🔴 پیام رفتن هوک!
✍️ #صابر_گل_عنبری
🔹 برایان هوک نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که دیروز استعفا کرد، از سرسختترین منتقدان جمهوری اسلامی در میان جمهوریخواهان و از هماهنگترین اعضای کابینه با دونالد ترامپ در سیاست فشار حداکثری بود.
🔸 از این رو، استعفای ناگهانی وی آن هم سه ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پرسشبرانگیز است و هنوز دلایل این استعفا و یا احتمالا برکناری مشخص نیست؛ این که بر اثر اختلافات شخصی با دونالد ترامپ بوده است یا انگیزه شخصی و تصمیم وی برای بازگشت به فعالیت در بخش خصوصی عامل اصلی است.
✅ پیام مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا که نشان از خرسندی دولت آمریکا از عملکرد هوک داشت و چیز خاصی را رو نمیکرد و باید دید ترامپ در ساعات و روزهای آتی در توییتی به رفتن وی و دلایل آن میپردازد یا خیر.
🔹 اما به هر حال رفتن هوک حامل هیچ پیام مثبتی به ایران نیست و اگر از منظر هویت شخص جایگزین به قضیه بنگریم که انتخاب الیوت آبرامس به جای وی میتواند حامل این پیام باشد که سیاست فشار حداکثری آمریکا سرسختانهتر از قبل دنبال خواهد شد؛
🔸 از این جهت که آبرامس از طراحان اصلی جنگ عراق است و هم اکنون نیز نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ونزوئلاست. به هر حال این جابجایی نشان از آن دارد که هر نوع گشایس دیپلماتیک در تنش میان آمریکا و ایران در سه ماهه منتهی به انتخابات غیرممکنتر از قبل خواهد بود.
✅ همچنین احتمالا ترامپ خواسته باشد با کنار گذاشتن هوک این پیام را برساند که دوره جدیدی از تشدید تنش را آغاز خواهد کرد.
🔹 اما در این میان، احتمالا برخی تلاش کنند رفتن هوک، سخنان روحانی و قالیباف درباره "خبر خوب" اقتصادی، و اظهارات دیشب واعظی درباره روزهای پایانی تحریمها و دریافت سیگنالهایی از آسیا و اروپا را به هم ربط دهند و این گمانه را برانگیزند که اتفاقاتی پشت پرده میان آمریکا و ایران در جریان است و گشایشی در تنش فیمابین در راه است،
💢 اما به نظر نمیرسد ارتباطی میان رفتن هوک و این اظهارنظرها وجود داشته باشد و هر چند در عالم سیاست هیچ چیز غیر ممکنی وجود ندارد، ولی چنین گشایشی را در شرایط فعلی بعید میدانم.
🔴 پیام برکناری بن علوی!
✍️ #صابر_گل_عنبری
🔹 سلطان جدید عمان هیثم بن طارق امروز با ترمیم کابینه، یوسف بن علوی وزیر خارجه این کشور را برکنار کرد.
🔸 بن علوی از سیاستمداران کهنه کار خاورمیانه است که 23 سال وزیر خارجه کشورش و از طرفداران رابطه با اسرائیل بود.
✅ احتمالا این برکناری محمل گمانهزنیهای ناظران منطقهای و بینالمللی قرار گیرد و دور از انتظار نیست که برخی در تفسیر آن، علت را تلاش سلطان جدید برای اعمال تغییراتی در سیاست خارجی سلطنت عمان بیان کنند و حتی ممکن است برخی این عزل را به تماس تلفنی وی و وزیر خارجه اسرائیل گابی اشکنازی ربط دهند و این گونه بیان شود که سلطان هیثم مخالف روابط با تل آویو است.
🔹 واقعیت اما این است که تغییرات در کابینه عمان از جمله برکناری بن علوی نشان از تحولاتی در رویکرد سیاست خارجی عمان نیست و بعید است که این سیاست تفاوت چندانی با دوران سلطان قابوس داشته باشد.
🔸 همچنین در رابطه با روابط با اسرائیل نیز محتمل نیست سلطان هیثم نسبت به سلطان قابوس رویکرد متفاوتی در پیش گیرد و عمان جزو کشورهایی است که به احتمال زیاد در آینده نزدیک روابط رسمی خود را با تل آویو اعلام میکند.
✅ در واقع این ترمیم کابینه نیز صرفا برای سرکار آوردن چهرههای تازه نفس و جدید است که آن هم متناسب تغییری است که در راس قدرت در این کشور با مرگ سلطان قابوس و جانشین شدن سلطان هیثم حادث شده است.
🔹 بن علوی دوست صمیمی سلطان پیشین بود و این طبیعی است که سلطان جدید اعضای تیم کاری خود را از میان افراد نزدیک به خود انتخاب کند.
🔸 در مجموع ترمیم کابینه عمان پیام خاصی برای خارج ندارد، و پیام اصلی آن برای داخل کشور است و جدا از این که اقتضای دوره جدید سلطنت است، پیام مهم آن برای داخل در راستای اصلاحاتی اقتصادی است که سلطان جدید به دنبال اجرای آن است.
💢 از این رو هم تغییر وزیر دارایی و رئیس بانک مرکزی و اعمال تغییراتی در ساختار و اسامی وزارتخانههای اقتصادی قابل توجه است.
🔴 آقای روحانی! شرّ ترامپ ادامه دارد!
✍️ #صابر_گل_عنبری
🔹 امروز رئیس جمهور شکرگویان از پایان ترامپ و ترامپیسم گفت و اظهار داشت که "خدا را شکر که این شر از سر مردم آمریکا و مردم منطقه پاک شد".
