@sokhanetarik #مقاله بازخوانی سند نوروز در روایات اسلامی؛ مطالعه موردی: روایت معلّی بن خنیس نویسنده: حبیب زمانی محجوب آیین سنتی نوروز، به عنوان میراث زنده فرهنگی، با اعتقادات مذهبی درآمیخته و یکی از مولفه های پیوند هویت ملّی و دینی ایرانیان بدل محسوب میشود. از اینرو، بررسی منابع روایی و فقهی نوروز، به عنوان بزرگترین جشن ملی بازمانده از ایران باستان، بسیار بااهمیت است. از آنجا که مبنای همه منابع و مصادر حدیثی و فقهی درباره نوروز روایت معلّی بن خنیس، به نقل از امام صادق علیه اسلام است، در این پژوهش ضمن اشاره مختصری به سیر تطوّر نوروز، با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی روایت معلّی و صحت و سقم آن می پردازیم. یافته های تحقیق حاکی از این است که روایت معلی درباره نوروز پذیرفتنی نیست؛ چراکه این روایت با وقایع تاریخی مطابق نیست. همچنین در نسخه های نخست مصباح المتهجد شیخ طوسی، نخستین اثر مورد استناد منابع پسین، چنین روایتی دیده نمیشود و در نسخه های پسین به آن افزوده شده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13155

@sokhanetarik #خواندنی_های_تاریخی سال‌های آخر حکومت ناصرالدین‌شاه قاجار درست مانند امسال، نوروز با ماه رمضان مصادف بوده است. با این وجود رسمِ قدیمی «سلام نوروزی» با تمام جزئیات اجرا شده بود. «سلام نوروزی» مراسمی در سه بخشِ سلام عام تحویل، سلام عام تخت‌مرمر و سلام خاص سردر بوده است. یک روز پیش از عید نوروز به وسیله رئیس تشریفات دربار، از سران طبقات مختلف دعوت به عمل می‌آمد که یک ساعت قبل از تحویل سال در آن محل حضور یابند و در این آیین شرکت کنند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13190

@sokhanetarik #فیلم درس هایی از سیره حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) – حجت الاسلام و المسلمین دکتر رفیعی برای مشاهده فیلم به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13137

@sokhanetarik #اطلاع_رسانی #نشست_علمی نشست «معاصرسازی منزلت دختران در سیره و سخن نبوی (صلی الله علیه و آله)» با ارائه دکتر ناهید طیبی 5 فروردین 1403 برگزار می گردد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13196

@sokhanetarik #مقاله نقش عناصر و نمادهای مذهبی شیعه در نهضت ملی شدن صنعت نفت نویسنده: مهدی ابوطالبی این مقاله، با توجه به اهمیت نهضت ملی شدن صنعت نفت در ایران و پررنگ شدن نقش ملیگراها در این نهضت در عمده آثار منتشرشده در حوزه تاریخ معاصر، درصدد تبیین نقش عناصر و گروه های مذهبی در این نهضت عظیم ضداستعماری است. بر این اساس، با مراجعه به منابع مکتوب، به بررسی نقش عناصر و نمادهای مذهبی شیعه در این نهضت پرداخته شده است. بررسی منابع مذکور نشان میدهد که عنصر ولایت با دو جلوه «ولایت فقها در عصر غیبت» و «تولی و تبری» و نمادهای مذهبی مثل مناسبت ها و مراسم های مذهبی، جهاد و شهادت طلبی، اماکن مذهبی، استناد به آیات و روایات در بیانیه ها و تجمعات و شعارهای مذهبی نقش بسیار مؤثری در این نهضت داشته است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13202

@sokhanetarik #مصاحبه سید مرتضی میرحسینی، مؤلف کتاب «آخرین فاتح ایلیاتی ایران»: آقامحدخان چندبار شکست و عقب‌نشینی و آوارگی و تبعید و اسارت را تحمل کرد و در گذر از همه این تجربیات، به مردی بی‌رحم و سنگدل تبدیل شد. البته در وقت ضرورت، بسیار صبور و خویشتن‌دار می‌شد، اما نگاهش به دنیا این بود که ترحم و گذشت را جزو فضایل ضروری نمی‌دید. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13221

