✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️چاپلوسی  🔹خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِمَا أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِمَا لَمْ يَفْعَلُوا فَلَا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفَازَةٍ مِنَ الْعَذَابِ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ؛ [آل عمران، ۱۸۸] گمان مبر آنها که از اعمال (زشت) خود خوشحال می‌شوند، و دوست دارند در برابر کار (نیکی) که انجام نداده‌اند مورد ستایش قرار گیرند، از عذاب (الهی) برکنارند! (بلکه) برای آنها، عذاب دردناکی است!» تمجید و تقدیس دیگران به واسطه افعال و خلقیات نیکشان لازمه اخلاق اسلامی و نوعی شکرگزاری از آفریده های خداوند است. امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام می‌فرماید: «رُبَّما اسْتَحْلَی النَّاسُ الثَّناءَ بَعْدَ الْبَلاءِ؛ [۱] چه بسا مردم ستایش کسی را بخاطر تلاش‌ها و زحمت هایش شایسته می دانند». 🔹این احترام‌ها هر چند بر تواضع آدمی می افزاید ولی نباید از حد خود بگذرد و #تملّق نام گیرد. امام علی علیه السلام می‌فرماید: «اذا مَدَحْتَ فَاخْتَصِرْ...؛ [از کتاب غررالحکم] اگر مدح کردی، مختصر کن...». کما اینکه اگر شخصی را به واسطه عمل ناشایست یا سخن ناپسند مورد مذمت قرار دادید، تعدّی از حد مورد نیاز شایسته نیست و لازم است همواره جایی برای آشتی باز بماند. امیرالمؤمنین در ادامه حدیث قبل می‌فرماید: «...اذا ذَمَمْتَ فَاقْتَصِرْ؛ اگر کسی یا چیزی را مذمّت کردی آن را کوتاه کن». احترام بیشتر از حد جواز، و خضوع و خشوع بیش از حد معمول، برای کسی خلق اسلامی شمرده نمی شود و دو منشاء ناپسند دارد که عبارتند از: سفاهت و کم خردی یا فرصت طلبی و منفعت خواهی. انسانی که بیش از حد از کسی مدح می کند و یا او را مذمت می نماید، عاقل نیست، او سفیه و احمق است. 🔹امیرالمؤمنین علیه السلام در حدیث دیگری می‌فرماید: «اکبَرُ الْحُمْقِ الْاغْراقُ فِی الْمَدْحِ وَ الذَّمِّ؛ [همان] بزرگترين حماقت، اغراق در ستايش و نكوهش است». چنین کسی در پی رسیدن به منافع خویش است و لذا صفت مداحی، وصف قریب فرصت طلبانی است که همواره، باصطلاح «نان به نرخ روز می خورند» و گاهی با عمرو، و گاهی با زید می جوشند؛ کسانی که گاه خبث باطنی، آنها را فرمان به جدال و خصومت می دهد، و گاه به تملق و مداحی وادار می کند. نزد آنان هدف، وسیله را توجیه می کند، و آنچه برای آنها مهم است رسیدن به منفعت پیش بینی شده آنهاست و نه هیچ چیز دیگر. امام علی علیه السلام در روایت دیگری می‌فرماید: «احْتَرَسُوا مِنْ سَوْرَةِ الْاطْراءِ وَ الْمَدْحِ فَانَّ لَهُما ریحاً خَبیثاً فِی الْقَلْبِ؛ [همان] از شراره تملق و مداحی دوری گزینید که حاکی از بوی کثیف قلب مداحان و تملق گویان است». 🔹بنابراین مدح و ستایشی که اولّا لله صورت پذیرد، و برای مطامع دیگر و امیال دنیوی نباشد و ثانیاً از حد خود نگذرد، مذموم شمرده نمی شود. بلی، مدحی که از تعادل خارج شود، خلق اسلامی شمرده نمی شود. امیرالمؤمنین علیه السلام در حدیثی دیگر می‌فرماید: «ایاک وَ الْمَلَقَ فَانَّهُ لَیسَ مِنْ خَلائِقِ الْایمانِ؛ [همان] از #تملق بپرهیز که آن از اخلاق مؤمن نیست». و نیز می فرماید: «لَیسَ الْمَلَقُ مِنْ خُلْقِ الْانْبِیاءِ؛ [همان] #چاپلوسی از شیوه ها و خُلقیات انبیاء نبوده است». 💠یک استثناء 🔹قبل از پیگیری بحث، لازم به توضیح است که اهمیت علم و دانش و تعلیم و تعلّم بدان حد است که اگر یادگیری منوط به چاپلوسی و تملّق از معلّم بوده و به غیر آن راهی نباشد، چنین عملی جایز است، مشروط بر آنکه عواقب منفی تملّق در معلّم بوجود نیاید. رسول اکرم صلی الله علیه و آله می‌فرماید: «لَیسَ مِنْ اخْلاقِ الْمُؤمِنِ الَّتمَلُّقُ وَ الَحَسدُ الّا فی طَلَبَ الْعِلْمِ؛ [۲] #تملق و حسد خلق و خوی مؤمن نیست، الّا در مورد #طلب_علم». پی نوشت‌ها؛ [۱] نهج البلاغه، (صبحی صالح) خطبه ۲۱۶ [۲] مستدرك الوسايل، ج ۹، ص ۱۸۱ و كنز العمال، ۲۹۳۶۴ 📕غضنفری، علی؛ اخلاق در قرآن و سنت حاوی یکصد مبحث اخلاقی، ج ۱، ص ۲۹۳ منبع؛ حوزه نت #تملق #چاپلوسی منبع/تبین 📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی 🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی @varjovi @shohadayevarjovi