🔸 اما آقای روحانی واقعیت این است که شرّ ترامپ تمام نشده است.
1️⃣ رای بیش از 70 میلیون آمریکایی به ترامپ در انتخابات اخیر نشان از این است که ترامپیسم هنوز مورد پسند بیش از 45 درصد از مردم آمریکاست؛ حتی اگر هم عده زیادی از آنها به دلایل اقتصادی به وی رای داده باشند، اما این رای با وجود این خلق و خوی جنجالی ترامپ در حقیقت نوعی تایید ترامپیسم است.
2️⃣ حدود دو ماه از ریاست جمهوری این "شرّ" مانده و اکنون مثل یک گاو زخمی است و مشخص نیست چه برنامههایی در سر دارد و بهتر است از تحریک آن پرهیز کرد.
3️⃣ شرّ ترامپ با رفتن وی پایان نمییابد و چه بسا بعد از وی به شکل بدتری هم خود را نشان دهد. ترامپ واقعیتی ایجاد کرده است که دولت بایدن نیز اگر بخواهد باز نمیتواند به آسانی از این شرّ عدول کند. خود بایدن هم دیروز سه شنبه گفت که دولتش ادامه دولت اوباما نیست و با جهان جدیدی مواجه است.
✅ از این جهت، در این جهان جدید که بایدن به دنبال بازگشت مقتدرانه آمریکا به سیاست بینالملل از طریق احیای روابط ائتلافی و همپیمانی به ویژه با اروپاست، وی در عین تلاش برای ترامپزدایی از سیاست خارجی آمریکا در قبال اروپا، اما در رابطه با ایران نهایت تلاش خود را خواهد کرد تا همراه اروپا، شرّی را که ترامپ کاشت، درو کند و "شرّ اندر شرّ" شود.
🔹 اگر ترامپ با وجود تضعیف موقعیت آمریکا در سیاست بینالملل در نتیجه رفتارهای منحصر به فردش توانست چنین شرّی علیه ایران به پا کند، حال باید منتظر ماند و دید در دوره بایدن که به دنبال بهبود این موقعیت، بازگشت به نقش کلاسیک آمریکا و تقویت زعامت آن بر جهان است، چه اتفاقی میافتد.
🔸 اگر ترامپ با شعار "نخست آمریکا" چنین و چنان کرد، باید دید بایدن که دیروز گفته است آمریکا جهان را دوباره رهبری خواهد کرد؛ چه خواهد کرد؛ جهانی که در آن منافع کنونی آمریکا و ایران کاملا در نقطه مقابل یکدیگر قرار دارند.
💢 به نظرم پیچیدگی اوضاع میطلبد با درنگ و تعمق به مسائل نگاه کرد.
🔴 گره اصلی مذاکرات!
✍️ #صابر_گل_عنبری
🔹 اروپا از آمریکا و ایران برای شرکت در مذاکرات با 1+4 دعوت کرده است. آمریکا دعوت را پذیرفته و برای گفتگو اعلام آمادگی کرده و به نوعی توپ را زمین ایران انداخته است.
🔸 ایران نیز از طرف دیگر، گفته است در حال بررسی مشارکت آمریکا در این گفتگوها به عنوان "مهمان" است و هنوز تصمیم قطعی خود را در این باره اعلام نکرده است؛ این در حالی است که قبلا مقامات دولت گفته بودند اگر آمریکا بخواهد به برجام برگردد، تهران حاضر است در قالب 1+5 درباره نحوه بازگشت مذاکره کند.
✅ اما امروز گفته میشود، گروهی بنام 1+5 وجود خارجی ندارد؛ البته حرف درستی است، اما تا چند وقت پیش، چند باری نام همین گروه از زبان مقامات کشور بیان شده است.
🔹 به هر حال، به نظرم گره اصلی این مسائل نیست. بلکه گره اصلی دستور کار مذاکرات پیشرو است و علت تاخیر ایران در اجابت دعوت نیز به همین مساله باز میگردد.
🔸 آمریکا بر قرار دادن کلیه مسائل (موشکی، منطقهای، تمدید بندهای غروب برجام) در دستور کار مذاکرات پیشرو تاکید دارد و این چیزی است که تهران نمیخواهد و به همین خاطر در پی آن است تا قبل از ورود به مذاکرات موضوع آن مشخص و منحصر به بحث برجام شود.
✅ از همین رو، به نوعی با این تاخیر بر طرفهای مقابل فشار میآورد که مساله فراتر از برجام نرود. البته در این باره هم جوزف بورل هماهنگ کننده سیاست خارجی اروپا با هدف اقناع ایران خواستار محدود شدن مذاکرات به برجام شده است. اما مواضع بورل هر چند در مقام مسئول سیاست خارجی اروپا بیان میشود، اما نمیتوان آن را موضع نهایی اروپا دانست.
🔹 البته ناگفته نماند که ایران با تشدید گامهای هستهای اخیر تلاش کرد که قبل از شروع مذاکرات احتمالی، امتیاز قابل توجهی از آمریکا در بحث تحریمها گرفته شود؛ اما واشنگتن از دادن آن خودداری و همه چیز را به مذاکرات موکول کرده است.
🔸 همچنین، این گونه به نظر میرسد که ایران چه از کانال قطر چه اروپاییها خواستار آن شده بود که آمریکا قبل از مذاکرات حسن نیت جدی خود را نشان دهد که این اقدام در قالب پس گرفتن درخواست فعالسازی مکانیسم ماشه و کاهش محدودیت تردد هیات ایرانی در نیویورک اتفاق افتاد؛ اما برای تهران رضایت بخش نبود.
💢 در این سو نیز ایران با توافق با آژانس بینالمللی اترژی اتمی پالسی مثبت به طرفهای مقابل فرستاد.
🔴 انتخابات اسرائیل و سه سناریو!
✍️ #صابر_گل_عنبری
1️⃣ انتخابات امروز سه شنبه کنست چهارمین از نوع خود طی دو سال اخیر به دنبال بن بست سیاسی ناشی از ناتوانی احزاب و جناحهای سیاسی رقیب در کسب اکثریت پارلمانی، شکنندگی ائتلافها و شکاف فزاینده درون حزبی است.
2️⃣ رقابت در این انتخابات اساسا میان جناح راست و محافظهکار است. این خود از یک طرف نشان از یک جابجایی تاریخی در سپهر سیاست در اسرائیل و افول جناح چپ و طیف میانه است و از طرف دیگر نیز منعکس کننده راستگراتر شدن جامعه اسرائیلی است.
🔸 سه سناریو درباره انتخابات امروز کنست:
1️⃣ موفقیت نتانیاهو در تشکیل دولت جدید با همراهی حزب راستگرای یمنا به رهبری نفتالی بنت.
2️⃣ موفقیت رقبای نتانیاهو در تشکیل دولت جدید و کنار گذاشتن بی بی
3️⃣ ناتوانی هر دو رقیب در تشکیل دولت و برگزاری پنجمین انتخابات
✅ واقعیت این است که در میان سه سناریوی پیشگفته، احتمال موفقیت نتانیاهو در تشکیل کابینه بیشتر از یائیر لابید رئیس حزب "یش عتید" یا گدعون ساعر رئیس حزب "تیکوا هدشا" (امید جدید) است. وی هم اکنون هم پس از دو سال و چهار انتخابات همچنان قویترین سیاستمدار اسرائیلی است و تاکنون تلاشهای مخالفانش برای حذف او نتیجه بخش نبوده است و وی و حزبش همچنان صدرنشین انتخابات و نظرسنجیهاست؛ اما در مقابل جایگاه رقبایش نیز متزلزل شده است. به عنوان مثال، حزب "آبی سفید" ژنرالها که در انتخابات پیشین رقیب جدی نتانیاهو بود، اکنون در وضعیتی قرار گرفته که حتی ممکن است حد نصاب ورود به کنست را هم پیدا نکند.
🔹 اما با این حال، این که رقبای فعلی نتانیاهو هم بتوانند همگی متحد شده و دولت را تشکیل دهند، کاملا منتفی نیست، بلکه به عنوان یک احتمال مطرح است و اگر هم موفق شوند، به نظرم، دولت ائتلافی آنها پس از کنار گذاشتن "دشمن مشترک" یعنی نتانیاهو بقای چندانی نخواهد آورد. به هر حال، اولا تعارضات فکری و سیاسی میان رقبای نتانیاهو مانع مهمی در مسیر تشکیل دولت از جانب آنهاست و ثانیا در صورتی که بخواهند فعلا صرفا با هدف کنار گذاشتن بی بی بیخیال این مانع شوند، باز این تضادها مانع جدی فراروی آنها برای تداوم کار مشترک خواهد بود.
💢 اگر هیچ کدام از دو سناریوی نخست محقق نشود، لزوما بن بست سیاسی ادامه خواهد یافت و پنجمین انتخابات گریز ناپذیر خواهد بود.
⚫️ معمای انتقال پول ایران به عمان!
👤 #صابر_گل_عنبری
✔️ آمریکا اعلام کرد که بخشی از پول ایران در عراق را به عمان منتقل و تاکید کرده است که این پول صرفا میتواند برای فعالیتهای تجاری غیر تحریمی هزینه شود. این اتفاق احتمالا با موافقت ایران به امید سهولت دسترسی به این اموال در عمان صورت میگیرد و در کنار آن هم بسیار دور از انتظار است که عمان بدون جلب رضایت ایران با انتقال این اموال موافقت کرده باشد.
▪️گفته میشود که این پولها به حسابی دیناری به نام شرکت توانیر و شرکت گاز در بانک تی بی ای عراق واریز میشود و تبدیل آن به ارز برای خرید کالاهای غیر تحریمی نیاز به مجوز آمریکا دارد و به این آسانی هم مجوز صادر نمیشود.
✖️حال چند پرسش مهم در این باره مطرح میشود. اول این که وقتی بنا به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مکانیسم دسترسی ایران به این اموال هیچ تغییری حاصل نشده است و امکان پرداخت نقدی وجود ندارد و صرفا باید با آنها کالاهای غیر تحریمی خرید، تغییر مکان این پولها از عراق به عمان چه معنا و مفهومی دارد؟
✔️دوم این که مگر آمریکایی که در عراق حتی به سختی به بانک تی بی ای مجوز تبدیل پولهای دیناری به دلار برای خرید کالاهای غیر تحریمی را میداد، با آمریکایی که در عمان هم بر این روند نظارت خواهد کرد، فرق دارد؟ بعید است که آمریکا مدیریت کامل این اموال را به عمان واگذار کند تا عملیات خرید کالاهای غیر تحریمی به دلخواه ایران تسهیل شود.
▪️این جابجایی به احتمال زیاد روند تجارت خارجی ایران را پیچیدهتر میکند. این که کالا به کشوری صادر شود و پول آن با مجوز کشور ثالثی (آمریکا) به کشور چهارمی (عمان) منتقل شود و با تحمیل هزینههای جانبی دیگر همان پول باز با مجوز همان کشور ثالث برای کالاهای بشر دوستانه هزینه شود.
