✨هو العلیم عرض سلام و ادب از آنجایی که کتاب شرح عرفانی اشعار حافظ جناب ختمی لاهوری در بازار کمیاب است و در صورت موجود بودن به قیمتی گزاف فروخته می‌شود . بر آن شدیم به اذن حق تعالی و ائمه هدی علیهم السلام شرح این کتاب را در فضای مجازی به اشتراک بگذاریم. تا یار که را خواهد و میلش به که افتد... https://eitaa.com/sharhehafez

هو المحبوب... ⁉️چرا باید حافظ بخوانیم؟! در کتاب شریف ✨جذبه عشق✨ چنین آمده: ❤️‍🔥در مجموع سه راه برای تحصیل عشق به خداوند متعال وجود دارد که در میان این سه راه ،یک راه اصلی و اساسی بوده و آن دو راه دیگر حکم مُعد و مُمِد می باشند. 1⃣ راه اول: یاد کردن نعمتها و اوصاف جمالی خداوند 2⃣راه دوم: زنده نگهداشتن محبت در قلب با 💞۱-مرور دادن محبت خداوند بر قلب 📖۲-خواندن ادعیه و اشعار محبت آمیز: 👌قرائت ادعیه ای که حال محبت در آن بیشتر منعکس است: مثل بخشهایی از مناجات خمسة عشر و دعای کمیل و دعای ابوحمزه ثمالی و مناجات شعبانیه ❗️اگر با توجه به معانی و حضور قلب همراه باشد، محبت را در قلب زنده خواهد کرد. این ادعیه چون برخاسته از منبع عصمت و طهارت است روح و جان را صفا بخشیده و انسان را به نفس امام علیه السلام پیوند زده و به آن افق سیر می دهد. دعا برای تحصیل محبت پروردگار نیز اثر بسیار زیادی در ازدیاد محبت دارد، چون هم نفس دعا اثر بخش است و هم خود دعا کردن انسان را به یاد محبت الهی می اندازد. 🔆مرحوم علامه والد رضوان الله علیه به حقیر می فرمودند: این دعا را در قنوتهای نماز زیاد بخوانید و به فرزندان هم توصیه کنید که بر آن مواظبت نمایند: اللهُمَّ ارْزُقْنِى حُبَّكَ، وَ حُبَّ مَنْ يُحِبُّكَ، وَ حُبَّ كُلِّ عَمَلٍ يُوصِلُني إِلَى قُرْبِكَ، وَ أَنْ تَجْعَلَكَ أَحَبُّ إِلَيَّ مِمَّا سِواكَ، وَ أَنْ تَجْعَلَ حُبِّي إِيَّاكَ قَائِدًا إِلَى رِضْوانِكَ، وَ شَوْقي إِلَيْكَ ذَائِدًا عَنْ عِصْياتِكَ. «پروردگارا! محبت خود را روزیم نما و محبت کسی که تو را دوست دارد و محبت هر عملی که مرا به قرب تو میرساند و خود را در نزد من محبوبتر از غیر خود بگردان و محبتم به تو را قائد و راهبر بسوی رضوانت و شوقم بسوی تو را مانع و حافظ از معصیتت قرار بده» ✅همچنین خواندن اشعار عاشقان راستین همچون مرحوم خواجه حافظ شیرازی، ابن فارض عطار نیشابوری ملای رومی، شمس مغربی، شیخ بهائی فیض کاشانی غبار همدانی وحدت کرمانشاهی حاج ملاهادی سبزواری ساقی نامه رضی الدین آرتیمانی و ترجیع بند هاتف اصفهانی و.... در زنده شدن محبت در قلب اثر فراوانی دارد؛ ♦️خصوصاً اگر این اشعار با تکیه بر صوت خوانده شود و انسان به معانی عالی و راقی آن واقف بوده و توجه نماید. ✅شاعران بسیاری در وادی محبت شعر سروده اند ولی چنین نیست که هر شعری از سوز دل و عشق الهی برآمده باشد. نیت و سوز و حال شاعر در شعر او منعکس میشود و طهارت و نورانیت شعر را تحت تأثیر قرار می دهد و به حسب سوز و آتش شاعر و طهارت و توحید وی اشعارشان نیز متفاوت است. ❤️‍🔥کسانی که خود حقیقة عاشق حضرت حق بوده و سوز عشق خود را در قالب اشعارشان ریخته اند شعرشان رنگ و بو و اثر دیگری دارد و انسان غافل را واقعاً متوجه خدای متعال نموده و از عالم کثرت منصرف می نماید. 📚۳-مطالعة شرح حال عاشقان إلهى 3⃣راه سوم، راه اصلی و اساسی: تهذیب نفس و تطهیر قلب و مراقبه بجمیع مراتبها 📝جذبه عشق،ص ۱۴۵ حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید محمدصادق حسینی طهرانی مُد ظِله العالی 🆔https://eitaa.com/sharhehafez

بسم الله الرحمن الرحیم با توسل به سید و مولایمان حضرت آقا علی بن موسی الرضا علیه السلام...