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️از دیدگاه اسلام «مدح» و «تمجید» پسندیده است یا ناپسند؟ 🔹#مدح و #تمجيد و ثناخوانى نسبت به ديگران بر دو گونه است: گونه اى از آن مثبت و سازنده و سبب دلگرمى خادمان و يأس خائنان و پيشرفت جامعه است. بخش ديگرى سبب تخريب و عقب افتادگى و تقويت شوكت ظالمان است. قسم اوّل داراى سه شرط است: نخست اينكه «مُدِحَ مَنْ يَسْتَحَقُّ الْمَدْحَ»؛ (آن كس كه سزاوار مدح و ثناست، مدح و ستايش شود). شرط دوم اين است كه مدح از حدّ تجاوز نكند. شرط سوم اينكه هدف گوينده تقرّب نابجا به شخص مقابل و رسيدن به منافع نامشروع خود نباشد. در روايتى از پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) مى خوانيم: «إِذا مُدِحَ الْفاجِرُ اهْتَزَّ الْعَرْشَ وَ غَضِبَ الرَّبُّ» [۱]؛ (هرگاه شخص فاجر، مدح و ستايش شود، عرش خدا به لرزه در مى آيد و خداوند غضب مى كند). 🔹در حديث ديگرى آمده است: «اَلثَّناءُ بِأَكْثَرِ مِنَ الاِْسْتِحْقاقِ مَلَقٌ وَ التَّقْصيرُ عَنِ الاِْسْتِحْقاقِ عَيٌّ أَوْ حَسَدٌ» [۲]؛ (مدح و ستايش بيش از استحقاق تملّق است و كمتر از آن ناتوانى در اداى سخن است يا حسد). اين نكته را نيز نبايد از نظر دور داشت كه بايد ظرفيت شخص ممدوح در نظر گرفته شود؛ مبادا مدح و ستايش سبب غرور او گردد و از مسير حق منحرف شود؛ همان گونه كه در جمله ديگرى از كلمات قصار مولا مى خوانيم: «رُبَّ مَفْتُون بِحُسْنِ الْقَوْلِ فيهِ» [۳]؛ (چه بسيار اشخاصى كه به واسطه مدح و تمجيد، گرفتار فريب و فتنه مى شوند). 🔹بى شك در صورتى كه همه اين جهات در نظر گرفته شود، مدح و ستايش نشانه قدردانى و حق شناسى و سبب تشويق نيكوكاران و صالحان مى شود. در دنياى امروز نيز جلسات فراوانى براى نكوداشت خادمان پرسابقه جامعه، عالمان بزرگ و نيكوكاران ممتاز گرفته مى شود و هر سال سعى مى كنند به نويسندگان بهترين كتاب سال، كارگران و كشاورزان نمونه و يا پيام آوران صلح و دوستى در جهان، جوايزى اهدا و از آنان قدردانى كنند، كه اگر رنگ و بوى سياسى پيدا نكند و روابط بر ضوابط حاكم نگردد و آن شرط سوم كه در بالا به آن اشاره شد، يعنى حسن نيّت كارگردانان حفظ گردد، به يقين آثار بسيار ارزنده اى دارد. 🔹ولى نوع دوم، درست در مقابل آن است؛ يعنى هنگامى كه افراد نالايق، مورد مدح و تمجيد قرار گيرند و يا افراد لايق، بيش از حد، ثناخوانى شوند، و يا عوامل سياسى و حب و بغضها و منافع شخصى، انگيزه اين كار مى شود، بدكاران تشويق مى شوند، و افراد فاضل، لايق و نيكوكار مأيوس مى گردند؛ متملّقان يكّه تاز ميدان اجتماع مى شوند و صادقان منزوى مى گردند. در حديثى از اميرالمؤمنين امام على (عليه السلام) مى خوانيم: «إيّاكَ وَ الْمَلَقُ فَإنَّ الْمَلَقَ لَيْسَ مِنْ خَلائِقِ الاِيمانِ» [۴]؛ (از تملّق بپرهيز كه با ايمان سازگار نيست). در حديث ديگرى از پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله) آمده است: «أُحْثُوا في وُجُوهِ الْمُدّاحينَ التُّرابَ» [۵]؛ (به صورت چاپلوسان خاك بپاشيد). آخرين نكته اى كه لازم به ذکر، اين است كه گاه مدح و ستايش جنبه مثبت دارد و واجد همه شرايط بالاست، ولى آثار نامطلوبى در افكار عمومى ايجاد مى كند، و ممدوح، متّهم به دوست داشتن چاپلوسی مى شود كه در اينجا نيز از آن بايد اجتناب كرد. پی نوشت‌ها؛ [۱] بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربی، ۱۴۰۳ق‏، چ دوم، ج ‏۷۴، ص ۱۵۰، باب ۷ [۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت‏، قم‏، ‏۱۴۱۴ق، چ اول، ص ۵۳۵، قصار [۳۵۳] ۳۴۷ [۳] همان، ص ۵۵۶، قصار [۴۷۱] ۴۶۲ [۴] غررالحكم و دررالكلم‏، تميمى آمدى، دار الكتاب الإسلامي‏، قم،‏ ۱۴۱۰ق، چ دوم‏، ص ۱۷۰، قصار ۶۶ [۵] من لا يحضره الفقيه‏، ابن بابويه، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم‏،‏ ۱۴۱۳ق، چ دوم‏، ج ‏۴، ص ۱۱ 📕پيام امام اميرالمومنين (ع)، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: جمعى از فضلاء، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، ۱۳۸۶ش، چ اول‏، ج ۸، ص ۲۶۲ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #مدح #تمجید #تملق #چاپلوسی منبع/تبیین 📡 پایگاه خبری تحلیلی وَرْاُئوی 🕯 میعادگاه شهدای وَرجُوی @varjovi @shohadayevarjovi