✖️حال با توضیحی که رفت و جدا از این که این دست اتفاقات و در کل تحریمها تا چه اندازه استقلال عمل در تجارت خارجی را محدود و به پرستیژ کشور آسیب زده و میزند، پرسش دیگر این است که آیا آمریکا با این اقدام خواسته است که این اهرم فشار را از ایران علیه دولت عراق بگیرد و این کشور را تا حدودی از مخمصه عدم پرداخت بدهیهای خود به تهران نجات دهد؟ تا دیگر نتواند عراق را به خاطر مشکل پرداخت بهای صادرات برق و گاز خود تحت فشار قرار دهد و این صادرات را به عنوان اهرم فشاری کم و یا احیانا قطع کند.
✔️به هر حال، وقتی پول به عمان منتقل شود، دیگر در صورت مطالبه بهای صادرات برق و گاز، بغداد میتواند مدعی شود که پول شما در مسقط است و به آنجا حواله دهد. کما این که آمریکا هم به نوعی با این کار، خود را از زیر بار فشار درخواستهای مکرر بغداد برای دادن مجوز به منظور پرداخت بدهی ایران رها میکند.
▪️دیگر هدف آمریکا از این اقدام میتواند ایجاد ما به ازایی از جیب خود ایران برای گرفتن امتیاز در مذاکرات با میانجیگری عمان باشد. به این معنا که صرف دادن مجوز برای هزینه کردن این اموال در عمان وارد پروسه مذاکرات درباره مسائل متعدد با وساطت مسقط شود و آزاد کردن آنها رفته رفته به عنوان "امتیازی" به این مذاکرات و هر گونه گشایشی در آن گره بخورد.
✖️اما هدف دیگر نظر به تحریمهای بانکی اخیر آمریکا علیه 14 بانک عراقی، میتواند قطع تدریجی ارتباط بانکی میان ایران و عراق و پیچیدهتر کردن روند تجارت میان دو کشور باشد و از این منظر میتوان این انتقال پول به عمان را به عنوان گامی در جهت تشدید تحریمها و کاستن از قدرت مانور ایران در عراق در نظر گرفت و نه تسهیل پرداخت بدهیها به ایران که اگر چنین بود، همان آمریکایی که قرار است در عمان این پولها تحت نظارتش هزینه شود، در عراق این کار را تسهیل میکرد.
🔚از این رو، گر چه احتمالا ایران به امید دسترسی آسانتر به این اموال با انتقال آنها به عمان موافقت کرده یا به مسقط چراغ سبز نشان داده باشد، اما با شرحی که رفت، تحقق این دسترسی آسان چندان هم محتمل نیست، بلکه این اقدام آمریکا پیامدهایی نیز میتواند داشته باشد.
🏴 #صلی_الله_علیک_یا_مظلوم_یا_اباعبدالله
🌐 کانال خبری،تحلیلی#شاخص👇
🇮🇷 http://eitaa.com/shakhese
♻️♻️♻️اروپا و ایران؛ چرایی تشدید تقابل؟
👤 #صابر_گل_عنبری
🔹تقابل اروپا و ایران رو به فزونی و وارد فازی کمسابقه شده است. تحریمهای اخیر اروپا از هواپیمایی تا کشتیرانی و همچنین تلاش برای تصویب قطعنامهای در شورای حکام و اقدامات دیگر نشان از عزم اروپا برای بالا بردن سطح این تقابل به شکل جدی است.
🔸طرح پیشنویس قطعنامه در شورای حکام علیه برنامه هستهای ایران منعکسکننده همین عزم و اراده اروپاییهاست. چنین قطعنامهای در صورت تصویب سفر گروسی به ایران را کان لم یکن و روند فعالسازی اسنپ بک را تسریع خواهد کرد.
✅به نظر میرسد که تهران با این سفر و بالا بردن سطح دیدارها با گروسی تلاش داشت که مانع تصویب این قطعنامه شود و تنش را کنترل کند. از این رو، هم گویا موافقت نهایی با تفاهماتی که با مدیر کل آژانس در سفرش مطرح شد، به سرنوشت نشست فردای شورای حکام منوط شده و قبل از آن چیزی رسانهای نشد.
🔹اما پرسش کانونی درباره علت یا علل این دور تند اروپا علیه ایران است. عوامل زیادی مطرح میشود که مهمترین آنها دریافت اروپاییها از نقش ایران در جنگ اوکراین به عنوان جنگی حیاتی برای امنیت و آینده این قاره است.
🔸واقعیت این است که همه این عوامل تاثیرگذار و مهم است؛ اما به نظر نگارنده نباید این رفتار اروپا صرفا در تصویری اروپایی ایرانی در قاب روابط و تنشهای دوجانبه دیده شود.
✅این رویکرد اروپا را میتوان تصمیمی غربی و نه صرفا اروپایی برای افزایش تقابل دیرینه غرب و جمهوری اسلامی ایران دانست.
🔹به نظر میرسد که مجموعه غرب در یک سال اخیر به دلایل مختلف از انباشت تنش تاریخی گرفته تا جنگ اوکراین، جنگهای اخیر اسرائیل و تنشها در منطقه و غیره به این برآورد و جمعبندی رسیده است که باید دستکم در تاکتیکهای خود علیه تهران بازنگری کند و سیاست جدیدی را در پیش بگیرد و در این راستا هم میخواهند از همه ظرفیتهای موجود برای «فشار حداکثری» از جمله ظرفیت پرونده هستهای استفاده کنند.
🔸در یک کلام میتوان گفت که رویکرد جدید اروپا خروجی تصمیم هماهنگ «غرب سنتی» (با شمول آمریکای بایدن و اروپا با همکاری اسرائیل) است و بعید نیست در آینده هم اروپا چنان تند شود که چه بسا خود ترامپ نیز انگشت به دهان بماند و تعجب کند.