درباره شرح حاضر ❤️❤️❤️❤️❤️ بدون ذره ای مبالغه صادقانه می توان گفت که شرح حاضر از تمامی شرحهایی که تاکنون به قلم نویسندگان قدیم نوشته و چاپ شده است روشن تر و مشکل گشاتر است گواینکه نمی توان گفت که مطلقاً بهترین شرح قدیم و جدید شعر حافظ است. شرح سودی سراپا زبانی - ادبی است و کوچکترین گرایش عرفانی ندارد. اما شرح حاضر بر عکس یکسره عرفانی و حکمی است و کمتر به جنبه های زبانی - ادبی شعر حافظ می پردازد. زبان و بیان این شرح دشوار و دیریاب نیست و هر چند که سرشار از اصطلاحات و تعبیرات عرفانی و حکمی است. عرفانی که در این شرح مطرح است آمیزه ای از عرفان عاشقانه و بدون اصطلاح و عرفان نظری و اصطلاحی است و مؤلف پس از استناد و استشهادهای بسیار به آیات قرآن کریم و احادیث نبوی از امهات متون عرفانی از کشف المحجوب هجویری و تمهیدات عین القضاة همدانی گرفته تا آثار این عربی، مخصوصاً فتوحات و بیش از آن از فصوص الحکم و شروح فارسی و عربی آن برای شرح هر چه عرفانی تر شعر حافظ سود می جوید و اساسی ترین متون مورد نظر و منقول عنه او یکی مثنوی مولوی و دیگر گلشن راز شیخ محمود شبستری است که چه بسیار از آنها نقل میکند. تأمل در منابع مورد استفاده مؤلف وسعت دامنه تحقیق و استقصای او را نشان می دهد. گفتنی است که این شرح ۴۶۳ غزل در بردارد و یکایک ابیات هر غزل را به تفصیل توضیح می دهد و تفسیر می نماید.🌺 https://eitaa.com/sharhehafez

در تذکره های ادبی یا عرفانی فارسی اعم از آنکه به قلم مؤلفان هندی پاکستانی یا ایرانی باشد یادی از ختمی لاهوری نمیشود. دکتر نوشاهی در همان مقاله پربار و برکت در معرفی او می نویسد: مؤلف مرج البحرين او شرح عرفانی غزلهای حافظ - کتاب حاضر سیف الدین ابوالحسن عبد الرحمان لاهوری متخلص به «ختمی» مردی بود. فاضل و دانشمند به عربی و فارسی شعر می سرود و منازل سلوک عرفانی را به راهنمایی عبدالله گجراتی طی نموده بود. متأسفانه شرح حال او نه در تذکره های شاعران آمده و نه در تذکره های صوفیان اما اثر او مرج البحرين چنان مطبوع و مقبول افتاد که سرمشق سایر شارحین حافظ در شبه قاره قرار گرفت....» («نخستین شرح فارسی دیوان حافظ در شبه قاره» نوشته عارف نوشاهی در سخن اهل دل، ص ۷۶۷-۷۶۸) در همین مقاله اطلاعات دیگری نیز راجع به ختمی لاهوری آمده است. (۱) پدر او عارف و شاعر فاضلی به نام سلیمان بوده است که در سال ۱۰۲۱ ق در گذشته است. و خود ختمی دیوانی از اشعار پدر مدون ساخته است. (۲) مرج البحرین در سال ۱۰۲۶ ق نوشته شده است. میتوان نتیجه گرفت که ختمی لاهوری از رجال فرهنگی مسلمان و فارسی زبان و عارف هند در نیمه اول قرن یازدهم هجری بوده است. 🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺 https://eitaa.com/sharhehafez

غزل اول ❤️❤️❤️❤️❤️ ♦️الا يا ايها الساقی ادر كأساً و ناولها که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها♦️ ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ به بوی نافه ای کاخر صبا زان طره بگشاید ز تاب جعد مشکینش چه خون افتاد در دلها ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ به می سجاده رنگین کن گرت پیر مغان گوید که سالک بی خبر نبود ز راه و رسم منزلها ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ شب تاریک و بیم موج و گرداب چنین هائل کجا دانند حال ما سبکباران ساحلها ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ مرا در منزل جانان چه امن و عیش چون هر دم جرس فریاد می دارد که بر بندید محملها ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ همه کارم از خود کامی به بدنامی کشید آخر نهان کی ماند آن رازی کزو سازند محفلها ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ حضوری گر همی خواهی از او غایب مشو حافظ متى ما تلق من تهوى دع الدنيا و اهملها ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ https://eitaa.com/sharhehafez

