🕌 اعتکاف در جهان اسلام
❇️ میلاد امیرالمؤمنین (ع) و ایام البیض در ایران با مراسم عبادی و معنوی اعتکاف مقارن است. گرچه اعتکاف بهعنوان یک عبادت مهم اسلامی به زمان خاصی اختصاص ندارد، در روایات اسلامی و سنت نبوی بر اعتکاف دهه سوم ماه مبارک رمضان تأکید بسیار رفته است. از این رو، اعتکاف دهه پایانی اين ماه از اهمیت ویژهای برای مسلمانان برخوردار است، و مسلمانان در بسیاری از کشورهای اسلامی فقط در این دهه اعتکاف میکنند.
🇵🇰 هرساله میلیونها مسلمان پاکستانی در دهه سوم ماه مبارک رمضان در مساجد سراسر این کشور معتکف میشوند. مسجد شاهفیصل اسلامآباد ازجمله مساجدی است که هرسال جمع کثیری از معتکفان را در خود جای میدهد.
🇪🇬 برای آگاهی از میزان استقبال مسلمانان از مراسم معنوی اعتکاف در کشور مصر، کافی است به بیانیه رسمی وزارت اوقاف مصر در رمضان سال گذشته توجه کنیم. در این بیانیه از تدارک حدود ۶۲۰۰ مسجد در سطح کشور برای اعتکاف سخن رفته است.
🇦🇪 در سال گذشته مساجد فراوانی در کشور امارات متحده عربی آماده پذیرش معتکفان بودند. در این سال، شهر شارجه بهتنهایی ۴۰ مسجد را برای اعتکاف و ٢۶۴ مسجد را برای تهجد تدارک دید.
🇹🇷 اما در ترکیه، مفتی شهر استانبول در سال۲۰۲۳ مجوز اعتکاف در ۲۳۲ مسجد این شهر را صادر کرد.
🔰 شایان توجه است که آنچه امروزه بهعنوان اعتکاف ایام البیض ماه رجب در ایران مرسوم است، ریشههای تاریخی و دینی روشنی ندارد، و حتی انتساب قطعی این آیین به دوره صفویان محرز نیست. البته با توجه به اینکه یکی از ویژگیهای مهم دوره صفویان، بهرهگیری از نظرات عالمان بزرگ (بزرگانی چون محقق کرکی، شیخ بهایی و علامه مجلسی) در امور فرهنگی و دینی کشور بوده است، چنانچه بتوان به شیوهای علمی ریشههای اعتکاف ماه رجب را به این دوره بازگرداند، گام بلندی در جهت اثبات اعتکاف بهعنوان سیره علما برداشته شده است.
🔰 اعتکاف همچون سفرهای زیارتی (حج و عتبات و...) ظرفیتی کمنظیر برای فعالیتهای تبلیغی و فرهنگی است. در این ایام فرصتی چندروزه برای فرد حاصل میآید تا از خلال همراهی و همزیستی با مخاطبان، به آنان نزدیک شود، به گفتوگو با آنان بپردازد، از مشکلات اجتماعی، خانوادگی و اخلاقی آنان آگاه شود، و نهایتاً در صورت امکان، با رفتار خود مخاطبان را تحت تأثیر قرار دهد.
🔰 به هر روی، باید درنظر داشت که در بسیاری از کشورهای اسلامی اعتکاف ضوابط و قوانینی دارد که بعضاً بهشکل سختگیرانهای بر حسن اجرای آنها نظارت میشود، و چنین نیست که بهراحتی بتوان در محافل اعتکاف به گفتوگو و نشر معارف پرداخت. درواقع شرایط اعتکاف در بسیاری از کشورها با شرایط اعتکاف در ایران (که متضمن جلسات متعدد سخنرانی و حلقههای آموزشی و معرفتافزایی است) کاملا متفاوت است.
💢 درادامه به قوانین اعتکاف در کشورهای مختلف میپردازیم:
🇪🇬 برخی قوانین اعتکاف که از سوی هیئت اوقاف مصر اعلام شده است:
۱. همه معتکفان باید به حرمت و قداست و پاکیزگی مسجد احترام بگذارند.