💢اما بازگشت ترامپ نیز میتواند به تلاقی رویکرد جدید «غرب سنتی» و «غرب ترامپی» علیه ایران کمک کند.
⚔ #جهان_در_انتظار_منتقم
•┈┈••••✾•🌿⚖🌿•✾•••┈┈•
🌐☫کانال خبری،تحلیلی#شاخص☫👇
🇮🇷 𑁍 http://eitaa.com/shakhese
♻️♻️♻️قطعنامه جدید در وضعیتی متفاوت!
👤 #صابر_گل_عنبری
🔹قطعنامه تروئیکای اروپایی با حمایت آمریکا درباره برنامه هستهای ایران در شورای حکام تصویب شد. تصویب قطعنامه فارغ از محتوای آن، به معنای نادیده گرفتن هشدارها و تهدیدهای مکرر تهران بود.
🔸این قطعنامه دومین از نوع خود علیه ایران ظرف شش ماه اخیر است که با 19 رای موافق، 12 ممتنع و 3 مخالف کشور به تصویب رسید.
✅علی رغم تحرکات گسترده دیپلماتیک ایران در دو روز اخیر، اما تغییر معناداری نسبت به قطعنامه قبلی در آرای موافق، مخالف و ممتنع رخ نداد؛ تنها با این اختلاف که قطعنامه ماه ژوئن با یک رای بیشتر (20 رای) تصویب شد و 12 رای ممتنع و 2 رای مخالف (یک رای کمتر) داشت.
🔹قطعنامه جدید از مدیرکل آژانس میخواهد که تا نشست بعدی شورای حکام در ماه مارس آینده گزارش جامعی از وضعیت فعالیتهای هستهای ایران ارايه دهد. همچنین از ایران خواسته است که «اقدامات ضروری و فوری» برای حل و فصل مسائل اختلافی پادمانی (دو سایت) انجام دهد.
🔸تهران نیز فورا واکنش نشان داده و رئیس سازمان انرژی ایران دستور انجام اقدامات موثر، از جمله راهاندازی مجموعه متنابهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف را صادر کرد.
✅اما ایران در عین حال بر تداوم همکاریهای فنی و پادمانی با آژانس و آمادگی خود برای «تعامل سازنده» تاکید کرده است.
🔹در حالی که تهدیدهای مکرر ایران به «پاسخ قاطع» در صورت صدور قطعنامه در سنگینتر شدن فضا به ویژه در داخل کشور سهیم بود، اما با اطمینان از قطعی شدن تصویب قطعنامه و پس از آن، تلاش شد از اهمیت آن کاسته شود.
🔸هر چند محتوای قطعنامه تفاوت محتوایی چندانی با چند قطعنامه قبلی ندارد و فعلا خواستار اقدامات عملی چون ارجاع پرونده به شورای امنیت نشده است، اما تصویب آن در کنار دور تند تحریمها و مواضع اروپا را نباید واکنشی انفعالی چه در پرونده هستهای چه دیگر پروندهها مانند جنگ اوکراین پنداشت، بلکه به نظر میرسد که خروجی راهبرد جدید و حساب شده طرفهای غربی در قبال ایران است که با گامهای تصاعدی عملیاتی میشود. از این رو هم ممکن است که این روند تا فعال شدن مکانیسم ماشه تداوم یابد؛ مگر این که در میانه راه اتفاقی خارق العاده مانع آن شود.
✅اما در کنار آن نباید از نظر هم دور داشت که هدف دیگر تصویب قطعنامه علیه ایران میتواند به نوعی بسترسازی و آماده کردن فضای بینالملل برای اقداماتی علیه برنامه هستهای ایران نیز باشد. از این رو میتوان گفت که از هم اکنون تا دستکم در دو سال اول دولت ترامپ، تنش غرب و ایران بسیار جدیتر و شدیدتر از قبل پیش رود.
🔹تصویب قطعنامه پس از تهدیدهای بیشتر ایران نسبت به گذشته و همین سفر گروسی به تهران بیانگر این است که مدل سنتی مدیریت و کنترل تنش چه بسا دیگر جواب نمیدهد و تاثیری در محاسبات طرف مقابل نداشته است.
🔸گویا دریافت طرف غربی با شمول آمریکا و اروپا این است که زمانه تشدید جدی فشار بر ایران و بکارگیری اهرمهای فشار است. به همین خاطر هم بعید است که «فعلا» برای دیپلماسی و مذاکره جدی و بر اساس قواعد قبلی مذاکراتی ارادهای داشته باشد.
✅ احتمالا طرفهای غربی قبل از شروع مذاکراتی جدی، در صرافت تشدید گامهای خود و در انتظار تاثیر آن بر محاسبات طرف ایرانی با هدف عقبنشینی جدی در پروندههای متعدد مورد مناقشه است.
🔹در حالی که در دور اول ریاست جمهوری ترامپ هر چند عملا نتوانست در مقابل خروج او از برجام بایستد، اما دستکم مواضع اعلامی انتقادی گرفت؛ اما اکنون در دو بعد اعلامی و اعمالی از او پیشی گرفته است.
🔸گویا برخی طرفهای منطقهای مانند عربستان نیز به این جمعبندی رسیدهاند که ممکن است که تنش در منطقه دستکم در یکی دو سال آینده وارد مراحل پیشرفتهای شود و به همین خاطر از اکنون برای دور ماندن از ترکشهای این تنش، مواضع خود را هدفمند تنظیم میکنند.
