🔴 امریکا می تواند به برجام بازگردد!؟
#رشته_توئیت از #محسن_عبداللهی
1️⃣ برجام موافقتنامه سیاسی چندجانبه محدودی است که در ۲۰۱۵ میان ایران و ۵+۱ منعقد گردید. هرچند این توافقنامه معاهده نیست اما حقوق بینالملل معاهدات، نزدیکترین نظام حقوقی است که قواعد آن با تعدیل مناسب بر برجام قابل اعمال است.
2️⃣ آمریکا در سال ۲۰۱۸ به بهانهای واهی به صراحت از برجام خارج شد درحالیکه ایران تعهدات خود را با تایید آژانس انجام داده بود و برجام نیز فاقد مقررهای برای خروج است. در حقوق معاهدات در صورت سکوت معاهده، خروج ممنوع است مگر آنکه خروج مغایر با طبیعت سند نباشد (ماده ۵۶ کنوانسیون حقوق معاهدات).
3️⃣ برجام سندی مربوط به عدم اعاشه با تعهدات زمانبندی شده است و مقرراتی برای تعلیق یا توقف تعهدات برای تمامی طرفها دارد. به تعبیر دیگر برجام سازکار دیگری بجای خروج پیش بینی کرده است که آمریکا ناشیانه از آن استفاده نکرد. در چنین شرایطی باید برجام را سند فاقد درب خروجی دانست.
4️⃣ آمریکا پس از خروج غیرقانونی خود تمامی تحریمهایی که به موجب برجام متعهد به خاتمه یا توقف آنها بود را با امید کشاندن دوباره ایران به پای میز مذاکره، از سرگرفت. اما ایران ضمن مقاومت، با سیاستی هوشمندانه با حفظ اصل برجام تعهدات خود را منتاسب با اقدامات آمریکا تعدیل کرد.
5️⃣ همانطور که گفته شد برجام سندی با محدودیتهای زمانبندی شده برای ایران است. اولین زمانبندی ۵ سال پس از اجرایی شدن آن در نوامبر ۲۰۲۰ است که طی آن تحریمهای نظامی ایران خودبهخود خاتمه مییابد. در این صورت، بیشک آمریکا را باید بازنده اصلی ماجرا دانست.
6️⃣ از اینرو پمپئو از بررسی طرح بازگشت آمریکا به برجام برای استفاده از مکانیسم ماشه برای ویران کردن سندی که بدون آمریکا تداوم یافته است!سخن رانده است.آمریکا اگر بتواند از این مکانیسم استفاده کند کلیه تحریمهای سازمان ملل را اعاده خواهد کرد. لذا سئوال این است که آیا آمریکا حق بازگشت دارد یا خیر؟
7️⃣ هرچند برجام امکان خروج ندارد اما آمریکا با اعلامیهای رسمی عدم مشارکت خود را اعلام کرده است. روشن است که مشارکت دوباره یا ورود جدید آمریکا به سند چندجانبه محدود (بسته) در حکم الحاق میباشد که تابع موافقت تمام دولتهای کنونی عضو برجام است (بند ج ماده ۱۵ کنوانسیون حقوق معاهدات.
8️⃣ ایران باتوجه به اعلام نیّت آمریکا از الحاق به برجام (تخریب برجام با مکانیسم ماشه) باید صراحتا مخالفت خود را اعلام کند مگر آنکه این الحاق به شرط محرومیت آمریکا از توسل به مکانیسم ماشه انجام شود تا امکان سواستفاده آتی از بین برود. وگرنه خنجر داموکلس همواره بر گردن ایران خواهد بود.