بسم الله الرحمن الرحیم 🔰توضیحاتی پیرامون نماز توبه: ✳️حضرت علامه حسن حسن زاده آملی که خود از شاخه روّات احادیث هستند، پیرامون طریقه نماز توبه، در پایان رساله لقاءالله می فرمایند: ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﺼﻴﺮت ﺑﺎﺷﺪ، همواره در توﺑﻪ اﺳﺖ واﻻ، دﻳﮕﺮ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﺼﻴﺮت ﻧﺨﻮاهد ﺑﻮد. ﺳﺨﻦ ﮔﻮارا و ﮔﺮان ﺑﻬﺎى آﻗﺎﻳﻢ، اﺳﺘﺎد ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻦ اﻟﻬﻰ (ﻗﺪس ﺳﺮه) ﮐﻪ ﭘﻴﺶ از اﻳﻦ ذﮐﺮﺷﺎن ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ، و ﺑﻴﺎن ﻟﻄﻴﻔﺸﺎن، ﮐﻪ درﺑﺎرة توﺑﻪ ﺑﻴﺎن ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺨﻮاهم ﮐﺮد،ﮐﻪ ﻓﺮﻣﻮد: «توﺑه ﺣﻘﻴﻘﻰ آن اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺧﻴﺮ و ﺷﺮت اﻧﺎﺑﻪ ﮐﻨﻰ.» ﻣﻦ اﻧﺪﮐﻰ اﻧﺪﻳﺸﻴﺪم و ﺳﭙﺲ ﮔﻔﺘﻢ: « اﻣﺎ توﺑﻪ از ﺷﺮ، ﺣﺎﺟﺘﻰ ﺑﻪ ﺑﻴﺎن ﻧﺪارد، و ﻟﻴﮑﻦ توﺑﻪ از ﺧﻴﺮ ﭼﻴﺴﺖ؟» ﻓﺮﻣﻮد:« آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﺎ،آن را ﺧﻴﺮ ﻣﻰ ﭘﻨﺪارﻳﻢ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎز و روزه و ﻗﺮائت ﻗﺮآن و درس ﮔﻔﺘﻦ و تحقیقات درﺳﻰ ﻣﺎن و اﻣﺜﺎل آن، اﮔﺮ ﺑﺮاﺳﺘﻰ، آن را ﻣﻮرد تاﻣﻞ ﻗﺮار دهیم، در ﺧﻮاهیم ﻳﺎﻓﺖ ﮐﻪ هﻤﮕﻰ ﻧﺎﻗﺺ و ﻏﻴﺮ ﮐﺎﻣﻠﻨﺪ ـ و هم ﻳﺤﺴﺒﻮن اﻧﻬﻢ ﻳﺤﺴﻨﻮن صنعاً (ﮐﻬﻒ: ١٠٤) ﭘﺲ ﺑﺮ ﺷﺨﺺ ﺑﻴﻨﺎ، واﺟﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ از اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﻧﺎﻗﺺ ﻧﻴﺰ توﺑﻪ ﮐﻨﺪ، و ﻗﺼﺪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮐﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮ وﺟﻪ ﮐﺎﻣﻠﻰ ﮐﻪ ﻣﻘﺒﻮل ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎى آورد ـ اﻧﻤﺎ ﻳﺘﻘﺒﻞ اﷲ ﻣﻦ اﻟﻤﺘﻘﻴﻦ (ﻣﺎﺋﺪه: ٢٧ ) ﭘﺲ آﻧﭽﻪ ﺧﻴﺮ ﭘﻨﺪارﻳﻤﺶ، در واﻗﻊ ﺧﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ، و ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل آن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﺮ توﺑﻪ از آﻧﭽﻪ ﮐﻪ آن را ﺧﻴﺮ ﻣﻰ ﭘﻨﺪاﺷﺘﻪ اﺳﺖ توﻓﻴﻖ ﻳﺎﺑﺪ و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﺧﻴﺮ ﺣﻘﻴﻘﻰ اﺳﺖ ﺑﭙﺮدازد. توﺑﻪ، ﭼﺮک و آﻟﻮدﮔﻰ ﻗﻠﺐ را ﺑﺮﻃﺮف ﮐﻨﺪ. هنگامی ﮐﻪ توبه ﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ درد و دوا آﮔﺎه ﺷﺪ، ازﮔﻨﺎهانش ﺧﺎرج ﺷﻮد، ﭼﻮن روزى ﮐﻪ از ﻣﺎدر توﻟﺪ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. اﻣﺎم ﺑﺎﻗﺮ (ع) ﻓﺮﻣﻮد:«توبه ﮐﻨﻨﺪه ﮐﺴﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻨﺎهی ﻧﮑﺮده اﺳﺖ.« ﭼﻮن ﻧﻔﺲ از رذاﻳﻞ ﺧﻼصی ﻳﺎﻓﺖ و آﻟﻮدﮔﻰ ﮔﻨﺎهان ﭘﺎک ﺷﺪ، توﺑﻪ ﻗﺒﻮل ﺷﻮد. ﺑﺤﺚ ﮐﻼﻣﻰ توﺑﻪ را در تکمله ﻣﻨﻬﺎج اﻟﺒﺮاﻋﻪ، در آﻧﺠﺎ ﮐﻪ در ﺧﻄﺒﺔ ٢٣٥ ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ ﺑﺤﺚ ﻧﻤﻮده اﻳﻢ، ﺑﻪ تفصیل آورده اﻳﻢ. (تکمله ﻣﻨﻬﺎج اﻟﺒﺮاﻋﻪ، ج ١٥، ص ١٧١ – ٢٠١) ﺳﻴﺪ ﺑﻦ ﻃﺎووس، در ﮐﺘﺎب اﻗﺒﺎل، ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﺎه ذى ﻗﻌﺪه، ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ: ﻓﺼﻞ: درﺑﺎره اﻋﻤﺎل روز ﻳﮑﺸﻨﺒﻪ ﻣﺎه ﻣﺬﮐﻮر و ﻓﻀﻴﻠﺖ آن، رواﻳﺘﻰ را ﺑﻪ ﺧﻂ ﺷﻴﺦ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ ﻳﺤﻴﺎى ﺧﻴﺎط (ره)، ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻳﻢ (همچنین ﮐﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ در ﮐﺘﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻣﺎﻣﻴﻪ آن را ﻧﻘﻞ ﮐﺮده اﻧﺪ)، ﮐﻪ #اﺟﺎزة #رواﻳﺖ آن ﻧﻴﺰ ـ ﺑﻪ #ﺧﻂ #ﺧﻮد #اﻳﺸﺎن ـ #ﻧﺰدﻣﺎ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ؛ ﻟﺬا همان ﻃﻮرى ﮐﻪ آن را رواﻳﺖ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ، ﻣﺎ ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ ﺟﺎ، آن را ﻧﻘﻞ ﻣﻰ ﮐﻨﻴﻢ: اﻧﺲ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﮏ ﮔﻮﻳﺪ: رﺳﻮل ﺧﺪا (ص)، روز ﻳﮑﺸﻨﺒﻪ ﻣﺎه ذى اﻟﻘﻌﺪه، ﺧﻄﺎب ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻓﺮﻣﻮد: اى ﻣﺮدم! ﮐﺪاﻣﻴﮏ از ﺷﻤﺎ ﺧﻮاهد ﮐﻪ توﺑﻪ ﮐﻨﺪ؟ ﻣﺮدم ﮔﻔﺘﻨﺪ: همه ﺧﻮاهیم توﺑﻪ ﮐﻨﻴﻢ اى رﺳﻮل ﺧﺪا (ص)! ﻓﺮﻣﻮد: ﻏﺴﻞ ﮐﻨﻴﺪ و وضو ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و #ﭼﻬﺎر #رﮐﻌﺖ #ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﺟﺎى آرﻳﺪ و در #هر #رﮐﻌﺖ، ﺳﻮره ﺣﻤﺪ را ﻳﮏ ﻣﺮتبه و ﻗﻞ هو و ﷲ را ﺳﻪ ﻣرتبه و ﻣﻌﻮذتین را ﻳﮏ ﻣﺮتبه، تلاوت ﮐﻨﻴﺪ. ﺳﭙﺲ هﻔﺘﺎد ﻣﺮتبه، اﺳﺘﻐﻔﺮاﷲ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ و ﺑﺎ ﻻﺣﻮل و ﻻﻗﻮه اﻻ ﺑﺎﷲ اﻟﻌﻠﻰ اﻟﻌﻈﻴﻢ آن را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮﻳﺪ. آﻧﮕﺎه ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ: ﻳﺎ ﻋﺰﻳﺰ ﻳﺎ ﻏﻔﺎر اﻏﻔﺮﻟﻰ ذﻧﻮﺑﻰ و ذﻧﻮب ﺟﻤﻴﻊ اﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ و اﻟﻤﻮﻣﻨﺎت ﻓﺎﻧﻪ ﻻﻳﻐﻔﺮ اﻟﺬﻧﻮب اﻻ اﻧﺖ. ✳️استاد صمدی آملی در کتاب حضور و مراقبت در توضیح درباره این دستورالعمل دارند: جناب سید طاووس در اقبال می فرمایند : جناب رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم روز یکشنبه ماه ذی القعده از منزل خارج شدند و در جمع مردم تشریف فرما شدند و فرمودند : ایها الناس کدام یک از شما حاضرید که توبه کنید ؟ عرض کردند : آقا جان ما همه می خواهیم توبه کنیم و دیگر بد نکنیم. آقا فرمودند : یکشنبه ماه ذی القعده غسل کنید، وضو بگیرید و بعد از وضو، #چهار رکعت به نیت نماز توبه ی روز یکشنبه نماز بخوانید و در هر رکعت، سوره حمد یک مرتبه، سوره توحید سه مرتبه، سوره فلق یک مرتبه، سوره ناس یک مرتبه، بعد رکوع و سجده را به جای آرید. رکعت دوم به همین نحو است، اما قنوت ندارد چنان که تشهد هم ندارد. رکعت سوم و چهارم در ادامه همان دو رکعت به همین نحو خوانده می شود. آن گاه جناب رسول الله فرمودن پس از تشهد و سلام در پایان رکعت چهارم نماز هفتاد مرتبه أستغفرالله ربی و أتوب إلیه و سپس آن را به جمله ی لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم ختم نمایید و در آخر بگویید : یا عزیز یا غفّار اغفر لی ذنوبی و ذنوب جمیع المؤمنین و المؤمنات فإنه لایغفر الذنوب إلا أنت. این دستورالعمل در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی در اعمال ماه ذی القعده نیز نقل شده است و توجه داشته باشید وقتی که #پیغمبر یا #امامی #دستورالعملی را می فرمایند باید #طبق #متن #فرمایش #معصوم عمل کرد.