✅ چند نکته درباب علوم انسانی
🔹 پاسخی به پرسش رابطه ما و علوم انسانی با نگاه به نظریه #اختیارات_والی از علامه طباطبایی(ره)
🔹 این نظریه را می توان شبیه ترین دیدگاه به #ولایت_مطلقه_فقیه از حضرت امام خمینی(ره) دانست.
🔹علامه طباطبایی معتقدند نیازهای متغیر انسان با تشخیص والی و حق تصرف او و جعل دستورات جزئی ذیل بایدهای ثابت شرعی تأمین می شود. اگرچه این دستورت متن شریعت الهی محسوب نمی شود ولی لازم الاتباع است.
☘️ برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید:
🌐 http://aminjavaheri.com/2020/09/08/ekhtiyarat-e-vali/
✏️ سایت شخصی سید مجتبی امین جواهری
ملاحظات و محاکمات
☕️ @sm_javaheri
♦️مقررات قابل تغيير در اسلام:
🔰متن از علامه طباطبایی
همانطور كه انسان يك رشته احكام و مقررات ثابت و پا برجا كه به اقتضاى نيازمندی هاى ثابت طبيعى و يكنواخت او وضع شود، لازم دارد، همچنين به يك رشته مقررات قابل تغيير و تبديل نيازمند است و هرگز اجتماعى از اجتماعات انسانى بدون اينگونه مقررات حالت ثبات و بقا را به خود نخواهد گرفت، زيرا بسيار روشن است كه زندگى همان انسان طبيعى كه نظر به ساختمان ويژه خود ثابت و يكنواخت است، نظر به مقتضيات مكانى و زمانى پيوسته با حالت تحول و تكامل مواجه و با عوامل انقلابى و شرايط رنگارنگ زمان و مكان كاملًا دست به گريبان است و تدريجاً شكل خود را عوض نموده و بر محيط تازه منطبق مىسازد و اين تغيير اوضاع حتماً تغيير مقررات را ايجاب می نمايد.
در مورد همين قسم احكام و مقررات در اسلام، اصلى داريم كه ما در اين بحث از آن به نام #اختيارات_والى تعبير می كنيم و اين اصل است كه در اسلام به احتياجات قابل تغيير و تبديل مردم در هر عصر و زمان و در هر منطقه و مكانى پاسخ می دهد و بدون اين كه مقررات ثابته اسلام دستخوشِ نسخ و ابطال شود نيازمندی هاى جامعه انسانى را نيز رفع می نمايد.
💠 اينك توضيح مطالب: همان طور كه يك فرد از جامعه اسلامى بر اثر حقوقى كه از راه قانون دينى به دست آورده می تواند در محيط زندگى ويژه خود هرگونه تصرفاتى (البته در سايه تقوا و با رعايت قانون) كند، می تواند از مال خود تا حدى كه مصلحت می بيند و دلش می خواهد در وضع زندگى خود هرگونه توسعه داده و از بهترين خوراك و پوشاك و خانه و اثاث استفاده نمايد، يا از بخشى از آنها صرف نظر كند، و نيز می تواند از حقوق حقه خود در برابر هر تجاوز و ادعايى دفاع كرده و موجوديت زندگى خود را نگهدارى نمايد، يا به مصلحت وقت از دفاع خوددارى كرده و از بعضى از حقوق خود چشم بپوشد و نيز می تواند در راه كسب مخصوص خود فعاليت كرده و حتى روز و شب كار كند، يا طبق صوابديد خود روزى دست از كار كشيده و به مهم ديگرى بپردازد، 🔻 همچنين ولى امر مسلمين كه از ديدگاه اسلامى تعيّن پيدا كرده باشد، نظر به ولايت عمومى كه در منطقه حكومت خود دارد و در حقيقت سر رشته دار افكار جامعه اسلامى و مورد تمركز شعور و اراده همگانى است، تصرفى را كه يك فرد در محيط زندگى خود می توانست بكند، او در محيط زندگى عمومى می تواند انجام دهد.
او می تواند در سايه تقوا و رعايت احكام ثابته دينى مقرراتى مثلًا براى راهها و معابر و خانه و كاشانه و بازار نقل و تحويل و كسب و كار و روابط طبقات مردم وضع نمايد؛ می تواند روزى امر به دفاع نموده و در تجهيزات لشكر و هرگونه مقدمات لازمه آن تصميم گرفته و به موقع اجرا بگذارد، يا وقتى نظر به صلاح مسلمين، از دفاع خوددارى كرده و معاهده هاى متناسب منعقد سازد.
می تواند در پيشرفت فرهنگ مربوط به دين يا به زندگى مرفّه مردم تصميماتى اتخاذ كرده و دست به عمليات وسيعى بزند يا روزى چند رشتهاى از معلومات را پس زده و از رشته ديگرى ترويج كند.
خلاصه، هرگونه مقررات جديدى كه در پيشرفت زندگى اجتماعى جامعه مفيد باشد و به صلاح اسلام و مسلمين تمام شود مربوط به #اختيارات_والى است و هيچگونه ممنوعيّتى در وضع و اجراى آن نيست. البته اينگونه مقررات در اسلام اگرچه لازم الاجرا مىباشد و «ولیّ امر» كه به وضع و اجراى آنها موظف است لازم الاطاعه است، ولى در عين حال شريعت و حكم خدايى شمرده نمی شود. اعتبار اينگونه مقررات طبعاً تابع مصلحتى است كه آن را ايجاب كرده و به وجود آورده است و به محض از ميان رفتن مصلحت از ميان می رود و در اين صورت ولىّ امر سابق يا ولىّ امر جديد از ميان رفتن حكم سابق و به ميان آمدن حكم لاحق را به مردم اعلام داشته و حكم سابق را نسخ می نمايد.
🔅اما احكام الهى كه متن شريعت می باشد براى هميشه ثابت و پايدار است و كسى، حتى ولىّ امر، نيز حق اين را ندارد كه آنها را به مصلحت وقت تغيير دهد و به ملاحظه از بين رفتن پارهاى از آنها در نظر او، آنها را الغا نمايد.
ملاحظات و محاکمات
(سید مجتبی امین جواهری)
☕️ @sm_javaheri
💠 چند نکته مهم در نظریه #اختیارات_والی از علامه طباطبایی:
✅ اولاً ایشان محدوده تصرف والی را در همه باید های متغیر انسان می دانند و آن را به قدرت تصرف فرد در زندگی شخصی خود تشبیه می کنند.
✅ ثانیاً باید های متغیر انسانی را به دستور والی لازم الاطاعه می دانند ولی آن دستورات را ذیل شریعت نمی دانند.
✅ ثالثاً نظریه اختیارات والی را محدود به دوران حضور و غیبت نمی دانند. به تعبیر دیگر این اندیشه را در امتداد فطرت انسان تبیین می کنند. (قسمت های قبل از عبارت فوق)
✅ رابعاً معتقدند والی باید با دیدگاه اسلامی تعین پیدا کند و سخنی از نقش مستقل مردم در مرحله فعلیت نمی کنند. (اگرچه در هر صورت حاکم در وادی امتثال عقل انسان است و این نفی تشخیص مصداق از ناحیه جمهور را نمی کند)
🔘متن زیر را با توجه به این نظریه و امتداد آن در باب علوم انسانی نوشتم:
🌐 http://aminjavaheri.com/2020/09/08/ekhtiyarat-e-vali/
🔸ملاحظات و محاکمات
(سید مجتبی امین جواهری)
☕️ @sm_javaheri