هدایت شده از مدرسه مجازی المرسلات
💢 تحجر فقهی و فقیه متحجر
🔰آیت الله العظمی امام خامنه ای
💠 #تحجّر اين است كه، كسى كه مى خواهد كار بزرگى را با اين عظمت(انقلاب اسلامی) انجام دهد، نتواند #نيازهاى_زمان و لوازم هر لحظه لحظه زندگى يك ملت را از قرآن بشناسد و بخواهد در يك وضعيت ايستا و بدون انعطاف، حكم نمايد و كار كند و پيش برود. اين، امكانپذير نيست.
💠معناى #تحجّر آن است كه، كسى كه مى خواهد از مبانى اسلام و #فقه اسلام، براى بناى جامعه استفاده كند، به ظواهر احكام اكتفا نمايد و نتواند كشش طبيعى احكام و معارف اسلامى را، در آن جايى كه قابل كشش است، درك كند و براى نياز يك ملت و يك نظام و يك كشور كه نياز لحظه به لحظه است، نتواند علاج و دستور روز را نسخه كند و ارائه دهد. اين، بلاى بزرگى است.
💠اگر در رأس نظامهاى سياسى اى كه براساس اسلام، يا تشكيل شده است، يا در آينده تشكيل خواهد شد، چنين روحيه اى وجود داشته باشد، يقيناً اسلام بدنام خواهد شد و منبع لا يزال معارف و احكام اسلامى نخواهند توانست جامعه را پيش ببرند.
💠امام، خود را از اين آفت مبرّا كرد. به خاطر طول سالهايى كه فقهاى شيعه و خودِ گروه شيعه، در دنياى اسلام به قدرت و حكومت دسترسى نداشتند و #فقه_شيعه، يك فقهِ غير حكومتى و فقهِ فردى بود، امام بزرگوار، فقه شيعه را به سمت #فقه_حكومتى كشاند.
💠همچنان كه اهل فن اطّلاع دارند، در ميان كتب فقهى شيعه، بسيارى از مباحثى كه مربوط به اداره كشورند مثل مسأله حكومت، مسأله حسبه و چيزهايى كه با كارهاى جمعى و داشتنِ قدرت سياسى ارتباط پيدا مى كند چند قرن است كه جايشان خالى است. بعضى از آنها، از اوايل هم در كتب فقهى شيعه، مورد تعرّض قرار نگرفته است؛ مثل همين مسأله حكومت. بعضى مسائل مثل مسأله جهاد كه يك مسأله اساسى در فقه اسلام است چند قرن است كه از كتب فقهى استدلالى شيعه، بتدريج كنار گذاشته شده و در اغلب كتب فقهى استدلالى، مورد توجه قرار نگرفته است.
علّت هم معلوم است. فقهاى شيعه، در اين مورد تقصير يا قصورى نكرده اند. براى آنها، اين مسائل مطرح نبوده است. شيعه، حكومت نداشته است. فقه شيعه، نمى خواسته است جامعه سياسى را اداره كند. حكومتى در اختيار او نبوده است كه جهاد بخواهد آن حكومت را اداره كند و احكامش را از كتاب و سنّت استنباط نمايد. لذا فقه شيعه و كتب فقهى شيعه، بيشتر #فقه_فردى بود؛ فقهى كه براى اداره امور دينى يك فرد، يا حدّ اكثر دايره هاى محدودى از زندگى اجتماعى، مثل مسائل مربوط به خانواده و امثال آن كاربُرد داشت.
💠شايد بشود به جرأت گفت كه فقه شيعه، عميقترين فقه هاى اسلامى است. يعنى كتب فقهىِ فقهاى اماميّه، از لحاظ عمق، از همه كتب فقهى اى كه ما ديده ايم، به طور معدّل عميقتر و دقيقتر است؛ امّا اين مباحث و اين گرايش در زمينه هاى مختلف، در آن وجود نداشته است.