💢این تنش ممکن است تا سر حد جنگ پیش برود، اما بعید است که ترامپ به دنبال جنگی منطقهای در خاورمیانه باشد و چه بسا اگر دیپلماسی معطوف به تفاهمات و توافقی نیز شکل گیرد در لب پرتگاه جنگ و در لحظهای حساس و سرنوشتساز با هدف مهار اوضاع و جلوگیری از وقوع آن باشد. با این حال، قبل از شروع دوره ترامپ باید دید این مقطع زمانی دو ماهه تا آمدن او چگونه و به چه شکلی سپری میشود.
⚔ #جهان_در_انتظار_منتقم
•┈┈••••✾•🌿⚖🌿•✾•••┈┈•
🌐☫کانال خبری،تحلیلی#شاخص☫👇
🇮🇷 𑁍 http://eitaa.com/shakhese
♻️♻️♻️آزادی عمل بعد از آتشبس؟!
👤 #صابر_گل_عنبری
🔹یک روز پس از شروع آتشبس در جنگ لبنان، اسرائیل امروز چندین بار آن را نقض کرد که به زخمی شدن دو نفر انجامید و به گفته نجیب میقاتی نخست وزیر این کشور خسارت مادی زیادی نیز بر جای گذاشته است.
🔸ارتش اسرائیل با توپخانه شهرکهای طیبه، خیام و مرجعیون را هدف قرار داد، اما مهمتر از آنها حمله هوایی به یک سایت نظامی حزبالله بود. جالب هم اینجاست که خود ارتش اسرائیل رسما طی بیانیهای از این حمله خبر داد و اعلام کرد که از این سایت برای انبار کردن موشکهای میان برد استفاده میشد و پس از مشاهده فعالیت حزبالله در آن مورد حمله قرار گرفته است.
✅این حمله هوایی در نزدیکی صیدا با هماهنگی آمریکا هم بوده است؛ به نحوی که باراک راوید خبرنگار معروف اسرائیلی میگوید که ارتش اسرائیل قبل از حمله به آمریکا اطلاع داده که حزبالله در این سایت موشکی مشغول فعالیت است و میخواهد با انجام حملهای، این تهدید را از بین ببرد.
🔹این هماهنگی و موافقت آمریکا با حمله بر وجود تضمینهای این کشور به اسرائیل برای آزادی عمل صحه میگذارد. یکی از اختلافات جدی در مذاکرات آتشبس این بود که اسرائیل اصرار داشت توافق متضمن آزادی عمل آن پس از آتشبس باشد؛ به این معنا که هر جا و هر هدفی را خواست به هر بهانهای بزند.
🔸 اما طرف لبنانی به شدت با آن مخالفت کرد و از پیشنویس توافق حذف شد، اما همان زمان برخی منابع اسرائیلی تاکید داشتند که آمریکا طی توافقی دو جانبه به اسرائیل تضمین داده است که آزادی عمل او محفوظ خواهد بود.
✅در واقع، حملات امروز هم عملا ترجمان همان «آزادی عملی» است که اسرائیل، تضمین آن را از آمریکا گرفته است و عدم ذکر آن در متن توافق با لبنان مانع اسرائیل نشد.
🔹در کنار آن، در بند 4 توافق آمده است که تعهدات طرفین مانع اعمال حق دفاع از خود مطابق حقوق بینالملل نمیشود. اما مشکل اینجاست که اسرائیل از اصطلاحات حقوقی تفسیر خاص خود را دارد؛ به عنوان مثال، اینجا تعریفش از «دفاع از خود» این نیست که اگر مورد حمله و تهدیدی بالفعل قرار گرفت، حق پاسخگویی داشته باشد، بلکه تفسیرش این است که برای خود حق دفاع در مقابل تهدیدهای بالقوه نیز قائل است.
🔸حملات امروز و بیانیه رسمی ارتش اسرائیل نشان میدهد که تفسیر آن از توقف جنگ، صرفا علیه اهداف غیر نظامی و بمباران ساختمانهای مسکونی و غیره است، اما شامل خود اهداف نظامی حزبالله نمیشود.
✅واقعیت این است که اگر از هم اکنون از شکلگیری این معادله جلوگیری نشود، وضعیتی شبیه سوریه در لبنان شکل خواهد گرفت که اسرائیل هر وقت خواست به هر بهانهای برای دفع تهدید بالقوه حملاتی انجام دهد.
🔹ظاهرا دولت لبنان تحرکاتی را برای ممانعت از این دست حملات اسرائیل شروع کرده است، اما چندان محتمل نیست که این حملات متوقف شود.
💢اکنون باید دید خود حزبالله با این مساله چگونه کنار میآید. مقابله با این «آزادی عمل» اسرائیل نیز ممکن است که موجب از سرگیری جنگ شود و اگر اقدامی هم علیه آن صورت نگیرد، دیگر چنین حملاتی به امری روتین تبدیل خواهد شد.
⚔ #جهان_در_انتظار_منتقم
•┈┈••••✾•🌿⚖🌿•✾•••┈┈•
🌐☫کانال خبری،تحلیلی#شاخص☫👇
🇮🇷 𑁍 http://eitaa.com/shakhese
♻️♻️♻️«فاتحانِ جدیدِ» دمشق!
👤 #صابر_گل_عنبری
🔹روسای دستگاه اطلاعاتی ترکیه و قطر و یک گروه مستشاری به دمشق سفر کردهاند. این سفر مشترک لحظه احیای بلوکی را به تصویر میکشد که با کودتا در «بهار عربی» به محاق رفت.
💢کالن در فیلم از مسجد اموی بازدید میکند که اردوغان در ۲۰۱۲ گفت در آن نماز خواهد خواند؛ اما اوضاع بر وفق مراد پیش نرفت وبه دیدار با اسد رضایت داد که او نپذیرفت.
