@sokhanetarik #مقاله مروری بر زندگی سیاسی و اجتماعی محمدعلی رجایی؛ دومین رئیس جمهور ایران نویسنده: ملیحه نیکروش رستمی این مقاله به بررسی زندگی سیاسی و اجتماعی محمدعلی رجایی، دومین نخست‌وزیر و رییس‌جمهور نظام جمهوری اسلامی، پرداخته و به فعالیت‌ها و اقدامات اساسی او در در دو دوره پیش و بعد از انقلاب اسلامی نظر داشته است. رجایی مبارزات مستمری علیه حکومت پهلوی داشت و از همین رو ضمن حفظ استقلال مشی سیاسی – دینی خود، با گروه‌های مختلفی چون نهضت آزادی، سازمان مجاهدین خلق و هییت‌های موتلفه اسلامی همکاری داشت. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24623

@sokhanetarik #مقاله زندگانی و فعالیت های محمدجواد باهنر؛ سومین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران نویسنده: ملیحه نیکروش رستمی محمدجواد باهنر از انقلابی‌هایی بود که مبارزه با حکومت پهلوی را در ابعاد فرهنگی، سیاسی و آموزشی پیگیری کرد. نوشتارهای آگاهی‌بخش در نشریه‌های مذهبی، کمک فکری به جامعه تعلیمات اسلامی، سخنرانی سیاسی در مجالس مذهبی، کمک به بسیج سیاسی علیه حکومت، عضویت در جامعه روحانیت مبارز و تبیین ایدیولوژی انقلاب و اندیشه‌های امام خمینی بخشی از فعالیت‌های او در نهضت امام خمینی بود. باهنر بر فعالیت تشکیلاتی تاکید داشت و با موسسات فرهنگی – اسلامی مانند بنیاد تعاون و رفاه اسلامی، مدرسه رفاه، کانون توحید و دفتر نشر فرهنگ اسلامی همکاری داشت. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24627

@sokhanetarik #مقاله تاثیر پذیری فردوسی از کلینی نویسنده: مهدی دشتی دیباجه شاهنامه، سندی است گویا بر عقائد و باورها، اهداف و انگیزه ها و نیز منابع فردوسی در سرایش شاهنامه. در این نوشتار برآنیم تا مستنداً آشکار سازیم که از جمله منابع اصلی حکیم طوس در این دیباجه، کتاب الکافی مرحوم ثقه الاسلام کلینی (م:۳۲۹ ق) است. مشابهت ها و در واقع یگانگی ها میان مضامین دو کتاب به اندازه ای است که احتمال هر فرضی جز تأثری آگاهانه و عامدانه را به یکسو می‌نهد و نشان می دهد که فردوسی این حکیم شیعی متألّه چگونه از نخستین و مهم ترین مجموعه حدیثی شیعه، به نحوی هنری، عمیق و آگاهی بخش سود برده و در عین حال هویت فرهنگی خویش و کتابش را معین ساخته است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24639

@sokhanetarik #مقاله بازسازی تاریخی فضای دینی حبشه در سال پنجم بعثت با محوریت سورۀ مریم نویسندگان: الهام آقادوستی، امیر احمدنژاد و رضا شکرانی نخستین هجرت مسلمانان به حبشه به فرمان پیامبر، براساس منابع تاریخی در حدود سال پنجم بعثت صورت گرفت. گزارش‌های موجود در منابع تاریخی برای تبیین فضای حبشه در آن زمان و شناخت ساکنان آن و چیستی مذهب و معتقدات آنان، نتایج موثق و یکتایی ارائه نمی‌دهند. با توجه به انعکاس بخشی از احوال آن روزگار حبشه در قرآن کریم به منزلۀ یک متن، می­توان با استفاده از روش «بازسازی تاریخی» به شناخت فضای حبشه در آن سال‌ها پرداخت. به همین منظور سورۀ مریم که با تکیه بر مستندات تاریخ‌گذاری بیشترین پیوند را با این هجرت و جزئیات آن دارد، محور بازسازی تاریخی قرار گرفته است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24643

