#سوادرسانه
🟢 خطای خبرهای رازآلود
🟡 به شما گفته می شود داخل زیرزمین اتاق نموری است تاریک با حیوانات موذی. گوشه اتاق صندوقچه ایست قدیمی که سالهاست از محتوای آن بی خبریم. آخرین فردی که پا به این زیرزمین گذاشته است امروز بین ما نیست.
9 کلید واژه اسرارآمیز:
زیرزمین/نمور/ حیوان موذی/ تاریک/ صندوقچه/ قدیمی/ بی خبری/ آخرین فرد/ مرگ
ذهن شما ناخودگاه از این زیرزمین یک مکان اسرارآمیز می سازد و حتی معطل باقی اطلاعات نیست. نقص اطلاعات را خود به خود با داستانی خودساخته تکمیل می کند.
اما واقعا ماجرا اسرارآمیز است؟ خب زیرزمین ها اغلب نمور است. تاریکی را هم با روشن کردن چراغ حل می کنند. حیوان موذی یعنی چی؟ مثلا عنکبوت؟ در صندوقچه رو هم باز کنیم ببینیم چه محتوایی دارد. آخرین فرد یعنی چه؟ خب بالاخره یکی بیرون میاد و یک روز هم می میرد .
عدد 9 هم کلا مهم نیست. ذهن شما دنبال عدد پایه مثل 10 یا 5 است. وقتی من بجای 10 میگویم 9 احساس می کنید رازی است در این 9. حالا آنکه خب 9 تا کلمه بوده و 10 تا نشده است.
ما همواره نسبت به اسرار، حس هیجان داریم و اغلب به رویدادهای اسرارآمیز با قضاوت های کلیشه ای منفی مواجه می شویم.
به این دو خبر توجه کنید:
وزیرنفت در جمع خبرنگارها گفت: تحریم های نفتی به زودی خواهد شکست.
حالا این خبر:
درصوتی که اخیرا از مکالمه وزیر نفت به دست ما رسیده است وی در جلسه ای پنهانی با حضور چند فرد گمنام، در حالی که دستش را جلوی دهانش گرفته بود، گفت: بزودی تحریم ها خواهد شکست.
فرق اولی با دومی چیست؟ دومی نیز همان جلسه اولی وزیردر جمع خبرنگاران است. سرفه می کرده و دستش جلوی دهانش برده است. اما در ذهن مخاطب متفاوت است. در دومی گویا کاسه ای زیر نیم کاسه است. رازی است و رمزی و شاید فسادی.
ذهن های آلوده به "بدبینی نهادینه شده" از هر خبر رازآلودی یک تحلیل مافیایی می سازد. برای همین است که اخبار بولتن ها و ناگفته ها و محرمانه ها و شنیده نشده ها و درگوشی ها جذاب تر است. چون هیجان آمیز ترست. این حس هیجانی حتا نقص های خبر را می پوشاند. مثلا اگر همین خبر بولتنی، بدون منبع و بدون سند و بدون استناد و بدون استدلال منتشر شود، احتمالا پس می زنید اما وقتی داخل بولتن است گوئی اعتبار ذاتی پیدا می کند.
با همین روش ذهن مخاطب را دچار خطا می کنند. چند بچه راهزن مجازی، سیستم صوتی یک بانک را دستکاری می کنند تا صدای رضاشاه روحت شاد پخش شود و خطای ذهن میگوید گوئی حفره های امنیتی در کشور ایجاد شده است. بامزه نیست؟
"انتشار فایل صوتی سخنان یک مسوول سپاه با یک مسوول دیگر". و البته قضاوت های نادرستی هم در این گفت وگو صورت گرفته است. الان این قضاوت چه حکمی دارد؟ سند است؟ الان قضاوت عدلیه را رها کنیم و قضاوت شخصی در یک فایل صوتی را بچسبیم؟ چون فایل صوتی اش ناخواسته منتشر شده؟ چون جلسه پشت درهای بسته است؟ چون رازالودست؟
"مکالمه منتشر نشده نوید افکاری از زندان با دوستش." خب؟ یعنی الان اعترافات دادگاه و دیگر شواهد و قضاوت قاضی و غیره را رها کنیم و به این صوت منتشر نشده بچسبیم؟
خبر گلشیفته فراهانی از فروش دریای خرز به چین از لابه لای سند منتشر نشده تفاهم 25 ساله. جالب اینکه عده ای باور می کنند و پلاکارد به دست به خیابان می آیند که اجازه خاک فروشی نمی دهیم.