@sokhanetarik #مصاحبه ناهید طیبی؛ عضو دانشنامه زن مسلمان و استاد: از گزارشات پراکنده تاریخی به دست می‌آید که حضرت خدیجه (سلام الله علیها) در بدترین وضعیت دوره جاهلی جایگاه و پایگاه اجتماعی بسیار خوب و اعتماد به نفس در حد اعلی را داشتند و توانستند بر خلاف روند جامعه خود به آن چه حق است رو نشان دهند و با استقامت در مسیر درست حرکت کنند و با ظهور اسلام و نبوت پیامبر(صلی الله علیه و آله) این استقامت در مسائل اعتقادی و معنوی در وجود آن حضرت قابل مشاهده است. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13225

@sokhanetarik #خواندنی_های_تاریخی در نخستين سال قحطي ناصرالدين شاه در كرمانشاه به سر مي برد. بر اساس گزارش عبدالله مستوفی در اين زمان قیمت نان به بيش از پانزده برابر قیمت آن رسید به‌گونه‌اي که مقامات مجبور شدند از روسیه تقاضای کمک نمایند. افزایش بی¬منطق قیمت‌ها موجب شورش‌هایی در اصفهان، بوشهر، چقزوین و سایر شهرها گردید، گفته شده شدت قحطی به اندازه¬ای شدت يافت که مردم به خوردن علف، گوشت حیوانات بارکش، سگ، گربه، موش و حتی مردار و فضولات حیوانی روی آوردند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13230

@sokhanetarik #مقاله نقد و واکاوی نام اَرمینیه در چهار قرن نخست هجری بر اساس منابع اسلامی- ارمنی نویسندگان: رسول جعفریان و تورج خسروی مسلمانان در اواخر سال (۱۹ ق/۶۴۰ م) برای نخستین بار پا به قفقاز جنوبی گذاشتند و پس از انجام نبردها، یورش ها و کشمکش های فراوان سرانجام توانستند ارمنستان، اران و گرجستان را تسخیر نمایند و میراث دار ساسانیان در این منطقه گردند. ورود نیروی جدید به قفقاز باعث زایش نام ارمینیه در منابع اسلامی برای اشاره هم به ارمنستان و هم به تمامی قفقاز جنوبی شد. استفاده از این نام تنها برای ارمنستان، ایرادی نداشت اما این نوشتار درصدد واکاوی این مسئله است که آیا کاربرد آن برای اشاره به تمامی قفقاز جنوبی به همراه تقسیمات داخلی آن – ارمن اول، دوم، سوم و چهارم – موضوعی رسمی و درباری بوده یا اشتباه جغرافی دانان و مورخان مسلمان قرن سوم؟ این بررسی با روش تحقیق تاریخی و رویکرد توصیفی تحلیلی در عرصه مطالعات تاریخ اسلام و قفقازشناسی صورت گرفته و گردآوری اطلاعات با مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است. نتایج بررسی نشان می دهد کاربرد نام ارمینیه برای اشاره به کل قفقاز جنوبی، موضوعی رسمی و درباری نبوده است بلکه ابداع اشتباه مؤلفان قرن سوم هجری بود و تقسیمات داخلی آن نیز الگوبرداری از تقسیمات داخلی ارمنستان بیزانس بوده است؛ زیرا این موضوع می توانست باعث اعتراض و واکنش ارانی ها و گرجی ها بشود که از لحاظ سیاسی و اجتماعی هم شأن و مستقل از ارمنستان بودند و هرکدام اسقف اعظم و پایتخت خود را داشتند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13234