@sokhanetarik #مقاله مواضع و اقدامات سیاسی امام حسن عسکری (علیه السلام) در برابر خلافت عباسی نویسنده: احمدرضا بهنیافر مبارزات و مواضع سیاسی ائمه (علیهم السلام) در برابر جریان‌های حاکم، منطبق با شرایط جامعه بود. امام حسن عسکری (علیه السلام) نیز در دوران امامت خویش با توجه به محدودیت‌های سیاسی شدید از راه‌های مختلف به اتخاذ مواضع سیاسی منطقی پرداخت که نتیجه آن، حفظ تشیع و ایجاد آمادگی و زمینه‌سازی برای غیبت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) بود. خلفای عباسی نیز با وجود ضعف حاکم بر دستگاه خلافت، هیچ‌گاه از امام (علیه السلام) و اقدامات ایشان غافل نشده و در نهایت ایشان را به شهادت رساندند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24647

@sokhanetarik #مقاله تبیین تاریخی توانمندسازی فرهنگی اجتماعی جامعه امامیه در سیره امام عسکری (علیه‌ السلام) نویسندگان: زهرا سلیمانی، اصغر منتظرالقائم و مصطفی پیرمرادیان توانمندسازی، فرایند قدرت بخشیدن به افراد است که در منظومه بلوغ تمدنی جایگاه ویژه‌ای دارد. اقدامات امام عسکری (علیه السلام) در تحقق این فرایند در ساختار فردی، سازمانی و سَبک رهبری منجر به استحکام هویت شیعی، قدرت اندیشه، ایجاد احساس خودکارآمدی و مهارت افزایی شیعیان در مواجهه با چالش‌ها و تهدیدها گردید. بر این‌ اساس، اقدامات، توجهات، تأکیدات و شیوه مبارزاتی آن حضرت، نقش مهمی را در استمرار و تقویت جامعه امامیه برای ورود به عصر غیبت فراهم نمود. هدف این مقاله آن است تا با تحلیل نظری داده‌های تاریخی، پیش‌نیازها و فرایند توانمندسازی در حوزه دانش مدیریت منابع انسانی، تدابیر امام عسکری (علیه السلام) در توانمندسازی شیعیان را به بحث گذارد. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی با تکیه بر منابع اصلی تاریخی و حدیثی به این سؤال پاسخ می‌دهد که امام عسکری (علیه السلام) چگونه جامعه امامیه را در شرایط بحرانی سیاسی و اجتماعی توانمند ساخت تا از افتادن به پرتگاه سقوط مصون بماند؟ برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24659

@sokhanetarik #مقاله بررسی و نقد نگاه مستشرقان به مسئله جانشینی امام یازدهم شیعیان نویسنده: علی‌اکبر عالمیان دیدگاه مستشرقان به مسئله جانشینی امام یازدهم شیعیان را می‌توان به سه رویکرد تقسیم کرد. برخی از آنان معتقدند که امام حسن عسکری(علیه السلام) فرزندی نداشته است و به همین خاطر معتقدند که ایشان جانشینی ندارد. عمده تکیه این رویکرد بر مدار شبهه عقیم بودن امام یازدهم برمی‌گردد. رویکرد دوم به جانشینی جعفربن علی معروف به جعفر کذاب اشاره دارد. رویکرد سوم اما به بحثی پردامنه در اندیشه سیاسی شیعه می‌پردازد که بسیار مورد توجه خاورشناسان واقع شده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24678

@sokhanetarik #مقاله مبانی انسان‌شناسی انتظار و عوامل زمینه‌ساز آن در اندیشه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله) نویسنده: محمد مهدی گرجیان از آن هنگام که پیامبران الهی انسان‌ها را از وجود آینده‌ای درخشان و رسیدن روزی موعود آگاه کردند و نوید آن روز را دادند، انسان‌ها در انتظار و چشم‌به‌راه موعود الهی در چنین روزی بودند و به یک معنا می‌توان گفت انتظار برای فرارسیدن ظهور آن حضرت، امرى فطری و عقلى است. از سویی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در تبیین نظریه انتظار بر مبانی انسان‌شناسانه‌ای تأکید دارد که بیانگر عمومیت و دوام این نظریه ارزشمند است. در آثار ایشان اهم مبانی انسان‌شناسانه این نظریه که عبارت‌اند از کرامت ذاتی انسان، خلیفه اللهی انسان کامل، واسطه فیض‌بودن امام، سعادت، کمال نهایی و ذومراتب‌بودن انسان پیگیری شده و درنهایت عوامل زمینه‌ساز ظهور از نگاه ایشان به روش توصیفی و تحلیلی در این نوشتار بررسی شده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24690

