری است كه
ماه رمضان همیشه (سی روز) تمام است.ا
این را امام(ع) خوشش آمده كه
چه خوب شده كه ماه رمضان سی روز است.
آن آقای راوی كه عادل و باتقوا و صادق هم بود
و آنجا نشسته بود، متوجه
حرف و تمایز این دو نشده و آمد بیرون
و گفته: بله! امام امضا كرده كه ماه رمضان
تا قیامت، سی روز است.
[در حالیکه منظور امام این نبود که
در رویت هلال ماه رمضان
تا قیامت ۳۰ روز است]
✍علامه شعرانی(ره) می‌فرمود:
《روایاتی كه جناب شیخ صدوق در کتاب
《من لا یحضره‌الفقیه》(ج4، ص 200ـ199) آورده،
روی مبنا و برداشت آن روات عزیزی است كه
درست، حرف امام را متوجه نشده و
این را بیان نفرموده است و فقط فرمود كه:
«ان هذه الاخبار
لایجوز العمل بها
من وجوه، منها...منها...»
و در این وجوهی كه ذكر كرده،
در این نكته ریاضی وارد نشده‌اند》
┈┉┅━❀✨❀━┅┉┈
📚منابع:
۱) دروس معرفة الوقت و القبلة، حسن‌زاده آملی، ص 522، درس75.
۲) روزنامه اطلاعات» ش19819، تاریخ۲۶ دی ۱۳۷۱ش، ص۷
🌙رویت هلال حلول
ماه رمضان در سیره اهل ولاء
💢 آیت‌الله صمدی آملی(مدظله):
✍یکی از برنامه‌های مهم اهل معرفت
در قیام سحرها برای تهجد
《#رویت》 آسمان، ماه و ستارگان است.
البته این #رویت_ماه در مورد
#هلال_اول_ماه_قمری یک
حساب خاص و برکات ویژه دارد که
در تعالیم وحیانی خاتم انبیاء
بر آن تاکید شده است.
خاص‌الخاص در رویت هلال ماه عظیم‌الشان رمضان
در ضیافت‌الله ادعیه خاص ماثور است.
♦️پیامبر خاتم ﷺ چون هلال ماه رمضان را
رؤیت می‌نمودند روى شریف را
به جانب قبله به آسمان نموده و می‌فرمود:
《اَللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنَا
بِالْأَمْنِ وَالْإِیمَانِ
وَالسَّلامَةِ وَالْإِسْلامِ
وَالْعَافِیَةِ الْمُجَلَّلَةِ
وَ دِفَاعِ الْأَسْقَامِ
وَالرِّزْقِ الْوَاسِعِ
وَالْعَوْنِ عَلَى الصَّلاةِ
وَالصِّیَامِ وَالْقِیَامِ
وَ تِلاوَةِ الْقُرْآنِ
اَللَّهُمَّ سَلِّمْنَا لِشَهْرِ رَمَضَانَ
وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا
وَ سَلِّمْنَا فِیهِ حَتَّى یَنْقَضِیَ عَنَّا شَهْرُ رَمَضَانَ
وَ قَدْ عَفَوْتَ عَنَّا
وَ غَفَرْتَ لَنَا وَ رَحِمْتَنَا》
♦️همچنین این سیره و دعا در
رویت هلال اول هر ماه نیز منقولست که:
زمانی ڪه هلال ماه مبارک رمضان نیز
مشاهده شد رو به قبله كند و دستها را
به آسمان بلند كند و خطاب كند هلال را و بگويد:
《رَبّى وَ رَبُّكَ اللّهُ رَبُّ الْعالَمينَ
اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَيْنا
بِالاْمْن وَالاِْيمانِ
وَالسَّلامَةِ وَالاِْسْلامِ
وَالْمُسارَعَةِ اِلى ما تُحِبُّ وَ تَرْضى
اَللّهُمَّ بارِكَ لَنا فى شَهْرِنا هذا
وَارْزُقْنا خَيْرَهُ
وَعَوْنَهُ
وَاصْرِفْ عَنّا
ضُرَّهُ وَ شَرَّهُ وَ بَلاَّئَهُ وَ فِتْنَتَهُ :
پروردگار من و پروردگار تو
خدا پروردگار جهانيان است
خدايا اين ماه را بر ما نو كن
با امنيت و ايمان و سلامتى و اسلام
و پيشى گرفتن بدانچه تو دوست دارى
و خشنود شوى
خدايا بركت ده به ما در اين ماه و
خير و خوبى و كمك آن را روزى ما كن
و بگردان از ما زيان اين ماه
و شر و بلا و فتنه‌اش را》
🌴مواعظی در ادراک شَهرُالله
💢آیت‌الله صمدی آملی(حفظه‌الله):
✍جوانان عزیز در این
#ماه_منح(ریزش‌عطایا) و
#فوران_رحمت_خاصّه_الهیّه
به نکات ذیل دقتی بسزا داشته باشند:
♦️تقویت تهجد در سهرها
♦️تلاوت قرآن در سحرها
♦️تقویت مراقبه، محاسبه و حضور
✍خداوند
#فتاح‌القلوب و
#مَناح‌القلوب است.
هم در این ماه باب‌قلوب را
فتح و گشایش نموده و
هم بر این قلوب گشوده شده
#منح و #واردات_ملکوتی را
#سیلان می‌نماید
✍این ماه وقت
#بارش_سیل‌آسای
#رحمت_خاص_الهیه بر
#قلوب_اهل_ولا است.