بیت اول🌱 https://eitaa.com/sharhehafez

شرح عرفانی غزلهای حافظ ❤️❤️❤️❤️❤️ نوشته:ابوالحسن عبد الرحمان ختمی لاهوری تصحیح و تعليقات: بهاء الدین خرمشاهی، کورش منصوری و حسین مطیعی امین مجلد اول مقدمه و شرح غزلهای ۱ تا ۱۰۴ 🌺🌺🌺🌺🌺 https://eitaa.com/sharhehafez

بسم اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم صفحه اول 👉👉❤️ الا يا ايها الساقی ادر كأساً و ناولها، الخ. منقول است که این مصراع از لبید، شاعر مشهور و به فصاحت و بلاغت معروف است و لذا قال النبي - صلى الله عليه و آله وسلم - في حقه: «أصدق اقوال قالتها العرب قول لبيد. و ناظم - قدس سره - آن را تضمین نموده و قیل این مصراع از یزید بن معاویه است که به فصاحت مشهور عرب است. می گویند که چون حضرت خواجه - قدس سره این مصراع را تضمین فرمود. بعضی از ظُرفای عهد گفتند که در صدر کتاب ایراد کلام آن شقاوت مآب لطف نداشت، فرمودند که لقمه خوبی دیدم از دهن سگ ربودم و تحت کلام خود آوردم. (انتهى) محققان برآنند که چون کامل کلام ناقص را به طریق تضمین یا به حکایت در کلام خود آورد، آن کلام ملک کامل می شود و رتبه کلام پیدا می کند. چنانچه صاحب مناقب العارفین می آورد که روزی حضرت مولانا جلال الدین محمد رومی قدس سره می فرمودند که هر چه از مقالات مردم مقبول نظر ما آمد، به ما تعلق گرفت. چنانکه حق تعالی در کلام مجید می فرماید: «انا ربكم الأعلى " اگر چه آن نقل از گفته فرعون بود و سخن مبطل نماز است .🤏 مابقی در صفحه ۲ ➖➖➖➖➖➖➖➖ پاورقی ✅ ۱) پیامبر که درود و سلام بر او و خاندان او باد در حق او فرمود: راست ترین سخنی که قوم عرب گفته است این سخن لبید است. الاكل شي و ما خلا الله باطل وكل نعيم لا محالة زائل . (۲) النازعات (۷۹)، آية ۲۴ من پروردگار برتر شما هستم (ترجمة عبد المحمد آیتی) https://eitaa.com/sharhehafez

صفحه ۲👉👉❤️ اما چون حق تعالی یاد فرمود و در کلام خود ذکر کرد. مبطل در این کلام نماند چون به حق تعالی تعلق گرفت. پس از این بیان، عیان می شود که هر چه پسند کاملان افتاد و پیش ایشان مرضی و مقبول آمد. بدیشان تعلق گرفت.» ( انتهی کلامه) في المثنوى المعنوي هر چه گیرد علتی علت شود. کفر گیرد کاملی ملت شود و مشهور آن است که از ناظم است - قدس سره و الا (بالفتح) حرف تنبیه است؛ به معنی بدان و آگاه باش و با حرف ندا . و ایها کلمه ای است که معرّف به لام را به واسطه آن کلمه ندا کنند و اقبالش به سوی خود طلبند. و ساقی از روی لغت( به معنی) آب دهنده و مشهور شراب دهنده است و در اصطلاح، پیر کامل و مرشد مکمل را گویند. و به خاطر نرسد که چون مراد از ساقی پیر کامل و مرشد مکمل است، پس مرشد را به حرف تنبیه ندا نمودن از ادب دور است. زیرا که طالب ملهوف و سالک مضطرب در شدت قَلَق و غایت اضطراب هر چه از زبان او صادر شود عند المحققين بدان مأخوذ و معاتب نیست. كما قيل: الا يا رسول الله يا (اشرف) الورى، الا یا حبیب الله يا دافع الردى الا يا شفيع المذنبين و من عصى، الا يا سند العاصين و من خطاء الا يا واصل الحق، و يا بالغ العلى الا يا من شفاعته يوم القيمة تُرتجي . و کلماتی که از چوپان با موسی علیه السلام به صدور آمده از روی ظاهر موجب کفر بود، اما چون در حال شدت قَلَق و ذلال بود مورث پیشامد او و عتاب موسی علیه السلام - شد. چنانچه حکایت آن در دفتر دوم مثنوی معنوی مشهور است و قول یحیی بن معاذ رازی است که ( چون مراتب محبت صحت پذیرد، مراتب آداب از میان برخیزد) و (ترک الادب عند المحبین ادب) سرِّ این معنی است. و ادر (به فتح یکم و کسر دوم) به معنی بگردان [است]: (كذا في الكشف) وكأس (به همزه) شراب و جام با شراب و به معنی مطلق جام نیز آمده است و کوس جمع آن است و ناول( به کسر واو) امر است از مناوله به معنی بده و عطا کن (کذا فی الکشف) 🤏مابقی صفحه ۳ ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ پاورقی ✅ (۱) مثنوی مولوی دفتر اول بیت ۱۶۱۳ تصحیح نیکلسون چاپ امیر کبیر) (۲) ای رسول خدا ای شریفترین آفریده ای حبیب خدا ای دفع کننده بلا ای شفاعت کننده گناهکاران و عاصیان ای پناه سرکشان و خطا کاران ای پیامبر به حق واصل شده ای به کمال رسیده و ای کسی که روز قیامت به شفاعت تو امید می رود (۳) ترک ادب نزد عشاق ادب است. https://eitaa.com/sharhehafez