ادعای همسر یک مسوول سابق درباره اینکه فرمانده سپاه در جلسه ای چنان و چنین، گفته است از عمد هواپیمای اوکراین را زدیم. حق اینست که باور کنیم؟ تکذییبه هم قبول نیست؟ ادعاهای متعارض قبلی هم؟ ادعاهای دیگر مسوولین هم؟ 40 ساله سابقه جمهوری اسلامی در صداقت در بیان خطاها هم؟ شواهد دیگر نیز؟ گزارش دادگاه هم؟
چرا چنین است؟ چون قاعده "خودش به من گفت چی گفت در گوش من گفت چی گفت؟ الان شب است" برای خیلی ها مستند تر از روشنی خورشید است.
خطای اسرار باعث میشود قصه های هیجان انگیزی در ذهن شکل بگیرد که حتی نسبت به افشای اسرار نیز مقاومت نشان می دهد.
راه حل چیست؟
اینکه فرض کنیم اگر این خبرهای مگو و پنهانی، چنین کلیشه های رازآلودی نداشت و مثلا آشکارا و رسمی منتشر می شد، آیا باز هم حجیت داشت؟ سندیت داشت؟ برای مان قابل اتکا بود؟ دنبال دلیل و منطق و سند نمی گشتیم؟
اینجاست که متوجه می شویم، اهریمن رسانه ای با کلیدواژه های صوت منتشرنشده و لورفته و درز شده و غیره روی این خطای ذهنی برای القای تصاویر معیوب و معجوج حساب باز کرده است.
و اما حرف باقی مانده
این همه را گفتیم؛ اما یک مساله وجود دارد و ان اینکه چرا مخاطب نسبت به خبر پنهانی بیشتر حساس است؟ چون بغیر هیجان، حس می کند پشت هر خبر رسمی، خبری است پنهانی و منتظر پشت پرده هاست. اینجاست که گفته می شود بر مسوولین فرض است اول شفافیت و بعد هم پاسخگوئی بهنگام و صادقانه. / محسن مهدیان
👈 پاسخبهشبهاتفــجازی👇
https://eitaa.com/joinchat/1042808834C1d4becaa06
🟡 شایعه
فوت فردی به نام معصومه هویزات که چندی پیش به اتهام سرقت مسلحانه دستگیر شده بود صحت ندارد و این فرد در سلامت کامل است.
🟢 #سوادرسانه
🔻 رسانههای ضد انقلاب میدانند که با توجه به خبر درستِ فوت محمد میرموسوی در فرماندهی انتظامی لاهیجان، شایعاتی از این قبیل برای مردم باورپذیر است؛ لذا با هدف تضعیف جایگاه نیروهای انتظامی کشور و زمینه سازی برای ایجاد ناامنی و اغتشاش، تکرار اینگونه مطالب دروغ را در دستور کار خود قرار دادهاند.
ــــــــــــــــ
👈پاسخبهشبهاتفــجازی👇
🆔 @Shobhe_ShenaSi
#توجه
🟡 این روزها که شاهد انتشار مطالب متعدد بر علیه اتباع افغانستان در فضای مجازی هستیم؛ اطلاعیههایی به نقل از: وزارت کشور، دادستانی، وزارت اطلاعات، برخی اصناف و.... مبنی بر عدم ارائهی خدمات، عدم فروش نان، اخراج کارگران اتباع و.... منتشر میشود.
🔹اینگونه اطلاعیهها صحت ندارد. چون علاوه بر این که در منابع معتبر یافت نمیشود، متن و محتوای آماتور آن به نحوی است که به سادگی میتوان تشخیص داد توسط افراد کمسواد و غیر متخصص و غیرحرفهای نگاشته شده است.
🟢 امروزه هر کاربری میداند که اولین سطح از #سوادرسانه، توجه به اعتبار یا عدم اعتبار منبع خبر است. هر خبر یا اطلاعیه از سوی هر شخص و نهاد را تنها در صورت نشر در منابع معتبر بپذیرید.
🔹 نکته
موضع ما در خصوص اتباع مجاز و غیر مجاز بارها اعلام شده است ولذا متن فوق به معنای تایید حضور اتباع غیر مجاز در کشور نیست.
🆔 @Shobhe_ShenaSi
#تکذیب_شایعه
🟡 خبر منتشر شده در خصوص سقوط بالگرد یا هواپیمای محمد عبدالسلام، سخنگوی انصارالله یمن در غرب ایران صحت ندارد.