✅اما ترکیه از ۷ سال پیش در حال آموزش «فنون حکمرانی» به مخالفان در ادلب بود که پیشروی ارتش سوریه و متحدانش در ۲۰۱۹ پشت دروازههایش متوقف شد و به نوعی هم روسیه تحت الزامات دوستی با آنکارا تمایلی به ادامه کار نداشت.
🔹مخالفان از ۲۰۱۷ «دولت نجات» را تشکیل دادند و محمد بشیر از ژانویه گذشته رئیس آن شد.
💢در حالی که اسد سرمست از پیروزی موقت و بازگشت به اتحادیه عرب، هیچ گامی در راه اصلاح و کاهش فشار استبداد برنداشت و دمشق غرق بحران اقتصادی بود، دولت ادلب با کمک ترکیه پروژههای اقتصادی اجرا کرد و مسلحین نیز مجهزتر شدند. ترکیه آنچه را در ادلب کاشت امروز در دمشق درو میکند؛ اما این «فتح» تا کی ادامه مییابد؟ آیا نفوذ نرم اقتصادی ضامن آن خواهد بود؟
⚔ #جهان_در_انتظار_منتقم
•┈┈••••✾•🌿⚖🌿•✾•••┈┈•
🌐☫کانال خبری،تحلیلی#شاخص☫👇
🇮🇷 𑁍 http://eitaa.com/shakhese
♻️♻️♻️اسد و تضاد منافع متحدانش!
👤 #صابر_گل_عنبری
🔹یکی از عوامل مهم سرنگونی نظام بشار اسد تضاد منافعی بود که میان ایران و روسیه پس از «تثبیت موقت» نظام او به عنوان هدف و منفعت مشترک در جریان بحران فراگیر داخلی در این کشور ایجاد شد.
پس از حفظ نظام سوریه، منافع دو متحد او هیچ همپوشانی نداشت و تضاد منافع رفته رفته ابعاد مختلفی به خود گرفت.
🔸در حالی که ایران و متحدانش، سوریه را کانون و محور نفوذ سختافزاری و رکن رکین جبهه خود در شامات و به ویژه در تقابل با اسرائیل و کریدور تسلیح مستمر حزبالله میدیدند، روسیه هیچ نوع همدلی با این راهبرد ایران نداشت و هر چند قولا بر زبان نمیآورد، اما عملا مخالف آن بود و سوریهای میخواست که منافعش در شرق مدیترانه و خاورمیانه را با پاسداشت روابط راهبردیاش با اسرائیل حفظ کند.
✅بنابراین در کنار نگرانی از بسط نفوذ رقیب ایرانی در سوریه، تبدیل شدن این کشور به جبههای علیه اسرائیل را به نفع منافع خود نمیدانست و معتقد بود که پیشبرد منافعش در سوریه و منطقه با درافتادن با اسرائیل امکانپذیر نیست که قبلا خود را متعهد به تضمین امنیتش اعلام کرده بود. لاوروف در سال ۲۰۲۳ در پیامی به مناسبت سالگرد روابط روسیه و اسرائیل نوشت: «راهحلهای جامع مشکلات منطقه لزوما باید منافع امنیتی اسرائیل را در نظر بگیرد. این یک اصل است.»
🔹در این میان نیز اسد میان دو متحد خود و منافع ناهمگونشان گرفتار شده بود؛ ایران بر او فشار میآورد و سوریه را کاملا در جبههاش میخواست و طرح ارتباط ریلی شلمچه - بصره - لاذقیه (و بیروت) را دنبال و تشکیل جبههای علیه اسرائیل در جنوب سوریه مانند جنوب لبنان را پیگیری میکرد. در آن سو نیز روسیه فشار میآورد که مانع آن شود و مدام اسد را برحذر میداشت و آسمان سوریه را در اختیار اسرائیل گذاشت و در ده سال گذشته نیروهای ایران و متحدان آن مدام هدف حملات هوایی اسرائیل قرار گرفتند؛ بدون این که یک بار سیستمهای پدافندی پیشرفته روسیه و لو اشتباهی با این حملات مقابله کنند.
🔸خود اسد و ارتش سوریه نیز با وجود تعدی مستمر اسرائیل به خاک این کشور در این ده سال، چه از سر بیرغبتی چه توصیه روسیه، یک بار هم همین موشکها و جنگندههای خود را که اخیرا اسرائیل نابود کرد، علیه آن به کار نگرفت و واکنشی نشان نداد.
✅البته این رفتار اسد منعکسکننده این واقعیت هم بود که به مقاومت حسب تعریف و مفهوم ایران و حزبالله باوری نداشت که اگر داشت در این چند دهه در واکنش به ادامه اشغال جولان «رویکردی مقاومتی» را کلید میزد.
🔹اسد در دو سال اخیر به روسیه متمایل و از غایبان جنگ غزه شد؛ جنگی که «محور مقاومت» درگیر آن شد و یمن برای اولین بار به اسرائیل حمله کرد، اما سوریه اسد که از آن به عنوان ستون محور یاد میشد، ساکت بود و عربستان و اردن شدیدتر از او موضع میگرفتند.
🔸اما این سکوت و فاصله گرفتن تدریجی اسد از ایران کاملا غرض آمریکا و اسرائیل را برآورد نمیکرد و آنها خواستار قطع ارتباط با ایران و متحدانش بودند؛ امری که عملی کردنش برای اسد به این راحتی نبود.