۲. هدف از اعتکاف احیای شبها و روزهای ماه مبارک رمضان از خلال نماز، شبزندهداری، ذکر و دعا، قرائت قرآن و گوش سپردن به درسهای علمی است.
۳. هرگونه تدریس و تبلیغ دینی منحصر است به امامان مساجد و دارندگان مجوز رسمی از اداره اوقاف.
۴. توزیع هرگونه کتاب، نشریه، مجله، بروشور و... در زمان اعتکاف ممنوع است.
۵. جهت رعایت حریم خصوصب، عکاسی از معتکفان و انتشار تصاویر آنان اکیداً ممنوع است.
۶. ازآنجاکه هدف اعتکاف خلوتگزینی برای طاعت و عبادت است، استفاده از تلفن تنها در صورت ضرورت اکید مجاز است.
🇸🇦 برخی از این ممنوعیتها در عربستان سعودی نیز وجود دارد، ازجمله ممنوعیت وعظ و توزیع کتاب و نصب علائم دینی.
🕌 شرایط اعتکاف در مسجد نبوی هرساله از سوی نهاد مربوط تعیین میگردد و شرکتکنندگان باید بههنگام ثبتنام و تسلیم مدارک، تعهدات لازم را متقبل شوند.
❇️ توجه داشته باشید که در بسیاری از کشورها شرکت در اعتکاف چندان آسان نیست و یک مبلغ و پروتکلهای خاص خود را دارد، لذا مبلغان دینی برای حضور در این مراسم باید تدابیر گوناگونی را بیندیشند. مثلا براساس قوانین اداره اوقاف مصر:
• علاقهمندان به اعتکاف باید نزد امام مسجد ثبتنام کنند.
• اولویت با نمازگزاران هر مسجد و اهالی محلههای اطراف آن مسجد است.
• امام مسجد باید فضای مناسب برای خلوتگزینی معتکفان را درنظر بگیرد.
• همه ائمه جماعت باید با ادارههای اوقاف مناطق خود هماهنگ باشند.
• هریک از بازرسان و مدیران ادارات باید امور اعتکاف (از ثبتنام تا پایان مراسم اعتکاف) را در حیطه صلاحیت خود پیگیری کند.
#افاده_تبلیغی
#اندیشکده_تبلیغ
👈 مؤسسه اطلس شیعه
💠 مؤسسه اطلس شیعه مفتخر است که در قالب پروژه کتابخانه تخصصی بینالملل، هر ماه یک نشست را از سلسلهنشستهای معرفی، بررسی و نقد کتاب در حوزه تبلیغ بینالملل و مطالعات شیعیان جهان، با حضور اساتید و اندیشمندان برجسته تقدیم نگاه علاقهمندان نماید. این نشستها فرصتی مغتنم جهت آشنایی بیشتر با آثار، مؤلفان و پژوهشگران شاخص این حوزه خواهد بود.
💠 در نخستین جلسه، به بررسی و نقد کتاب «اجتماعات شیعی در گستره جهانی»؛ آیینهای عاشورایی و هویتهای شیعی در جوامع مدرن خواهیم پرداخت.
● ارائهکننده: جبار رحمانی (استاد دانشگاه و گردآورنده کتاب)
● ناقد: پیمان اسحاقی (جامعهشناس و پژوهشگر حوزه شیعیان)
📆 سه شنبه، ۱۷ بهمنماه ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۰۰
🌐 لینک ثبتنام رایگان
👈 مؤسسه اطلس شیعه
🖨 انتشارات خورشید پشت ابر
🔅 خورشید پشت ابر (Sun Behind The Cloud)، با مدیریت تحسین مرالی (Tehseen Merali)، یک انتشارات شیعی انگلیسیزبان است. دفتر مرکزی این ناشر در شهر بیرمنگام انگلستان قرار دارد.
