📝 مناظره و مکاتبه عارف و فیلسوف الهی در زمان شيخ الفقهاء و المجتهدين مرحوم #آخوند_خراسانى (رضوان الله علیه) يكى از طلّاب فاضل نجف اشرف به نام شیخ اسمعیل تبریزی كه اهل ذوق بوده، به عنوان استفتا، در نامه اى از ديوان «منطق الطّير» شيخ #عطار سؤالى مى كند؛ معنای بیت دوم چیست؟ دائماً او پادشاه مطلق است در كمال عزّ خود مستغرق است او به سر نايد ز خود آنجا كه اوست كى رسد عقل وجود آنجا كه اوست؟ مرحوم آخوند، جواب مختصرى در سه سطر مى دهد و مى گويد: مقام بيش از اين گنجايش إطاله را ندارد. آقاى شيخ اسمعيل (ظاهرا قانع نمی شوند و لذا) اين سؤال را كتباً از فقیه، اصولی و فیلسوف عظیم الشأن، مرحوم آيت الله #شيخ_محمد_حسين_اصفهانى معروف به #كمپانى (رضوان الله علیه) می پرسد. ايشان به صورت کتبی جواب مفصّلى مى دهد. در همين ميان، اين سؤال را كتباً از عارف الهی مرحوم آيت الله #سید_احمد_طهرانى معروف به #كربلائى (رضوان الله علیه) می پرسد و ايشان نيز جوابى كتباً مرقوم مى دارد. وقتی پاسخ ها را نگاه می کند، در می یابد که جواب سيّد احمد کربلایی با جواب شيخ محمد حسين اصفهانی، مخالف است. شيخ إسمعيل پاسخ سيّد أحمد کربلایی را حضور مرحوم اصفهانی مى آورد و ايشان پس از مطالعه، جوابى بر ردّ مكتوب سيّد مى نويسد. او جواب شيخ را حضور سيّد مى آورد و ايشان پاسخى بسيار مفصّل و مستدلّ عليه مطالب شيخ مى نويسد. شيخ اسمعيل در اين هنگام پاسخ دوّم سيّد را به نزد شيخ مى برد و شيخ مكتوب سوّمى بر ردّ سيّد مى نويسد و همينطور مرتّباً هر نامه را به نزد ديگرى مى برد و او جواب مى دهد و به طور مسلسل چهارده مكتوب از طرفين مسأله ردّ و بدل شده است، هفت مكتوب از مرحوم شيخ و هفت مكتوب از مرحوم سيّد. در اين مكاتيب مرحوم شيخ به آنچه بر ردّ عرفاء در كتب حكمت آمده است، تمسّك جسته و مرحوم سيّد به آنچه عرفا بدان تمسّك دارند و اتّكاء مى نمايند، علیه طرف و حريف خود استفاده نموده است. مرحوم حاج شيخ از برهان استمداد كرده، و مرحوم حاج سيّد احمد هم از برهان و هم از ذوق و شهود و وجدان استفاده نموده و در اداء حقّ مطلب دريغ ننموده اند. برای مشاهده همه نامه ها و پاسخ ها و تحلیل ها به کتاب « #توحید_علمی_و_عینی » نوشته علامه #سید_محمدحسین_طهرانی (رضوان الله علیه) مراجعه کنید. 💢کانال سخن عرفان 🆔 @sokhanerfan