عصمت انبیاء
بخش اول: ضرورت عصمت
یکی از مهمترین و پر چالشترین بحثهای کلامی، بحث درباره عصمت انبیاء است. در اهمیت این بحث، همین کافی است که بدانیم بدون اثباتِ عصمت انبیاء در سلسله عقاید دینی گسستی پیدا میشود که قابل پیوند نیست. اگر انبیاء معصوم نباشند، دیگر نه به کتب آسمانی اعتمادی هست و نه به گفتار و کردار انبیاء، و از اینجاست که ضرورت و اهمیت بحث عصمت در میان عقاید دینی جلوهگر میشود.
با توجه به شبهاتی که اخیرا در این زمینه مطرح شده است، سلسله مباحثی را به عصمت انبیاء می پردازیم.
دیدگاههای گوناگونی درباره عصمت انبیاء در تفاسیر و کتب کلامی فریقین بیان شده است.
علمای فریقین، انبیاء را در حیطه وحی معصوم میدانند.
تنها دستهای از کرامیه و حشویه لغزش پیامبران در گفتار را پذیرفتهاند و افسانه غرانیق ( داستانی جعلی مبنی بر اینکه شیطان در هنگام دریافت سوره نجم توسط پیامبر اکرم (ص) آیاتی بر آن حضرت القا نموده که مضمون آن تایید بتپرستی بوده است) را شاهد آن دانستهاند (ابنابیالحدید، ۱۳۸۵ق، 7: 18).
بـرخی از اشعریها مانند قاضی ابوبکر باقلانی، نیز لغزش در ابلاغ وحی از روی سهو و نسیان را میپذیرند (ایجی، ۱۴۱۲ق، 8: 264).
برخی از معتزله ارتکاب گناه صغیره عمدی را مـیپذیرند (قاضى عبدالجبار، بیتا، 15: 280).
حشویه و کرامیه معتقدند که حتى انجام گناهان بزرگ از روى عمد نیز براى پیامبران جایز است (ایجی، ۱۴۱۲ق، 8: 246) و فقط دروغگویى در مقام تبلیغ را استثنا کردهاند (ابـنحزم، بـیتا، 4: 2).
اما عالمان شیعه، انبیاء را در مقام تلقّی، پذیرش، حفظ و ابلاغ وحی، گناهان کبیره و صغیره عمدی و سهوی (پیش از بعثت و پس از آن) معصوم میدانند (ر.ک: طوسى، 1382، 1: 194؛ طوسى، 1407، 213؛ حلى، 1413، 349؛ لاهیجى،1372، 115؛ مظفر، 1387، 54؛ سبحانی، 1425، 41).
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
🌹کانال شاخه طوبی 🌹
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888a
💢ما را در نشر هر چه بیشتر کانال یاری فرمایید 🙏💢
عصمت انبیاء
بخش دوم:عصمت انبیاء از دیدگاه حضرت علامه طباطبایی(ره)
علامه طباطبایی(ره) عصمت انبیاء از معصیت را به وسیله دلیل «تلازم هدایت الهی و عصمت» اثبات میکند.
این دلیل از ابتکارات علامه (ره) است که با استفاده از تفسیر قرآن به قرآن و قرار دادن چند دسته از آیات، عصمت انبیاء از گناه را اثبات کرده است.
استدلال ایشان متشکل از سه مقدمه برگرفته از آیات قرآن است:
۱. انبیاء مهتدی به هدایت الهی هستند
۲. هیچ نوع ضلالتی متوجه هدایت یافتگان به هدایت الهی نیست
۳. هر معصیتی ضلالت است.
نتیجه: انبیاء از معصیت که ضلالت است معصوماند.
علامه طباطبایی با کنار هم قرار دادن چند آیه، عصمت انبیاء را نتیجه گرفته است:
_ أُولئِکَ الَّذِینَ هَدَى اللَّهُ، فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ (انعام:۹۰)
ایشان کسانى هستند که خدا هدایتشان کرده، پس به هدایت ایشان اقتدا کن.
بر اساس این آیه، خدا هدایت را برای همه انبیاء نوشته است.
_وَ مَنْ یضْلِلِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ هادٍ وَ مَنْ یهْدِ اللَّهُ فَما لَهُ مِنْ مُضِلٍّ (زمر: ۳۶-۳۷)
هر که را خدا گمراه کند پس او را هیچ راهنمایى نیست و هر که را خدا راه نماید پس او را هیچ گمراهکنندهاى نباشد،
مَنْ یهْدِ اللَّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ (کهف: ۱۷)
کسى که خدا هدایتش کند او دیگر براى همیشه داراى هدایت است.
این آیات، تأثیر هر مضل و گمراه کنندهای که بخواهد ضلالتی در مهتدین به هدایت الهی ایجاد کند را نفی میکند؛ بنابراین هیچ ضلالتی در آنها یافت نمیشود.
_أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَیکُمْ یا بَنِی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ وَ أَنِ اعْبُدُونِی هذا صِراطٌ مُسْتَقِیمٌ وَ لَقَدْ أَضَلَّ مِنْکُمْ جِبِلًّا کَثِیراً (یس: ۶۰-۶۲)
اى فرزندان آدم، آیا به شما سفارش نکردم که شیطان را نپرستید که او شما را دشمنى است آشکار؟ و اینکه مرا بپرستید، که این است راه راست؟ و هر آینه از شما آدمیان مردمانى بسیار را گمراه کرد.
این آیه هر معصیتى را ضلالت شمرده است که با اضلال شیطان صورت مىگیرد بعد از آنکه آن را عبادت شیطان دانسته است.
پس اثبات هدایت خدایى در حق انبیاء و سپس نفى ضلالت از هر کس که به هدایت او مهتدى شده باشد و آنگاه هر معصیتى را ضلالت خواندن، دلالت دارد بر اینکه ساحت انبیاء از اینکه معصیتى از ایشان سر بزند منزه است، و همچنین برى از این هستند که در فهمیدن وحى و ابلاغ آن به مردم دچار خطا شوند. (ر.ک: طباطبایى، ۱۴۱۷، ۲: ۱۳۵- ۱۳۶)
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
🌹کانال شاخه طوبی 🌹
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888a
💢ما را در نشر هر چه بیشتر کانال یاری فرمایید 🙏💢
عصمت انبیاء
بخش سوم: حقیقت عصمت نیرویی نوری و ملکوتی است
حقیقت عصمت نیرویی نوری و ملکوتی است که دارندهاش را از هرچه که موجب عیب و زشتی انسان است – از قبیل پلیدی گناهان و آلودگیها و سهو و نسیان و دیگر رذائل نفسانی – عاصم و حافظ است. و آن کسی که صاحب عصمت است از لغزش در تلقّی وحی و دیگر القائات سبّوحی آنسویی مصون است ، و در جمیع شئون عبادی و خَلقی و خُلقی و روحانی و جز آنها از اول امر محفوظ است. خدای سبحان درباره یحیی پیغمبر فرمود: ما او را در حالی که کودک بود حکم داده ایم. پس بدان که عترت رسول الله ، یعنی اهل بیت قریب آن بزرگوار- که حضرت فاطمه (س) هم از آنان است- معصوم اند چنان که جناب وصی امام علی (ع) در نهج البلاغه فرموده است: چگونه حیران و سرگردانید و حال این که عترت پیغمبر شما که ازمه ی حق و اعلام دین و السنه صدق اند در میان شمایند؟ پس ایشان را به نیکوترین منازل قرآن فرود آورید، و مانند شتران تشنه که به آبشخور وارد می شوند به ایشان وارد شوید.
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
📔#شرح_فصّ_حکمة_عصمتیة_فی #کلمة_فاطمیة. ص 153
#علامه_حسن_زاده_آملی_(ره)
▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️▪️
🏴کانال شاخه طوبی 🏴
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888a
عصمت انبیاء
بخش چهارم:ظهور حق به صفات مختلف
هر حکمی موطن خاصی دارد که آن حکم به آن موطن ظاهر می شود و از آن موطن تجاوز نمی کند.
یعنی حق تعالی چون در صورت ابراهیم متخلل است و وجود ابراهیم احکامی را یعنی صفات و افعالی را داراست پس همان طور که حق در صورت ابراهیم متخلل است در احکامی که تابع وجود ابراهیم است و بروز و صدور آنها از آن وجود صحیح است نیز متخلل است و در هر موطنی که آن حکم یعنی صفت و فعل از وجود ابراهيم صادر میشود که صفات کونیه هستند حق در آنها ظاهر است.چون استهزاء كه:
اللهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ
و مکر که:
وَمَكَرَ اللهُ وَاللَّهُ خَيْرُ الماكرين
و ابذاء و تأذى كه :
إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ
و سخريه:
سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ
اين همه استشهاد است برای تخلل حق در وجود عبد و اتصافش به صفات کونیه و همچنین؛
مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً
و حديث:
مرضت فلم تعدني.
(خطاب به موسی که عیادت نکرد بیماری را).
ألا ترى الحق یظهر بصفات المحدثات و أخبر بذلك عن نفسه و بصفات النقص و بصفات الذم؟
آیا نمی بینی حق به صفات محدثات ظاهر میشود و به این ظهور از خویشتن خبر داد و به صفات نقص و صفات ذم نیز ظاهر میشود.
📗#سدره_المنتهی_ج_اول، ص ۹۹، حضرت علامه حسن زاده آملی(ره)
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
🏴کانال شاخه طوبی 🏴
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888
عصمت انبیاء
بخش پنجم:ولایت تکوینی
مظاهر ولايت مطلقه و وسائط فيوضات الهيّه انسانها را به نداى تَعالَوا به سوى خود، كه در قلّهى شامخ معرفت قرار گرفتهاند دعوت كردهاند.