🔅 این ناشر نام خود را از امام مهدی (عج) و حدیث نبوی مشهور درباره ایشان الهام گرفته است. در این حدیث، پیامبر (ص) در پاسخ به پرسش جابربنعبدالله انصاری درباره بهرهمندی مردم دوره غیبت از امام، میفرمایند مردم در دوره غیبت امام مهدی (عج) از نور ایشان بهره میبرند، چنانکه از نور خورشید پشت ابر بهره میگیرند.
🌤 اهداف
این انتشارات هدف خود را نشر کتابهایی با کیفیت و دقت بالا درباره اسلام تعریف کرده است، کتابهایی که به شیوهای خلاقانه و جذاب الهامبخش مسلمانان انگلیسیزبان باشند.
🌤 حوزههای فعالیت
خورشید پشت ابر زمینههای کلی فعالیت خود را "معنا و ربط اسلام در دنیای مدرن"، "چگونگی تعمیق درک از اسلام" و "چگونگی ارتقای زندگی دینی و معنوی" تعریف کرده است. موضوعاتی که منشورات این ناشر حول محور آنها میگردد، از این قرار است:
• کودکان
• تربیت فرزند
• معنویت و اخلاق
• تفسیر قرآن
• تاریخ
• زندگینامه
• شعر
• و...
🌤 بخش کودکان
بخش کتاب کودکان این ناشر (که از مهمترین بخشهای آن است) بهتصویر کشیدن اسلام بهمثابه روش زندگی را هدف تولیدات خود قرار داده است. به تعبیر دیگر، هدف این بخش آن است که کودکان مسلمان در جهانی که تصویر اسلام بهطور پیوسته دستخوش تحریف قرار میگیرد، به مسلمان بودن خود ببالند.
🌤 نویسندگان
خورشید پشت ابر آثار پژوهشگران و سخنرانان مشهور بینالملل و نیز نویسندگان تازهکاری که آثار جدید و جذابی برای همکاری ارائه کنند را نشر میدهد. این ناشر هدف خود را در تعامل با مؤلفان چنین تعريف کرده است:
🔹 جذب نویسندگان برتر انگلیسیزبان از جهان غرب برای تألیف کتاب درباره اسلام
🔹 ارتقای فرهنگ مطالعه و ارزش کتاب در میان مسلمانان
🔹 ارائه کتب مفید به انگلیسیزبانان، بهویژه در موضوعاتی که با کمبود آثار باکیفیت مواجهیم.
بخش نویسندگان این ناشر به معرفی مؤلفان و نويسندگانی پرداخته است که با این مجموعه همکاری دارند. این بخش شما را بهعنوان یک نویسنده به همکاری دعوت کرده است.
🌤 مراحل نشر کتاب
شما در این بخش از وبسایت خورشید پشت ابر با مراحل نشر اثر خود آشنا میشوید:
🔸 ارسال پیشنویس اثر از سوی نویسنده
🔸 بازبینی و ارزیابی کیفیت اثر توسط ناشر
🔸 مذاکره با نویسنده (حضوری یا مجازی)
🔸 ویرایش اثر
🔸 تصویرگری
🔸 طراحی و صفحهآرایی
🔸 بازبینی و بازخوانی نهایی
🔸 نشر نسخه کاغذی
🔸 نشر نسخه الکترونیک
🌐 وبسایت خورشید پشت ابر
#مراکز_و_سازمانها
👈 مؤسسه اطلس شیعه
May 11
📚 «نخسیتن رویاروییهای اندیشهگران ایران با دو رویه تمدن بورژوازی غرب»
💢 چندی پیش در حال جستجو در کتابخانۀ تخصصی تبلیغ بینالملل بودم که کتاب ارزشمند «نخستین رویاروییهای اندیشهگران ایران با دو رویۀ تمدن بورژوازی غرب»، نوشته دکتر عبدالهادی حائری، توجه مرا به خود جلب کرد. این کتاب از این رو برایم جالب توجه بود که پیشتر در آثار برخی نویسندگان حوزۀ تبلیغ با ارجاعهایی به این کتاب مواجه شده بودم.