🏝از #مواعظ_بالغه بهره‌مند باشید🏝
✍جوانان عزیز !
اوقات ماه رمضان را بیشتر
#مغتنم‌شمرده و به
#تحصیل_علوم_و_معارف_حقّه
همت بگمارند.
بنا به توصیه
خاتم‌انبیاء(ص) به حضرت وصی (ع)
در باب تحصیل معارف توحیدی و معرفت نفس
در ایام و لیالی ماه مبارک رمضان همت گمارند
🔵 ٩ توصیه عالی از مرحوم آيت الله كشميرى برای ماه مبارک رمضان
🔻 کمیت‌گرا نباشید
١- "کمیت گرا نباشید؛ کیفیت جو باشید!"
دنبال ختم آیات و ادعیه نباشید؛ بلكه در پی هضم آنها باشید! غذای اندک را خوب بجوید تا جزء جان تان شود. بزرگترین مشکل ما قشری‌نگری به دین و شریعت است. با خود فکر کنید آنقدر در سال های قبل با ولعِ زیادخوانی اعمال انجام دادید، به کجا رسیدید؟!
آغاز ماه رمضان حتماً نیت کنید فقط براى الله روزه بگیرید؛ فقط الله! آداب روزه‌داری را تا آنجا که نشاط دارید، انجام دهید:
🔻٢- تفکر
حتماً دقایقی از ساعات رازآمیز روزه‌داری خود را به برترین عبادت اختصاص دهید و آن هم چیزی نیست جز «تفکر»! با خود و خدای خود خلوت کنید.
خصوصاً به نوع رابطه حضرت حق با خودتان بیندیشد؛ امید است ابوابی از معرفت به رویتان باز شود.
🔻٣_ یکی از مهم‌ترین حالات بندگی خصوصاً در ماه رمضان، حالتی است که توصیه‌ى مؤکد نبی مکرم است و آن «سجده طولانی» است.
فقط خدا و اولیاء الهی می‌دانند هنگام سجده‌ى عبودیت چه بارانی از ابر رحمت و چه برکاتی از عالم ربوبیت بر سر شما می‌بارد. حتماً در روز یک سجده‌ى طولانی داشته باشید.
🔻۴- حتی‌المقدور در خانه خود افطار کنید؛ حتی در مساجد افطار نکنید.
بگذارید برکت افطار و دعای مستجاب لحظه‌ی افطار به خانواده و خانه‌ى شما تعلق گیرد.
در ضمن، هنگام افطار دِلال کنید!
"دِلال يعنى ناز کردن"
هنگام افطار برای خدا ناز کنید! چون براش روزه گرفتید وحضرتش خوان کرم گسترده؛ لقمه‌ى اول را نزدیک دهان ببرید، اما نخورید! دعا کنید؛ یعنی به خدا عرض کنید: "اگر حاجتم را بدی، افطار می‌کنم!"
این حالت معجزه می‌كند!
🔻۵- رمز ماندگاری در ضیافت الهی رمضان کیمیای«حُسن خلق» است.
با فرزندان، خویشان و دوستان خود با اکسیر حسن خلق و مهربانی برخورد کنید. لحظه‌ى عصبانیت و خشم شما همان لحظه اخراج شما از این مهمانی الهی است!
🔻۶- کشتی رؤیایی رمضان سوار بر امواج دریای «اشک» به ساحل نجات می رسد! از خدای سبحان در این ماه خصوصاً اسحار سحرآمیز آن اشک و گریه درخواست کنید.
🔻۷- از ابتدای ماه رمضان باید هدف‌گذاری شما "لیلة القدر” باشد که جان رمضان است.
در این خصوص، سخن زیاد است؛ لکن، «مصلحت نیست که از پرده برون افتد راز» فقط سعی کنیم شب قدر در ما واقع شود نه در ماه!
🔻۸- این ماه ماه «ربیع القرآن» ماست.
در این بهار قرآنی هرروز یک آیه را انتخاب کنید و تا افطار به طور متناوب تلاوت و در پیرامون آن تدبر نمایید. امید است دم دمای افطار آن آیه برای شما پرده از رخسار بردارد!
🔻۹- در سراسر ماه رمضان توجه شما به روزه‌دار حقیقی و انسان کامل یعنی امام عصر نباید منقطع شود.
التماس دعای فرج 🌹🌷🌹
🌙 ماه رمضان ، ماه میهمانی خداوند بر شما مبارک باد .
@shakhehtoba
🌺 #علامه‌حسن‌زاده‌آملی
🌺 #ماه‌رمضان
🌺 #دستورالعمل
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
👈 سائل به امام باقر عليه السّلام عرض مى كند:
يا ابن رسول اللّه
كيف أعرف أنّ ليلة القدر تكون فى كل سنة؟
قال: اذا أتى شهر رمضان
فاقرأ سورة الدخان
فى كل ليلة مأئة مرة
فاذا أتت ليلة ثلاث و عشرين
فانك ناظر الى تصديق الذى سألت عنه،
و سوره مباركه يس هم
در جزو بيست و سوم قرآن است.
👈 ترجمه:
شخصی از امام صادق علیه السلام سوال کرد:
چگونه دریابم که لیلة القدر در هر سال هست؟
حضرت فرمود:
وقتی ماه رمضان رسید،
هر شب صد مرتبه سوره #دخان را بخوان
تا صدق #لیلة‌القدر بودن شب بیست و سوم را دریابی.
؛●➼┅═❧┅┄═❧┅
🍀 #انسان‌کامل‌درنهج‌البلاغه