يعنى ما را ببينيد و به سوى ما بالا بياييد،
و دعوت آن ارواح طاهره و افواه عاطره، حاشا كه به سخريّه و استهزاء و هزل و لغو باشد:
قٰالُوا أَ تَتَّخِذُنٰا هُزُواً قٰالَ أَعُوذُ بِاللّٰهِ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْجٰاهِلِينَ
پس اگر نيكبختى ندايشان را به حقيقت نه به مجاز لبيك بگويد تواند كه به قدر همّت خود به مقاماتى منيع و درجاتى رفيع ارتقاء و اعتلاء نمايد.
و به قرب نوافل بلكه به قرب فرائض نايل آيد
هرچند به فضل رتبت عبوديّت و نبوّت و رسالت و امامت تشريعى منادى دست نمىيابد. اين امر همان ولايت تكوينى است كه بايد در کنار سفره ی رحمت رحیمیّه تحصیل کرد.
📗#سدره_المنتهی_ج_اول، ص ۱۸۵، حضرت علامه حسن زاده آملی(ره)
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
🏴کانال شاخه طوبی 🏴
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888
عصمت انبیاء
بخش ششم: نبوت مقام اختصاصی مردان نیست
وَ إِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ یَمَرْیَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ و طهرک ... (آل عمران / ۴۳)
و آن گاه که فرشتگان به مریم گفتند ای مریم خداوند تو را برگزیده و پاکات داشته و بر زنان جهان برتری داده است.
نبوت مقامی اختصاص به مردان ندارد بلکه مردان و زنان در آن یکسان اند؛ خدای سبحان فرمود: وَ إِذْ قَالَتِ الْمَلائِكَةُ ... و آنگاه که فرشتگان به مریم گفتند ای مریم خداوند تو را برگزیده و پاکات داشته است و بر زنان جهان برتری داده است (آل عمران (۴۳) حال که مریم چنین است پس چه می پنداری به خامس اصحاب کساء فاطمه ی زهرا که ليلة القدر بوده است و از کسانی است که خداوند پلیدی را از آنان برده است یعنی صاحب عصمت بوده اند.
📗#سدره_المنتهی_ج_اول، ص ۱۲۷، حضرت علامه حسن زاده آملی(ره)
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
🏴کانال شاخه طوبی 🏴
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888
عصمت
بخش هفتم: چهار طبقه پیامبران
در کافی، از حضرت امام صادق روایت شده است که فرمود: پیامبران خدا بر چهار طبقهاند:
اول: پیامبری که تنها برای خود پیامبر است و وظایف شخصی خود را از خدا دریافت می کنند و به دیگری ابلاغی ندارد و تکلیف دیگری را معین نمی کند.
دوم: پیامبری که در خواب میبیند و آواز را میشنود ولی ملک را به چشم نمیبیند و بر احدی مبعوث نیست و خود، رهبر و امامی دارد؛ چنانکه حضرت ابراهیم امام بود نسبت به لوط .
سوم: پیامبری که در خواب ببیند و آواز شنود و فرشته را به چشم بیند و معاینه کند و به یک گروه کم یا بیش مبعوث است، چون یونس ، و خدا دربارهی یونس می فرماید: ما او را برای صد هزار، بلکه بیشتر به رسالت فرستادیم و نیز فرماید سی هزار بیشتر بودند و بر آنان امامی بود.
چهارم: آن پیامبری که هم در خواب بیند و هم آواز شنود و هم در بیداری به چشم بیند و خود، امام است؛ مانند پیامبران اولوالعزم.
ابراهیم مدتی پیامبر بود و امام نبود و خداوند (دربارهی او) فرمود: به درستی من تو را برای مردم امام قرار دادم عرض کرد و همچنین از ذریهی من؟ خدای تعالی فرمود: نبوت من به ستمکار نرسد؛ یعنی هر که بتی را پرستیده است به امامت نمیرسد.
📗#سدره_المنتهی_ج_اول، ص ۲۱۳، حضرت علامه حسن زاده آملی(ره)
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
🏴کانال شاخه طوبی 🏴
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888
عصمت
بخش هشتم: سفرای الهی اهل طهارت و عصمت
دین عبارت است از جعل و تنظیم اسرار تکوینی و طبیعی تکامل انسانی که بر طبق ناموس آفرینش و متن حقیقت و واقعیت خارج بلسان سفراء الهی که اهل طهارت و عصمت و امام قافله انسانیت اند بیان شده است و همان صراط مستقیم و صراط الى الله و صراط الله است ان ربی علی صراط مستقیم که چون صراط مستقیم بازگو شود بصورت دین در می آید و چون دین را در خارج پیاده کنیم متن صراط مستقیم و مسير الى الله وصراط الله است و صراط مستقيم يك راه و يك حقیقت بیش نیست.
📔#هزار_و_یک_نکته، نکته ۸۱، حضرت علامه حسن زاده آملی
#عصمت
#نبوت_تشریعی_و_انبائی
#امامت
🏴کانال شاخه طوبی 🏴
👇👇👇
@shakhehtoba
https://eitaa.com/joinchat/2841182208C176d11888