صفحه ۳ 👉👉❤️ و حرف کاف در صدر مصراع ثانی تعلیلی است و معنی بیت در شرح نوشته: «یعنی ای ساقی بده کاسه عشق و محبت اگر دوستی در مودَّت. کلمه اول می تواند که عبارت از زمان بیعت مرشد باشد که سالک در هنگام بیعت عشق را آسان می تراشد. یعنی عشق هنگام بیعت آسان نموده بود و در بدایت مستحسن می نمود؛ چون در سلوکش آمدیم، مشکلها افتاد که رخت هستی همه بر باد داد . و می تواند که عبارت از حالت عدم باشد. و از برداشت مالا يطاق اظهار ندم باشد. کما قال الله تعالى: «انا عرضنا الأمانة على السموات والأرض (الآيه). یعنی روز میثاق چون از عدم به وجود می آسودیم از جهت حصول عرفان و رفع موانع از هواهای نفس و شیطان، عشق را آسان دانسته و توسل بدو نموده بودیم اکنون که در وجود آسودیم مشکلها افتاد؛ که رخت آسودگی همه بر باد داد و موانع پیش آمد و جهاد اکبر به مخالفت لازم گشت. پس ای مرشد راه طریقت و ای هادی سبیل حقیقت هنگام مددکاری است و اَوان دوستی و یاری؛ اهمال، موجب اضلال است و توقف مایه وبال. کاسه عشق و محبت بگردان و بنوش و بنوشان تا مست و مدهوش گشته از این کشاکش برهیم. و می تواند که ساقی عبارت از مرشد حقیقی و هادی تحقیقی بود که اشارت است به واجب الوجود ورب المعبود. و همچنان ساقی و شاهد و امثال آن هر کجا که مذکور شود ارباب اشارت بدان جانب می برند. و هر چه گویند با او گویند. و هر چه جویند از او جویند. و ماسوا را در وجود نپندارند و نمودی بی بود انگارند. انتهی کلامه. و صاحب مدار الافاضل به تقریب تحقیق لفظ کاس( را در) معنی این بیت چنین نوشته که ( مراد از ساقی معشوق است. و چون عاشق در اضطراب فراق بیچاره و درمانده گشته بود و او را مشکلی و دشواری پیش آمده بود، گفت که روی خود را بنما تا از عذاب فرقت خلاص شوم. به جهت آنکه اهل تصوف کاس ذکر کنند . و روی محبوب اراده نمایند. یا مراد از کاس، فیض باشد. مابقی در صفحه ۴➡️ ➖➖➖➖➖➖➖➖➖ پاورقی ⏩ (1) الاحزاب (۳۳)، آیه ۷۲ ما این امانت را بر آسمانها و زمین عرضه داشتیم (۲) اشاره دارد به این آیه شریفه: و اذ اخذ ربك من بنى آدم من ظهورهم ذريتهم وأشهدهم على الفهم الست بربكم قالوا بلى الاعراف (۷)، آیه ۱۷۲ و پروردگار تو از پشت بنی آدم فرزندانشان را بیرون آورد و آنان را بر خودشان گواه گرفت و پرسید: آیا من پروردگارتان نیستم؟ گفتن آری....... https://eitaa.com/sharhehafez