💠امام بزرگوار، فقه شيعه را از دورانى كه خود در تبعيد بود، به سمتِ #فقه_اجتماعى و فقه حكومتى و فقهى كه مى خواهد نظام زندگى ملتها را اداره كند و بايد پاسخگوى مسائل كوچك و بزرگ ملتها باشد، كشاند. اين، يعنى نقطه مقابل آن آفتى كه گفتيم #تحجّر است. حتّى در اواخر سالهاى عمرِ بابركت امام بزرگوار، مسائلى كه به ظاهر جزئى مى نمود اما با توجّه به اينكه يك خط و يك سَمتگيرى را به فقهاى شيعه نشان مى داد، بسيار مهم بود پيش آمد و ايشان بازهم نشان داد كه آن كسى كه مى خواهد نظام را اداره كند؛ آن فقهى كه مى خواهد يك ملت يا مجموعه عظيمى از انسانها و ملتها را اداره كند، بايستى بتواند #شرايط_زمان را بشناسد و پاسخ هر نيازى را در هنگام آن نياز، به آن بدهد و نمى تواند در زمينه هاى سياسى، اقتصادى، فرهنگى و همه مسائلِ زندگى مردم، نقطه اى را بى پاسخ بگذارد. (76.03.14)
#فقه
#کلام_ولی
#در_مدرسه_امام_خمینی
@almorsalat
هدایت شده از ملاحظات| امین جواهری
✅ ثالثا بنظر من انقلاب اسلامی ایران واکنش جامعه اسلامی در هضم معنا و مفهوم #مدرن است. هضم به معنای دفع یا مقابله نیست هضم یعنی #تغذیه از مواد مفید و آن را تبدیل به #خود کردن و دفع مواد زائد.
▪️ما آگاهی عمومی و توجه خاص به انسان را در عرصه های مختلف با سبک و سلیقه خودمان باز تولید کردیم.
▪️باز تولید به معنای وصل و پینه کردن نیست به معنای تولید دوباره است ولی در بستر شرایط زمانی و مکانی خاص. البته این راه تازه شروع شده و هنوز به مقصد نرسیده.
▪️به عنوان نمونه فرهنگ مقاومت در جوامع اسلامی باز تولید واکنش به اصل آگاهی است در مقابل فرهنگ دموکراسی غربی که امروزه چیزی بیش از بازدارندگی و اهرم سیاست ورزی امپریالیستی از آن باقی نمانده.
⬅️ (کتاب دموکراسی بازدارنده نوام چامسکی رو حتما بخوانید)
✅ رابعا ما معتقدیم فرهنگ اسلامی می تواند مدرنیسم را در خود هضم کند و بالنده تر شود. در مقابل این جریان دو نحله دیگر قابل تصور است. نحله اول #انفعال و نحله دوم #تحجر که هر دو ریشه در #سکولاریسم به معنای جدایی دین از دنیا دارند. در این جدایی چه سمت دین بایستیم و چه سمت دنیا فرقی ندارد. دوگانه سنت و مدرنیته زاییده همین تفکر غلط است. اصل این دوگانه مخدوش و مغلوط است.
▪️انقلاب اسلامی نشان داد که اسلام ظرفیت حیات در هرگونه رشد و استکمال انسانی را دارد و علاوه بر این می تواند منشا الهام برای بیداری و آگاهی باشد برخلاف مسیحیت که پایه های حیات خود را در جهل انسان بنا می کند.
⬅️ (رجوع کنید به کتاب انسان و ایمان شهید مطهری و مقایسه نگاه اسلام و مسیحیت در نسبت علم و ایمان و تفسیر آن دو از میوه ممنوعه)
👌 👈پیشنهاد می کنم #منشور_روحانیت حضرت امام خمینی را در آشنایی با دو نحله #تحجر و #انفعال مطالعه کنید این منشور یک سند تاریخی مهم از قلم امام در اواخر عمرشان است که تمایز اسلام شناسی ایشان و خوانش برتر و پیشرفته تر از اسلام است
✅ خامسا در این مسیر جامعه ایران امروز در حال #آزمون و #خطا و تجربه یک زیست متفاوت است. این مسیر باید ادامه پیدا کند تا در کتب تاریخ #تمدن جای خود را باز کرده و موضوع مطالعات تمدنی قرار گیرد و شاید سال ها طول کشد که علومی متناسب با این مسیر به صورت متعارف تدوین شود. موجی که رهبری با عنوان تولید علوم انسانی بومی و اسلامی مطرح کردند ناظر بر ضرورت همین امر است ولی اگر بخواهیم در عمل دست آوردهای #میدانی را مرور کنیم این تجربه زیستی جنبه های بینظیر داشته و با تمام ضعف هایش توانسته نیازهای اساسی انسان امروز را برطرف کند و به زندگی او معنا ببخشد.
▪️اگر واقع بین باشیم این توفیق در کنار سیر قهقرایی جامعه مدرن، امید بخش و با ارزش است.
مسائل جزئی تر و مهمی هم باقی ماند که به خاطر اطاله کلام نگفتم ولی امیدوارم توانسته باشم به سوالتان پاسخ داده باشم
🔸🔸🔸🔸🔸
ملاحظات و محاکمات
(دست نوشته های سید مجتبی جواهری)
💠 @sm_javaheri