@sokhanetarik #مصاحبه حجت الاسلام دکتر محسن الویری: کسانی که با امام حسن (علیه السلام) مخالفت کردند، به یک نوع همسان‌پنداری جهاد و جنگ باور داشتند و بر همین اساس، خیال کرده بودند که با ترک جنگ و برقراری صلح، جهاد تعطیل شده است. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13239

@sokhanetarik #اطلاع_رسانی #نشست نشست «اهمیت طبقۀ خامسه از طبقات ابن سعد و تلاش محقق طباطبائی در احیاء ترجمه امام حسن (علیه السلام)» با ارائه دکتر مهدی مجتهدی 7 فروردین 1403 در بنیاد محقق طباطبائی برگزار می گردد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13243

@sokhanetarik #پرسمان چرا امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) از عثمان در مقابل مردمی که شورش کرده بودند محافظت می‌کردند؟ سخن تاریخ: در جریان حمله به خانه عثمان، مردم منزل عثمان را محاصره کردند و عثمان با قبول سخنان مردم توبه کرد. هنگام بازگشت، با اطلاع مردم از نامه مروان که در آن دستور به قتل افرادی داده شده بود که خانه عثمان را محاصره کرده بودند، مردم دوباره برگشتند و خانه عثمان را محاصره کردند و آب را بر او بستند و او را به قتل رساندند. بر اساس این نقل که مورد اتفاق تمام تواریخ و کتاب‌های معتبر است، سخنی از حضور امام علی (علیه السلام)، امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) نشده است. به گفته علامه امینی، روایتی که حضور امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) را در دفاع از خانه عثمان، بیان می‌کند، سند ندارد و اسناد آن ضعیف است. از سخنان امیرالمؤمنین (علیه السلام) نیز شاهدی برای دفاع از عثمان در برابر مردم دیده نمی‌شود. در نقل‌هایی که از امام علی (علیه السلام) در مورد این جریان نقل شده است، به روشنی برداشت می‌شود که حضرت موضع سکوت را اختیار کرده بودند. برای مشاهده متن کامل پاسخ به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13251

@sokhanetarik #مقاله بررسی سیاست های مدیریت بحران در قرآن با محوریت «جنگ احد» نویسندگان: علی آقاپیروز و ابوطالب خدمتی «بحران» همواره پدیده شایعی در سازمان ها و جوامع بوده و مدیریت بحران از اهمیت بالایی برخوردار است. دانش مدیریت از اواخر دهه ۱۹۷۰، بر ضرورت پیش بینی نظام مند و کسب آمادگی برای برخورد با بحرانی که حیات سازمان ها و جوامع را تهدید می کند، پرداخته است. پرسش اصلی این نوشتار آن است که قرآن چه سیاست ها یا راهکارهایی برای مدیریت بحران با محوریت «جنگ احد» ارائه کرده است. هدف ارائه سیاست های مدیریت بحران با محوریت جنگ احد است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که قرآن کریم سیاست هایی را در مراحل قبل، حین و بعد از بحران ارائه می کند. این سیاست ها عبارت اند از: تعیین محدوده بحران به روش مشورت، پیشگیری از فروپاشی نیروها و روحیه بخشی و امیدبخشی با یادآوری ولایت، نصرت و امداد الهی و نیز اصلاح باورهای نیروها، یادآوری تحقق وعده نصرت الهی، یادآوری پاداش های ارزشمند، دعوت به تداوم مقاومت، نوید پیروزی نهایی، ایجاد آرامش، بهسازی روحی و روانی با یادآوری مقایسه ای میان رنج ها، بخشش، تحلیل عوامل شکست و عبرت گیری. روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی و استفاده از تفاسیر قرآن کریم است و برای دستیابی به الگوی طبقه بندی شده، از روش تحلیل مضمون هم استفاده می شود. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13257

@sokhanetarik #فیلم شخصیت شناسی امام حسن (علیه السلام) با ارائه حجت الاسلام محمدرضا جباری، پژوهشگر تاریخ اسلام برای مشاهده فیلم به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13261