@sokhanetarik #مقاله بررسی مقایسه‌ای شیوه‌های جنگی سلاجقه (دندانقان، ملازگرد و قطوان) نویسندگان: محسن مؤمنی و علیرضا حیدری سورشجانی ترکمانان سلجوقی در قرن چهارم هـ. ق پس از ورود به سرزمین‌های اسلامی به دین اسلام گرایش پیدا کرده و مسلمان شدند. آنها در سال ۴۳۱ هـ. ق با شکست غزنویان، موفق به تشکیل حکومت شدند. در طول حکومت، شیوه‌های نظامی آنان دستخوش تغییر و تحولاتی گردید که بدون شک گذر از زندگی کوچ‌روی به زندگی یکجانشینی و آشنایی با شیوه‌ زندگی ایرانیان در این تغییر و تحولات مؤثر بوده است. مسئله‌ای که پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به دنبال روشن نمودن زوایای تاریک آن می‌باشد، این است که در شیوه‌های جنگی سلاجقه از نبرد دندانقان تا نبرد قطوان در سال ۵۳۶ هـ. ق چه تغییراتی ایجاد شد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24699

@sokhanetarik #مقاله ابوریحان بیرونی؛ تاریخ و تاریخنگاری نویسنده: نادره جلالی ابوریحان بیرونی از جمله برجسته ترین دانشمندان اسلامی است که از دیرباز تاکنون محققان و پژوهشگران درباره و آثارش ده ها مقاله و کتاب نگاشته اند و هر یک از زاویه ای به بررسی اندیشه، نگاه و روش پژوهشی او از جمله مطالعات تاریخی و تاریخ نگاریش پرداخته اند. از آنجا که غالب مورخان صرف نظر از یعقوبی و مسعودی تا قبل از او در سنت تاریخ نگاری تنها به نقل سلسله راویان، مناسبات قدرت و ثبت رویدادهای سیاسی و نظامی و توصیف وقایع با توجه به موقعیت جغرافیایی پرداخته و از توجه یه مسائل فرهنگی و اجتماعی مردم و جامعه غافل مانده اند، می توان گفت روش و بینش تاریخ نگارانه بیرونی با هم عصران خود متفاوت است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24711

@sokhanetarik #مقاله استفاده از ظرفیت سیاسی اعلان جهاد مسلحانه در سیره مبارزاتی امام خمینی نویسنده: سهراب مقدمی شهیدانی امام خمینی در عرصه مبارزه با رژیم پهلوی، همواره با مسئله مبارزه مسلحانه به‌عنوان یک چالش سرنوشت‌ساز مواجه بود. اتکای حداکثری رژیم پهلوی به عنصر سرکوب مسلحانه مخالفان سیاسی و راه‌اندازی کشتارهای خونین در کوران نهضت، با عکس‌العمل طیفی از مبارزان سیاسی در کاربست الگوی مبارزه مسلحانه مواجه بود که گاه با پشتوانه تئوری‌های چپ‌گرایانه و گاه با پشتوانه مبانی مذهبی به این عرصه وارد شده بودند. در این شرایط، رهبری نهضت همواره در معرض پرسشگری پیرامون ماهیت مبارزه مسلحانه قرار داشت. بازنمایی سیره امام پیرامون مبارزات مسلحانه در گرو پاسخ به برخی پرسش‌های بنیادین است، از آن جمله این‌که آیا امام با حرکت‌های مسلحانه موافق بود؟ اگر مخالف بود، چرا در ادبیات سیاسی رسمی خود احتمال «اعلان جهاد» را منتفی ندانسته و بلکه بارها خود بر آن تأکید ورزیده بود؟ برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24718

@sokhanetarik #مقاله سلوک اخلاقی و مدیریتی آیت الله شهید علی قدوسی نویسنده: غلامرضا گلی زواره در مدرسه منتظری یا حقانیه با تلاش شهید قدوسی متون درس جدید متناسب با نیاز طلاب و مبتنی بر اصول و شیوه های علمی تعلیم و تربیت تدوین گشت و چون برخی از این منابع جدید التالیف بودند و از طرفی ضرورت داشت محتوای آنها در کلاس ها تدریس شود، شهید قدوسی برای آنکه در روند آموزشی مدرسه تاخیر و خللی وارد نیاید با دست خود جزوات درسی را تایپ و تکثیر می کرد و به رغم آنکه شخصیت علمی و پاسگاه پر مایه اجتماعی و فرهنگی، بدون هیچ گونه پروایی آستین ها را بالا می زد و با عشق، علاقه و خلوص خاصی به عنوان انجام یک تکلیف الهی، کارهای دفتری و اجرائی را تا پایین ترین سطوح، شخصا انجام می داد تا چرخ مدرسه را در آن دوران سیاه استبداد به گردش در آورد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=24722