#سوادرسانه
در حوادث و بحرانها انتشار شایعات رواج و سرعت زیادی دارد. با توجه به تأیید حادثه اول (در حال حاضر شهادت شهید نصرالله) اخبار و حوادث به خصوص اخبار مشابه حادثه اول قابلیت پذیرش عمومی دارد، شایعهپراکنان از این ویژگی برای بازی با افکار عمومی و فشار روانی نهایت استفاده را کرده و دروغهایی را منتشر میکنند. در این شرایط از انتشار اخبار تایید نشده حتماً خودداری کنید
✍ دکتر #قربانی_مقدم
ــــــــــــــــ
👈پاسخبهشبهاتفــجازی👇
🆔 @Shobhe_ShenaSi
تکذیب شایعه ترور برادر رئیسجمهور سوریه
🔹شبکه اسکای نیوز به نقل از منابع آگاه شایعات مربوط به ترور «ماهر اسد» برادر «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه را تکذیب کرد.
#سوادرسانه
🟢 همانطور که بارها گفتهام: وقتی حادثه ای اتفاق میافتد، جریان شایعهپراکنی مخصوصاً از جنس حادثه اتفاق افتاده، فعال میشود تا آسیب نقطهای ایجاد شده در افکار عمومی، تبدیل به آسیب فراگیر و گسترده شود و جامعه را به پریشانی، یأس، سرخوردگی و پرخاشگری سوق دهند. پس مراقب باشیم و در اینگونه مواقع بیش از سایر اوقات در انتخاب و انتشار اخبار دقت کنیم.
✍ دکتر #قربانی_مقدم
🆔 @Shobhe_ShenaSi
🟡 شایعه
[فیلم شبکه اجتماعی]
بسیار پخش کنید شاید بدست وزیر برسد و با این عقده ای کثافت که از حوزه علمیه آمده معلم شده برخورد بشود...
اینها معلمان گزینشی هستند که در دولت قبل از حوزه علمیه وارد آموزش و پرورش شدند عقدهای .... دادن در حوزه را بر سر بچه های بیگناه خالی میکند.
🟢 پاسخ
این ویدیو مربوط به یکی از مدارس شهر «پاتنا» در هندوستان است که برای نخستین بار در سال ۲۰۱۹ در فضای مجازی منتشر شد.
منبع: اینجا را کلیک کنید.
🟢 #سوادرسانه
همانطور که مشخص است، هدف اصلی از این شایعه عقده گشایی و تخریب علیه روحانیت است. از نظر سواد رسانه تکرار این دروغها، حتی اگر تکذیب شود یا حتی اگر دروغ بودنش اظهر من الشمس باشد، به طور ناخودآگاه در ذهن مخاطبان اثر میگذارد.
به همین دلیل است که حضرت علی (ع) می فرمایند: «العِینُ جاسوسُ القلبٌ و بَریدُ العِقلِ؛ چشم جاسوس و مأمور دل و نامهرسان عقل است.» (بحارالانوار، ج ۱۰۴، ص ۱۴)
از این حدیث معلوم میشود که نگاه به امور و وقایع (حتی از دریچه فضای مجازی) اگر همراه با تعقل نباشد، قلب (مرکز احساس انسان) را دچار اشتباه محاسباتی میکند.
✍ دکتر #قربانی_مقدم
ــــــــــــــــ
👈پاسخبهشبهاتفــجازی👇
🆔 @Shobhe_ShenaSi
11.81M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
مقایسه پرجاذبه تیتر رسانهها در یک ماجرا
🎙️ حجتالاسلام راجی
#سوادرسانه
ــــــــــــــــ
👈پاسخبهشبهاتفــجازی👇
🆔 @Shobhe_ShenaSi
4.68M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#سوادرسانه
🟢 در انگلیس هر کسی در خانه تلویزیون داره باید سالی حدود ۱۵۰ پوند آبونمان بده. در واقع bbc پولش از اینجا در میاد نه دولت. بعد چک میکنن ببین کدوم خونه ها ندادن، نامه میدن. باید بری آنلاین رجیستر کنی که تلویزیون نگاه نمیکنی. بعد گاهی آدم میفرستن به خونه هایی که اشتراک نمیدن رندوم که چک کنن ببینن طرف راست میگه یا نه. چون قانونی اگه نگاه کنی و پول ندی جرمه.
🔹 بعد همینا BBC رو رایگان برای ما ایرانیا پخش میکنن!
ــــــــــــــــ
👈پاسخبهشبهاتفــجازی👇
🆔 @Shobhe_ShenaSi
6.78M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🟢 با شگردهای بیبیسی برای حمایت از صهیونیستها آشنا شوید.
#سوادرسانه
🆔 @Shobhe_ShenaSi
6.78M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🟢 با شگردهای بیبیسی برای حمایت از صهیونیستها آشنا شوید.
#سوادرسانه
🆔 @Shobhe_ShenaSi