@sokhanetarik #اطلاع_رسانی #ویژه_نامه #امام_حسن سایت سخن تاریخ به مناسبت میلاد امام حسن مجتبی (علیه السلام) اقدام به انتشار ویژه نامه «امام حسن مجتبی (علیه السلام)» نموده است: موضوعات مطالب این ویژه نامه به شرح ذیل می باشد: - مقالات _ مصاحبه ها _ معرفی و نقد کتاب _ دانلود کتاب _ پرسمان برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13333

@sokhanetarik #نشست حجت الاسلام والمسلمین فاکر میبدی: زمانی که سد حدیث شکسته شد، علمای آن دوران به ویژه بخاری چند دهه بعد، از میان ۶۰۰ هزار حدیث، تنها ۴ هزار حدیث را انتخاب نمود؛ چرا که این سیلاب حدیثی جعلیات فراوانی را بر احادیث اهل بیت علیهم السلام تحمیل نموده بود. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13404

@sokhanetarik #اطلاع_رسانی #نشست نشست «قرآن و تاریخ اسلام؛ بررسی جایگاه گزارش های تاریخی در فهم آیات قرآن» با ارائه حجت الاسلام هاشمی گلپایگانی و دکتر محمد فقیهی رضایی از ۱۵ الی ۲۰ فروردین ۱۴۰۳ برگزار می گردد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13408

@sokhanetarik #مقاله بازخوانی سیره فرهنگی امام حسن مجتبی (علیه السلام) در کتب اربعه شیعه نویسنده: محمد کاوند در کتب اربعه شیعه، ابعاد مختلفی از سیره امام مجتبی(علیه السلام) و به ویژه بُعد فرهنگی انعکاس یافته است. برای بررسی این مطلب ابتدا به توضیح مفاهیمی از قبیل سیره، امام، کتب اربعه و شیعه پرداخته شده است، سپس کتب اربعه، مؤلفین آن ها و میزان پردازش به سیره فرهنگی امام بررسی شده است و در ادامه سیره فرهنگی امام مجتبی (علیه السلام) آمده است. این مقاله با بازخوانی روایات کتب اربعه به دنبال برداشتی صحیح و منطقی از سیره فرهنگی امام حسن (علیه السلام) هست. نتایجی که به دست آمده نشان می دهد که هرچند محتوای کتب مذکور فقهی بوده و بیانگر احکام هستند، اما روایاتی در باب سیره فرهنگی امام مجتبی (علیه السلام) وارد شده که به خوبی منش حضرت را نشان می دهد و یک الگوی زیبا از رفتار دینی، به نمایش می گذارد. نوع روش این پژوهش؛ توصیفی تحلیلی است که ابتدا با استفاده از روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای از فیش های تحقیقاتی مناسب استفاده شده و در نهایت سعی شد پژوهش مناسبی شکل گیرد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13412

@sokhanetarik #اطلاع_رسانی #نشست نشست «پیامدهای صلح امام حسن (علیه السلام)» با ارائه حجت‌الاسلام دکتر جواد سلیمانی 8 فروردین 1403 برگزار می گردد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13441

@sokhanetarik #نشست #گزارش_نشست مهدی مجتهدی، استاد: متاسفانه دانشگاه‌ها با نسخ خطی بیگانه هستند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13448

@sokhanetarik #یادداشت محمدرضا توکلی صابری، نویسنده: ناصرخسرو در دوره طلایی تمدن اسلامی یا رنسانس اسلامی یعنی قرن چهارم و پنجم زندگی می‌کرد و عمر پربارش صرف سفر و اندیشیدن و نوشتن و مبارزه سیاسی بی امان بر علیه سلجوقیان شد. این دوران خردگرایی در تاریخ ایران است و دستاوردهای بزرگی داشته است. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13452