✅ فشارها در دو ماه اخیر وارد فاز تهدید جانی خود اسد شد و وزیر امور راهبردی اسرائیل حدود یک ماه قبل به مسکو رفت و پیام شدیداللحن نتانیاهو را تحویل پوتین داد. مدتی بعد هم کرملین بشار اسد را فراخواند. از این که در دیدار او و پوتین چه گذشته است، اطلاعاتی در دست نیست، اما شروع شدن حمله مخالفان دو روز بعد از این سفر واجد دلالتی خاص در این رابطه است.
🔹 به نظر میرسد که سیاست بینالملل به این جمعبندی رسیده بود که دور کردن سریع ایران از سوریه در این شرایط مستلزم حذف اسد است و این سرنگونی را واجد دلالتها و پیامدهای بیشتری در تضعیف محور ایران و ایجاد هراس منطقهای نسبت به همکاری با ایران از جمله در عراق میدانست.
🔸 مخالفان که از ماهها قبل خود را برای یک حمله گسترده آماده کرده بودند، با دریافت چراغ سبز از ترکیه، این فرصت تاریخی را مغتنم شمرده و عملیات برقآسای خود در ۲۷ نوامبر را شروع و نیروهای روسیه هم همزمان با آن، عقبنشینی را آغاز کردند.
✅ارتش سوریه به سرعت از هم پاشید و جدا از این که در نتیجه بحران اقتصادی توانی برای جنگ نداشت و یا برخی فرماندهانش تبانی کردند، اما منابعی هم میگویند که برخی افسران در خطوط دفاعی تماسهایی مبنی بر عدم رویارویی و عقبنشینی دریافت کردهاند.
⚔ #جهان_در_انتظار_منتقم
•┈┈••••✾•🌿⚖🌿•✾•••┈┈•
🌐☫کانال خبری،تحلیلی#شاخص☫👇
🇮🇷 𑁍 http://eitaa.com/shakhese
♻️♻️♻️بحران انرژی و مدیریت ستونی!
👤 #صابر_گل_عنبری
🔹ناترازی انرژی در ایران و خاموشی زمستانی در کشوری برخوردار از چهارمین ذخایر نفت و دومین ذخایر گاز در جهان در خارج از کشور نیز خیلیها را مات و مبهوت کرده است.
🔸دلایل زیادی برای این ناترازی و کمبود سوخت در کشوری سوختخیز مطرح میکنند؛ از فرسوده بودن میادین تولید نفت و گاز و نبود منابع کافی برای سرمایهگذاری و توسعه آنها تا سوء مدیریت و افزایش مصرف سوخت و «توجیهناپذیری» گستردگی شبکه توزیع گاز از لحاظ اقتصادی وغیره.
✅همه اینها درست! اما فارغ از نقش کانونی تحریمها، این کمبودها و خاموشیها در وهله اول محصول مدل مدیریت «از این ستون به آن ستون» است که شاخصه آن نبود چشماندازی منطقی و اصولی به عنوان لازمه مدیریت آیندهنگر است.
🔹اگر چنین مدیریتی وجود داشت که از چند دهه قبل به ویژه زمانی که خزانه هم به اندازه کافی پر بود، متناسب با رشد جمعیت و مصرف و نظر به چالشهای احتمالی این روزها، بحران ناترازی امروز را پیشبینی و با نیازسنجی نظاممند در حوزههای زیرساختی و بنیادین برای آن چارهاندیشی و برنامهریزی میکرد. اما این اتفاق نیفتاده است.
🔸ای کاش دستاندرکاران از قبل اندکی وقت میگذاشتند و نگاهی به دور و بر ایران میانداختند که شاید غیرت و حمیت آنها را بر میداشت و طرحی نو میانداختند. در حالی که ایران با این همه منابع دچار بحران انرژی است و هنوز در تولید انرژی ناپاک و تجدیدناپذیر مشکل دارد که همسایگان جنوب در چارچوب چشماندازهای کلان تعریف شده به سرعت در حال حرکت به سمت انرژی پاک و سبز هستند.
✅به عنوان مثال، عربستان در چارچوب اقتصاد چرخشی بدون کربن در راستای چشمانداز 2030، قرار است تا این سال 266 میلیارد دلار برای تولید انرژی پاک و سبز سرمایهگذاری کند؛ به نحوی که تا سال 2030 سالیانه 20 گیگاوات (20 هزار مگاوات) و در مجموع 130 گیگاوات (130 هزار مگاوات) انرژی تجدیدپذیر تولید کند؛ یعنی حدود دو برابر تولید برق ایران.
🔹البته از 2012 هم با برنامه «بازده انرژی» (SEEP) از هدر رفت روزانه 492 هزار بشکه نفت جلوگیری کرده و آن را به صادرات خود افزوده است.
🔸هم اکنون هم تولید برق آن با ده میلیون مشترک (یعنی یک سوم مشترکین ایران 39 میلیون مشترک) 422.9 تراوات ساعت برق تولید میکند که 55 تراوات بیشتر از برق تولیدی ایران است.
✅همين تابستان گذشته هم وزیر انرژی عربستان از بزرگترین پیمایش سرزمینی جهان در کشورش در چارچوب برنامه ملی انرژی تجدیدپذیر برای شناسایی بهترین نقاط برای اجرای ابرپروژههای تولید این انرژی خبر داد که 850 هزار کیلومتر مربع را شامل میشود؛ یعنی معادل مساحت کل انگلیس و فرانسه با هم و یا آلمان و اسپانیا.
💢ایران هم اگر میخواهد بیش از این از قافله عقب نماند و قبل از انفجار بحرانها باید چارهای ریشهای بیندیشد.
⚔ #جهان_در_انتظار_منتقم
•┈┈••••✾•🌿⚖🌿•✾•••┈┈•
🌐☫کانال خبری،تحلیلی#شاخص☫👇
🇮🇷 𑁍 http://eitaa.com/shakhese