💢 عبدالهادی حائری (۱۳۷۲–۱۳۱۴) مورخ و روزنامهنویس ایرانی، فرزند میرزااحمد حائری و نوه دختری آیتالله شیخعبدالکریم حائری یزدی است. عبدالهادی در سال ۱۳۳۶ به دانشگاه تهران وارد شد و در رشته الهیات تحصیل کرد. وی در سال ۱۳۴۳ پس از دریافت بورسیۀ دانشگاهی به کانادا مهاجرت کرد و به مدت نه سال در رشته تاریخ و مطالعات خاورمیانه به تحصیل و تحقیق پرداخت. حائری در این سالها در کنار تحصیل و تحقیق، به تدریس زبان و ادب فارسی نیز اشتغال داشت. وی پس از نیل به درجه دکتری در سال ۱۳۵۲، به مدت چهار سال استادیار دانشگاه کالیفرنیا بود.
💢 حائری در سال ۱۳۵۷ به ایران بازگشت و بهعنوان دانشیار در گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی به تدریس تاریخ مشغول شد. عبدالهادی حائری سرانجام در ۲۳ تیرماه ۱۳۷۲ در مشهد چشم از جهان فروبست.
📚 ازجمله آثار ارزشمند حائری میتوان به «تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق»، «تاریخ الحرکات و النشاطات الماسونیه فی العالم الاسلامی» و «نخستین رویاروییهای اندیشهگران ایران با دو رویهٔ تمدن بورژوازی غرب» اشاره کرد.
🔰 مرحوم حائری در کتاب «نخستین رویاروییهای اندیشهگران ایران با دو رویه تمدن برژوازی غرب» بر این باور است که پس از دوره روشنگری (از سالهای آغازین سده نوزدهم) جهان ناگزیر با تمدن برژوازی غرب مواجه شد. این تمدن دو رویه نیرومند داشت:
• رویه دانشی و کارشناسی
• رویه استعماری
🔰 حائری در این اثر ارزنده، چگونگی رویارویی ایران با این دو رویه را بررسی کرده است. بدین منظور، وی در وهله اول به بررسی اجمالی نحوۀ برخورد دستگاههای حاکم بر ایران با دانش و استعمار غرب پرداخته، و سپس برخوردهای اندیشهگران و اصلاحگران ایرانی با دو رویه این تمدن را بهصورت مفصل ارزیابی کرده است.
✝ در دو فصل آخر (یازدهم و دوازدهم) این کتاب، حائری به مقوله تبشیر مسیحی در کشور ایران وارد شده و به همگامی و همنوایی تنگاتنگ مسیحیگری با پروژه استعماری غربی اشاره کرده است. حائری بر این باور است که اساساً پروژه استعمار (توسط دولتهای پرتغال، اسپانیا، هلند، روس، فرانسه و انگلیس) با ابزار قدرتمند تبشیر مسیحی صورت پذیرفته است. درواقع از سده ۱۶ به بعد، مبلغان مسیحی در کسوت کشیشانی کاتولیک و پروتستان، اما با مأموریتهای استعماری ازسوی دولتهای استعمارگر غرب، در ایران به فعالیتهای گسترده پرداختهاند.
🔰 در واکنش به فعالیتهای تبشیری-استعماری مبلغان غربی، بسیاری از اندیشمندان و رهبران مذهبی (ازجمله تنی چند از نامدارترین فقیهان شیعه) در دورههای مختلف به فعالیتهای علمی و اجتماعی گوناگون پرداختهاند. بیتردید مطالعه آثار علمی و اسناد فعالیتهای اجتماعی این بزرگان برای مخاطبان علاقهمند به حوزه تبلیغ و ردیهنویسی بسیار جذاب و الهامبخش خواهد بود.
📌 در پستهای آتی خواهیم کوشید که ضمن پرداختن به این حوزه، گزارشی از فعالیتهای علمی و اجتماعی بزرگان در واکنش به فعالیتهای تبشیری-استعماری تقدیم نماییم.
✍ مهدی صادقی شهمیرزادی
📆 ۶ بهمنماه ۱۴۰۲
👈 مؤسسه اطلس شیعه