@sokhanetarik #مقاله نقد و بررسی اخبار مربوط به مطلاق بودن امام حسن مجتبی (علیه السلام) نویسندگان: اصغر منتظرالقائم و شبنم السادات هاشمی فشارکی یکی از ابعاد قابل توجه در زندگی شخصیت های بزرگ اسلام به شمار می روند، بررسی حیات خانوادگی آنهاست. حسن بن علی (علیه السلام) امام دوم شیعیان یکی از قهرمانان بزرگ تاریخ اسلام هستندکه در دوران امامت ده ساله خود، نقش مهمی در دگرگونی های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی داشتند. درباره شرایط پیمان با معاویه و مبارزه با تحریفات و انحرافات فرهنگی و زندگی خانوادگی و همسران آن حضرت، روایات و دیدگاه های گوناگونی مطرح شده است، از جمله نسبت به تعداد همسران ، فرزندان و نسبت ناروای مطلاق از سوی مورخان و محدثان به آن حضرت داده شده است. ولی باید دید آیا براستی امام حسن مجتبی (علیه السلام) دارای همسران متعدد بوده اند یا این موضوع مثل بسیاری از موضوعات تاریخی به مرور ایام به وسیله دوستان ناآگاه ودشمنان مغرض شاخ و برگ پیدا کرده است و به صورت مبالغه آمیزی در آمده است؟ در این پژوهش با مطالعه تاریخی با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع تاریخ اسلام و کتب رجالی سعی شده است به این سؤال پاسخ داده شود که: چگونه امام حسن مجتبی (علیه السلام) دارای همسران بسیاری بوده و اخبار مربوط به دهها یا صدها همسر به چه صورت است؟ چگونه می توان نسبت مطلاق بودن به آن حضرت را پذیرفت؟ چه کسی یا کسانی برای نخستین بار این نسبت را به امام حسن (علیه السلام) داده-اند؟ برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13456

@sokhanetarik #فیلم علامه عسکری (ره): پیامبر دو معجزه دارد: یکی قرآن، دیگری علی بن ابی‌طالب. همان حسدی که شیطان بر آدم داشت این منافقین بر علی داشتند. یک دسته‌ای اظهار می‌کردند، یک دسته‌ای اظهار نمی‌کردند. برای مشاهده فیلم به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13476

@sokhanetarik #اطلاع_رسانی #تمدید #همایش_بین_المللی_حضرت_جعفر_بن_ابی_طالب #همایش_ذوالجناحین مهلت ارسال چکیده مقاله و همچنین اصل مقاله به همایش بین المللی حضرت جعفر بن ابیطالب “ذوالجناحین” تمدید شد. بر اساس درخواست های مکرر و استقبال محققان و مراکز علمی ، دبیرخانه این همایش واقع در مجتمع آموزش عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی جامعه المصطفی موافقت خود را با تمدید فرصت برای ارائه مقالات و آثار توسط نویسندگان و پژوهشگران به همایش را اعلام نمود و صاحبان قلم می توانند چکیده مقالات را تا پایان شهریورماه و اصل مقالات را تا ۳۰ خردادماه ۱۴۰۳ در سایت همایش ثبت یا به دبیرخانه همایش ارسال نمایند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13480

@sokhanetarik #یادداشت ۹ فروردین 1291 روس‌ها توپ‌های مستقر در قلعه‌کوب شرنبل را به خارج شهر بردند و مستقر کردند. آنان توپ‌های مسلسل را بر پشت بام مدرسه ملا محمدباقر (باقریه)، دکان حاج محمدجعفر، کوچه شیخ محمدجعفر بجنوردی، پشت منزل قاسم‌بک تاجرباشی روس، پشت بام سرای بانک واقع در میان بازار بزرگ، باغ‌خونی و دروازه پایین خیابان نصب کردند و به دستور فرمانده نظامی روس در هر ثانیه صد گلوله توپ و تفنگ به مدت چند ساعت به سمت حرم مطهر امام هشتم(ع) شلیک شد. آنها دَرِ «بالا خیابان» را با دینامیت منفجر کردند و زوار به حرم پناه بردند. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=13493